Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Υγείας, κατά τη διάρκεια της συνεδρίας στις 02/11/2023, συζήτησε το ακόλουθο θέμα:
Προληπτική ιατρική εξέταση για τον ανδρικό καρκίνο ΓεΣΥ
Η Επιτροπή συζήτησε το πιο πάνω θέμα μέσω του οποίου εξετάστηκε η ανάγκη για συμπερίληψη προληπτικής ιατρικής εξέτασης για τον ανδρικό καρκίνο στο Γενικό Σύστημα Υγείας (ΓεΣΥ).
Συμπερίληψη εξέτασης καρκίνου προστάτη στο ΓεΣΥ ζητά η Επ. Υγείας
Την ανάγκη για συμπερίληψη προληπτικής ιατρικής εξέτασης για τον αντρικό καρκίνο στο Γενικό Σύστημα Υγείας τόνισαν τα μέλη της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Υγείας.
Σύμφωνα με τα όσα ακούστηκαν στη διάρκεια της συζήτησης, ο καρκίνος του προστάτη είναι ο πρώτος σε συχνότητα τύπος καρκίνου στους άνδρες και δεύτερος ως αίτιο θανάτου συνολικά, ενώ εξαιτίας της νόσου χάνονται γύρω στους 80-100 ασθενείς τον χρόνο, με τα περιστατικά να καταγράφουν μάλιστα αυξητική τάση τα τελευταία χρόνια.
Ο Πρόεδρος της επιτροπής, Βουλευτής του ΔΗΣΥ, Ευθύμιος Δίπλαρος ανέφερε στις δηλώσεις του μετά τη συνεδρία ότι υπήρξε κοινή διαπίστωση όλων ότι χρειάζεται μια επικοινωνιακή στρατηγική, ούτως ώστε να ενημερωθεί ο αντρικός πληθυσμός και να προβαίνουν οι άντρες όσο πιο συχνά σε εξέταση.
Προσέθεσε πως σήμερα υπάρχουν τρία πληθυσμιακά προγράμματα και σύσταση από την Ευρωπαϊκή Ένωση για εισαγωγή προγραμμάτων για προστάτη και πνεύμονα, συμπληρώνοντας ότι η Κύπρος έχει πρωτοστατήσει έχοντας αναπτύξει συνεργασία με πολλούς αρμόδιους φορείς, ωστόσο χρειάζονται πληθυσμιακά κριτήρια καθώς δεν έχουν ακόμη αποσταλεί συγκεκριμένα κριτήρια από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Εξέφρασε την εκτίμηση ότι στις αρχές του 2024 η Ευρωπαϊκή Ένωση θα φέρει συγκεκριμένα κριτήρια, τα οποία και η Κύπρος θα ακολουθήσει.
Είπε επίσης ότι η πρόληψη προλαμβάνει κατά 40-50% τον καρκίνο, ότι υπάρχουν πολλά επιστημονικά εργαλεία για έγκαιρη διάγνωση και για αυτό το λόγο πρέπει όλοι να προβαίνουν σε τακτικούς ελέγχους.
Ο κ. Δίπλαρος ανέφερε επίσης πως η αύξηση του αριθμού καρκίνων στους άνδρες ενδεχομένως να οφείλεται και στους πολλούς ελέγχους που γίνονται, από τους οποίους κατά συνέπεια προκύπτουν και περισσότερες διαγνώσεις, ενώ την ίδια ώρα η Κύπρος πέτυχε η Ευρωπαϊκή Ένωση να καλύπτει την εξέταση PSA στην χώρα, προσθέτοντας πως αν πάνε όλα καλά, η Κύπρος θα είναι η πρώτη χώρα που θα το εφαρμόσει, ίσως και στις αρχές του 2024.
Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ Χρίστος Χριστόφιας ανέφερε από την πλευρά του ότι το κόμμα τάσσεται πάντοτε υπέρ της πρόληψης στα θέματα υγείας, η οποία μπορεί να εφαρμοστεί στην περίπτωση του καρκίνου του προστάτη.
Όπως ανέφερε, η έγκαιρη ανίχνευση μειώνει σημαντικά τη θνησιμότητα από τη νόσο, αφού ο εντοπισμός του σε πρώιμο στάδιο έχει μεγάλα ποσοστά επιτυχίας στη θεραπεία, προσθέτοντας ότι η προώθηση ενός πληθυσμιακού προγράμματος για τον καρκίνο του προστάτη από μέρους του Υπουργείου Υγείας είναι προς τη σωστή κατεύθυνση, μιας και τα τελευταία στοιχεία δείχνουν ότι υπήρξε αύξηση στα περιστατικά μεταξύ 2019 και 2020.
Είπε επίσης ότι το ΑΚΕΛ έψεξε το γεγονός ότι η Υπουργός Υγείας τον περασμένο Σεπτέμβρη ανακοίνωσε ότι από τον Οκτώβριο και μετά θα εφαρμοζόταν το πληθυσμιακό πρόγραμμα, ενώ δεν ήταν έτοιμοι, καθώς σύμφωνα με τη σημερινή ενημέρωση υπάρχουν εκκρεμότητες, οι οποίες αναγκάζουν το όλο πρόγραμμα να μετατεθεί για το πρώτο τρίμηνο του 2024, εκφράζοντας την ελπίδα ότι θα εφαρμοστεί όντως στο πρώτο τρίμηνο του 2024, πάντα σε συνεργασία με τον ΟΑΥ και με συμπερίληψη του προγράμματος στα Γενικό Σύστημα Υγείας.
Για ακόμα μία φορά μετά από τέσσερα ολόκληρα χρόνια εφαρμογής του ΓεΣΥ, είχαμε τη στάση του Υπουργείου Υγείας, ενώ έχουν αλλάξει τέσσερις Υπουργοί, να ρίχνει την μπάλα έξω από το γήπεδο σε σχέση με τις πολιτικές ευθύνες ελέγχου του ΟΚΥπΥ και της κατάστασης στα κρατικά νοσηλευτήρια, σημείωσε ο κ. Χριστόφιας, προσθέτοντας ότι υπήρξε μείωση των κλινών στην ουρολογική κλινική του Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας από 24 σε 15 και το Υπουργείο Υγείας δεν ήταν σε θέση όχι απλώς να το σχολιάσει, αλλά είπε ότι είναι ευθύνη του ΟΚΥπΥ.
«Εμείς το λέμε φορτικά ως ΑΚΕΛ ότι πρέπει επιτέλους οι κυβερνώντες και το Υπουργείο Υγείας να αναλάβουν τις ευθύνες τους και το τι συμβαίνει στα κρατικά νοσηλευτήρια έχουν άμεση πολιτική ευθύνη και να το ελέγχουν και να παρεμβαίνουν όπου και εκεί που χρειάζεται προς όφελος της δημόσιας υγείας», σημείωσε.
Ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ Χρύσανθος Σαββίδης είπε στις δικές του δηλώσεις ότι η επιτροπή ενημερώθηκε πως η Κύπρος είναι η πρώτη ευρωπαϊκή χώρα η οποία θα χρησιμοποιήσει πληθυσμιακό έλεγχο για τον καρκίνο του προστάτη, ένα ευχάριστο γεγονός, όπως είπε, το οποίο χαιρετίζει το κόμμα, αφού η χώρα πρωτοπορεί στην ευρωπαϊκή οικογένεια στο θέμα της υγείας των ανδρών.
Προσέθεσε πως η Κύπρος κατέθεσε και δικά της κριτήρια, τα οποία έχει αποστείλει στην ευρωπαϊκή οικογένεια και ίσως υιοθετηθούν και ως ευρωπαϊκά κριτήρια, προσθέτοντας ότι χάνονται γύρω στους 80-100 ασθενείς τον χρόνο από τον καρκίνο του προστάτη ακολουθώντας μία μάλλον αυξητική τάση και αυτό θα πρέπει να είμαστε σε εγρήγορση.
Αναφέρθηκε επίσης στη μείωση των κλινών του Γενικού Νοσοκομείου στην ουρολογική κλινική από 24 στις 15, κάτι, όπως είπε, αντιφατικό σε σχέση με την αύξηση του αριθμού των περιστατικών, ως εκ τούτου κάλεσε τον ΟΚΥπΥ να επανεξετάσει τη θέση του κατά πόσο μπορεί να αυξηθεί ο αριθμός των κλινών.
Είπε επίσης πως όλοι οι άνδρες θα πρέπει να βάλουν τους ελέγχους στον τρόπο ζωής τους καθώς η πρόληψη είναι η καλύτερη θεραπεία, ενώ κλείνοντας στάθηκε στο θετικό κλίμα της συνεργασίας της Ουρολογικής Εταιρείας Κύπρου, του ΟΑΥ και γενικά όλων των εμπλεκομένων στην αντιμετώπιση αυτής της ασθένειας του προστάτη.
Ο Βουλευτής της ΔΗΠΑ Μιχάλης Γιακουμή ανέφερε με τη σειρά του ότι το κόμμα προέβη σε εισηγήσεις στην κοινοβουλευτική επιτροπή για τη διεξαγωγή προληπτικού προαιρετικού ιατρικός έλεγχος για τους άνδρες άνω των 40 ετών, ιδιαίτερα αν είναι καπνιστές, καθώς και ειδικές ετήσιες γενικές αναλύσεις αίματος και ούρων, κολονοσκόπηση και γαστροσκόπηση, τεστ για λανθάνον αίμα στα κόπρανα, εξέταση PSA για τον καρκίνο του προστάτη εξέταση για θυροειδή, τεστ κοπώσεως ανά δύο χρόνια, υπερηχογράφημα άνω και κάτω κοιλίας και ακτινογραφία θώρακα ανά δύο χρόνια, όπως γίνεται και στις γυναίκες για το τεστ Παπανικολάου.
Συμπλήρωσε ότι η πρόληψη του καρκίνου του προστάτη είναι πολύ σημαντική και επιβεβλημένη και πως πρέπει να γίνεται ετήσια προληπτική εξέταση για άνδρες άνω των 40 ετών με οικογενειακό ιστορικό και άνω των 50 ετών, χωρίς ιστορικό, και ειδικότερα για τους καπνιστές.
Χαιρέτισε επίσης την αναφορά του Υπουργείου Υγείας ότι θα είναι έτοιμο το πρώτο τρίμηνο του 2024 να εφαρμοστεί πρόγραμμα για προληπτική εξέταση στον αντρικό πληθυσμό, προσθέτοντας πως η ΔΗΠΑ θα συνεχίσει να παρακολουθεί το ζήτημα, καταθέτοντας εποικοδομητικές προτάσεις.
Ο Βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων Σταύρος Παπαδούρης είπε τέλος πως επιδίωξη της συζήτησης ήταν να εξεταστεί το ενδεχόμενο κατά πόσον, όπως υπάρχει το τεστ Παπανικολάου για τις γυναίκες, να έχουμε προληπτικά τεστ ενταγμένα στο ΓεΣΥ για θέματα πρόληψης και έγκαιρης διάγνωσης του καρκίνου του προστάτη.
Σημείωσε ότι ο καρκίνος του προστάτη αποτελεί τον πρώτο σε συχνότητα καρκίνο στους άνδρες και δεύτερο ως αίτιο θανάτου, προσθέτοντας ότι τα στατιστικά που παρουσιάστηκαν σήμερα είναι άκρως ανησυχητικά, καθώς από τα περίπου 500 περιστατικά για την πενταετία 2016-2020 φαίνεται ότι υπάρχει μια αυξητική τάση, η οποία πρέπει και να μας ανησυχεί και δεν μας προτρέπει να δούμε πώς μπορούμε με κάποιες ενέργειες να οδηγηθούμε σε έγκαιρη διάγνωση, συμπληρώνοντας ότι το 70% των περιστατικών που έχει διαγνωστεί έγκαιρα μπορούν να τύχουν πλήρους θεραπείας.
Είπε επίσης αναφορικά με το Υπουργείο Υγείας ότι η επιτροπή δεν έλαβε σήμερα καθαρή απάντηση, παρότι μερικές εβδομάδμες μετά την εγγραφή του θέματος τον Μάιο του 2023, υπήρξαν ανακοινώσεις από το Υπουργείο Υγείας για τα πληθυσμιακά προγράμματα, με την υπόσχεση ότι θα ενεργοποιηθούν κοντά στο τέλος Οκτωβρίου.
Προσέθεσε πως σύμφωνα με όσα τονίστηκαν σήμερα στην Επιτροπή, η ενεργοποίηση αυτών των προγραμμάτων θα γίνει πιθανότητα στις αρχές του 2024, δεν ξεκαθαρίστηκε ωστόσο κατά πόσον εκτός από τα πληθυσμιακά προγράμματα θα γίνει ένταξη αυτών των εξετάσεων στο ΓεΣΥ, δηλαδή χωρίς παραπεμπτικό προσωπικού ιατρού.
«Ελπίζω ότι θα ξεκαθαριστεί στην επόμενη συνεδρία, αλλιώς θα αναγκαστώ να προχωρήσω με κοινοβουλευτικό ερώτημα προς την Υπουργό Υγείας για να ξεκαθαρίσει αυτό το θέμα. Τα στοιχεία τα οποία έχουμε πάρει είναι ανησυχητικά και κρίνω ότι το Υπουργείο Υγείας πρέπει να ασχοληθεί άμεσα με το θέμα αυτών, παίρνοντας τις ανάλογες αποφάσεις», κατέληξε.
Επιπρόσθετα, η Επιτροπή εξέτασε τα ακόλουθα σχέδια νόμου:
Οι περί Προστασίας της Υγείας (Έλεγχος του Καπνίσματος) (Τροποποιητικοί) (Αρ. 2) Κανονισμοί του 2023
Η Επιτροπή εξέτασε τα πιο πάνω σχέδια νόμου σκοπός των οποίων είναι:
(α) η τροποποίηση του περί Προστασίας της Υγείας (Έλεγχος του Καπνίσματος) Νόμου, για σκοπούς ορθότερης εναρμόνισης με την πράξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τίτλο «Οδηγία 2014/40/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 3ης Απριλίου 2014, για την προσέγγιση των νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων των κρατών μελών σχετικά με την κατασκευή, την παρουσίαση και την πώληση προϊόντων καπνού και συναφών προϊόντων και την κατάργηση της οδηγίας 2001/37/ΕΚ» και
(β) η εναρμόνιση της Εθνικής Νομοθεσίας με την πράξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τίτλο «Κατ’ εξουσιοδότηση οδηγία (ΕΕ) 2022/2100 της Επιτροπής της 29ης Ιουνίου 2022 για την τροποποίηση της οδηγίας 2014/40/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την απόσυρση ορισμένων εξαιρέσεων όσον αφορά τα θερμαινόμενα προϊόντα καπνού».
Συγκεκριμένα, η υπό εναρμόνιση κατ’ εξουσιοδότηση Οδηγία (ΕΕ) 2022/2100 τροποποιεί την Οδηγία 2014/40, προκειμένου:
(α) να επεκταθεί η απαγόρευση της διάθεσης στην αγορά προϊόντων καπνού με χαρακτηριστικό άρωμα/γεύση ή που περιέχουν αρωματικές ουσίες σε οποιοδήποτε από τα συστατικά τους και στα θερμαινόμενα προϊόντα καπνού και
(β) τα θερμαινόμενα προϊόντα καπνού να φέρουν τόσο το ενημερωτικό μήνυμα όσο και τις συνδυασμένες προειδοποιήσεις για το βλαβερό του καπνίσματος (δηλαδή αποτρεπτικές εικόνες με λεκτικές προειδοποιήσεις).
Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ Χρίστος Χριστόφιας ανέφερε ότι υπάρχουν μελέτες που έχουν εντοπίσει τοξικές και καρκινογόνες χημικές ουσίες στον ατμό των εν λόγω σκευασμάτων, των θερμαινόμενων προϊόντων, όπως και στοιχεία που υποδεικνύουν ότι τα κύτταρα του ανθρώπινου σώματος που εκτίθενται στον ατμό φθείρονται και σταματούν να λειτουργούν, καθώς και πιθανότητες φλεγμονής και λοιμώξεων στους πνεύμονες.
Προσέθεσε πως δεδομένου πως σε άλλες χώρες έχουν ληφθεί μέτρα κατά της χρήσης των προϊόντων αυτών και επειδή υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν ότι προωθείται το κάπνισμα της συγκεκριμένης μορφής σε νεαρές ηλικίες και εφήβους ή ότι προωθείται η άτμιση για διακοπή του καπνίσματος, το ΑΚΕΛ ζήτησε όπως η αρχή αντιμετώπισης εξαρτήσεων Κύπρου αναλάβει να διεξάγει εκστρατεία ενημέρωσης του κοινού και ιδιαίτερα των νέων για τις βλαπτικές συνέπειες που φαίνεται να έχει η άτμιση και επανέλαβε την απαίτηση για πλήρη εφαρμογή του νόμου για το κάπνισμα, θέτοντας παράλληλα το ερώτημα προς το Υπουργείο Υγείας γιατί δεν παίρνει μέτρα προς αυτήν την κατεύθυνση.
Nomoplatform-ΚΥΠΕ
