Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εσωτερικών, κατά την διάρκεια της συνεδρίας της στις 04/04/2022, εξέτασε τα ακόλουθα σχέδια νόμου:
Ο περί Κοινοτήτων (Τροποποιητικός) (Αρ. 2) Νόμος του 2022
Η Επιτροπή συνήλθε εκτάκτως, παρουσία του Υπουργού Εσωτερικών και εκπροσώπων της Νομικής Υπηρεσίας της Δημοκρατίας, για να επανεξετάσει τα πιο πάνω νομοσχεδία που προνοούν τη μεταρρύθμιση της τοπικής αυτοδιοίκηση, μετά από απόφαση του Προέδρου της Δημοκρατίας να αναπέμψει μέρος των νομοσχεδίων.
Στο πλαίσιο της εξέτασης της αναπομπής η Επιτροπή, αφού ενημερώθηκε από τον Υπουργό Εσωτερικών και εκπροσώπους της Νομικής Υπηρεσίας της Δημοκρατίας για τους λόγους της αναπομπής, αποφάσισε την προώθηση των αναπεμφθέντων νόμων στην Ολομέλεια του σώματος για λήψη τελικής απόφασης στις 07/04/2022.
Ο Υπουργός Εσωτερικών Νίκος Νουρής, σε δηλώσεις του μετά το πέρας της συνεδρίας, ανέφερε πως «ο Πρόεδρος προέβη στη συγκεκριμένη αναπομπή γιατί μέσα από την επιχειρηματολογία την οποία αναπτύξαμε στην Επιτροπή καταδείξαμε ότι η συγκεκριμένη οντότητα που λέγεται Ακάμας έπρεπε να τύχει διαφορετικής μεταχείρισης, έπρεπε να παραμείνει ως ξεχωριστή οντότητα συμπλέγματος κοινοτήτων και όχι να τριχοτομηθεί».
«Πέραν τούτου, έχουμε επίσης καταθέσει την ανησυχία μας ότι μέσα από τη συγκεκριμένη ψήφιση, επεξηγώντας ακριβώς τους λόγους της αναπομπής, ο Δήμος Πέγειας αποψιλώνεται ουσιαστικά πληθυσμιακά, αφού από τις σχεδόν 17.000 πληθυσμού που του αποδόθηκε με την κυβερνητική πρόταση μειώνεται γύρω στις 7.000, κάτι το οποίο αναμένεται να δημιουργήσει προβλήματα βιωσιμότητας» πρόσθεσε, για να συμπληρώσει πως «θεωρούμε ότι η ενίσχυση με επαγγελματικά υποστατικά που του είχαμε προσδώσει μέσα από τη συνένωση με τις κοινότητες της Χλώρακας και της Έμπας με 1.630 επαγγελματικά υποστατικά, τα οποία μειώνονται δραστικά με τη συγκεκριμένη διαφοροποίηση, θα τους δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα».
Ο κ. Νουρής ανέφερε πως η Κυβέρνηση έχει φτάσει στο καταληκτικό στάδιο της μετεξέλιξης του σχεδίου που υπήρχε προηγουμένως στο τοπικό σχέδιο Ακάμα ούτως ώστε να δοθεί η δυνατότητα ανάδειξης του φυσικού πάρκου της περιοχής και ενίσχυσης της βιωσιμότητας των συγκεκριμένων κοινοτήτων, υποστηρίζοντας, ωστόσο πως η συγκεκριμένη διαφοροποίηση, η οποία έγινε από την πλευρά της Βουλής, ανατρέπει ολοκληρωτικά τον παραπάνω κυβερνητικό σχεδιασμό.
«Η ουσία του θέματος είναι ότι μπορεί να διαφωνούσαμε ως κυβέρνηση και με άλλες διευθετήσεις και άλλες οντότητες που έχουν διαφοροποιηθεί κατά το στάδιο της ψήφισης του νομοσχεδίου. Παρά ταύτα, κρίνοντας ακριβώς ότι δεν θέλουμε να τορπιλίσουμε την μεγαλεπήβολη αυτή προσπάθεια μεταρρύθμισης της τοπικής αυτοδιοίκησης, εστιάσαμε το ενδιαφέρον μας μόνο στο συγκεκριμένο θέμα, για το οποίο υπάρχουν σωρεία ιδιαιτεροτήτων που δεν υπάρχουν σε καμία άλλη οντότητα στην Κυπριακή Δημοκρατία», ανέφερε, συμπληρώνοντας πως «με την τριχοτόμηση της περιοχής της Λαώνας, η οποία έχει επισυμβεί με τη συγκεκριμένη ψήφιση, η συγκεκριμένη περιοχή αντί να διέπεται από ένα ενιαίο τοπικό σχέδιο, ουσιαστικά θα διέπεται από τέσσερα πολεοδομικά σχέδια, Πάφου, Πέγειας, Ακάμα και το σχέδιο υπαίθρου, κάτι το οποίο θα δημιουργήσει τεράστιες δυσκολίες αναφορικά με την αναπτυξιακή πολιτική και υλοποίηση των έργων υποδομής στη συγκεκριμένη περιοχή».
«Με τον τρόπο με τον οποίο έχει ψηφιστεί η συγκεκριμένη νομοθεσία», συνέχισε ο Υπουργός, «η Βουλή των Αντιπροσώπων αναιρεί όλες αυτές τις συγκλίσεις και πρόσθετα δημιουργεί πιέσεις για εντατικοποίηση της ανάπτυξης στις συγκεκριμένες ευαίσθητες περιοχές, αφού εντάσσει κοινότητες του Ακάμα με τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά μέσα σε έναν δήμο κατεξοχήν αναπτυξιακό, αυτόν της Πέγειας. Επιπρόσθετα, επιδεινώνεται σαφέστατα το πρόβλημα της αστυφιλίας, κάτι το οποίο η Κυβέρνηση θέλει να αντιμετωπίσει με τα συγκεκριμένα σχέδια τα οποία προάγει στις ορεινές μας και μειονεκτικές περιοχές, αφού με τον τρόπο με τον οποίο έγινε η χωροθέτηση των κοινοτήτων εντός του Δήμου της Πέγειας θα δίνονται κίνητρα ουσιαστικά στους κατοίκους της συγκεκριμένες οντότητας να κινούνται προς το αστικό κέντρο, την Πέγεια, αντί να παραμείνουν στις κοινότητες».
Καταλήγοντας, ο κ. Νουρής ανέφερε πως η αναπομπή του Προέδρου της Δημοκρατίας όχι μόνο είναι βάσιμη, αλλά είναι μέτρο ενίσχυσης της μεταρρύθμισης της τοπικής αυτοδιοίκησης, ενώ κάλεσε τη Βουλή των Αντιπροσώπων και τα κοινοβουλευτικά κόμματα να δώσουν τη δυνατότητα στην Κυβέρνηση να προχωρήσει στη δημοσίευση του τοπικού σχεδίου Ακάμα, το οποίο θα προσδώσει στο Εθνικό Πάρκο της Κύπρου «όλα αυτά τα χαρακτηριστικά τα οποία για χρόνια προσπαθούμε να προσδώσουμε και ακόμα δεν έχουμε καταφέρει».
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Εσωτερικών Άριστος Δαμιανού δήλωσε πως «η προσπάθεια που καταβάλαμε συλλογικά, κοινοβούλιο, εκτελεστική εξουσία και Ένωση Δήμων και Κοινοτήτων για να υπερψηφιστεί μετά από μια δεκαετία η αναγκαία μεταρρύθμιση στην τοπική αυτοδιοίκηση δεν επαρκεί μπροστά σε συγκεκριμένα συμφέροντα», υποστηρίζοντας πως η ίδια η αναπομπή του Προέδρου της Δημοκρατίας βρίθει από ανακρίβειες και έωλα νομικά επιχειρήματα.
«Επί της ουσίας του ζητήματος, από την πρώτη στιγμή απευθύναμε έκκληση στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να αποσύρει την αναπομπή γιατί γνωρίζαμε και γνωρίζουμε ότι θα άνοιγε ο ασκός του Αιόλου και έχει ανοίξει γιατί σειρά τοπικών αρχών που διαφωνούν με τη συγκεκριμένη μεταρρύθμιση, αντλώντας δυστυχώς επιχειρηματολογία και από την αναπομπή του Προέδρου της Δημοκρατίας ενδέχεται να οδηγήσουν στα δικαστήρια συνολικά την αναπομπή», δήλωσε ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ, προσθέτοντας πως ενδέχεται «να πάει στράφι όλη αυτή η προσπάθεια που συλλογικά καταβάλαμε για να υπερψηφιστεί μια μεταρρύθμιση».
Αναφέροντας πως το ΑΚΕΛ θα απορρίψει την αναπομπή του Προέδρου της Δημοκρατίας, απηύθυνε έκκληση προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να μην προχωρήσει σε αναφορά στο Ανώτατο Δικαστήριο, «η οποία τελεσίδικα θα θέσει ταφόπλακα στην προσπάθεια μεταρρύθμισης».
Ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ Νίκος Σύκκας δήλωσε πως μετά από μια πρόχειρη τροποποίηση και μια επιλεκτική ευαισθησία ένα μήνα πριν την οδήγηση στην Ολομέλεια της μεταρρύθμισης της τοπικής αυτοδιοίκησης «κάποιοι για τους δικούς τους λόγους, και όχι για τους λόγους που επικαλούνται, είτε αφορά την Κυβέρνηση, είτε αφορά τον Υπουργό, προχώρησαν σε μία τροποποίηση, η οποία ενώ αναγνωρίζει ότι οι κοινότητες του Ακάμα αριθμούν τις οκτώ, κατάφεραν να τις διχοτομήσουν, τοποθετώντας τις τέσσερις στον Δήμο Πέγειας και τις άλλες τέσσερις στον Δήμο Χρυσοχούς».
«Άρα τα ερωτήματα θα πρέπει να γίνουν σε αυτούς που με τόσο προχειρότητα αποφάσισαν να διχοτομήσουν τις κοινότητες του Ακάμα έχοντας το θράσος να επιρρίπτουν τις ευθύνες σε αυτή την Κυβέρνηση. Η ουσία είναι ότι δεν θα πρέπει από μία λογική με σημαντικό νομικό έρεισμα αναπομπής να κινδυνολογούμε για τη μεταρρύθμιση της τοπικής αυτοδιοίκησης», συμπλήρωσε σχετικά, καταλήγοντας πως ο ΔΗΣΥ θα συνεχίσει το πρόγραμμα των μεταρρυθμίσεων, «ένα πρόγραμμα που έχει ανάγκη ο τόπος μέσα από τη μεγάλη εικόνα και όχι μέσα από πρόχειρες τροπολογίες, αποφάσεις και αντιλήψεις».
Ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ Χρίστος Σενέκης χαρακτήρισε την απόφαση του Προέδρου της Δημοκρατίας να ασκήσει το συνταγματικό του δικαίωμα για μερική αναπομπή των νομοθεσιών που αφορούν στη μεταρρύθμιση της τοπικής αυτοδιοίκησης μια εξαιρετικά δυσάρεστη εξέλιξη. «Πρόκειται για επιλεκτική ευαισθησία της εκτελεστικής εξουσίας η οποία ανοίγει τον ασκό του Αιόλου και ναρκοθετεί την προσπάθεια εφαρμογής της μεταρρύθμισης της τοπικής αυτοδιοίκησης», πρόσθεσε, αναφέροντας πως πλέον με την ίδια ακριβώς επιχειρηματολογία «οντότητες οι οποίες έχουν επιφυλάξεις και αντιρρήσεις με τις μεταρρυθμιστικές ρυθμίσεις που αφορούν τις ίδιες μπορούν να θεμελιώσουν τις δικές τους διαφορετικές αξιώσεις».
«Η συγκεκριμένη αναπομπή αποτελεί εχθρική κίνηση προς τις πολιτικές δυνάμεις οι οποίες προέβησαν σε σημαντικούς συμβιβασμούς για να βρεθούν οι απαραίτητες συγκλίσεις και να εξυπηρετηθεί ο μεγάλος σκοπός της μεταρρύθμισης. Για αυτό ως ΔΗΚΟ κάνουμε ύστατη έκκληση προς την εκτελεστική εξουσία να αποσύρει την αναπομπή και να μη θέσει σε κίνδυνο την εφαρμογή της μεταρρύθμισης της τοπικής αυτοδιοίκησης. Σε διαφορετική περίπτωση θα φέρει ακέραια την ευθύνη για τις συνέπειες», δήλωσε σχετικά.
Ο Βουλευτής της ΔΗΠΑ Μαρίνος Μουσιούττας σημείωσε πως με την αναπομπή που έχει κάνει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας «αφήνονται ερωτήματα για τους λόγους για τους οποίους γίνεται η αναπομπή αυτή γιατί δίνονται ισχυρισμοί οι οποίοι ισχύουν και σε άλλες περιπτώσεις, πλην όμως για αυτά δεν έχει γίνει αναπομπή».
«Φυσικά είναι δικαίωμα του Προέδρου να αναπέμψει όποιο κομμάτι θέλει, το κυριότερο όμως που μας απασχολεί είναι τι γίνεται σε περίπτωση που η αναπομπή δεν πετύχει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα έχει δύο επιλογές, είτε να αναφέρει τον νόμο, είτε να υπογράψει τον νόμο παρά τις αρχικές του διαφορετικές απόψεις», συνέχισε ο κ. Μουσιούττας, συμπληρώνοντας πως σε περίπτωση αναφοράς του νόμου «έχουμε ενημερωθεί από τη Νομική Υπηρεσία πως η αναφορά γίνεται για όλον τον νόμο, άρα αυτό σημαίνει ότι δεν θα υπάρχει νόμος, δεν θα υπάρχει μεταρρύθμιση μέχρι να εκδικαστεί στο δικαστήριο. Αυτό το απευχόμαστε, εύχομαι και ελπίζω μέχρι εκείνη την ώρα να γίνουν σοφότερες σκέψεις από όλους μας».
Εκ μέρους του Κινήματος Οικολόγων τοποθετήθηκε η Βουλεύτρια Αλεξάνδρα Ατταλίδου, η οποία υποστήριξε πως η «επιλεκτική ευαισθησία που δείχνει η Κυβέρνηση μόνο για ένα δήμο και που μάλιστα δεν είναι επιπλέον δήμος όπως άφησε να εννοηθεί ο Υπουργός των Εσωτερικών, υποσκάπτει την προσπάθεια που έχει κάνει η Βουλή για να καταλήξει σε συναίνεση όσον αφορά στην τοπική αυτοδιοίκηση. Στην πραγματικότητα έχει ναρκοθετήσει μία προσπάθεια χρόνων χωρίς όμως να μας πείσει ότι πραγματικά η έγνοια της κυβέρνησης είναι η σωστή εφαρμογή και η βιωσιμότητα των δήμων».
«Θεωρούμε ότι είναι άλλα τα κίνητρα, εμείς ως Οικολόγοι εκείνο που προσπαθήσαμε με συναίνεση με όλους του συναδέλφους είναι να προχωρήσουμε το θέμα της τοπικής αυτοδιοίκησης γιατί θεωρούμε ότι ως Ευρωπαίοι πολίτες οι Κύπριοι δικαιούνται να έχουν μία τοπική αυτοδιοίκηση, η οποία θα προωθεί την ευημερία τους και η ευημερία τους άπτεται και της προστασίας του περιβάλλοντος και της κλιματικής αλλαγής, την οποία βάλαμε μέσα στο νομοσχέδιο», ανέφερε σχετικά, προσθέτοντας πως «τα πολιτικά κόμματα ανέλαβαν την ευθύνη και υπήρξε πολιτικό κόστος για πολλούς από εμάς να πάρουμε κάποιες αποφάσεις. Και έρχεται τώρα η Κυβέρνηση και προσπαθεί να βγάλει τη Βουλή περίπου ανεύθυνη, η μόνη που είναι υπεύθυνη είναι η Κυβέρνηση, και ανοίγει ξανά το θέμα, ένα θέμα το οποίο η ίδια η Κυβέρνηση το συνέδεσε με θέματα κονδυλίων της ΕΕ».
«Ξέρω δήμους οι οποίοι, βάσει της επιστολής που έστειλε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και τα επιχειρήματα με τα οποία επικαλείται ότι ήταν αντισυνταγματική η άποψή μας για το θέμα των ορίων του Δήμου Πέγειας, θα προσφύγουν στο δικαστήριο. Την ευθύνη για οτιδήποτε προκύψει θα έχει αυτή η Κυβέρνηση, η οποία θεωρώ ότι με κίνητρα τα οποία γνωρίζει εκείνη θέλει να ελέγξει το τι θα γίνει στην περιοχή», συμπλήρωσε επί του θέματος.
«Ως Οικολόγοι κοιτάζουμε τους πολίτες της Κύπρου στα μάτια και τους λέμε ότι προσπαθήσαμε να κάνουμε μία τοπική αυτοδιοίκηση η οποία θα σας δίνει εξηγήσεις, θα διέπεται από διαφάνεια, θα αναλαμβάνει την ευθύνη της απέναντί σας για το μέλλον σας και το μέλλον των παιδιών σας όσον αφορά αναπτύξεις και περιβάλλον και κλιματική αλλαγή», είπε. «Καλώ τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να αποσύρει την αναπομπή, να μην την αναφέρει στο Ανώτατο Δικαστήριο και να έχουμε τις επόμενους μήνες τη μεγαλύτερη συναίνεση γιατί αυτή τη στιγμή ο τόπος μας, αλλά και η περιοχή και το παγκόσμιο έχουμε πολύ μεγάλα προβλήματα να αντιμετωπίσουμε», κατέληξε η κ. Ατταλίδου.
Συναφείς δημοσιεύσεις στα ΜΜΕ:
Stockwatch: Στον αέρα η μεταρρύθμιση της τοπικής αυτοδιοίκησης
Stockwatch: Από τα δικαστήρια θα περάσουν οι νέοι δήμοι
Nomoplatform-ΚΥΠΕ-ΓΤΒ
