Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Προσφύγων, Εγκλωβισμένων, Αγνοουμένων και Παθόντων, κατά τη διάρκεια της συνεδρίας στις 12/12/2023, έλαβε ενημέρωση για το έργο της Τεχνικής Επιτροπής σε σχέση με την κατάσταση των μνημείων πολιτιστικής κληρονομιάς που βρίσκονται στα κατεχόμενα.
Σε τελικό στάδιο η μελέτη για αναστήλωση της εκκλησίας της Λύσης
Στο τελικό στάδιο βρίσκεται η μελέτη της Δικοινοτικής Τεχνικής Επιτροπής για την εκτέλεση εργασιών συντήρησης και αναστήλωσης της εκκλησίας της Παναγίας της κατεχόμενης Λύσης αναφέρθηκε κατά τη διάρκεια της συνεδρίας της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Προσφύγων, η οποία ενημερώθηκε για το έργο της Τεχνικής Επιτροπής, σε σχέση με την κατάσταση των μνημείων πολιτιστικής κληρονομιάς που βρίσκονται στα κατεχόμενα.
Κατά τη συνεδρία κλήθηκε ο Δήμαρχος Λύσης, Αντρέας Καουρής, ο οποίος ζήτησε την επαναφορά του δικαιώματος χρήσης των 700 χιλιάδων ευρώ, που διαθέτει ο Δήμος Λύσης και τα οποία διαχειρίζεται το κράτος, ώστε να μπορέσει να ξεκινήσει το έργο και να αποκατασταθούν οι ζημιές στην εκκλησία.
Σε δηλώσεις του, μετά το πέρας της συνεδρίας, ο Πρόεδρος της Επιτροπής Προσφύγων, Νίκος Κέττηρος, είπε πως είχαν καλέσει στην Επιτροπή τον Δήμαρχο της κατεχόμενης Λύσης, γιατί έχει προχωρήσει η μελέτη αξιολόγησης των ζημιών για την εμβληματική εκκλησία της Λύσης και σύντομα θα αρχίσουν οι εργασίες για την αποκατάσταση της.
Σύμφωνα με τον κ. Κέττηρο «θα χρειαστεί ένα πολύ μεγάλο ποσό, γιατί χρειάζεται εξειδικευμένη εργασία σε αυτό το μνημείο», για να σημειώσει ότι ένας αρχικός υπολογισμός αγγίζει τις 400 χιλιάδες ευρώ ως πρώτο ποσό.
Ωστόσο, τόνισε πως όλοι γνωρίζουν ότι όταν αρχίσουν οι εργασίες, μετά από τόσα χρόνια που δεν συντηρήθηκε η εκκλησία, ενδεχομένως το ποσό να ξεπεράσει και το μισό εκατομμύριο ευρώ.
«Ο Δήμος Λύσης ζήτησε κάτι απλό και αυτονόητο. Το ποσό των 700 χιλιάδων ευρώ, που έχει στα ταμεία του ο Δήμος Λύσης και είναι δεσμευμένο, αφού χρειάζεται αποδέσμευση από το Υπουργείο Οικονομικών κάθε φορά που χρησιμοποιείται για οποιοδήποτε σκοπό, να αποδεσμευτεί το αμέσως επόμενο διάστημα από το αρμόδιο Υπουργείο για να μπορέσουν να το χρησιμοποιήσουν για την αποκατάσταση της εκκλησίας», είπε.
Όπως ανέφερε ο Πρόεδρος της Επιτροπής Προσφύγων «υπάρχει πρόβλημα αν δεν απελευθερωθεί το κονδύλι και ο λόγος είναι γιατί έχουν προειδοποιήσει αυτοί που αναλαμβάνουν το έργο ότι όταν χρειαστούν λεφτά και αυτά τα λεφτά δεν είναι διαθέσιμα τότε το έργο σταματά και αν σταματήσει κανένας δεν μας εγγυάται πότε θα ξαναξεκινήσει».
Σημείωσε πως οι Λυσιώτες ζήτησαν να αποδεσμευτούν τα χρήματα, ώστε να μπορέσουν να τα χρησιμοποιήσουν, με έλεγχο και από τον Υπουργό Οικονομικών και από τον Γενικό Ελεγκτή και από οποιοδήποτε άλλο θα ήθελε να κάνει τον έλεγχο.
Ο Δήμαρχος Λύσης, Αντρέας Καουρής, είπε πως η μελέτη για την αποκατάσταση των ζημιών στην εκκλησία της Λύσης βρίσκεται στο τελικό στάδιο, προσθέτοντας πως ήδη η αρμόδια Δικοινοτική Επιτροπή «έχει ζητήσει να καταθέσουμε σύντομα τις πρώτες 100 χιλιάδες».
«Ένας προσφυγικός Δήμος δεν έχει τα λεφτά έτοιμα να τα δώσει. Θα χρειαστούμε τουλάχιστον 400 χιλιάδες», ανέφερε.
Όσον αφορά στην επιδιόρθωση της εκκλησίας, ο κ. Καουρής είπε πως δικαιούνται να υποβάλουν προσφορές μέσω της Δικοινοτικής Επιτροπής μόνο Τουρκοκύπριοι εργολάβοι, για να σημειώσει ότι «είναι ελάχιστοι αυτοί, γεγονός που τους επιτρέπει να αυξάνουν συνεχώς τις προσφορές τους».
«Κατά συνέπεια ζητώ επιτακτικά από το κράτος η δικαιοδοσία για τη χρήση αυτών των χρημάτων να επέλθει στους δικαιούχους, που είναι ο Δήμος Λύσης», είπε.
Εξάλλου, κατά τη διάρκεια της συνεδρίας έγινε ενημέρωση για το έργο της Τεχνικής Επιτροπής, σε σχέση με την κατάσταση των μνημείων πολιτιστικής κληρονομιάς που βρίσκονται στα κατεχόμενα.
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Προσφύγων ανέφερε πως το θέμα της αποκατάστασης των μνημείων σε ολόκληρη την Κύπρο είτε είναι ορθόδοξα μνημεία, είτε είναι τζαμιά, είτε είναι μεσαιωνικά μνημεία, είτε αρχαία είναι πολύ σημαντικό, για να σημειώσει πως «αν χαθούν αυτά τα μνημεία από αυτή τη γη τότε θα χαθεί και η ιστορία του τόπου».
Όπως είπε, τα μέλη της Επιτροπής ενημερώθηκαν για όλα τα ζητήματα που προκύπτουν, για να προσθέσει πως «υπάρχουν προβλήματα που αφορούν την εποπτεία των αποκαταστημένων μνημείων».
Ανέφερε πως η δουλειά της Τεχνικής Επιτροπή φτάνει ως το σημείο που αποκαθιστά τα μνημεία που έχουν προβλήματα, προσθέτοντας ότι από εκεί και πέρα τίθεται ένα ζήτημα σε ότι αφορά στην εποπτεία.
«Το είχαμε θέσει στην Επιτροπή, για να προσπαθήσει και με το Υπουργείο Εξωτερικών και τον διαπραγματευτή, ούτως ώστε να τεθεί αυτό το ζήτημα. Πολλά από τα λεφτά που χρησιμοποιούνται είναι από τη ίδια την Ευρωπαϊκή Ένωση, να εποπτεύονται οι χώροι, ούτως ώστε να μην υπάρχουν καταστροφές. Υπάρχουν χώροι λατρείας, οι οποίοι έχουν βεβηλωθεί και έχουν γίνει καταγγελίες. Σε αυτούς τους χώρους δεν έχουν γίνει εργασίες αποκατάστασης. Όμως, είναι χώροι που είναι μνημεία για το κάθε χωριό, για κάθε περιοχή, για ολόκληρη την Κύπρο. Γι’ αυτούς τους χώρους υπάρχουν καταστροφές, για τις οποίες ζητούμε να γίνει μια προσπάθεια ώστε να αποκατασταθούν», είπε.
Επιπρόσθετα, η Επιτροπή εξέτασε τα ακόλουθα σχέδια νόμου:
Η Επιτροπή εξέτασε την πιο πάνω πρόταση νόμου σκοπός της οποίας είναι η τροποποίηση του περί Τουρκοκυπριακών Περιουσιών (Διαχείριση και Άλλα Θέματα) (Προσωρινές Διατάξεις) Νόμου, ώστε ο Κηδεμόνας Τουρκοκυπριακών Περιουσιών υποχρεούται να προβαίνει στη δημοσίευση όλων των διαθέσιμων τουρκοκυπριακών περιουσιών πριν από την ετοιμασία μελέτης στατικής επάρκειάς τους.
Η Επιτροπή αποφάσισε όπως συνεχίσει την εξέταση σε επόμενη συνεδρία.
Η Επιτροπή εξέτασε την πιο πάνω πρόταση νόμου σκοπός της οποίας είναι η τροποποίηση του περί Τουρκοκυπριακών Περιουσιών (Διαχείριση και Άλλα Θέματα) (Προσωρινές Διατάξεις) Νόμου, ώστε η απόκτηση ιδιόκτητης οικίας από κάτοχο τουρκοκυπριακής οικίας να μην αποτελεί αιτία τερματισμού της κατοχής της εν λόγω τουρκοκυπριακής οικίας.
Η Επιτροπή αποφάσισε όπως συνεχίσει την εξέταση σε επόμενη συνεδρία.
Nomoplatform-ΚΥΠΕ
