H Κοινοβουλευτική Επιτροπή Νομικών, Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως, κατά τη διάρκεια της συνεδρίας στις 13/04/2022, εξέτασε τα ακόλουθα σχέδια νόμου:
Ο περί της Εικοστής Δεύτερης Τροποποίησης του Συντάγματος Νόμος του 2019
Ο περί Απονομής της Δικαιοσύνης (Ποικίλαι Διατάξεις) (Τροποποιητικός) Νόμος του 2019
Ο περί Δικαστηρίων (Τροποποιητικός) Νόμος του 2019
Η Επιτροπή συνέχισε τη συζήτηση των πιο πάνω σχεδίων νόμου, μέσω των οποίων:
(α) Τροποποιείται το Άρθρο 144 του Συντάγματος ώστε τα κατώτερα Δικαστήρια (πρωτόδικα και Εφετεία) να έχουν τη δυνατότητα παραπομπής ζητημάτων συνταγματικότητας, που εγείρονται και τα οποία είναι ουσιώδη για την έκβαση της υπόθεσης ενώπιόν τους, στο Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο.
(β) Συστήνεται το Εφετείο, και διαχωρίζεται το υφιστάμενο Ανώτατο Δικαστήριο στο νέο Ανώτατο Δικαστήριο και το νέο Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο.
(γ) Προστίθενται και αντικαθίστανται ορισμοί ως επακόλουθο της δημιουργίας των 3 νέων Δικαστηρίων και τροποποιείται το άρθρο που ρυθμίζει τη διαδικασία έφεσης ώστε να καλύπτεται η διαδικασία έφεσης ενώπιον και των 3 νέων δικαστηρίων.
Η Επιτροπή μελέτησε τα κείμενα των νομοσχεδίων, άκουσε τις απόψεις των εκπροσώπων των εμπλεκόμενων φορέων και, αφού ολοκλήρωσε τη συζήτηση αποφάσισε να τοποθετηθεί επί των νομοσχεδίων σε επόμενη συνεδρία της.
Στις δηλώσεις τους, μετά τη συνεδρία της Επιτροπής, τόσο η Υπουργός Δικαιοσύνης, Στέφη Δράκου όσο και ο Πρόεδρος του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου, Χρίστος Κληρίδης είπαν ότι αυτή τη στιγμή εκκρεμούν περίπου 5,000 υποθέσεις στο Ανώτατο Δικαστήριο. Στην πρωτοβάθμια δικαιοδοσία εκκρεμούν 42,000 υποθέσεις, είπε η Υπουργός.
Η κ. Δράκου, βασιζόμενη στη συζήτηση στην Επιτροπή και από τις λίγες, όπως είπε παρατηρήσεις που έγιναν στην κατ’ άρθρο συζήτηση, εξέφρασε αισιοδοξία ότι, «αυτή η ύστατη προσπάθεια για να σώσουμε τη Δικαιοσύνη μας, το Κράτος Δικαίου, θα έρθει σε ένα αίσιο τέλος».
Ό,τι υπήρχε να ειπωθεί, ειπώθηκε, είπε η Υπουργός αναφερόμενη στις μακροχρόνιες συζητήσεις για τα νομοσχέδια.
«Φτάσαμε στο στάδιο των τελικών αποφάσεων, η έκκληση μου προς τη Βουλή είναι να δει το θέμα τάχιστα και να οδηγηθούν τα νομοσχέδια προς ψήφιση, γιατί δια στόματος, όλων, αυτό είναι που χρειάζεται η Δικαιοσύνη, αλλιώς το σύστημα θα καταρρεύσει. Συνεπώς ο τελικός στόχος πρέπει να επιτευχθεί», είπε.
Είπε ότι παραμένει στη διάθεση της Βουλής μέχρι τέλους για να ξεπεραστούν οτιδήποτε ανησυχίες υπάρχουν.
Απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με τα προβλήματα στην πρωτοβάθμια βαθμίδα, η Υπουργός είπε ότι αναλύθηκε μια πρωτοβουλία, ανεξάρτητα από τη μεταρρύθμιση που προωθείται αύτη την στιγμή, και η οποία δεν αφορά αυτά τα τρία νομοσχέδια, αλλά ένα ευρύτερο και πολύ φιλόδοξο σχεδιασμό που συμπληρώνει αυτά τα νομοσχέδια και που στοχεύει στο να ξεπεραστούν τα προβλήματα που συσσωρευτήκαν όλα αυτά τα χρόνια που αφορούν την τεχνολογία, τη διοίκηση των δικαστηρίων και πολλά θέματα που είχαν εντοπιστεί ότι ήταν αυτά που δημιουργούσαν αυτή την καθυστέρηση «και καταλήξαμε σε αυτό το οριακό σημείο, όπου 47,000 υποθέσεις εκκρεμούν προς εκδίκαση, 5,000 στην Ανώτατη, 42,000 στην Κατωτάτη».
Κάθε μέρα που περνά, είπε, «αυτό το backlog (όγκος εργασίας), αυξάνεται».
Ο κ. Κληρίδης, είπε ότι θεωρεί ότι το θέμα έχει εξαντληθεί. Είπε ότι οι ακαδημαϊκές συζητήσεις είναι χρήσιμες, αλλά πρέπει να υπάρχει ένα τέλος σ’ αυτές.
«Χθες δεν ήμουν τόσο αισιόδοξος, σήμερα είμαι πιο αισιόδοξος», είπε μετά τη συνεδρία. Πρόσθεσε ότι έχει εξαντληθεί κάθε πτυχή του όλου θέματος και ότι τα τρία αυτά νομοσχέδια τυγχάνουν της υποστήριξης του Ανώτατου Δικαστηρίου, των θεσμικών οργάνων του Συμβουλίου της Ευρώπης και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του Γενικού Εισαγγελέα και του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου.
«Συνεπώς, έφτασε η ώρα, να τεθεί ένα τέρμα στις καθυστερήσεις που παρατηρούνται στην Ανώτατη Βαθμίδα», είπε, προσθέτοντας ότι υπάρχουν 5,000 καθυστερημένες υποθέσεις και ταλαιπωρούνται περίπου 10,000 έως 15,000 διάδικοι. Επίσης, ταλαιπωρούνται περίπου 2,000 δικηγόροι, οι οποίοι χειρίζονται αυτές τις εφέσεις και οι οποίοι σημειώνουν συνεχή απώλεια πελατείας, αλλά και εισοδημάτων, είπε ο κ. Κληρίδης.
Προειδοποίησε ότι αν δεν περάσουν τα νομοσχέδια, «όπως έχει προειδοποιήσει το Ανώτατο Δικαστήριο, η δικαιοσύνη στην Ανώτατη Βαθμίδα θα καταρρεύσει».
Είπε ακόμα ότι έχει κλονιστεί η εμπιστοσύνη του κοινού στη Δικαιοσύνη. «Η Δικαιοσύνη η οποία αργεί, δεν είναι Δικαιοσύνη», είπε.
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση, είπε ότι με την ψήφιση των νομοσχεδίων, δημιουργείται ένα νέο Εφετείο, δευτεροβάθμιο και ένα αναιρετικό σώμα, το οποίο θα συνίσταται από το Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο, και το νέο Ανώτατο Δικαστήριο.
Το Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο θα απαρτίζεται από εννέα Δικαστές και το νέο Ανώτατο από επτά Δικαστές. Συνεπώς, είπε, στην Ανώτατη βαθμίδα, προσθέτουμε 16 νέους Εφέτες και τρεις νέους Δικαστές, που θα στελεχώνουν το Ανώτατο Συνταγματικό και το Ανώτατο Δικαστήριο, επιπροσθέτως των 13. Συνεπώς θα έχουμε 19 νέους δικαστές οι οποίοι μαζί με τους 13 υφιστάμενους, θα επιλύσουν το θέμα του backlog.
«Ένας πολύ ικανοποιητικός αριθμός και πιστεύω ότι εντός τριών ετών δεν θα υπάρξουν καθυστερήσεις», είπε ο κ. Κληρίδης.
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής και Βουλευτής του ΔΗΣΥ Νίκος Τορναρίτης, είπε ότι έφτασαν στο τέλος χρόνιων συζητήσεων και εξέφρασε την ελπίδα ότι θα ανοίξει «ένα νέο μεγάλο αισιόδοξο, πλέον, κεφάλαιο, για τη Δικαιοσύνη μας».
«Όλοι λενε ότι η Δικαιοσύνη βρίσκεται αυτή τη στιγμή στο χείλος του γκρεμού, εμείς είμαστε εδώ για να σώσουμε την κατάσταση πραγμάτων, όλοι ανεξαιρέτως, όλα τα κόμματα, όλοι οι θεσμοί, διαπιστώνουν την ίδια κατάσταση πραγμάτων», είπε.
Στην αμέσως επόμενη συνεδρία, πρόσθεσε, θα υπάρξει η τοποθέτηση όλων των κομμάτων επι των νομοσχεδίων, εκφράζοντας την ευχή, «όλοι ανεξαιρέτως, να σταθούμε στο ύψος των περιστάσεων, να διασώσουμε το Κράτος Δικαίου στην Κυπριακή Δημοκρατία».
Κάλεσε για αποφάσεις μακριά από μικροκομματικούς συσχετισμούς και υπολογισμούς.
Η Βουλεύτρια του ΔΗΚΟ Χριστιάνα Ερωτοκρίτου, είπε ότι συμφωνούν ότι όντως η δευτεροβάθμια δικαιοδοσία πρέπει να αλλάξει, όμως, η ιεράρχηση των δικών τους προτεραιοτήτων, καθιστά, την πρωτοβάθμια δικαιοδοσία ως τον στόχο που θα έπρεπε όλοι να έχουν ασχοληθεί «για να αντιμετωπίσουμε άμεσα τα τεράστια προβλήματα που υπάρχουν εκεί και σε κατοπινοτερο στάδιο, αυτά της δευτεροβάθμιας δικαιοδοσίας.»
Αναφέρθηκε στις 42,000 καθυστερημένες υποθέσεις στα επαρχιακά δικαστήρια, που ταλαιπωρούν, είπε, δεκάδες χιλιάδες, διαδίκους, δικηγόρους και πολλές φορές αποτελούν τροχοπέδη για την άσκηση ή την επιδίωξη σε δευτεροβάθμιο επίπεδο, της Δικαιοσύνης.
Η κ. Ερωτοκρίτου είπε ότι θα εξετάσουν το τελικό πακέτο νομοσχεδίων με σοβαρότητα και θα εκφράσουν τις απόψεις τους για τυχόν αλλαγές που πρέπει να γίνουν.
Ο Αλέκος Τρυφωνίδης, Βουλευτής της ΔΗΠΑ, είπε ότι στηρίζουν την άμεση μεταρρύθμιση της Δικαιοσύνης. Είπε ότι θα εργαστούν για δημιουργική και τελέσφορη μεταρρύθμιση στη Δικαιοσύνη για να αποδίδεται στους πολίτες άμεσα η Δικαιοσύνη, αλλά και για τους ξένους επενδυτές, για να μπορούν να αποτίνονται στη Δικαιοσύνη και να τελειώνει ένα θέμα στα δικαστήρια σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Ο Χαράλαμπος Θεοπέμπτου, Πρόεδρος του Κινήματος Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών, είπε ότι θα στηρίξουν τη μεταρρύθμιση, παρόλο που πιστεύουν ότι υπάρχουν πράγματα που θα ήθελαν να προσθέσουν. Είπε ότι το κόμμα του θα ήθελε να συμμετέχουν με δικαίωμα ψήφου στο Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο, που θα κάνει τις προσλήψεις και τις προαγωγές των Δικαστών, τόσο ο Πρόεδρος του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου όσο και ο Γενικός Εισαγγελέας, αλλά και κατώτεροι Δικαστές, καθώς και άλλοι. Σε άλλες χώρες συμμετέχουν μέχρι και πολίτες, είπε, και αυτό γιατί η Δικαιοσύνη είναι κοινωνική υπόθεση σε ένα κράτος Δικαίου.
Είπε ακόμα ότι το κόμμα του είναι έτοιμο να συμμετάσχει στη σύσκεψη που κάλεσε η Υπουργός Δικαιοσύνης με σκοπό να δουν τις αλλαγές που πρέπει να γίνουν για την απάμβλυνση των προβλημάτων που παρατηρούνται στα πρωτόδικα δικαστήρια. Η σύσκεψη θα πραγματοποιηθεί τις 20 Απριλίου.
Συναφείς δημοσιεύσεις στα ΜΜΕ:
Stockwatch: Καθησυχάζουν για συνταγματικότητα μεταρρύθμισης δικαιοσύνης
Ο περί Εμπορικού Δικαστηρίου και Ναυτοδικείου Νόμος του 2019
Η Επιτροπή συνέχισε τη συζήτηση του πιο πάνω σχεδίου νόμου σκοπός του οποίου είναι η ίδρυση Εμπορικού Δικαστηρίου και Ναυτοδικείου, το οποίο να αποφασίζει σε πρώτο βαθμό επί εμπορικών διαφορών και ναυτικών υποθέσεων, όπως αυτές ορίζονται στο νομοσχέδιο, προς επίτευξη της γρήγορης εκδίκασης των διαφορών αυτών και ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας της Κύπρου ως κέντρου παροχής ποιοτικών υπηρεσιών και κέντρου προσέλκυσης ξένων επενδύσεων, συμβάλλοντας τοιουτοτρόπως στην πορεία της Κύπρου προς την μακροπρόθεσμη οικονομική της ανάπτυξη.
Η Επιτροπή, αφού διαβουλεύθηκε επί τροπολογιών που υποβλήθηκαν για το εν λόγω νομοσχέδιο, αποφάσισε την προώθησή του στην Ολομέλεια του Σώματος προς ψήφιση.
Ο περί Παραγραφής Αγώγιμων Δικαιωμάτων (Τροποποιητικός) Νόμος του 2022
Η Επιτροπή άρχισε τη συζήτηση του πιο πάνω σχεδίου νόμου σκοπός του οποίου είναι η τροποποίηση του περί Παραγραφής Αγώγιμων Δικαιωμάτων Νόμου, ώστε ο χρόνος παραγραφής για αγώγιμα δικαιώματα που αφορούν σε απαίτηση για αμέλεια ή παράβαση θέσμιου καθήκοντος εναντίον οποιουδήποτε φυσικού ή νομικού προσώπου να ανασταλεί για διάστημα (12) μηνών από την ημερομηνία έναρξης της ισχύος του προτεινόμενου νόμου.
Η Επιτροπή μελέτησε το κείμενο της πρότασης νόμου και άκουσε τις απόψεις των εκπροσώπων των εμπλεκόμενων φορέων.
Συναφείς δημοσιεύσεις στα ΜΜΕ:
Stockwatch: Καθολική αποδοχή παράτασης για αγωγές λόγω ΣΚΤ
Nomoplatform-ΚΥΠΕ-ΓΤΒ
