Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Προσφύγων, Εγκλωβισμένων, Αγνοουμένων και Παθόντων, κατά τη διάρκεια της συνεδρίας στις 08/11/2022, συζήτησε τα ακόλουθα θέματα:
Διαχείριση τουρκοκυπριακών περιουσιών
Η Επιτροπή συζήτησε το πιο πάνω θέμα μέσω του οποίου εξετάστηκε η εν γένει διαχείριση των τουρκοκυπριακών περιουσιών στις ελεύθερες περιοχές της Κύπρου.
Δόθηκαν τα στοιχεία για τους υπαλλήλους της Υπηρεσίας
Δόθηκαν την Τρίτη 08/11/2022 το πρωί τα στοιχεία που ζήτησε η Ελεγκτική Υπηρεσία από το Υπουργείο Εσωτερικών, σχετικά με τους υπαλλήλους της Υπηρεσίας Διαχείρισης Τουρκοκυπριακών Περιουσιών και τα μέλη των συμβουλευτικών επιτροπών που κατέχουν τουρκοκυπριακή γη.
Η Ελεγκτική Υπηρεσία είχε ζητήσει τα στοιχεία από το Υπουργείο Εσωτερικών από τα μέσα Σεπτεμβρίου. Ωστόσο, με επιστολή της που κοινοποιήθηκε στην Επιτροπή Προσφύγων, ενημέρωνε ότι μέχρι και την Παρασκευή δεν είχε λάβει τα στοιχεία και επομένως δεν μπορούσε να αρχίσει ο έλεγχος. Γι’ αυτό, η Επιτροπή Προσφύγων ενέγραψε το θέμα αυτεπάγγελτα.
Σε τοποθέτησή της, εκπρόσωπος της Ελεγκτικής Υπηρεσίας ενημέρωσε ότι τα στοιχεία παραδόθηκαν το πρωί από το Υπουργείο Εσωτερικών σε usb, κλειδωμένο και θα παραδοθεί ξεχωριστά ο κωδικός. Σημείωσε ότι η έκθεση είναι σε εξέλιξη, αλλά θα δημοσιευτεί μετά τις προεδρικές εκλογές.
Αναφορικά με τις άλλες δύο έρευνες της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, που αφορούν επαγγελματικά υποστατικά στην Πάφο και δειγματοληπτικό έλεγχο σε επαγγελματικά υποστατικά στις άλλες επαρχίες η Ελεγκτική Υπηρεσία είπε ότι έχει ολοκληρωθεί ο έλεγχος και θα αποσταλούν για σχόλια, με στόχο να δημοσιευτούν μέχρι τις 15 Δεκεμβρίου.
Ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Εσωτερικών Κώστας Κωνσταντίνου, απαντώντας για την καθυστέρηση που σημειώθηκε στην παράδοση των στοιχείων, είπε ότι χρειαζόταν χρόνος για να εξαχθούν τα στοιχεία, για την εσωτερική έρευνα του ΥΠΕΣ. Επίσης, σημείωσε ότι αφορούν ευαίσθητα δεδομένα, καθώς σε προηγούμενο περιστατικό που δόθηκαν στοιχεία στη Βουλή αυτά διέρρευσαν, με αποτέλεσμα να γίνουν παραστάσεις από την Επίτροπο Προσωπικών Δεδομένων προς το Υπουργείο Εσωτερικών. «Έπρεπε να βεβαιωθούμε ότι μπορούσαν να διατεθούν τα στοιχεία», σημείωσε. Τέλος, αναφορικά με την εσωτερική έρευνα που διεξάγει το ΥΠΕΣ για το θέμα, ο Γενικός Διευθυντής είπε ότι είναι εσωτερική και εμπιστευτική και αναμένουμε το πόρισμα.
Από την πλευρά της, η Επίτροπος Προσωπικών Δεδομένων, Ειρήνη Λοϊζίδου Νικολαΐδου σημείωσε ότι δεν υπήρχε κάποιο κώλυμα από την πλευρά της για παραχώρηση των δεδομένων. Σημείωσε ωστόσο ότι βρίσκονται σε εξέλιξη οι διερευνήσεις που αφορούν τη διαρροή των στοιχείων στη Βουλή και στο ΥΠΕΣ. Είναι αρκετό σοβαρό θέμα, είπε και «θέλω να πιστεύω ότι θα δοθούν οι απαραίτητες παραστάσεις για να μην υπάρχουν παρόμοια θέματα στο μέλλον».
Σε δηλώσεις του μετά την ολοκλήρωση της συνεδρίασης, ο Πρόεδρος της Επιτροπής, βουλευτής του ΑΚΕΛ, Νίκος Κέττηρος, είπε ότι «εμείς γνωρίζουμε γιατί υπήρχε αυτή η καθυστέρηση. Γιατί ξέρουν ότι θα καταρρεύσουν κάποια βασίλεια και επομένως προκάλεσαν αυτή την καθυστέρηση για να μην ολοκληρωθεί και να μην ετοιμαστεί η έκθεση πριν τις Προεδρικές Εκλογές. Δεν είμαστε κορόιδα».
Πρόσθεσε ότι την έκθεση αυτή για τις δραστηριότητες των υπαλλήλων της υπηρεσίας και των μελών των συμβουλευτικών επιτροπών «δεν θα προλάβουμε να τη δούμε πριν ανοίξει ξανά η Βουλή των Αντιπροσώπων».
Αποτελεσματικότητα του σχεδίου «Οικία» του Οργανισμού Χρηματοδοτήσεως Στέγης
Η Επιτροπή συζήτησε το πιο πάνω θέμα μέσω του οποίου εξετάστηκε η αποτελεσματικότητα του σχεδίου «Οικία» του Οργανισμού Χρηματοδοτήσεως Στέγης σε σχέση με αιτητές που έχουν εγκριθεί για στεγαστική βοήθεια στο πλαίσιο της προσφυγικής πολιτικής.
Στο 64% των επιλέξιμων δανείων οι αιτήσεις για το σχέδιο ΟΙΚΙΑ του ΟΧΣ
Στο 64% των επιλέξιμων δανείων έχουν φτάσει οι αιτήσεις που έχει λάβει ο Οργανισμός Χρηματοδοτήσεως Στέγης για το σχέδιο ΟΙΚΙΑ, καθώς έχουν ληφθεί αιτήσεις για 1.223 δάνεια αξίας €115 εκ. από τα 1.948 επιλέξιμα δάνεια αξίας €179 εκ., ανέφερε η Αν. Διευθύντρια του Οργανισμού, Βασιλική Βασιλείου.
Το Σχέδιο ΟΙΚΙΑ αφορά δάνεια που δόθηκαν στο πλαίσιο της κρατικής στεγαστικής πολιτικής, με κρατικά κεφάλαια. Κάποια αφορούσαν πρόσφυγες σε συνοικισμούς αυτοστέγασης, κάποια πολύτεκνους, αγροτικές περιοχές, ειδικό σχέδιο για χαμηλά και μεσαία εισοδήματα.
Η κ. Βασιλείου ανέφερε ότι η διαδικασία αξιολόγησης των αιτήσεων αποτελείται από δύο διακριτές φάσεις την επιλεξιμότητα των δανείων σύμφωνα με τις πρόνοιες του Σχεδίου και, ακολούθως, για τα επιλέξιμα δάνεια, τα οποία επιλέγουν τη λύση ρύθμισης, αξιολογείται η βιωσιμότητα των δανειοληπτών.
Από τις συνολικές αιτήσεις αξίας €128 εκατ. σημείωσε ότι εκκρεμούν προς αξιολόγηση της επιλεξιμότητας δάνεια αξίας €15 εκατ., ή 15% των συνολικών αιτήσεων που έχουν παραληφθεί. Από τα συνολικά επιλέξιμα αιτήματα αξίας €95 εκ., τα €4,7 εκ. θα προχωρήσουν με διευθέτηση αποπληρωμής, ενώ €54 εκ. θα προχωρήσουν με ρύθμιση. Εκκρεμεί η δήλωση διευθέτησης από πελάτες για αιτήματα αξίας €36 εκ.
Επιπλέον, ανέφερε ότι από τα αιτήματα ρύθμισης, έχει αξιολογηθεί η βιωσιμότητα αιτημάτων αξίας €31 εκ. εκ των οποίων τα €13 εκ. έχουν αξιολογηθεί ως μη βιώσιμα. Εξακολουθεί να εκκρεμεί η αξιολόγηση βιωσιμότητας για αιτήματα αξίας €22 εκ..
Εκ μέρους του Υπουργείου Οικονομικών, ο Διονύσης Διονυσίου, σημείωσε ότι το σχέδιο είναι συμπληρωματικό του ΕΣΤΙΑ, γι’ αυτό υπήρχαν τα ίδια εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια. Σημείωσε ότι για το Σχέδιο ΟΙΚΙΑ επιδεικνύεται το μεγαλύτερο ενδιαφέρον από τα τρία σχέδια που προκηρύχθηκαν (ΕΣΤΙΑ, ΟΙΚΙΑ και για δάνεια του Φορέα) αφού οι επιλέξιμοι που έκαναν αίτηση υπερβαίνουν το 60%. Πρόσθεσε ότι το σχέδιο εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και αποπερατώνεται τον Απρίλη 2023, με την ολοκλήρωση της έγκρισης και αξιολόγησης από το Γενικό Λογιστήριο. Πρόσθεσε ότι όσοι δεν έκαναν αίτηση και όσοι έκαναν αλλά δεν είναι βιώσιμοι μπορούν να ενταχθούν στο σχέδιο «ενοίκιο έναντι δόσης».
Ο κ. Διονυσίου πρόσθεσε ότι πρόκειται για δάνεια που δόθηκαν με κρατικά κεφάλαια και επομένως είναι πολιτικό θέμα το κατά πόσο θα γίνουν εκποιήσεις σε αυτά. Διευκρίνισε ότι όσοι εντάσσονται στο σχέδιο αποπληρώνουν το αρχικό κεφάλαιο μείον τις αποπληρωμές που έχουν κάνει. Συνεπώς διαγράφονται όλοι οι τόκοι και όλα τα έξοδα.
Με τη σειρά του, ο Χρηματοοικονομικός Επίτροπος σημείωσε ότι το σχέδιο είναι «μέτρο κοινωνικής πολιτικής». Σε αυτό το πλαίσιο αναρωτήθηκε ποια είναι η έννοια της βιωσιμότητας για τους σκοπούς του συγκεκριμένου σχεδίου, αφού η Κατάσταση Προσωπικών και Οικονομικών Στοιχείων που συμπληρώνουν οι αιτητές είναι η ίδια με μια κανονική αναδιάρθρωση μη εξυπηρετούμενου δανείου.
Συναφείς δημοσιεύσεις στα ΜΜΕ:
Stockwatch: ΟΧΣ: Επιλέξιμοι το 70% δανειοληπτών για το σχέδιο Οικία
Τερματισμός σχεδίου παραχώρησης οικοπέδων σε δικαιούχους πρόσφυγες
Η Επιτροπή συζήτησε το πιο πάνω θέμα μέσω του οποίου εξετάστηκε η απόφαση για τερματισμό του σχεδίου παραχώρησης οικοπέδων, ως αντισταθμίσματος, σε δικαιούχους πρόσφυγες που διαμένουν σε τουρκοκυπριακές κατοικίες ή σε κατοικίες που ανεγέρθηκαν σε τουρκοκυπριακή γη που δεν απαλλοτριώθηκε.
Το 2006 το Υπουργικό Συμβούλιο αποφάσισε να παραχωρήσει οικόπεδα σε όσους διέμεναν σε τουρκοκυπριακές περιουσίες ή σε κατοικίες που αναγέρθηκαν σε τουρκοκυπριακή γη. Με βάση αυτή την απόφαση, είχε εγκριθεί η δημιουργία 165 οικοπέδων στην Κοκκινοτριμιθιά και το 2010 άλλων 418 οικοπέδων σε άλλες περιοχές. Τα οικόπεδα θα υπόκεινταν σε διαχωρισμό.
Ωστόσο, το 2013 το Υπουργικό Συμβούλιο αποφάσισε τον τερματισμό της παραχώρησης και ο τερματισμός προέβλεπε ότι θα ισχύσει και για όσους είχαν πάρει ήδη παραχωρητήρια έγγραφα.
Εκπρόσωπος της ομάδας προσφύγων που επηρεάστηκαν, είπε στην Επιτροπή ότι «είναι προσβολή να μας συμπεριφέρεται έτσι το κράτος». Μίλησε για αδικία, καθώς οι πρόσφυγες που διαμένουν σε τουρκοκυπριακές κατοικίες δεν μπορούν να τις υποθηκεύσουν. Σημείωσε ότι περιμένουν εδώ και δέκα χρόνια απαντήσεις, ενώ το 2018 πήραν επιστολή από τον τότε Γενικό Διευθυντή του ΥΠΕΣ, που τους ενημέρωνε ότι η διαδικασία είναι χρονοβόρα αλλά βρίσκεται στο τελικό στάδιο, ενώ μέχρι σήμερα δεν έχουν τύχει άλλης ενημέρωσης.
Ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Εσωτερικών είπε ότι η απόφαση λήφθηκε χωρίς να υπάρχει απόθεμα οικοπέδων. «Ήταν θεωρητική. Αυτή τη στιγμή, με βάση τα δεδομένα, οι δυνητικοί δικαιούχοι είναι 13.512», σημείωσε, ενώ είπε ότι θα χρειαστεί μεγάλη έκταση γης και μεγάλο κόστος για να υλοποιηθεί τέτοια απόφαση. Σημείωσε ότι η απόφαση του 2013 αμφισβητήθηκε στο δικαστήριο και αν αλλάξει η απόφαση από το δικαστήριο θα επανεξεταστεί.
Σημείωσε επίσης ότι είναι βασική αρχή ο κάθε πρόσφυγας δικαιούται μόνο μία βοήθεια. «Αν σπάσει η αρχή, θέλουμε άλλα δύο μνημόνια για να ανταποκριθούμε». Σημείωσε ότι σήμερα, αν κάποιος το επιθυμεί, μπορεί να αποποιηθεί την τουρκοκυπριακή περιουσία που είχε πάρει για να πάρει τη βοήθεια της Μέριμνας που είναι ελκυστική.
Σε δηλώσεις της μετά τη συνεδρίαση της Επιτροπής, η Βουλεύτρια του ΔΗΣΥ Ρίτα Θεοδώρου Σούπερμαν είπε ότι οι εν λόγω επιστολές στάλθηκαν στους πρόσφυγες, χωρίς να γίνει ο οποιοσδήποτε διαχωρισμός, αλλά ούτε και σχετική μελέτη κατά πόσο το σχέδιο αυτό θα ήταν βιώσιμο, αφού τη δεδομένη στιγμή δεν υπήρχε απόθεμα κρατικών οικοπέδων κατάλληλο για τον σκοπό αυτό.
«Η απόφαση αφορά 13.512 οικόπεδα, για τα οποία χρειάζεται έκταση 8 εκ. τ.μ.. Η αξία της γης υπολογίστηκε στα €321 εκ. Πρόσθεσε ότι, ακόμα και σε περίπτωση που το σχέδιο δεν τερματιζόταν, η εφαρμογή του θα αντιμετώπιζε σημαντικές, πρακτικές δυσκολίες και δυστυχώς για ακόμα μια φορά οι πρόσφυγες έγιναν αντικείμενο εκμετάλλευσης με υποσχέσεις που ήταν αδύνατο να υλοποιηθούν», είπε.
Απαντώντας για την επιστολή που έστειλε ο τότε ΓΔ του ΥΠΕΣ το 2018, που ενημέρωνε τους δικαιούχους ότι η διαδικασία βρίσκεται στο τελικό στάδιο, είπε ότι «προφανώς δεν γνώριζε για την απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου του 2013. Κακώς λήφθηκαν και αυτές οι επιστολές».
Επιπρόσθετα, η Επιτροπή εξέτασε τα πιο κάτω σχέδια νόμου:
Ο περί Προϋπολογισμού του Ταμείου Τουρκοκυπριακών Περιουσιών του 2023 Νόμος του 2022
Η Επιτροπή εξέτασε τον προϋπολογισμού του Ταμείου Τουρκοκυπριακών Περιουσιών, ο οποίος προβλέπει συνολικά έσοδα, €15.889.796, εκ των οποίων ποσό €7.000.000 παρέχεται ως κρατική χορηγία προς τον Κηδεμόνα Τ/κ Περιουσιών, ποσό €4.919.040 υπολογίζεται να προέλθει από ενοίκια μίσθωσης τ/κ περιουσιών και ποσό €3.908.046 από εκτέλεση διαφόρων έργων (εκ μέρους του ωρομίσθιου εργατικού προσωπικού των τεχνικών συνεργείων), έναντι αντίστοιχης και ισόποσης δαπάνης στον Προϋπολογισμό εξόδων, η οποία συντελείται για λογιστικούς σκοπούς.
Τα προσυπολογιζόμενα έξοδα του Ταμείου για το 2023 ανέρχονται στα €16.655.852. Ο Προϋπολογισμός υποβάλλεται με έλλειμμα χρήσης για το έτος 2023 το ποσό των €766.056. Το πρόσθετο ποσό των €766.056, για τον ισοσκελισμό του Προϋπολογισμού, αναμένεται να προέλθει από το συσσωρευθέν αποθεματικό του Ταμείου Διαχείρισης ΤΙΚ Περιουσιών, το οποίο μέχρι 31/12/2021 ανέρχονταν στο ποσό των €3.675.797.
Ελλειμματικός και βασισμένος στην κρατική χορηγία ο προϋπολογισμός του Ταμείου Τουρκοκυπριακών Περιουσιών
Παρουσιάζοντάς τον προϋπολογισμό, ο Γιώργος Ματθαιόπουλος, Αν. Διευθυντής της Υπηρεσίας Διαχείρισης Τ/κ Περιουσιών είπε ότι για το 2023 προβλέπονται έσοδα €15,8 εκ., από τα οποία τα €7 εκ. είναι κρατική χορηγία προς τον κηδεμόνα διαχείρισης, ενώ €4 εκ. αναμένονται από ενοίκια μίσθωσης. Τα έξοδα του ταμείου υπολογίζονται στα €16 εκ., με αποτέλεσμα να δημιουργείται ένα έλλειμα ύψους €765.000, το οποίο αναμένεται να καλυφθεί από το συσσωρευθέν ποσό του Ταμείου, που ανέρχεται στα €3 εκ.
Ο κ. Ματθαιόπουλος σημείωσε επίσης ότι υπάρχουν οφειλόμενα ενοίκια που ανέρχονται σε €8 εκ. για όλες τις επαρχίες. Για να τύχει χειρισμού το θέμα είπε ότι έχουν προσληφθεί υπάλληλοι ορισμένου χρόνου, για να εισπραχθεί ό,τι καταστεί εφικτό, καθώς μέρος του ποσού δεν είναι εισπράξιμο.
Αναφορικά με τις συντηρήσεις των κατοικιών, ο κ. Ματθαιόπουλος ανέφερε ότι σε κάποιες περιπτώσεις δίνεται η δυνατότητα να δίνονται πιστώσεις στους ενοίκους για να προβαίνουν μόνοι τους σε συντηρήσεις. Αυτές οι περιπτώσεις φτάνουν το 27% της συνολικής δαπάνης για επιδιορθώσεις, ωστόσο υπάρχει οροφή στη δυνατότητα της Υπηρεσίας να ελέγχει την εκτέλεση των εργασιών γι’ αυτό δεν μπορεί να επεκταθεί περαιτέρω.
Σημείωσε, τέλος, ότι, συνολικά, οι διαθέσιμες κατοικίες είναι ελάχιστες. «Δεν είναι λύση η υπηρεσία», ανέφερε, αλλά καλύπτει ένα μικρό κλάσμα των αναγκών των προφύγων για στέγαση, είπε, παροτρύνοντας τον κόσμο να βλέπει τα στεγαστικά προγράμματα του ΥΠΕΣ συνολικά.
Από την πλευρά του, ο ΓΔ του ΥΠΕΣ, Κώστας Κωνσταντίνου, ανέφερε ότι «μας προβληματίζει ότι είναι ελλειμματική η διαχείριση» και ότι το κράτος πληρώνει γύρω στα €8 εκ. για να κάνει τη διαχείριση. Είπε ότι έχουν ετοιμαστεί σειρά από νομοθετικά έγγραφα για τη διαχείριση του θέματος ευρύτερα, ώστε να καταστεί πιο αποτελεσματική, τουλάχιστον για τα εμπορικά ακίνητα και να υπάρξει περισσότερο όφελος προς το ταμείο για να καλύπτει το κόστος.
Σημείωσε ότι οι ιδέες συζητήθηκαν στη συμβουλευτική επιτροπή με τον Υπουργό και έλαβαν γνώση τα κόμματα για την πρωτοβουλία της εκτελεστικής εξουσίας. Είπε ότι το νομοσχέδιο είναι στον Γενικό Εισαγγελέα και αναμένεται ολοκλήρωση του νομοτεχνικού ελέγχου για να κατατεθεί στη Βουλή.
Απαντώντας σε ερωτήσεις Βουλευτών, είπε ότι η ανταπόκριση στα αιτήματα για συντηρήσεις και τα καθυστερημένα ενοίκια είναι χρόνιο πρόβλημα. «Πρέπει να σταθμιστούν τα πράγματα, με σκοπό να προστατευθούν τα συμφέροντα του ιδιοκτήτη, προς όφελος του πρόσφυγα», σημείωσε. Πρόσθεσε ότι γίνονται προσπάθειες να εισπραχθούν τα ποσά, ενώ αναμένει ότι με τη μεταρρύθμιση θα διευκολυνθεί το έργο της υπηρεσίας.
Επανέλαβε ότι το ταμείο είναι ελλειμματικό και επομένως το τι έργα μπορούν να γίνουν εξαρτάται από αυτό. Σημείωσε ότι δεν μπορεί να αυξηθεί η κρατική χορηγία, αντίθετα, πρέπει να μειωθεί, γιατί αν βελτιωθεί ο τρόπος λειτουργίας του ταμείου και η αποτελεσματικότητα των μισθώσεων, ειδικά στα εμπορικά ακίνητα, θα υπάρξουν περισσότερα έσοδα και θα καλυφθούν περισσότερες ανάγκες και για τις συντηρήσεις.
Σημείωσε ότι μέσα στο νέο νομοθετικό πλαίσιο που αναμένεται να κατατεθεί υπάρχει και το στοιχείο της κληρονομικότητας της σύμβασης, αφού γίνει μελέτη στατικής επάρκειας, για να δοθεί η δυνατότητα κληρονομικής διαδοχής για κατοικίες, με προϋπόθεση ανάληψης ευθύνης για συντήρηση. «Αυτό θα απελευθερώσει πόρους από το ταμείο και δυνατότητες», σημείωσε.
Είπε επίσης ότι το ταμείο διαχείρισης τ/κ περιουσιών είναι μόνο ένα πρόσθετο εργαλείο του συνολικού θέματος του προσφυγικού. Το βασικό εργαλείο είναι η Υπηρεσία Μέριμνας και Αποκατάστασης Εκτοπισθέντων, πρόσθεσε. Ανέφερε ότι έχουν αλλάξει τα εισοδηματικά κριτήρια και περισσότεροι πρόσφυγες καθίστανται δικαιούχοι, ενώ αυξήθηκαν και τα ποσά ανάλογα με τη σύνθεση οικογένειας.
Σε δηλώσεις του μετά το τέλος της συνεδρίασης, ο Πρόεδρος της Επιτροπής, Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Νίκος Κέττηρος, σημείωσε ότι «είναι ένας προϋπολογισμός, ο οποίος δεν ανταποκρίνεται στις προσδοκίες και τις ανάγκες του προσφυγικού κόσμου». Πρόσθεσε ότι «είδαμε έναν προϋπολογισμό ο οποίος έχει σοβαρά ζητήματα να αντιμετωπίσει τα οποία δεν έχουν αντιμετωπιστεί όλα αυτά τα χρόνια», όπως οι επιδιορθώσεις των τ/κ κατοικιών, οι καθυστερήσεις στην εξέταση των αιτήσεων, η κακοδιαχείριση.
«Δίνεται η υπόσχεση ότι όλα θα διορθωθούν μαγικά όταν κατατεθούν και όταν θα εγκριθούν τα νέα κριτήρια για τη διαχείριση των τ/κ περιουσιών, τα οποία είναι ακόμα στη Νομική Υπηρεσία για νομοτεχνικό έλεγχο και αντιλαμβάνεστε ότι αν δεν κατατεθούν το αμέσως επόμενο διάστημα, δεν θα προλάβει η Βουλή να τα εξετάσει», σημείωσε. Πρόσθεσε ότι στο πλαίσιο των νέων κριτηρίων, είναι η σκέψη για κληρονομική διαδοχή των κατοικιών. «Αν δεν επιδιορθωθούν αυτές οι κατοικίες για να παραδοθούν στους χρήστες, είναι σαν να τους παραδίδει το κράτος «χαλαμάντουρα», όπως έγινε με τους προσφυγικούς συνοικισμούς πριν κάποια χρόνια», κατέληξε.
Η Βουλεύτρια του ΔΗΣΥ, Ρίτα Θεοδώρου Σούπερμαν είπε για τον προτεινόμενο προϋπολογισμός για τη διευθέτηση του θέματος της ελλειμματικής διαχείρισης έχουν προωθηθεί από το ΥΠΕΣ προς τη Νομική Υπηρεσία νομοσχέδια για συνολική διευθέτηση και εκσυγχρονισμό του όλου θέματος. Μετά τον νομοτεχνικό έλεγχο, τα συγκεκριμένα νομοσχέδια θα προωθηθούν στη Βουλή για ψήφιση. «Τα νομοσχέδια αυτά θα λύσουν αρκετά από τα προβλήματα που υπάρχουν διαχρονικά, μεταξύ αυτών και για την κάλυψη του ελλείμματος που προκύπτει από τα μη καταβληθέντα ενοίκια, όπου θα κινούνται διαδικασίες τερματισμού της σύμβασης και έξωσης, αλλά και διακανονισμού πληρωμής των ενοικίων», σημείωσε.
Εκ μέρους της ΔΗΠΑ-Συνεργασία, ο Βουλευτής Μιχάλης Γιακουμή είπε ότι μέσα στον προϋπολογισμό για το ταμείο τουρκοκυπριακών περιουσιών, υπάρχει κονδύλι, το οποίο θα χρησιμοποιηθεί για επιδιόρθωση, συντήρηση και καθαριότητα τουρκοκυπριακών αρχαίων τεμενών, μνημείων και κοιμητηρίων. «Κάτι που αποδεικνύει στην πράξη την προσήλωσή μας στην προστασία και συντήρηση αρχαίων και θρησκευτικών μνημείων των Τουρκοκυπρίων. Το λιγότερο που θα μπορούσε να πράξει το κατοχικό καθεστώς είναι να επιδεικνύει τον ίδιο σεβασμό για τα μνημεία, τις εκκλησίες και τα κοιμητήρια των Ελληνοκυπρίων στα κατεχόμενα εδάφη μας», σημείωσε.
Πρόσθεσε ότι ένα άλλο σημαντικό σημείο του προϋπολογισμού είναι το κονδύλι για τη συντήρηση και την επιδιόρθωση τουρκοκυπριακών κατοικιών, στις ελεύθερες περιοχές, που διαμένουν Ελληνοκύπριοι πρόσφυγες. «Θα θέλαμε να δούμε αύξηση του συγκεκριμένου κονδυλίου, καθώς πολλές οικίες χρονολογούνται πέραν των 50 ετών και η συντήρησή τους κοστίζει πολλές χιλιάδες ευρώ».
Ο κ. Γιακουμή είπε ότι ως ΔΗΠΑ, η θέση τους είναι η ανάγκη για σχεδιασμό ολοκληρωμένης πολιτικής που να στηρίζεται στις εξατομικευμένες ανάγκες, καθώς υπάρχουν μέχρι και τέσσερις γενιές προσφύγων σήμερα, οι περισσότεροι χωρίς ακίνητη περιουσία και επομένως πρέπει να στηριχθούν με παροχή βοήθειας σε τουρκοκυπριακές περιουσίες, στεγαστική πολιτική, επαγγελματική αποκατάσταση και στέγη, εκπαίδευση, ισότιμη κατανομή των βαρών, όπως και για την απώλεια χρήσης. Γι’ αυτό «ως ΔΗΠΑ, προτείνουμε τη δημιουργία ενιαίου φορέα για τους εκτοπισθέντες του 1974».
Ο περί Προϋπολογισμού του Κεντρικού Φορέα Ισότιμης Κατανομής Βαρών του 2023 Νόμος του 2022
Η Επιτροπή εξέτασε τον προϋπολογισμού του Κεντρικού Φορέα Ισότιμης Κατανομής Βαρών ο οποίος είναι ισοσκελισμένος, με τα έσοδα και τις δαπάνες να ανέρχονται στα €112 εκ. και είναι οριακά αυξημένος κατά €0.4 εκ. ή σε ποσοστό κατά 0.3% σε σχέση με το 2022. Τα έτη 2024-2025 συνεχίζει να είναι ισοσκελισμένος, ενώ είναι περεταίρω αυξημένος, με τα έσοδα και τις δαπάνες να ανέρχονται στα €112.4 εκ..
Στα έσοδα περιλαμβάνεται κρατική χορηγία για Διαχειριστικά Έξοδα, Επιχορήγηση Επιτοκίου, περιλαμβανομένων των τραπεζικών εξόδων, συνολικού ύψους €28 εκ.. Άλλα έσοδα, αποτελούν οι πρόσοδοι από τους τόκους εκδοθέντων δανείων του Σχεδίου Φερεγγυότητας ύψους €4.5 εκ., η αποπληρωμή εκδοθέντων δανείων ύψους €33.5 εκ. και οι αναλήψεις άτοκων δανείων ύψους €46 εκ. (άτοκο δάνειο από το κράτος για το Σχέδιο Φερεγγυότητας).
Στις δαπάνες, πέραν των Διαχειριστικών Εξόδων, περιλαμβάνεται πρόνοια ύψους €46 εκ., για παραχώρηση δανείων μέσω του Σχεδίου Αποκατάστασης Προπολεμικής Φερεγγυότητας, από το οποίο €40 εκ. αφορά δάνεια για σπουδές, €1.5 εκ. αφορά δάνεια για Ιατροφαρμακευτική Περίθαλψη και €4.5 εκ. αφορά δάνεια Επαγγελματικής Δραστηριοποίησης. Επίσης, περιλαμβάνεται πρόνοια ύψους €22.7 εκ. για Επιχορήγηση Επιτοκίου, καθώς και €2.6 εκ. έξοδα και προμήθειες τραπεζών.
Η Επιτροπή αποφάσισε να προωθήσει το υπό αναφορά νομοσχέδιο στην Ολομέλεια του σώματος για λήψη τελικής απόφασης.
Τέλος, η Επιτροπή πραγματοποίησε συνάντηση με τον Πρόεδρο και τα Μέλη του Κοινοτικού Συμβουλίου Αχερίτου.
Nomoplatform–ΚΥΠΕ-ΓΤΒ
