Ο Υπουργός Οικονομικών Κωνσταντίνος Πετρίδης παρέδωσε την Πέμπτη, 06/10/2022, στην Πρόεδρο της Βουλής Αννίτα Δημητρίου, τον κρατικό Προϋπολογισμό για το έτος 2023.
“Νιώθω κάποια συγκίνηση, γιατί είναι ο τελευταίος προϋπολογισμός που κατατίθεται από την Κυβέρνηση των τελευταίων δέκα χρόνων”, είπε ο κ. Πετρίδης, προσθέτοντας ότι ο πρώτος προϋπολογισμός που είχε καταθέσει η Κυβέρνηση ήταν υπό συνθήκες κρίσης. “Ο τελευταίος προϋπολογισμός κατατίθεται και πάλι υπό συνθήκες μίας, όχι ενδογενούς, αλλά διεθνούς, κρίσης. Είναι ένας προϋπολογισμός ο οποίος είναι γεμάτος με όπλα για να αντιμετωπίσουμε την κρίση”, συμπλήρωσε.
Διευκρίνισε ότι παρά την κρίση της πανδημίας με δύο διαδοχικά lockdowns και την παρούσα κρίση, αυτός ο προϋπολογισμός είναι αυξημένος κατά πολύ, σε σχέση με πέρσι, κατά περίπου €500 εκ..
“Είναι αυξημένος ούτως ώστε να θωρακίσει και την ανάπτυξη, που είναι η απάντησή μας στην κρίση”, είπε, εξηγώντας ότι γι’ αυτό οι αναπτυξιακές δαπάνες είναι αυξημένες κατά περίπου 12%, ενώ αυξημένες είναι και οι κοινωνικές δαπάνες κατά 4% περίπου, “οι οποίες έχουν ήδη ενδυναμωθεί τα τελευταία χρόνια και με το ΕΕΕ και με το ΓεΣΥ και με διάφορα επιδόματα”, ανέφερε.
“Φυσικά, είναι ένας προϋπολογισμός, ο οποίος πλήττεται και από τον πληθωρισμό. Οι λειτουργικές δαπάνες του κράτους είναι αυξημένες κατά 15% λόγω του πληθωρισμού, που πλήττει και τα δημόσια οικονομικά”, σημείωσε.
Ο Υπουργός σημείωσε ότι, όσον αφορά την εξυπηρέτηση του δημόσιου χρέους, οι δαπάνες είναι κατά €500 εκ. μικρότερες σε σχέση με πέρυσι σε εξυπηρέτηση τόκων. “Παρά την κρίση, την αύξηση των επιδομάτων, τη στήριξη για τον πληθωρισμό πέραν των €350 εκ., παρά την αύξηση των αναπτυξιακών δαπανών, έχουμε ελαφρύνει και τον πολίτη κατά €500 εκ. για εξυπηρέτηση των τόκων”, σημείωσε.
Ο κ. Πετρίδης κατέληξε ότι “είναι αβέβαιες και δύσκολες οι εποχές. Είναι ένας προϋπολογισμός που δίνει τα εχέγγυα για να προχωρήσουμε μπροστά, αλλά χρειάζονται οι σωστές πολιτικές, ούτως ώστε να χρησιμοποιηθεί σωστά και είμαι σίγουρος ότι μετά τον κοινοβουλευτικό έλεγχο θα έχουμε κι αυτό το εφόδιο για να προχωρήσουμε”.
“Συνετή δημοσιονομική πολιτική, αυτό χρειάζεται το κράτος μας, προς όφελος των πολιτών”, σημείωσε η Πρόεδρος της Βουλής Αννίτα Δημητρίου, ευχαριστώντας τον Υπουργό και χαρακτηρίζοντας ως “υπέρτατη νομοθετική πράξη” την κατάθεση του προϋπολογισμού. Πρόσθεσε ότι είναι πολύ σημαντικό ότι παραδίδεται ένας πλεονασματικός προϋπολογισμός. “Εμείς θα τα δούμε εκτενώς στις αρμόδιες Κοινοβουλευτικές Επιτροπές”.
“Το Κοινοβούλιο θα κινηθεί στα ενδεδειγμένα πλαίσια, όπως κάθε χρόνο. Θα ασκηθεί ο απαιτούμενος κοινοβουλευτικός έλεγχος και με βάση την αυτοκυριαρχία της Βουλής, θα αποφασίσει για την ψήφιση του προϋπολογισμού”, είπε.
Η κ. Δημητρίου ανέφερε ότι για το διάστημα “για το οποίο ήμουν Βουλευτίνα και τώρα που έχω την τιμή να είμαι Πρόεδρος του Σώματος, παρατηρώ κάθε χρόνο την κατάθεση του προϋπολογισμού και τη βελτίωση των δημοσίων οικονομικών και ειδικά τώρα που όλοι αντιλαμβανόμαστε ότι θα είναι μια δύσκολη περίοδος οικονομικά, λόγω και των εξωγενών παραγόντων που επηρεάζουν και την Κύπρο μας, θεωρώ ότι θα πρέπει να θωρακιστεί η Κυπριακή Δημοκρατία για να μπορέσει να αντιμετωπίσει και αυτή την κρίση”, σημείωσε.
Αναλυτικά ο κρατικός Προϋπολογισμός για το έτος 2023
O κρατικός Προϋπολογισμός του 2023, συμπεριλαμβανομένου του Προϋπολογισμού της Βουλής των Αντιπροσώπων, παρουσιάζει την πιο κάτω εικόνα:
Τα Έσοδα, εξαιρουμένων των χρηματοοικονομικών ροών (έσοδα από δάνεια), αναμένεται να ανέλθουν στα €8.493 εκ. σε σύγκριση με αναθεωρημένα έσοδα ύψους €7.812 εκ. το 2022, προβλέπεται δηλαδή αύξηση της τάξης του 9%.
Οι Δαπάνες, εξαιρουμένων των δαπανών για την αποπληρωμή δανείων, αναμένεται να παρουσιάσουν αύξηση σε σχέση με τον προηγούμενο χρόνο. Συγκεκριμένα, για το 2023 προϋπολογίζονται στα €8.940 εκ. σε σύγκριση με €8.391 εκ. το 2022.
Έσοδα
Οι σημαντικότερες κατηγορίες των εσόδων είναι οι άμεσοι και έμμεσοι φόροι που συνολικά για το 2023 προϋπολογίζονται να ανέλθουν στα €6.764,7 εκ. και αποτελούν περίπου το 85% των συνολικών εσόδων (με εξαίρεση τα χρηματοδοτικά έσοδα). Το υπόλοιπο 15% των εσόδων προϋπολογίζεται στα €1.245 εκ. και αφορά τα μη φορολογικά έσοδα όπως, πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών, ενοίκια δικαιώματα και μεταβιβάσεις/ χορηγίες.
Τα έσοδα από την άμεση φορολογία το 2023 προβλέπονται σε απόλυτους αριθμούς, να φθάσουν τα €3.045 εκ. σε σύγκριση με αναθεωρημένα έσοδα ύψους €3.016 εκ. το 2022, αναμένεται δηλαδή αύξηση περίπου 0,1%.
Τα έσοδα από την έμμεση φορολογία το 2023 προβλέπονται σε απόλυτους αριθμούς, στα €3.719 εκ. σε σύγκριση με αναθεωρημένα έσοδα ύψους €3.457 εκ. το 2022, αναμένεται δηλαδή αύξηση της τάξης του 7,5%.
Τα μη φορολογικά έσοδα προβλέπονται να αυξηθούν στα €1.336 εκ. το 2023 σε σύγκριση με αναθεωρημένα έσοδα ύψους €1.289 εκ. το 2022, αναμένεται αύξηση περίπου 3,6%.
Δαπάνες
Οι συνολικές δαπάνες (περιλαμβανομένων των αποπληρωμών δανείων, τόκων και επενδύσεων), αναμένεται να παρουσιάσουν μικρή αύξηση σε σχέση με τον εγκεκριμένο Προϋπολογισμό του 2022 και προϋπολογίζονται στα €10.472 εκ σε σύγκριση με €10.440 εκ. το 2022.
Οι κυριότερες κατηγορίες δαπανών του Προϋπολογισμού, κατά οικονομική δραστηριότητα, είναι:
- Οι δαπάνες προσωπικού, περιλαμβανομένων των συντάξεων και των φιλοδωρημάτων υπολογίζονται να αυξηθούν κατά 4,7% και να ανέλθουν στα €3.193,7 εκ. (2023) σε σύγκριση με €3.048,8 εκ. (2022). H αύξηση οφείλεται κυρίως, στην καταβολή της ΑΤΑ, των προσαυξήσεων και στην αύξηση της απασχόλησης.
- Οι λειτουργικές δαπάνες, προβλέπεται να αυξηθούν κατά 15,5% το 2023 και να ανέλθουν στα €1.099,7 εκ. σε σύγκριση με €951,6 εκ. το 2022. Η αύξηση οφείλεται στις πληθωριστικές ανατιμήσεις λόγω των αυξήσεων των τιμών των καυσίμων, των ενεργειακών προϊόντων και των ελλείψεων στις εφοδιαστικές αλυσίδες.
- Οι μεταβιβαστικές πληρωμές, αποτελούνται κυρίως, από κοινωνικές παροχές, χορηγίες προς οργανισμούς δημόσιου και ιδιωτικού δικαίου και τις Αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης καθώς και των κρατικών συνεισφορών στα διάφορα Ταμεία (Κοινωνικών Ασφαλίσεων και ΓεΣΥ) και της συνεισφοράς της Κυπριακής Δημοκρατίας στον προϋπολογισμό της ΕΕ. Το 2023, η πιο πάνω κατηγορία προβλέπεται να αυξηθεί κατά 3,8% ήτοι, από €3.047,4 εκ. το 2022 σε €3.163,5 εκ.
- Οι αναπτυξιακές δαπάνες, (έργα υπό κατασκευή, συγχρηματοδοτούμενα έργα, εκπαιδεύσεις, χορηγίες σε εκπαιδευτικά ιδρύματα, πάγια, κλπ.) αναμένεται να αυξηθούν κατά 12% το 2023 και να φθάσουν στα €1.273,4 εκ. σε σύγκριση με €1.137,6 εκ. το 2022. Η αύξηση παρατηρείται λόγω έναρξης της υλοποίησης μεγάλων αναπτυξιακών έργων συμπεριλαμβανομένων, οδικών, κτιριολογικών και άλλων έργων καθώς για την προώθηση έργων που έχουν περιληφθεί στο Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Σημειώνεται ότι, η πρόνοια για τα συγχρηματοδοτούμενα έργα των οποίων διαχειριστική αρχή είναι η ΓΔ Ανάπτυξης, συνεχίζει να περιλαμβάνεται στο συγκεντρωτικό κονδύλι της ΓΔ Ανάπτυξης για μεγαλύτερη ευελιξία και για επίτευξη όσο το δυνατό μεγαλύτερης απορρόφησης ευρωπαϊκών κονδυλίων. Για τα υπόλοιπα συγχρηματοδοτούμενα έργα που αφορούν το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης, τα Ταμεία Εσωτερικής Ασφάλειας, καθώς και διάφορα Ανταγωνιστικά Προγράμματα, οι σχετικές πρόνοιες περιλαμβάνονται στα αρμόδια υπουργεία/ υφυπουργεία.
- Οι δαπάνες για την εξυπηρέτηση του δημόσιου χρέους (τόκοι και αποπληρωμές δανείων εξωτερικού και εσωτερικού) παρουσιάζουν μείωση της τάξης του 21,5% για το 2023 και συγκεκριμένα υπολογίζονται στα €1.914,5 εκ. σε σύγκριση με €2.441,5 εκ. το 2022.
Nomoplatform-ΚΥΠΕ-ΓΤΒ
