Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Ενέργειας, Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού, κατά τη διάρκεια της συνεδρίας στις 26/03/2024, συζήτησε το ακόλουθο θέμα:
Επιπτώσεις στα νοικοκυριά και σε επιχειρήσεις από την πράσινη φορολόγηση
Η Επιτροπή συζήτησε το πιο πάνω θέμα μέσω του οποίου εξετάστηκαν οι επιπτώσεις στα νοικοκυριά και σε επιχειρήσεις σε τομείς, όπως ο τουρισμός, η βιομηχανία και η γεωργία, από την πράσινη φορολόγηση και η ανάγκη παραχώρησης αντισταθμιστικών μέτρων.
Κριτική Βουλευτών για πράσινη φορολογία και έλλειψη αντισταθμιστικών μέτρων
Έντονη αγανάκτηση εξέφρασαν Βουλευτές της της Επιτροπής Ενέργειας της Βουλής για τις νέες επερχόμενες πράσινες φορολογίες που πρόκειται να επιβληθούν, χωρίς να έχουν ανακοινωθεί οποιαδήποτε αντισταθμιστικά μέτρα.
Τέλη στα καύσιμα, στο νερό, στη διαμονή στα ξενοδοχεία και στα απόβλητα είναι μερικές από τις φορολογίες που ήδη βρίσκονται στα σκαριά ενόψει πράσινης μετάβασης.
Εκπροσωπώντας το Υπουργείο Οικονομικών, η Προϊσταμένη της Μονάδας Φορολογικής Πολιτικής Νάγια Συμεωνίδου ανέφερε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εντόπισε και κατέγραψε αδυναμίες όσον αφορά την πράσινη μετάβαση ανά χώρα και καλεί τα κράτη μέλη να συμμορφωθούν μέσω του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Παράλληλα ανέφερε ότι η φορολογία άνθρακα δεν θα εφαρμοστεί από 1η Απριλίου αφού χρειάζεται πρώτα να εγκριθεί σχετικό νομοσχέδιο. Στόχος, είπε, είναι να ολοκληρωθεί το νομοσχέδιο και τα αντισταθμιστικά μέτρα και να κατατεθούν στη Βουλή για ψήφιση. Ανέφερε ωστόσο, ότι από την 1η Απριλίου αυτό που καταργείται είναι η μείωση του φόρου κατανάλωσης στα καύσιμα.
Ανέφερε ακόμα ότι τα μέτρα που συζητούνται προσπαθούν να ενθαρρύνουν την περιβαλλοντική συμπεριφορά των πολιτών και θα έχουν βραχυπρόθεσμη διάρκεια και θα επανεξεταστούν ύστερα από μελέτη αντικτύπου το 2026. Σημείωσε ακόμα ότι τα μέτρα θα είναι στοχευμένα για τις ευάλωτες ομάδες και ότι για αυτό τον λόγο δεν εφαρμόστηκε ο μειωμένος συντελεστής 5% για φωτοβολταϊκά συστήματα, που μπορούσε να εφαρμοστεί με βάση ευρωπαϊκή οδηγία, αφού ήταν οριζόντιο μέτρο με μεγάλο δημοσιονομικό κόστος.
Είπε επίσης ότι με την πράσινη φορολογία υπολογίζεται μείωση στις εκπομπές ρύπων κατά 3-3,5%.
Εκ μέρους της ομάδας του Πανεπιστημίου Κύπρου που εκπόνησε τη μελέτη για τις επιπτώσεις της πράσινης φορολογίας, αναφέρθηκε ότι θα υπάρξει μια μικρή επίδραση στο κόστος παραγωγής των επιχειρήσεων που θα είναι λιγότερη από 0,05%, ενώ στα νοικοκυριά θα υπάρξει επίδραση αναλόγως και του εισοδήματος περίπου κατά 0,1% κυρίως μέσω της αύξησης του πληθωρισμού.
Σημειώθηκε επίσης ότι η κοινωνία θα πρέπει να δώσει αντισταθμιστικά μέτρα για τις ευάλωτες ομάδες.
Η προεδρεύουσα της Επιτροπής για την Έξυπνη Κινητικότητα στο Υπουργείο Μεταφορών, ανέφερε ότι το Υπουργείο επεξεργάζεται ακόμα τα αντισταθμιστικά μέτρα που έχουν ζητηθεί από το Υπουργείο Οικονομικών.
Αναφέρθηκε επίσης ότι από το 2027 επεκτείνεται το σύστημα εμπορίας εκπομπής ρύπων με νέες επιβαρύνσεις για τους ρύπους και ότι πέρυσι τα έσοδα από τις επιστροφές στη δημοπράτηση των ρύπων ανήλθαν στα €200 εκατομμύρια.
Ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Γεωργίας Ανδρέας Γρηγορίου, ανέφερε ότι έχει αποφασιστεί αύξηση κατά 1 σεντ για σκοπούς ύδρευσης, ενώ το τέλος περιβάλλοντος για σκοπούς άρδευσης από γεωργούς δεν έχει αυξηθεί, ωστόσο αυξήθηκε για άρδευση γηπέδων γκολφ. Αναφέρθηκε ακόμα σε κίνητρα ύψους περίπου μισού δισεκατομμυρίου που έχουν δοθεί μέσα από το Σχέδιο Αγροτικής Ανάπτυξης ώστε ενθαρρύνονται οι καινοτομίες και οι πιο ανθεκτικές στη ξηρασία καλλιέργειες.
Εκ μέρους του Υφυπουργείου Τουρισμού αναφέρθηκε ότι καταγράφονται οι ανησυχίες των φορέων του τουρισμού για τον τέλος στη διαμονή σε ξενοδοχεία που ανέρχεται στα 2,5 ευρώ ανά δωμάτιο, ανά διαμονή, και ότι θα δουν ποια αντισταθμιστικά μέτρα επεξεργάζεται το Υπουργείο Οικονομικών και θα τεθούν και οι απόψεις του Υφυπουργείου.
Εκ μέρους του Τμήματος Περιβάλλοντος αναφέρθηκε ότι ετοιμάζεται νομοσχέδιο για τη φορολόγηση της ταφής των αποβλήτων και ελπίζουν σύντομα να πάει για διαβούλευση.
Σύνδεσμοι καταναλωτών εξέφρασαν δυσφορία που το κόστος της πράσινης μετάβασης θα κληθούν να το επωμιστούν οι καταναλωτές με συνεχείς φορολογίες που τους τιμωρούν, ενώ οι ίδιοι δεν φταίνε για όσα δεν έγιναν.
Η Γενικής Διευθύντρια του Συνδέσμου Τουριστικών Επιχειρήσεων Κύπρου (ΣΤΕΚ) Χρυσαιμέλη Ψιλογένη ανέφερε ότι επειδή εκ των πραγμάτων οι κρατήσεις στα ξενοδοχεία έχουν ήδη γίνει με ορίζοντα δύο ετών, το όποιο κόστος από τον φόρο που θα επιβληθεί στη διαμονή στα ξενοδοχεία θα τον επωμιστούν οι ίδιες οι επιχειρήσεις. Πρόσθεσε ότι οι επιχειρήσεις ήδη έχουν απορροφήσει αρκετό από το κόστος των αυξήσεων σε καύσιμα και ρεύμα και με ότι με επιπλέον αυξήσεις δεν θα είναι ανταγωνιστικές έναντι άλλων προορισμών. Είπε ακόμα ότι ζητούν αντισταθμιστικά μέτρα για να βοηθηθούν οι επιχειρήσεις του κλάδου.
Οι αυξημένες προκρατήσεις πέραν του 60% τονίστηκαν και από τον Σύνδεσμο Ταξιδιωτικών και Τουριστικών Πρακτόρων Κύπρου (ACTTA), ενώ ο Πρόεδρός του Χάρης Παπαχαραλάμπους διερωτήθηκε τι θα γίνει με την περιβαλλοντική επιβάρυνση από τουρίστες που τελικά καταλήγουν στα κατεχόμενα, όπου εκεί δεν θα επιβάλλεται φόρος.
Εκ μέρους της Ομοσπονδίας Εργοδοτών και Βιομηχάνων εκφράστηκαν ανησυχίες για την αύξηση του κόστους που θα υπάρξει για επιχειρήσεις και τις επιπτώσεις στους καταναλωτές.
Εκ μέρους της συνδικαλιστικής οργάνωσης ΣΕΚ αναφέρθηκε ότι θα πρέπει να γίνει μετατόπιση του φορολογικού βάρους από την απασχόληση στους ρύπους με την εφαρμογή της αρχή ο ρυπαίνων πληρώνει, ενώ σημείωσε ότι αναμένουν να δουν αντισταθμιστικά μέτρα από τους αρμοδίους.
Εκ μέρους της ΠΕΟ αναφέρθηκε ότι η Κύπρος υστερεί στην πράσινη μετάβαση λόγω αποτυχίας του κράτους και ότι αυτή την αποτυχία θα την φορτωθεί το κράτος και οι ευάλωτες ομάδες.
Δηλώσεις Βουλευτών
Μιλώντας μετά την συνεδρία της Επιτροπής, ο Πρόεδρος της Επιτροπής, Βουλευτής του ΔΗΣΥ Κυριάκος Χατζηγιάννη εξέφρασε έκπληξη για την κατάσταση που επικρατεί στο θέμα της πράσινης φορολογίας και έκανε λόγο για «Κυβέρνηση διασκορπισμένων ευθυνών και προθέσεων». Σημείωσε ότι ανακοινώθηκαν από υπηρεσιακούς προθέσεις για νέες φορολογίες και φάνηκαν οι πραγματικές προθέσεις της εκτελεστικής εξουσίας. Πρόσθεσε ότι παρόλο που δεν είναι αντίθετοι με την επιβολή δίκαιης φορολόγησης για πράσινη μετάβαση, αυτό θα έπρεπε να έρθει στο πλαίσιο μιας συνολικής φορολογικής μεταρρύθμισης, για δικαιότερη φορολόγηση, δημοσιονομική ουδετερότητα και άλλων μακροοικονομικών μέτρων για να είναι στο πλαίσιο της αντοχής των κυπριακών επιχειρήσεων. Σημείωσε επίσης τη επιβάρυνση που θα έχουν τα νοικοκυριά λόγω αύξησης του πληθωρισμού.
Ο κ. Χατζηγιάννη κάλεσε τους αρμόδιους να προχωρήσουν άμεσα σε εμπεριστατωμένη έρευνα τόσο για τις συνέπειες της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας αλλά και για τις ανοχές των κυπριακών νοικοκυριών και του κυπριακού μισθολογίου. Πρόσθεσε ότι η συζήτηση στην Επιτροπή θα συνεχιστεί στην παρουσία των πολιτικών προϊσταμένων.
Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ Κώστας Κώστα είπε ότι δεν είναι η ώρα για επιβολή πράσινης φορολογίας λόγω της αύξησης του κόστους που ήδη υπάρχει, ενώ είπε ότι ο πολίτης αυτό που καλείται να πληρώσει είναι την ανικανότητα, την προχειρότητα, την εξυπηρέτηση συμφερόντων και τα σκάνδαλα.
Σημείωσε ότι από 1η Απριλίου σταματά ο μειωμένος φόρος κατανάλωσης στα καύσιμα και θα μπουν και αυξήσεις από τις εταιρείες, ενώ σύντομα θα μπει και ο πράσινος φόρος κάτι που πιθανώς θα οδηγήσει σε αύξηση που θα ξεπερνά τα 18-19 σεντ.
Είπε ότι ο κόσμος έρχεται να πληρώσει πράσινο φόρο στο νερό, στα ξενοδοχεία, στα αεροπλάνα, στα καύσιμα κίνησης, στα καύσιμα βιομηχανιών, στα σκουπίδια και αυτό που έμεινε όπως είπε είναι «να μπει φόρος στην αναπνοή μας».
Πρόσθεσε ότι παρά τις προτάσεις που έκαναν, αυτές δεν υλοποιήθηκαν και βρίσκουν σήμερα την εύκολη λύση να επιβάλουν φορολογίες στον κόσμο.
Ο Βουλευτής της ΔΗΠΑ-Συνεργασία Μιχάλης Γιακουμή έκανε λόγο για άμεση ανάγκη για αντισταθμιστικά μέτρα παράλληλα με την ανακοίνωση της Πράσινης φορολογίας και ανάγκη η πράσινη φορολογία να ενσωματωθεί σε μια ευρύτερη φορολογική μεταρρύθμιση.
Είπε επίσης ότι η πράσινη φορολογία πρέπει να είναι ανταποδοτική, δηλαδή τα έσοδα που προκύπτουν από αυτήν θα πρέπει να επενδύονται σε ειδικά ταμεία για την πράσινη μετάβαση.
Η Κυβέρνηση, ανέφερε, πρέπει να δείξει την απαραίτητη ευελιξία και διορατικότητα για να υποστηρίξει τα νοικοκυριά και τους πολίτες μας σε αυτή τη σημαντική υποχρέωση.
Ο Βουλευτής των Οικολόγων Σταύρος Παπαδούρης ανέφερε ότι το κράτος δεν πληρώνει ποτέ την αμέλειά του αλλά πάντα έχει την εύκολη λύση να τα φορτώνει στο πολίτη. Σημείωσε ότι ο λαός πλήρωσε 300 εκ. ευρώ το 2023 για δικαιώματα εκπομπής ρύπων και ήρθε να τα πάρει από την πίσω πόρτα η Κυβέρνηση με επιστροφές 200 εκ. ευρώ και ακόμα αναμένονται κίνητρα για την πράσινη μετάβαση.
Παράλληλα είπε ότι στην ερώτησή του γιατί δεν δόθηκε μειωμένος συντελεστή ΦΠΑ για ηλιακούς συσσωρευτές με βάση ευρωπαϊκή οδηγία η απάντηση που πήρε από το ΥΠΟΙΚ ήταν για να μην επωφεληθούν οι μεγάλες επιχειρήσεις, κάτι το οποίο χαρακτήρισε απίστευτο, αφού όπως είπε δεν αντιλαμβάνονται ότι αν οι μεγάλες επιχειρήσεις είναι αυτόνομες ενεργειακά αυτό είναι προς το δημόσιο συμφέρον. Παράλληλα είπε ότι δεν δόθηκε ο μειωμένος συντελεστής στον απλό κόσμο, ενώ παρά τη χορηγία που θα δοθεί με το σχέδιο «Φωτοβολταϊκά για Όλους», η Κυβέρνηση θα έχει έσοδα 5 εκ από τα 60 εκ. ευρώ λόγω ΦΠΑ. Ο κ. Παπαδούρης είπε επίσης ότι θα προχωρήσει σε πρόταση νόμου για το θέμα.
Συναφείς δημοσιεύσεις στα ΜΕ:
Stockwatch: Μέσω Βουλής η πράσινη φορολογία
Stockwatch: Συζητούν πράσινους φόρους ενόψει αντισταθμιστικών
Επιπρόσθετα, η Επιτροπή εξέτασε τα ακόλουθα σχέδια νόμου:
Η Επιτροπή εξέτασε την πιο πάνω πρόταση νόμου σκοπός της οποίας είναι η τροποποίηση του περί της Παρεμπόδισης και Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Παράνομες Δραστηριότητες Νόμου, ώστε η ημερήσια επιβάρυνση η οποία δύναται να επιβληθεί σε πρόσωπο το οποίο αρνείται, παραλείπει ή αμελεί να εκπληρώσει υποχρεώσεις υποβολής στοιχείων για τους πραγματικούς δικαιούχους νομικών οντοτήτων ή εμπιστευμάτων, όπως αυτές προκύπτουν δυνάμει των διατάξεων των άρθρων 61Α, 61Β και 61Γ του νόμου, να μειωθεί από εκατό (€100) σε τριάντα (€30) ευρώ, καθότι το ύψος του ποσού των εκατόν ευρώ (€100) κρίνεται δυσανάλογα υψηλό.
Η Επιτροπή αποφάσισε όπως συνεχίσει την εξέταση σε επόμενη συνεδρία.
Συναφείς δημοσιεύσεις στα ΜΕ:
Stockwatch: «Όχι» σε μείωση προστίμων για μητρώο δικαιούχων
Ο περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Επισκέψιμων Αγροκτημάτων Νόμος του 2022
Η Επιτροπή εξέτασε τα πιο πάνω σχέδια νόμου σκοπός των οποίων είναι:
(α) η κατάταξη των τουριστικών κατασκηνώσεων σε τάξεις (ήτοι πολυτελείας, Α΄ τάξης, Β΄ τάξης και άνευ τάξης) και ρύθμιση της δημιουργίας και λειτουργίας των κατασκηνώσεων πολυτελείας τύπου «Glamping» και
(β) η θέσπιση νομοθεσίας για τη ρύθμιση της ίδρυσης και λειτουργίας επισκέψιμων αγροκτημάτων.
Εισηγήσεις Υφυπουργού Τουρισμού στη Βουλή για το «glamping»
Σε σειρά εισηγήσεων προς την Κοινοβουλευτική Επιτροπή Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας για τις κατασκηνώσεις πολυτελείας « glamping», προχώρησε ο Υφυπουργός Τουρισμού Κώστας Κουμής, με στόχο να οδηγηθεί το σχετικό νομοσχέδιο στην Ολομέλεια, νομοσχέδιο το οποίο είχε απορριφθεί στο παρελθόν.
Όπως ο κ. Κουμής ανέφερε μιλώντας στη Βουλή, η Κυβέρνηση θέλει να διασφαλίσει ότι οι αναπτύξεις αυτού του τύπου θα γίνονται ορθά στη βάση της φιλοσοφίας που χαρακτηρίζει αυτού του είδους τις αναπτύξεις, που είναι η απόλαυση μοναδικών τοπίων στη φύση μαζί με δόσεις πολυτέλειας.
Τόνισε ιδιαίτερα ότι αυτού του είδους οι αναπτύξεις απευθύνονται κυρίως σε ταξιδιώτες με οικολογικές ευαισθησίες και για αυτό το λόγο το Υφυπουργείο κατέθεσε μια σειρά από εισηγήσεις στην αρμόδια κοινοβουλευτική Επιτροπή.
Πρόσθεσε ότι δεν θεωρούν ότι αυτές οι αναπτύξεις πρέπει να γίνονται εντός ανεπτυγμένων τουριστικών περιοχών, ώστε να μην υπάρχει άσκηση πίεσης προς αυτές τις περιοχές, κάποιες από τις οποίες είναι στα όριά τους.
Εξέφρασε αισιοδοξία να υιοθετηθούν οι εισηγήσεις τους από την αρμόδια Κοινοβουλευτική Επιτροπή.
Μεταξύ των εισηγήσεων είναι να μην επιτρέπεται η στάθμευση αυτοκινήτου δίπλα από τις δομές του γκλάμουρους κάμπινγκ, αλλά να υπάρχει συγκεκριμένος χώρος μακριά από τις δομές. Ο Υφυπουργός σημείωσε επίσης ότι αυτού του είδους οι αναπτύξεις έχουν ως φιλοσοφία να αναπτύσσονται σε πολύ ξεχωριστά τοπία. Είπε επίσης ότι οι κατασκευές οφείλουν να έχουν προσωρινό χαρακτήρα, ενώ το που θα γίνουν θα είναι στο πλαίσιο της χωροταξικής πολιτικής που καθορίζει το Υπουργείο Εσωτερικών.
Είπε ακόμα ότι τέτοιοι χώροι που ήδη λειτουργούν, λειτουργούν παράνομα.
Δύσκολη χρονιά για τουρισμό, παραμένει η αισιοδοξία
Ερωτηθείς για την πορεία του τουρισμού, ο κ. Κουμής σημείωσε ότι υπήρξε άνοδος στις αφίξεις κατά την πρώτη διμηνία του έτους ύψους 1,6%.
Πρόσθεσε ότι δεν είναι μια εύκολη χρονιά, αλλά μια χρονιά που χαρακτηρίζεται από προκλήσεις. Επηρεάζεται, όπως είπε, από την κατάσταση στην Μ. Ανατολή, την οικονομική κρίση που επικρατεί στην Γερμανία και την ύφεση στη Μ. Βρετανία. Ωστόσο είπε ότι εκείνο που επηρεάζει περισσότερο είναι η κρίση της αεροπλοΐας
«Παραμένουμε αισιόδοξοι γιατί είχαμε δουλέψει εντατικά προτού εμφανιστεί η κρίση με σκοπό την αύξηση των προσφερόμενων θέσεων», είπε. Πρόσθεσε ότι πιστεύουν ότι μπορούν να παραμείνουν στο πλαίσιο των περσινών επιδόσεων.
Αναφορικά με το πράσινο τέλος στις διανυκτερεύσεις που πρόκειται να επιβληθεί, είπε ότι δεν είναι κάτι που επηρεάζει αυτή τη στιγμή τους πιθανούς επισκέπτες. Πρόσθεσε ότι προγραμματίζεται διαβούλευση με το Υπουργείο Οικονομικών και θα τοποθετηθούν μετά τη διαβούλευση υπεύθυνα και ξεκάθαρα.
Συναφείς δημοσιεύσεις στα ΜΕ:
Stockwatch: Κουμής: Δύσκολη χρονιά για τουρισμό το 2024
Η Επιτροπή εξέτασε το πιο πάνω νομοσχέδιο σκοπός του οποίου είναι η έγκριση πληρωμής από το Ταμείο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Εξοικονόμησης Ενέργειας ποσού ύψους €111.946.550 για τη χρήση του έτους που λήγει την 31η Δεκεμβρίου 2024.
Η Επιτροπή αποφάσισε την προώθηση του νομοσχεδίου στην Ολομέλεια του σώματος προς ψήφιση.
Ο περί Προϋπολογισμού της Δημόσιας Επιχείρησης Φυσικού Αερίου του 2024 Νόμος του 2024
Η Επιτροπή εξέτασε το πιο πάνω νομοσχέδιο σκοπός του οποίου είναι η έγκριση κονδυλίων της Δημόσιας Επιχείρησης Φυσικού Αερίου ποσού ύψους €38.591.960 για τη χρήση του έτους που λήγει την 31η Δεκεμβρίου 2024.
Η Επιτροπή αποφάσισε την προώθηση του νομοσχεδίου στην Ολομέλεια του σώματος προς ψήφιση.
Η Επιτροπή εξέτασε το πιο πάνω νομοσχέδιο σκοπός τους οποίου είναι η τροποποίηση του περί Προδιαγραφών, Κριτηρίων Αειφορίας και Μείωσης των Εκπομπών των Καυσίμων Νόμου, ώστε να δοθεί η εξουσία στον Υπουργό Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας να ορίζει με γνωστοποίησή του που δημοσιεύεται στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας τα εργαστήρια του δημόσιου τομέα, του ευρύτερου δημόσιου τομέα και του ιδιωτικού τομέα στα οποία υπό προϋποθέσεις διενεργούνται οι εργαστηριακοί έλεγχοι για σκοπούς εφαρμογής του νόμου.
Η Επιτροπή αποφάσισε την προώθηση του νομοσχεδίου στην Ολομέλεια του σώματος προς ψήφιση.
Nomoplatform-ΚΥΠΕ
