Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Προσφύγων, Εγκλωβισμένων, Αγνοουμένων και Παθόντων, κατά τη διάρκεια της συνεδρίας στις 29/11/2022, συζήτησε τα ακόλουθα θέματα:
Διαχείριση τουρκοκυπριακών περιουσιών
Η Επιτροπή συζήτησε το πιο πάνω θέμα μέσω του οποίου εξετάστηκε η εν γένει διαχείριση των τουρκοκυπριακών περιουσιών στις ελεύθερες περιοχές της Κύπρου.
Όπως ανέφερε ενώπιον της Επιτροπής ο Γενικός Ελεγκτής της Δημοκρατίας Οδυσσέας Μιχαηλίδης, η Ελεγκτική Υπηρεσία διεξάγει τρεις έρευνες σε σχέση με τουρκοκυπριακές περιουσίες, οι οποίες αφορούν 17 εμπορικά καταστήματα στην Πάφο, 23 επαγγελματικά υποστατικά, παγκύπρια, και την γη που κατέχουν μέλη της οικογένειας τους ή οι ίδιοι οι υπάλληλοι που εργάζονται στην Υπηρεσία Διαχείρισης τ/κ περιουσιών του Υπουργείου Εσωτερικών.
Μιλώντας ενώπιον της Επιτροπής, ο Γενικός Ελεγκτής είπε ότι η πρώτη έρευνα που αφορά 17 εμπορικά υποστατικά στην Πάφο, θα εκδοθεί πριν τις 20 Δεκεμβρίου, ενώ ανέφερε πως προχωρεί και η δεύτερη έρευνα η οποία αφορά 23 επαγγελματικά υποστατικά, υψηλής αξίας, τα οποία η ΕΥ έλεγξε δειγματοληπτικά και βρίσκονται εντός της παλιάς Λευκωσίας, στην περιοχή της Μαρίνας Λεμεσού και εντός Πάφου.
Πρόσθεσε πως εντός των επόμενων λίγων ημερών θα σταλεί επιστολή στο Υπουργείο Εσωτερικών, στο οποίο θα δοθεί χρονικό περιθώριο για να απαντήσει, και το αποτέλεσμα της έρευνας θα εκδοθεί μετά τις εκλογές.
Σε σχέση με την τρίτη έρευνα, ο κ. Μιχαηλίδης είπε ότι αυτή είναι στα αρχικά στάδια και αφορά τις τουρκοκυπριακές περιουσίες που κατέχουν, μέσω μίσθωσης, υπάλληλοι που εργάζονται στην Υπηρεσία Διαχείρισης τ/κ περιουσιών του Υπουργείου Εσωτερικών καθώς και μέλη των συμβουλευτικών επιτροπών.
Σε δηλώσεις του μετά τη συνεδρία ο Πρόεδρος της Επιτροπής Νίκος Κέττηρος είπε ότι πέραν από τις 3 έρευνες της Ελεγκτικής Υπηρεσίας βρίσκεται σε εξέλιξη και έρευνα από το ΥΠΕΣ και πρόσθεσε πως για την έρευνα των 17 εμπορικών καταστημάτων «φαίνεται πως υπάρχουν ευρήματα» και πρόσθεσε πως «δεν δημοσιεύθηκαν ως οφείλετο από την αρμόδια υπηρεσία, όλα τα εμπορικά καταστήματα που δόθηκαν στην Πάφο».
Ανέφερε ότι η Ελεγκτική Υπηρεσία διαπιστώνει στα προκαταρκτικά συμπεράσματα της ότι «δεν είναι σε λογικά επίπεδα και κάποιες από τις αιτήσεις ήταν εκπρόθεσμες» και πρόσθεσε ότι «υπάρχουν σοβαρές ευθύνες και σοβαρές παρατυπίες».
Είπε ακόμη ότι «τα ενοίκια σε κάποιες των περιπτώσεων χαρακτηρίστηκαν και σχεδόν χαριστικά και διαπιστώνεται εκ μέρους μας ότι υπήρξε σε αυτή την κατάσταση ένα όργιο αναξιοκρατίας και ρουσφετιού».
Αναφορικά με την έρευνα για τους υπάλληλους, ο κ. Κέττηρος είπε ότι «εκ πρώτης φαίνεται να προκύπτουν ζητήματα» και πρόσθεσε πως η έρευνα είναι στα αρχικά της στάδια.
Σε σχέση με την έρευνα του ΥΠΕΣ, ανέφερε ότι θα ολοκληρωθεί με ένα μήνα καθυστέρηση καθώς «έχουν προκύψει στοιχεία».
Διακρίσεις στη στήριξη οικογενειών αγνοουμένων
Η Επιτροπή συζήτησε το πιο πάνω θέμα μέσω του οποίου εξετάστηκαν οι διακρίσεις που έγιναν σε σχέση με τη στήριξη των οικογενειών αγνοουμένων.
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Νίκος Κέττηρος είπε ότι υπάρχει μια διάσταση απόψεων όσον αφορά το συγκεκριμένο ζήτημα διότι το Υφυπουργείο Πρόνοιας ζητεί να μπουν κριτήρια στην διαδικασία του ΕΕΕ, ενώ οι συγγενείς των αγνοουμένων ζητούν να μην υπάρξουν κριτήρια.
Ανέφερε ότι η Επιτροπή έδωσε κατεύθυνση προς τον Επίτροπο Προεδρίας Φώτη Φωτίου να ετοιμάσει πρόταση μέχρι τον Μάρτιο και πρόσθεσε ότι η Υφυπουργός Πρόνοιας ανέλαβε τη δέσμευση να επιλύονται τα ζητήματα όταν και εφόσον προκύπτει ανάγκη παροχής φροντίδας σε γονείς ή συζύγους αγνοουμένων και πεσόντων.
Αναφορικά με την στήριξη των παιδιών των αγνοουμένων, η Βουλεύτρια του ΔΗΣΥ Ρίτα Σούπερμαν είπε ότι ο Επίτροπος Προεδρίας Φώτης Φωτίου ανέφερε πως αυτό το θέμα μελετάται και θα προχωρήσουν με πρόταση προς το Υπουργείο Οικονομικών έτσι ώστε να στηριχθεί και αυτή η ομάδα των προσφύγων.
Σε σχέση με τα επιδόματα που ζητούν από το κράτος οι συγγενείς των αγνοουμένων, ο Βουλευτής του ΕΛΑΜ Σωτήρης Ιωάννου είπε ότι το κάθε κράτος κρίνεται από την εκτίμηση την οποία παρέχει στους ανθρώπους που θυσιάστηκαν για την ανεξαρτησία της πολιτείας και πρόσθεσε πως «48 χρόνια μετά, οι συγγενείς των αγνοουμένων και τα παιδιά τους παραμένουν χωρίς ουσιαστική στήριξη από το κράτος με αποτέλεσμα σε αρκετές περιπτώσεις να αντιμετωπίζουν προβλήματα επιβίωσης, ενώ σε άλλες να μην εκτιμάται καθόλου η θυσία των συγγενών τους».
«Θεωρούμε ότι θα πρέπει τιμητικά και άμεσα να προχωρήσει το κράτος στην παροχή επιδομάτων προς αυτούς τους ανθρώπους χωρίς εισοδηματικά κριτήρια», πρόσθεσε.
Ανέφερε ότι υπάρχει μια κωλυσιεργία αναφορικά με αυτό το ζήτημα και πρόσθεσε πως «είναι απαράδεκτο για ανθρώπους οι οποίοι θυσίασαν τη ζωή τους για την ανεξαρτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας».
Ο κ. Ιωάννου είπε ακόμη ότι ο Επίτροπος Προεδρίας Φώτης Φωτίου «μας ενημέρωσε ότι δεν έχουν ακόμη προχωρήσει σε οποιανδήποτε μελέτη αναφορικά με το ύψος και το κόστος που θα στοιχίσει στο κράτος αυτό το ζήτημα» και πρόσθεσε πως η Επιτροπή Προσφύγων θα ξαναδεί το θέμα με την επανέναρξη των εργασιών της μετά τις εκλογές, αλλά δυστυχώς, όπως είπε, «πέραν από τα τόσα χρόνια καθυστέρησης, βλέπουμε να υπάρχουν και αρκετοί μήνες καθυστέρησης».
«Θεωρούμε ότι δεν πρέπει να υπάρχουν εισοδηματικά κριτήρια», ανέφερε και πρόσθεσε πως αυτό το κράτος ξοδεύει αρκετές δεκάδες εκατομμύρια σε παράνομους μετανάστες και θα έπρεπε αυτά τα κονδύλια να τα διαθέσει στους δικούς μας ανθρώπους», κατέληξε.
Εγκατάσταση ανελκυστήρων στους κυβερνητικούς οικισμούς
Η Επιτροπή συζήτησε το πιο πάνω θέμα μέσω του οποίου εξετάστηκαν τα προβλήματα που παρουσιάζονται σε ότι αφορά την εγκατάσταση ανελκυστήρων και στα συμβόλαια συντήρησής τους στους κυβερνητικούς οικισμούς.
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Νίκος Κέττηρος είπε ότι η Επιτροπή ζήτησε από το Τμήμα Πολεοδομίας να βρεθεί τρόπος να μετακινούνται οι άνθρωποι που είναι σε ορόφους, στις περιπτώσεις που δεν μπορούν να εγκατασταθούν ανελκυστήρες.
«Δεν μπορεί να τίθεται ως δικαιολογία ότι κάποια διαμερίσματα έχουν παραχωρηθεί πλέον είτε σε αλλοδαπούς είτε σε ανθρώπους που δεν είναι πρόσφυγες», ανέφερε και πρόσθεσε πως «δεν μπορεί και είναι απαράδεκτο να κοστολογείται η τοποθέτηση ανελκυστήρα στις 200.000 ευρώ».
Ο κ. Κέττηρος πρότρεψε το Τμήμα Πολεοδομίας να έρθουν σε επαφή με το ΕΤΕΚ για να βρουν τεχνολογίες που είναι πιο οικονομικές και δεν χρειάζονται αυτή την μεγάλη διαδικασία και πρόσθεσε πως ο Υπουργός Εσωτερικών δεσμεύθηκε για την τοποθέτηση 32 ανελκυστήρων και σήμερα δεν υπάρχει σε λειτουργία ακόμη ανελκυστήρας.
Η Βουλεύτρια του ΔΗΣΥ Ρίτα Σούπερμαν είπε ότι το Τμήμα Πολεοδομίας ενημέρωσε την Επιτροπή για το που βρίσκεται το θέμα σήμερα και πρόσθεσε πως «το θέμα γίνεται όλο και πιο πολύπλοκο και προκύπτει η ανάγκη δημογραφικής αποτύπωσης της κάθε μιας από τις πολυκατοικίες έτσι ώστε να λαμβάνονται οι σωστές αποφάσεις».
Ανέφερε ότι εγκαταστάθηκαν 115 ανελκυστήρες μέχρι σήμερα και το 2023 αναμένεται ότι θα εγκατασταθούν άλλοι 30 και πρόσθεσε πως «είναι πολύ υψηλό το κόστος τοποθέτησης των ανελκυστήρων που ανέρχεται γύρω στις 200.000 ευρώ για τον κάθε ανελκυστήρα γιατί χρειάζεται να γίνονται και άλλα έργα συντήρησης των πολυκατοικιών παράλληλα», καθώς «πρόκειται για πολύ παλιά κτίρια».
Επιπλέον, η κ. Σούπερμαν είπε ότι άλλα θέματα που προκύπτουν είναι «η μη συγκατάθεση ενοίκων των πολυκατοικιών για να τοποθετηθούν οι ανελκυστήρες» όπως οι ένοικοι που διαμένουν στο ισόγειο και οι οποίοι «δεν δίνουν αυτές τις συγκαταθέσεις».
Πολιτική χορηγιών σε προσφυγικά σωματεία
Η Επιτροπή συζήτησε το πιο πάνω θέμα μέσω του οποίου εξετάστηκε η πολιτική χορηγιών σε προσφυγικά σωματεία από τα Υπουργεία Οικονομικών, Εσωτερικών, Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας και τον Κυπριακό Οργανισμό Αθλητισμού.
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Νίκος Κέττηρος εξέφρασε ικανοποίηση γιατί ο Πρόεδρος του ΚΟΑ δεσμεύτηκε ότι στον συμπληρωματικό προϋπολογισμό του 2023 θα συμπεριληφθεί κονδύλι που αφορά 320.000 για τα στάδια Νέας Σαλαμίνας και Εθνικού Άχνας και επιπλέον 250.000 ευρώ για το στάδιο της Ανόρθωσης.
«Υπάρχει και η έγκριση των 150.000 ευρώ για τη μελέτη που αφορά τις ανάγκες αυτών των σταδίων», πρόσθεσε.
Από την πλευρά της η Βουλεύτρια ΔΗΣΥ Ρίτα Σούπερμαν ανέφερε ότι για την ενίσχυση των προσφυγικών σωματείων έχει συμπεριληφθεί στον συμπληρωματικό προϋπολογισμό του ΚΟΑ για το 2023 το επιπρόσθετο ποσό των 500.000 ευρώ προς ενίσχυση των προσφυγικών σωματείων.
Σε σχέση με την πολιτική χορηγιών σε προσφυγικά σωματεία, ο Βουλευτής της ΔΗΠΑ – Συνεργασία Μιχάλης Γιακουμή είπε ότι τα προσφυγικά σωματεία κρατούν ψηλά τη σημαία της Επιστροφής και πρόσθεσε ότι «η κρατική χορηγία είναι συνεισφορά, αλλά και υποχρέωση της Πολιτείας σε όλα τα Προσφυγικά Σωματεία, σε όλους τους Πρόσφυγες Φιλάθλους, αλλά και στους παράγοντες των Σωματείων που προσπαθούν με τόσο κόπο να διατηρήσουν τις μνήμες ζωντανές και την φλόγα της επιστροφής αναμμένη».
«Μέσα σε συνθήκες ακρίβειας, τα σωματεία αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα και δεν μπορούν να καλύψουν τις βασικές τους ανάγκες με αποτέλεσμα τον περιορισμό των δράσεών τους, άρα και των εσόδων τους», πρόσθεσε.
Ανέφερε ότι «ο συμπληρωματικός προϋπολογισμός είναι προς τη σωστή κατεύθυνση, ωστόσο θέση μας είναι ότι θα έπρεπε να συμπεριληφθεί στον ετήσιο προϋπολογισμό του 2023 ή έστω να υπάρξει ένα κονδύλι από εξοικονομήσεις του 2022, έτσι ώστε να μπορέσουν όλα τα Προσφυγικά Σωματεία να ανταπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους και στη διαχρονική συμβολή τους στον αντικατοχικό μας αγώνα»..
Ο Πρόεδρος του ΚΟΑ Ανδρέας Μιχαηλίδης είπε ότι ο ΚΟΑ έχει ιερή υποχρέωση να βοηθάει την επιβίωση των προσφυγικών σωματείων και «αυτό κάνουμε με μεγάλη ευλάβεια», προσθέτοντας ότι ο ΚΟΑ διπλασίασε στο πρόσφατο παρελθόν την χορηγία στα προσφυγικά σωματεία και «θεσμοθετήσαμε αυτή την χορηγία σε όλα τα σωματεία».
Αναφορικά με τις επιδιορθώσεις που έγιναν στα γήπεδα Νέα Σαλαμίνας, Ανόρθωσης και Εθνικού Άχνα, ο κ. Μιχαηλίδης είπε ότι το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε ποσό 150.000 ευρώ για τις μελέτες επιδιόρθωσης των σταδίων.
Είπε ακόμη ότι τα 3 σωματεία έχουν ήδη ξοδέψει ένα κονδύλι για επιδιορθώσεις και πρόσθεσε πως ο ΚΟΑ υποσχέθηκε στα σωματεία και στην Επιτροπή ότι θα καταθέσει αμέσως συμπληρωματικό προϋπολογισμό για το 2023 για να δοθούν αυτά τα λεφτά.
«Αυτή η διαδικασία, δείχνει ξεκάθαρα πόσο σωστή είναι η θέση της Κυβέρνησης για δημιουργία Υφυπουργείου Αθλητισμού», ανέφερε και πρόσθεσε ότι είναι απαραίτητη η δημιουργία Υφυπουργείου «για να συντμηθούν οι διαδικασίες, να επισπεύδονται όλες οι αποφάσεις και ο αθλητισμός να μεγαλώσει ακόμη περισσότερο».
Άλλα θέματα:
Αναδόμηση προσφυγικών συνοικισμών και ανέγερσης νέων κατοικιών
Η Επιτροπή συζήτησε το πιο πάνω θέμα μέσω του οποίου εξετάστηκε η πορεία των εργασιών για την αναδόμηση των προσφυγικών συνοικισμών και η πολιτική ανέγερσης νέων κατοικιών.
Εξέταση στατικότητας πολυκατοικιών στους προσφυγικούς συνοικισμούς
Η Επιτροπή συζήτησε το πιο πάνω θέμα μέσω του οποίου εξετάστηκε η διενέργεια ελέγχων εξέτασης της στατικότητας των πολυκατοικιών από το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως στους προσφυγικούς συνοικισμούς του Αποστόλου Ανδρέα, του Αποστόλου Λουκά και του Αγίου Ελευθερίου στον δήμο Λατσιών, καθώς και η λήψη μέτρων αποκατάστασής τους.
Έκδοση τίτλων ιδιοκτησίας στους δικαιούχους πρόσφυγες
Η Επιτροπή συζήτησε το πιο πάνω θέμα μέσω του οποίου εξετάστηκε η καθυστέρηση που παρατηρείται όσον αφορά την έκδοση τίτλων ιδιοκτησίας στους δικαιούχους πρόσφυγες των οικοπέδων αυτοστέγασης που παραχωρήθηκαν στον Συνοικισμό Αυτοστέγασης στο Αλεθρικό.
Επιπρόσθετα, η Επιτροπή εξέτασε το ακόλουθο σχέδιο νόμου:
Ο περί Προϋπολογισμού της Παγκύπριας Ένωσης Προσφύγων του 2023 Νόμος του 2022
Η Επιτροπή εξέτασε τον προϋπολογισμό της Παγκύπριας Ένωσης Προσφύγων (ΠΕΠ), ο οποίος προνοεί έσοδα ύψους €332.115 που προέρχονται από την ετήσια κρατική χορηγία ύψους €283.328 και από εισφορές για τις συντάξεις €44.782 και συντάξεις χηρών και ορφανών ύψους €4.005. Οι δαπάνες της ΠΕΠ για το 2023 προϋπολογίζονται στο ποσό των €332.115.
Nomoplatform–ΚΥΠΕ-ΓΤΒ