Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών και Προϋπολογισμού, κατά τη διάρκεια της συνεδρίας στις 23/11/2023, εξέτασε τα ακόλουθα σχέδια νόμου:
Ο περί Μεταβιβάσεως και Υποθηκεύσεως Ακινήτων (Τροποποιητικός) (Αρ. 7) Νόμος του 2023
Ο περί Δικαστηρίων (Τροποποιητικός) (Αρ. 2) Νόμος του 2023
Η Επιτροπή εξέτασε τα πιο πάνω σχέδια νόμου σκοπός των οποίων είναι:
(α) η τροποποίηση του περί της Σύστασης και Λειτουργίας του Ενιαίου Φορέα Εξώδικης Επίλυσης Διαφορών Χρηματοοικονομικής Φύσεως νόμου ώστε μεταξύ άλλων να διευρυνθεί το πεδίου εφαρμογής του καθώς επίσης να επιτευχθεί η κατάλληλη οργανωτική δομή και προϋποθέσεις διακυβέρνησης, στη βάση καλών πρακτικών,
(β) η τροποποίηση του περί Μεταβιβάσεως και Υποθηκεύσεως Ακινήτων Νόμου, ώστε να διασφαλιστούν τα δικαιώματα του ενυπόθηκου οφειλέτη κύριας κατοικίας με την τροποποίηση των σχετικών όρων και ορισμών και
(γ) η ρύθμιση της εκδίκασης των διαφορών που προκύπτουν μεταξύ δανειολήπτη/εγγυητή/παρόχου εξασφάλισης, με πιστωτή, αναφορικά με πιστωτική διευκόλυνση που εξασφαλίζεται με κύρια κατοικία αξίας μέχρι €350.000.
Αξιόπιστο δίχτυ προστασίας για δανειολήπτες ζητούν Βουλευτές
Συνεχίστηκε η συζήτηση στην Επιτροπή Οικονομικών, αλλά και στην κοινή συνεδρίαση της Επιτροπής Οικονομικών και Νομικών που ακολούθησε, για τα νομοσχέδια της κυβέρνησης που αφορούν στη διεύρυνση των εξουσιών του Χρηματοοικονομικού Επιτρόπου και τον περί Δικαστηρίων νόμο για εκδίκαση υποθέσεων που αφορούν στις εκποιήσεις, με τα μέλη της επιτροπής να ζητούν την παροχή ενός διαφανούς και αξιόπιστου προστατευτικού δικτύου για τους δανειολήπτες.
Το πρώτο μέρος της συζήτησης αφορούσε στη σύσταση και λειτουργία του Ενιαίου Φορέα Εξώδικης Επίλυσης Διαφορών Χρηματοοικονομικής Φύσεως, με τον Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Οικονομικών Γιώργο Παντελή να αναφέρει πως στο νομοσχέδιο που έχει κατατεθεί από το Υπουργείο Οικονομικών παρέχεται η δυνατότητα σε μεγάλη μερίδα δανειοληπτών να προσφεύγουν στον Χρηματοοικονομικό Επίτροπο για να ασκήσουν το δικαίωμα της διαμεσολάβησης βάσει κριτηρίων, προσθέτοντας ότι υπήρξε ευρεία αποδοχή της φιλοδοξίας και των επιδιώξεων του νομοσχεδίου από τους παρευρισκόμενους κατά την προηγούμενη συνεδρία.
Σε ερώτημα της Πρόεδρου της Επιτροπής και Βουλευτή ΔΗΚΟ Χριστιάνας Ερωτοκρίτου αν θα μπορούσε να ενταχθεί πρόνοια που να μην επιτρέπει τη συνέχεια της εκποίησης σε περίπτωση μη αποδοχής της απόφασης του Χρηματοοικονομικού Επιτρόπου από την πλευρά του πιστωτή, ο κ. Παντελή είπε ότι το νομοσχέδιο στην παρούσα του μορφή δεν παρεμποδίζει οποιαδήποτε διαδικασία εκποίησης, προσθέτοντας ωστόσο πως για την αναστολή της διαδικασίας θα απαιτείτο τροποποίηση του περί Μεταβιβάσεων νόμου.
Από την πλευρά των μελών της επιτροπής, ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ Χάρης Γεωργιάδης ζήτησε από το Υπουργείο Οικονομικών να επιβεβαιώσει αν στο πεδίο εφαρμογής του νόμου εμπίπτουν και τα τερματισμένα δάνεια για χρονικό διάστημα έξι μηνών, ενώ ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ Χρίστος Χριστοφίδης μετέφερε εισήγηση του ΑΚΕΛ για αναστολή της διαδικασίας εκποίησης μέχρι να ολοκληρωθεί η διαμεσολάβηση.
Απαντώντας, ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου είπε αφενός ότι οι προϋποθέσεις του νομοσχεδίου ισχύουν και για τα τερματισμένα δάνεια, αφετέρου ότι το νομοσχέδιο δεν άπτεται της πτυχής της αναστολής, προσθέτοντας ότι αν ξεκινήσει διαδικασία διαμεσολάβησης δεν προχωρά εκ των πραγμάτων η εκποίηση.
Ο Πρόεδρος και Βουλευτής της ΕΔΕΚ Μαρίνος Σιζόπουλος είπε συναφώς ότι χρειάζεται τροποποίηση του περί Μεταβιβάσεως νόμου για να συμπεριληφθεί ρύθμιση για προσωρινή αναστολή εκποίησης, ενώ ζήτησε να επιβεβαιωθεί αν το ποσό κάλυψης των €350.000 αφορά το αρχικό δάνειο ή το υπόλοιπο δανείου.
Απαντώντας σχετικά με το πρώτο σημείο, ο κ. Παντελή είπε ότι το Υπουργείο θα επανέλθει με πρόταση επί του θέματος της τροποποίησης του νόμου περί Μεταβιβάσεων, ενώ σχετικά με το ποσό των €350.000 είπε ότι αναφέρεται στο αρχικό ποσό του δανείου.
Ο Βουλευτής της ΔΗΠΑ Αλέκος Τρυφωνίδης ζήτησε να ξεκαθαρίσουν οι αρμοδιότητες του Διοικητικού Συμβουλίου του Φορέα Επίλυσης Διαφορών προκειμένου να μην είναι δυνατές κυβερνητικές παρεμβάσεις, με τον Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου να σημειώνει ότι κάτι τέτοιο δεν μπορεί να συμβεί καθώς η πλειοψηφία των μελών του συμβουλίου δεν είναι εκπρόσωποι της κυβέρνησης.
Από την πλευρά του, ο Βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων-Συνεργασίας Πολιτών Σταύρος Παπαδούρης είπε πως υπάρχει αβεβαιότητα ως προς τη δεσμευτικότητα της εξώδικης επίλυσης, με τον κ. Παντελή να αναφέρει πως το Υπουργείο θα επανέλθει ύστερα από προετοιμασία σχετικής πρότασης.
Στο δεύτερο μέρος της συζήτησης, η οποία διεξήχθη από κοινού με την Κοινοβουλευτική Επιτροπή Νομικών, εξετάστηκε το ζήτημα της έκδοσης οδηγιών του Ανωτάτου Δικαστηρίου, ώστε Πρόεδρος Επαρχιακού Δικαστηρίου να δύναται να ορίσει με την έγκριση του Ανωτάτου Δικαστηρίου αριθμό Δικαστών για σκοπούς εκδίκασης υποθέσεων που αφορούν χρηματοοικονομικές διαφορές.
Στην τοποθέτησή του, εκπρόσωπος της Αρχιπρωτοκολλητή του Ανωτάτου Δικαστηρίου ανέφερε πως υπάρχουν πρακτικές δυσκολίες εντοπισμού και διάκρισης υποθέσεων, ενώ εκπρόσωπος του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου μετέφερε εισήγηση για σαφή λεκτική αναφορά πως η μεταβατική διάταξη ενεργοποιείται με απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου.
Από την πλευρά του, εκπρόσωπος του ΕΤΕΚ στάθηκε στο ζήτημα της αξίας των υποθηκευμένων ακινήτων που συμπεριλαμβάνονται στο νομοσχέδιο, λέγοντας ότι θα πρέπει ενδεχομένως να αναθεωρηθεί καθώς ο τύπος των ακινήτων στον οποίο η αξία αυτή αντιστοιχεί ποικίλλει αναλόγως της τοποθεσίας.
Επιπλέον, η εκπρόσωπος του Συνδέσμου Προστασίας Δανειοληπτών Τραπεζών είπε ότι θα πρέπει να διευρυνθεί η συμπερίληψη προνοιών με τις οποίες οι δικαιούχοι δανειολήπτες θα μπορούν να προσφεύγουν στο Ειδικό Δικαστήριο, με σκοπό όσο το δυνατόν βιωσιμότερες αναδιαρθρώσεις και λιγότερες εκποιήσεις.
Στις δηλώσεις του μετά τη συνεδρία, ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ Χρίστος Χριστοφίδης είπε ότι ουσία της σημερινής συζήτησης ήταν το γεγονός ότι η βασική θέση της κυβέρνησης σε σχέση με την προστασία των δανειοληπτών δεν έχει αλλάξει.
Προσέθεσε πως γίνονται κάποιες προτάσεις που βελτιώνουν σε ένα βαθμό την όλη κατάσταση, εκφράζοντας ταυτόχρονα την ικανοποίησή του για το γεγονός οι προτάσεις που έχει καταθέσει το κόμμα σε αυτό το πλαίσιο έχουν γίνει αποδεκτές, με σημαντικότερη την πρόταση για διακοπή των εκποιήσεων κατά το δίμηνο που θα παραπέμπεται η υπόθεση στον Χρηματοοικονομικό Επίτροπο.
Επανέλαβε ωστόσο πως δεν υπάρχει ουσιαστικό δίχτυ προστασίας για τους δανειολήπτες, σημειώνοντας παράλληλα την εκδήλωση μέσα στην ίδια την επιτροπή έντονων διαφωνιών και αντιδράσεων από τα ίδια τα συγκυβερνώντα κόμματα.
«Μετά το φιάσκο του καλοκαιριού σε σχέση με την πρόταση που είχαμε καταθέσει αρκετές πολιτικές δυνάμεις σε σχέση με τις εκποιήσεις, είχαν δοθεί πολλές υποσχέσεις. Η κυβέρνηση είχε υποσχεθεί στο λαό πολλά, όμως αυτά τα οποία ήρθαν τελικά είναι λίγα», υπογράμμισε ο κ. Χριστοφίδης, προσθέτοντας ότι οι υπαναχωρήσεις της τελευταίας στιγμής έχουν και επιπτώσεις, αναφερόμενος ειδικότερα σε πρόταση του καλοκαιριού, η οποία διασφάλιζε το δικαίωμα των δανειοληπτών να προσφεύγουν στο δικαστήριο, η οποία αποτελούσε δίχτυ προστασίας.
«Αυτά τα οποία έχουμε σήμερα μπροστά μας, βελτιώνουν ως ένα βαθμό την κατάσταση, αλλά θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς, δεν είναι δίχτυ προστασίας για τους δανειολήπτες», κατέληξε.
Από την πλευρά του ο βουλευτής της ΔΗΠΑ Αλέκος Τρυφωνίδης είπε ότι τα νομοσχέδια της κυβέρνησης είναι προς τη σωστή κατεύθυνση, προσθέτοντας πως μετά από τη σημερινή συζήτηση το Υπουργείο Οικονομικών θα επανέλθει σχετικά με εισηγήσεις που υιοθετεί και θα προσθέσει, μαζί με επιπρόσθετες τροπολογίες ή με προτάσεις νόμου από την πλευρά της επιτροπής, ούτως ώστε να δοθεί η δυνατότητα στους δανειολήπτες προσφυγής στον Χρηματοοικονομικό Επίτροπο, ο οποίος θα μπορεί να εντοπίζει τις καταχρηστικές ρήτρες και τις υπερχρεώσεις του δανείου και επιπρόσθετα θα μπορεί να αποτείνεται στο δικαστήριο όταν διαφωνεί.
«Κάνουμε ένα τιτάνιο αγώνα ούτως ώστε να τελειώσουμε πριν τις διακοπές του Χριστουγέννων και με τον νέο χρόνο ο δανειολήπτης να έχει ένα δίχτυ προστασίας αξιόπιστο και διαφανές, στο οποίο θα αποτείνεται για να βρίσκει το δίκιο του», τόνισε σχετικά.
Συμπλήρωσε ύστερα από ερώτηση πως η εισήγηση που βρίσκει σύμφωνο το Υπουργείο Οικονομικών είναι ότι για τα τερματισμένα δάνεια οι 350.000 θα αφορούν το αρχικό δάνειο, καθώς και κάποιες άλλες λεπτομέρειες που θα διαφανούν μέσα από την πορεία.
Προσέθεσε ότι μετά από ερωτήσεις της Επιτροπής για τα τερματισμένα δάνεια, όπου υπήρχε και η διαφωνία με την Κεντρική Τράπεζα, το Υπουργείο Οικονομικών επιμένει και βρίσκει σύμφωνη την Επιτροπή ότι θα συμπεριλαμβάνονται στο νομοσχέδιο και τα τερματισμένα δάνεια.
Συναφείς δημοσιεύσεις στα ΜΕ:
Stockwatch: Εμβολιάζουν το νομοσχέδιο για δικαστήριο εκποιήσεων
Stockwatch: Νέο crash test για νομοσχέδια εκποιήσεων
Nomoplatform-ΚΥΠΕ
