Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Θεσμών, Αξιών και Επιτρόπου Διοικήσεως, κατά τη διάρκεια της συνεδρίας στις 05/07/2023, εξέτασε τα ακόλουθα σχέδια νόμου:
Ο περί Συμβούλων-Συνεργατών των Μελών της Κυβέρνησης Νόμος του 2023
Η Επιτροπή εξέτασε τα πιο πάνω σχέδια νόμου σκοπός των οποίων είναι η θέσπιση νομοθετικού πλαισίου, το οποίο να διέπει την επιλογή συμβούλων ή άλλων συνεργατών από αξιωματούχους της Δημοκρατίας για την εξασφάλιση συμβουλευτικών, εξειδικευμένων ή άλλων υποστηρικτικών υπηρεσιών, εφόσον τούτο κρίνεται αναγκαίο ή σκόπιμο.
Συνεχίζεται το φθινόπωρο η συζήτηση στη Βουλή για συμβούλους Προέδρου και άλλων αξιωματούχων
Θα συνεχιστεί τον Σεπτέμβριο η συζήτηση στη Βουλή για το θέμα εργοδότησης συμβούλων του Προέδρου της Δημοκρατίας και άλλων αξιωματούχων, με μέλη της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Θεσμών να σημειώνουν ότι θα πρέπει να διασφαλιστεί ότι με τη λήξη της θητείας του προϊσταμένου τους, δεν θα παραμένουν στη δημόσια υπηρεσία «εις βάρος του φορολογουμένου πολίτη».
Η Επιτροπή συνέχισε τη συζήτηση για την πρόταση νόμου του Βουλευτή Γιώργου Λουκαΐδη εκ μέρους της κοινοβουλευτικής ομάδας ΑΚΕΛ-Αριστερά-Νέες Δυνάμεις, και για το κυβερνητικό νομοσχέδιο για την εργοδότηση συμβούλων-συνεργατών του ΠτΔ, των Υπουργών, Υφυπουργών και του Κυβερνητικού Εκπροσώπου.
Κατά τη συζήτηση, η Υφυπουργός παρά τω Προέδρω, Ειρήνη Πική, είπε ότι όταν ανέλαβε η παρούσα Κυβέρνηση το θέμα συμβούλων-συνεργατών σε ό,τι αφορά στην εκτελεστική εξουσία κατοχυρώθηκε με τη ρύθμιση της συγκεκριμένης πρόνοιας στον προϋπολογισμό, που προνοεί το ποσό που δικαιούται ο κάθε Υπουργός και ο ΠτΔ για να έχουν συμβούλους και ότι στο μνημόνιο του προϋπολογισμού επισυναπτόταν και το κείμενο της συμβάσης απασχόλησης το οποίο είχε υπογραφεί με όλους τους συμβούλους που είναι σήμερα στο Προεδρικό Μέγαρο και στα γραφεία των Υπουργών.
Μετά, και λόγω της δημόσια συζήτησης για κάποιους από τους συμβούλους, πρόσθεσε, αποφασίστηκε η ετοιμασία ενός νομοσχεδίου, το οποίο κατατέθηκε στην Επιτροπή και που ρυθμίζει το εργασιακό καθεστώς και περιλαμβάνει για πρώτη φορά προσόντα που πρέπει να κατέχουν οι σύμβουλοι-συνεργάτες, τα οποία είναι ανάλογα με τον περί κοινοβουλευτικών συνεργατών Νόμο του 2019.
Ο σκοπός του νόμου, είπε, είναι να ρυθμιστεί η διαδικασία σύναψης σύμβασης ιδιωτικού δικαίου μεταξύ των μελών της Κυβέρνηση και φυσικών προσώπων συμβούλων-συνεργατών με ανώτατο όριο διάρκειας τα πέντε χρόνια ή για όσο καιρό θα είναι ο Υπουργός/Υφυπουργός στο αξίωμά του.
Κατά τη συζήτηση τέθηκε το θέμα της δημοσιοποίησης ή όχι των βιογραφικών των πολιτικά διορισμένων αξιωματούχων αλλά και το αν θα πρέπει να τίθενται κριτήρια για ακαδημαϊκά προσόντα.
Η Βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων-Συνεργασία Πολιτών, Αλεξάνδρα Ατταλίδου ανέφερε ότι σε καμιά χώρα του κόσμου κάποιος που έχει δημόσιο αξίωμα δεν λέει ότι δεν θα δημοσιεύσει το βιογραφικό του και ότι είναι λανθασμένη η αντιμετώπιση της Κυβέρνησης να μην δίνει το βιογραφικό με επαγγελματική εμπειρία και ακαδημαϊκές γνώσεις.
Η Γραμματέας του Υπουργικού Συμβουλίου, Πηνελόπη Παπαβασιλείου, είπε στην Επιτροπή ότι τα βιογραφικά είναι αναρτημένα στην ιστοσελίδα του Υπουργικού Συμβουλίου και ότι ζητούν από τα άτομα που διορίζονται, ένα περιληπτικό βιογραφικό. Είπε ακόμη ότι, γενικά σαν αρχή, στέλνονται βιογραφικά στη Βουλή, περιληπτικά με την εμπειρία του ατόμου. Σημείωσε ακόμη, ότι πρόθεση της Κυβέρνησης, έτσι όπως έχει κατατεθεί το νομοσχέδιο, είναι να δημοσιοποιούνται τα στοιχεία.
Ο ανεξάρτητος Βουλευτής, Ανδρέας Θεμιστοκλέους είπε ότι υπάρχουν πολλοί που δεν τέλειωσαν το πανεπιστήμιο που στην πολιτική «βάζουν γυαλιά», στους κάτοχους διδακτορικών τίτλων και διερωτήθηκε γιατί δεν θα πρέπει να έχει το δικαίωμα ο ΠτΔ ή ένας Υπουργός να επιλέγει αυτούς που θέλει και που έχουν πολιτική εμπειρία, ακόμη κι αν δεν έχουν πτυχίο. Σημείωσε ότι ζητούν ως Βουλή να βάλουν προσόντα με αποτέλεσμα να περιοριστεί το δικαίωμα της επιλογής.
Για το θέμα των προσόντων, ο Γενικός Ελεγκτής, Οδυσσέας Μιχαηλίδης, είπε ότι δεν γίνεται να μην μπουν κάποια ελάχιστα κριτήρια για άτομα που θα έχουν τόσο υψηλή ευθύνη, σημειώνοντας ότι δεν επιτρέπεται σε άτομα χωρίς πτυχίο να μπουν στην κλίμακα Α8, ως επιστημονικό προσωπικό στη δημόσια υπηρεσία και διερωτήθηκε αν είναι εντάξει να θεωρείται κάποιος σύμβουλος Υπουργού χωρίς πτυχίο πανεπιστημίου.
Για το θέμα των όρων εργοδότησης των συμβούλων είπε, ότι αυτό που υποστηρίζει η Υπηρεσία του, είναι ότι η ρύθμιση του υπαλλήλου καθορισμένης διάρκειας παρέχει καλύτερα εχέγγυα ότι δεν θα παραμείνει κάποιος αορίστου χρόνου.
Για το ίδιο θέμα, η εκπρόσωπος της Νομικής Υπηρεσίας, σημείωσε ότι θεωρούν ότι όπως έχουν διαμορφώσει το νομοσχέδιο, προσπαθούν να αποφευχθεί ακριβώς αυτό. Σημείωσε ότι με τον τρόπο που έκαναν την σύμβαση ιδιωτικού δικαίου και με τις ασφαλιστικές δικλείδες που εισήχθησαν ότι διαρκεί όσο η θητεία του ΠτΔ ή του αξιωματούχου, και άλλα, αυτό είχε σκοπό να κάνει το Ν/σ.
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής, Δημήτρης Δημητρίου, αποδέχτηκε εισήγηση του κ. Λουκαΐδη, να γίνει μια προετοιμασία από τη Γραμματεία της Επιτροπής ενός κειμένου στο οποίο θα παρατίθενται οι πρόνοιες του κυβερνητικού Ν/σ και της πρότασης του ΑΚΕΛ.
Ο κ. Λουκαΐδης σημείωσε ότι τα δύο κείμενα ξεκινούν από την ίδια αφετηρία, δηλαδή, το πώς να αποφευχθεί να φορτωθούν στον κρατικό προϋπολογισμό όλος αυτός ο κόσμος που θα προσλαμβάνεται από την εκάστοτε κυβέρνηση αλλά υπάρχει μια νομική διαφορά από τις υπηρεσίες της Βουλής και από εκείνους που ετοίμασαν το κείμενο νόμου από πλευράς Κυβέρνησης. Είπε ακόμη ότι ένα τέτοιο κείμενο θα βοηθούσε στο να συζητούν με πιο αποτελεσματικό τρόπο και να προχωρούν για όποιες από τις πρόνοιες δεν είναι ταυτόσημες.
Ο κ. Δημητρίου, ζήτησε επίσης και μια έρευνα για το τι γίνεται σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες με τους διορισμούς συμβούλων.
Δηλώσεις Βουλευτών
Σε δηλώσεις του μετά τη συνεδρία, ο κ. Δημητρίου είπε ότι είναι μια συζήτηση η οποία θα πρέπει να λήξει μέσα στο φθινόπωρο και ότι η βασική αρχή είναι ως όλα θα πρέπει να γίνονται με διαφάνεια, καθώς θα πρέπει να δημοσιοποιείται η πρόσληψη κάποιου ο οποίος προσλαμβάνεται ως σύμβουλος η ως συνεργάτης ενός Υπουργού, να δημοσιοποιούνται τα προσόντα του, και το ύψος της μισθοδοσίας του.
«Θεωρώ πως τα δυο κείμενα, έχουν αρκετά κοινά, αλλά και διαφορές τις οποίες θα συζητήσουμε, το σημαντικό είναι να μην προκύπτει σχέση εργοδότη-εργαζομένου με το δημόσιο. Να μην μας μένουν στη δημόσια υπηρεσία μια στρατιά συνεργατών ως υπάλληλοι αορίστου χρόνου», είπε. Ο κ. Δημητρίου είπε ότι θεωρεί, είτε με τη μια προσέγγιση της αγοράς υπηρεσιών είτε με την άλλη, της σύμβασης ορισμένου χρόνου, «θα πρέπει αυτό να λυθεί οριστικά».
Απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με το θέμα των προσόντων, είπε ότι μια εκ των διαφορών μεταξύ των δύο κειμένων, είναι το κατά πόσον ένας μη πτυχιούχος θα έχει τη δυνατότητα να εργαστεί ως σύμβουλος ενός Υπουργού. Το καταλαβαίνουμε, είπε, σημειώνοντας ότι από την άλλη όμως στη δική του αντίληψη, ένας Υπουργός θα πρέπει να κοιτάξει τα προσόντα των υπαλλήλων του Υπουργείου του και να προσλάβει κάποιον ο οποίος θα έχει κατ’ ελάχιστον, τα ελάχιστα προσόντα του τελευταίου υπαλλήλου του. Ως εκ τούτου, είπε, είναι ένα ζήτημα που θα απασχολήσει την Επιτροπή στην κατ’ άρθρο συζήτηση.
Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Ανδρέας Πασιουρτίδης υπενθύμισε στις δηλώσεις του ότι η συζήτηση είχε ως έναυσμα τόσο τους «ατυχέστατους» διορισμούς ορισμένων συμβούλων του νυν Προέδρου της Δημοκρατίας και των Υπουργών του, αλλά και «τη σκανδαλώδη» περίπτωση των τεσσάρων συνεργάτιδων του τέως Προέδρου κ. Αναστασιάδη, οι οποίες, όπως είπε, έχουν πλέον μείνει ως μόνιμο προσωπικό στη δημόσια υπηρεσία.
Σημείωσε ότι κατά τη συνεδρία «έχουμε συμφωνήσει όλοι», τόσο η εκτελεστική όσο και η νομοθετική εξουσία, ότι σκοπός αρχικός και κύριος, τόσο της πρότασης νόμου όσο και του νομοσχεδίου είναι «κανένας ο οποίος διορίζεται ως σύμβουλος, με πολιτικό διορισμό, μετά τη λήξη της θητείας του αξιωματούχου ο οποίος τον προσλαμβάνει δεν θα παραμένει με οποιονδήποτε τρόπο, είτε ως αορίστου χρόνου, είτε ως δημόσιος υπάλληλος για να επωμίζεται αυτό το κόστος, ο φορολογούμενος».
Αναφέρθηκε στις διαφορές μεταξύ της πρότασης νόμου του ΑΚΕΛ με το κυβερνητικό νομοσχέδιο, σημειώνοντας ότι η πρόταση νόμου τους καθορίζει ότι οποιασδήποτε σύμβουλος θα αμείβεται στην αντίστοιχη κλίμακα που θα αμειβόταν οποιοσδήποτε άλλος προσλαμβανόταν στη δημόσια υπηρεσία στην αντίστοιχη θέση, ενώ το νομοσχέδιο προβλέπει κατώτατο μισθό και όχι ανώτατο.
Η δεύτερη διαφορά, είπε, είναι τα προσόντα και συγκεκριμένα, ότι το Ν/σ καθορίζει οριζόντια κάποια προσόντα, ενώ η πρόταση νόμου του ΑΚΕΛ δημιουργεί κατηγορίες πρόσληψης και για κάθε κατηγορία ισχύουν διαφορετικά προσόντα, αφού διαφορετικά τα προσόντα ενός επιστημονικού συνεργάτη από ενός συμβούλου γενικών καθηκόντων.
Η τρίτη διαφορά είναι ότι για να προσληφθεί κάποιος με βάση το Ν/σ δεν θα πρέπει να έχει μέχρι τρίτου βαθμού συγγένεια με τον αξιωματούχο ο οποίος τον προσλαμβάνει, ενώ η πρόταση του ΑΚΕΛ προβλέπει ότι κανείς δεν θα μπορεί να προσληφθεί ως σύμβουλος αν έχει πρώτου βαθμού συγγένεια όχι μόνο με τον ίδιο αξιωματούχο αλλά και με οποιονδήποτε άλλο αξιωματούχο της Κυβέρνησης.
Η πρόταση του ΑΚΕΛ προβλέπει ότι οι σύμβουλοι θα πρέπει να υπηρετούν με αγορά υπηρεσιών, ούτως ώστε να διασφαλιστεί, και νομικά ότι δεν θα μπορεί να προκύψει οποιοδήποτε θέμα να καταστούν αορίστου χρόνου ή δημόσιοι υπάλληλοι, ή μόνιμο προσωπικό, πρόσθεσε. Το Ν/σ, σημείωσε, προβλέπει ότι θα υπηρετούν με σύμβαση ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου.
Ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ, Ζαχαρίας Κουλίας σε δηλώσεις του είπε ότι «η νεαρή» Κυπριακή Δημοκρατία προσπαθεί να αποκτήσει ένα θεσμό, των συμβούλων του ΠτΔ και Υπουργών, αναφέροντας ότι αυτοί οι σύμβουλοι είτε στο Κυβερνητικό σχήμα είτε στη Βουλή, «στην ουσία αποτελούν μια σκιώδη κυβέρνηση», γιατί όλοι αυτοί επηρεάζουν, όπως είπε, και τον Πρόεδρο και τους Βουλευτές και τους Υπουργούς, «άρα θεσμικά πρέπει να βρούμε τον σωστό τρόπο για να είναι επ’ ωφελεία του κοινού καλού». Σημείωσε ότι όλους αυτούς τους σύμβουλους θα τους πληρώνει ο φορολογούμενος πολίτης.
Για το θέμα των πτυχίων είπε ότι δεν είναι κριτήριο το πόσα πτυχία κάποιος έχει αλλά το πόσο ικανός είναι και πόσες γνώσεις έχει για τον συγκεκριμένο τομέα που θα προσληφθεί. Είπε ότι τον καιρό που η Κύπρος είχε μετρημένους πτυχιούχους, η χώρα ευημερούσε, ενώ «όταν φορτωθήκαμε με δοκτοράτα, η Κύπρος πήγε κατά βαρβάρων», και αναφέρθηκε στο κούρεμα των καταθέσεων.
Nomoplatform-ΚΥΠΕ
