Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Υγείας, κατά τη διάρκεια της συνεδρίας στις 23/06/2022, συζήτησε το ακόλουθο θέμα:
Η ανάγκη ρύθμισης της δυνατότητας συνταγογράφησης από ιατρούς προς ασθενείς του Γενικού Συστήματος Υγείας (ΓΕΣΥ) εγκεκριμένων ιατρικών εφαρμογών παρακολούθησης της υγείας (apps).
Η Επιτροπή συζήτησε το πιο πάνω θέμα μέσω του οποίου εξετάστηκε η ανάγκη ρύθμισης της δυνατότητας συνταγογράφησης από ιατρούς προς ασθενείς του Γενικού Συστήματος Υγείας (ΓΕΣΥ) εγκεκριμένων ιατρικών εφαρμογών παρακολούθησης της υγείας (medical apps).
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής και Βουλευτής του ΔΗΣΥ Ευθύμιος Δίπλαρος, σε δηλώσεις του μετά τη συνεδρία, είπε ότι «είναι με μεγάλη χαρά που έχουμε δει όλους τους αρμοδίους φορείς να επικροτούν την πρωτοβουλία αυτή και για αυτό τον σκοπό εκτιμούμε ότι μέχρι τέλος του Οκτώβρη, θα έχουμε ετοιμάσει σχετική πρόταση νόμου».
Αυτό είπε θα δώσει την ευκαιρία σε ασθενείς να μπορούν να επικοινωνούν μέσα από μια εφαρμογή που θα έχουν στο κινητό τους με τον γιατρό τους, να παρακολουθούν τα θέματα που άπτονται της υγείας τους και να έχουν γρηγορότερη και άμεση πρόσβαση στις ιατρικές πράξεις αλλά και στις συνταγές.
Το χαρακτήρισε ως «μια πρωτοποριακή ενέργεια», προσθέτοντας ότι αυτή η εφαρμογή εφαρμόζεται ήδη στη Γερμάνια και θα ξεκινήσει και στη Γαλλία.
Ο κ. Χατζηγιάννης εξήγησε ότι σκοπός της ρύθμισης είναι να μπορούν να γίνονται συνταγογραφήσεις μέσω τέτοιων εφαρμογών, και ότι αυτό θα βοηθήσει χιλιάδες ασθενείς, κυρίως όσους πάσχουν από χρόνιες παθήσεις καθώς θα έχουν την ευκαιρία, χωρίς ιδιαίτερο κόπο, να παίρνουν μέσα από μια μόνιμη επικοινωνία μαζί με τον γιατρό τους, την συμβουλή που χρειάζονται.
Για παράδειγμα είπε, ένας ασθενής με διαβήτη, που θα πρέπει να έχει συχνές, τακτές και συνεχόμενες μετρήσεις είτε της οξυγόνωσης του, είτε της πίεσης του, αυτές οι εφαρμογές που κάνουν τέτοιες και άλλες μετρήσεις, οι οποίες είναι στη διάθεση του συστήματος, θα μπορούν μέσω της εφαρμογής να τις έχει στη διάθεσή του και ο γιατρός του για να μπορεί να παρακολουθεί από πρώτο χέρι την πορεία της ασθένειας.
Ο κ. Χατζήγιαννης εξήγησε ότι αυτές οι μετρήσεις θα μπορούν να γίνονται είτε μέσω έξυπνων ρολογιών ή άλλων συσκευών, εγκεκριμένων από Ευρωπαϊκούς φορείς.
Ο κ. Δίπλαρος είπε επίσης ότι είναι «με τα λύπης» έχουν ακούσει στη συνεδρία ότι τρία χρόνια μετά την εφαρμογή του ΓεΣΥ δεν έχει γίνει ακόμα κατορθωτό «να έχουμε τον λεγόμενο ιατρικό ηλεκτρικό φάκελο, ενώ υπάρχει η ψήφιση της νομοθεσίας.»
Είπε ότι άκουσαν από το αρμόδιο τμήμα ότι είναι υποστελεχωμένο. Γι’ αυτό τον λόγο, είπε, είναι η θέση του αλλά και του κ. Χατζήγιαννη, ότι τάχιστα θα πρέπει να προχωρήσουν με την εν λόγω πρόταση νόμου «γιατί δυστυχώς δεν μπορούμε να καθυστερήσουμε άλλο.»
Πρόσθεσε ότι είχαν θετική ανταπόκριση από πλευράς Υπουργείου Υγείας, και θετική άποψη από την Επίτροπο Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων, οι οποίοι αναμένουν να ετοιμαστεί η πρόταση νόμου, να τους αποσταλεί για να καταθέσεουν τις εισηγήσεις τους ενώπιον της Επιτροπής Υγείας.
Έξυπνη υγειονομική περίθαλψη
Η έξυπνη υγειονομική περίθαλψη είναι ένα σύστημα υπηρεσιών που χρησιμοποιώντας τεχνολογίες όπως αυτές των φορητών συσκευών και του δικτύου, προσφέρει πρόσβαση σε ένα μεγάλο όγκο πληροφοριών, συνδέοντας ανθρώπους, υποδομές και ιδρύματα που σχετίζονται με την υγεία, συμβάλλοντας έτσι ενεργά στη διαχείριση των ιατρικών αναγκών με ένα έξυπνο τρόπο[1]. Οι τεχνολογίες αυτές χρησιμοποιούνται ευρέως σε όλες τις πτυχές της υγειονομικής περίθαλψης (γιατρούς, ασθενείς, νοσοκομεία και ερευνητικά ιδρύματα), ωστόσο για τους σκοπούς της εν λόγω έρευνας θα επικεντρωθούμε κυρίως στα ωφελήματα που έχουν να λάβουν οι ασθενείς σε ένα άμεσο και διαλειτουργικό επίπεδο.
Ο τρόπος διαχείρισης των ασθενειών είναι ιδιαίτερα σημαντικός. Ωστόσο, το παραδοσιακό νοσοκομειακό και ιατροκεντρικό μοντέλο διαχείρισης φαίνεται να μην είναι σε θέση να αντιμετωπίσει επαρκώς τον αυξανόμενο αριθμό ασθενών και ασθενειών. Το νέο μοντέλο διαχείρισης της υγείας υπό την έξυπνη υγειονομική περίθαλψη θα δίνει μεγαλύτερη προσοχή στην αυτοδιαχείριση των ασθενών, στην αυτοπαρακολούθηση, στην άμεση ανατροφοδότηση των δεδομένων και στην έγκαιρη παρέμβαση των ιατρικών συστάσεων[2]. Με αυτό τον τρόπο, πάσχοντες και μη, θα μπορούν να προνοούν με ένα έγκυρο και έγκαιρο τρόπο για την υγεία τους, που να τους διαφυλάσσει από τυχόν λάθη και παραλείψεις, είτε λόγω άγνοιας είτε λόγω καθυστερημένης ιατρικής διάγνωσης.
Τα κινητά τηλέφωνα τρίτης γενιάς (έξυπνα τηλέφωνα) μπορούν να διαδραματίσουν ένα πολύ σημαντικό ρόλο προς την επίτευξη της διασύνδεσης του ασθενή με τα ωφελήματα που μπορούν να παρέχουν τα νέα τεχνολογικά επιτεύγματα. Οι εν λόγο φορητές συσκευές έχουν την ικανότητα, συνδυάζοντας προηγμένους αισθητήρες, μικροεπεξεργαστές και ασύρματες μονάδες, να ανιχνεύουν και να παρακολουθούν διάφορους φυσιολογικούς δείκτες (physiological indicators), συμβάλλοντας με αυτόν τον τρόπο στην, έγκαιρη διάγνωση, στην πρόληψη και στον διεπιστημονικό συνδυασμό των δεδομένων υγείας. Ακόμη, οι ασθενείς θα μπορούν, έως ένα βαθμό, να διαχειρίζονται μόνοι τους την περίθαλψη της νόσου τους μέσω εφαρμογών και πλατφόρμων πληροφοριών σχετικά με την υγεία. Για παράδειγμα, το σύστημα Ανίχνευσης και Ανακούφισης του στρες χρησιμοποιεί έναν φορητό ιατρικό αισθητήρα μέσο το οποίου προβαίνει σε μια συνεχή παρακολούθηση των επιπέδων πίεσης του ανθρώπινου σώματος και αυτόματα βοηθά το σώμα να μειώσει το στρες. Επιπρόσθετα, τέτοιου είδους εφαρμογές μπορούν να βοηθήσουν στη λήψη κλινικών αποφάσεων, στην προβλέψει πιθανών κινδύνων και στην παροχή συμβουλών μέσω ανάλυσης και σύγκρισης από ψηφιακές βάσεις δεδομένων[3].
Ένα άλλο επωφελές μηχάνημα είναι αυτό των εικονικών βοηθών. Οι εικονικοί βοηθοί έχουν την ικανότητα να επικοινωνούν με τους χρήστες τους μέσω τεχνικών όπως η αναγνώριση ομιλίας και βασιζόμενοι στην ανάλυση δεδομένων και πληροφοριών να ανταποκρίνονται σύμφωνα με τις προτιμήσεις ή τις ανάγκες του χρήστη. Κύριος τους ρόλος είναι η άμεση διασύνδεση ιατρικού προσωπικού και ασθενή, μειώνοντας με αυτό τον τρόπο τον χρόνο επικοινωνίας των δύο. Μεταξύ άλλων, οι εικονικοί βοηθοί μπορούν να χρησιμοποιηθούν και για τη βελτίωση της ψυχικής υγείας των ανθρώπων, αφού καλύπτοντας το κενό της έλλειψης ψυχοθεραπευτών, θα μπορούν να προσφέρουν ψυχολογική υποστήριξη σε περισσότερους ασθενείς[4].
Αυτή τη στιγμή υπάρχουν χιλιάδες εφαρμογές στην αγορά που μπορούν να χρησιμοποιηθούν προς όφελος των ευρωπαίων πολιτών και που καλύπτουν ένα εύρος ασθενειών όπως το:
-Accessibility: Εμφανίζει σημεία στην Ισπανία που είναι προσβάσιμα σε άτομα με αναπηρία.
-ActiveME: Βοηθά άτομα με σύνδρομο χρόνιας κόπωσης να καταγράφουν και να παρακολουθούν τις ημερήσιες τους δραστηριότητες.
-AlcoDroid Alcohol Tracker: Καταγράφει την κατανάλωσης οινοπνεύματος με σκοπό να βοηθήσει τον χρήστη να αλλάξει τις συνήθειες κατανάλωσης.
-Alzheimer App: Απευθύνεται στους φροντιστές των ανθρώπων που ζουν με τη νόσο του αλτσχάιμερ. Μια ενότητα «Υποστήριξης» προσφέρει πρακτικές συμβουλές για καθημερινά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι φροντιστές των ανθρώπων με αλτσχάιμερ, παρέχοντας απαντήσεις σε σύνηθες ερωτήσεις.
-App Paura di Volare/Fear of Flying App: Έχει ως στόχο να βοηθήσει το χρήστη να ξεπεράσει το φόβο της πτήσης. Παρέχει πληροφορίες και συμβουλές σχετικά με το τι πρέπει να κάνετε για να μειώσετε τα επίπεδα φόβου κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού.
-ArthritisID: Περιέχει πληροφορίες σχετικά με την ανίχνευση, τη θεραπεία και τη διαχείριση της αρθρίτιδας.
-Beat Panic: Σχεδιασμένο για να καθοδηγήσει τον χρήστη σε περίπτωση κρίσης πανικού.
-BHF PocketCPR: Παρέχει εντολές και οπτικοακουστικές οδηγίες για το πώς να μάθετε να εξασκείτε την καρδιοπνευμονική ανάνηψη.
-Blackouts Checkapp: Αξιολογεί εάν ένας χρήστης διατρέχει τον κίνδυνο να χάσει τις αισθήσεις του.
-Blood Pressure Log: Επιτρέπει την παρακολούθηση της αρτηριακής πίεσης, του παλμού και του βάρους.
-Borstkanker/Breast cancer: Παρέχει πληροφορίες σχετικά με τον καρκίνο του μαστού και προσφέρει οδηγίες και τεχνικές αυτοεξέτασης.
-BrainyApp: Έχει ως στόχο να βοηθήσει τους χρήστες να παρακολουθούν την υγεία του εγκεφάλου τους.
-Cancer Signs and Symptoms: Παρέχει πληροφορίες σχετικά με ορισμένα από τα πιθανά συμπτώματα του καρκίνου. Έχει ως στόχο να αυξήσει την ευαισθητοποίηση του κοινού για τον καρκίνο και να βοηθήσει στην έγκαιρη διάγνωση.
-Capzule PHR: Εφαρμογή προσωπικών αρχείων υγείας που προστατεύονται με κωδικό πρόσβασης. Επιτρέπει την αποθήκευση ιατρικών επισκέψεων, φαρμακευτικής αγωγής, καταγράφει ιατρικά δεδομένα και στατιστικά στοιχεία υγείας.
-Cognitive Diary CBT Self-Help: Έχει ως στόχο να διδάξει στο χρήστη εργαλεία αυτοβοήθειας γνωστικής-συμπεριφοριστικής θεραπείας ούτος ώστε να καταπολεμήσει παράλογες συμπεριφορές που διαφορετικά θα μπορούσε να τον οδηγήσουν σε θυμό, άγχος, κατάθλιψη η διαπληκτισμό.
-Diabetes UK Tracker: Καταγράφει τη γλυκόζη του αίματος, το λίπος στο αίμα, τα επίπεδα πίεσης του αίματος, τις θερμίδες, τους υδατάνθρακες, HbA1c, την ινσουλίνη, τις κετόνες καθώς επίσης και το βάρος.
-Dosecast: Υπενθύμιση για τη λήψη των φαρμάκων στην σωστή ώρα.
-Everyday Social Skills: Ένα εργαλείο εκμάθησης που βοηθά στην οικοδόμηση των βασικών κοινωνικών δεξιοτήτων που απαιτούνται για την καθημερινή ζωή στην τοπική κοινότητα του χρήστη.
FAST Test: Διδάσκει το FAST (face, arm, speech test) το οποίο επιτρέπει στο χρήστη να αναγνωρίσει γρήγορα τα συμπτώματα του εγκεφαλικού επεισοδίου.
-HealthTap: Προσφέρει απαντήσεις σε ερωτήσεις που σχετίζονται με την περίθαλψη, ανάλογα με την κατάσταση, την υγεία, την ανησυχία, τη φαρμακευτική αγωγή και τα σύμπτωμα του χρήστη.
-HelpTalk: Παρέχει μια λίστα με φράσεις και εικόνες που βοηθούν άτομα που δυσκολεύονται να εκφράσουν ορισμένες από τις ανάγκες και τα συναισθήματά τους.
-Live Happy: Ένα εργαλείο που ενισχύει την ευτυχία. Περιέχει ένα πρόγραμμα απλών καθημερινών δραστηριοτήτων που αποσκοπούν στην ενίσχυση της βραχυπρόθεσμης και μακροπρόθεσμης ευτυχίας, στη βελτίωση της ψυχολογικής αισιοδοξία και στην μείωση της αρνητικής σκέψης.
-Live OCD Free: Διαδραστική εφαρμογή που έχει σχεδιαστεί για να καθοδηγεί τους χρήστες ούτος ώστε να καταπολεμήσουν την ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή.
-Pain Care: Βοηθά τους ασθενείς να διαχειριστούν χρόνιο πόνο ή αθλητικούς τραυματισμούς.
-Skin Scan: Συμβάλει στη πρόληψης του καρκίνου του δέρματος παρέχοντας άμεση εκτίμηση του κινδύνου.
-Tip Share: Βοηθά το χρήστη να διαχειριστεί τον πόνο που προκαλείτε από την αρθρίτιδα, δίνοντάς του τη δυνατότητα να διαβάσει συμβουλές από άλλους ανθρώπους που ζουν με την ίδια κατάσταση[5].
[1] Shuo Tian, Wenbo Yang, Jehane Michael Le Grange, Peng Wang, Wei Huang, Zhewei Ye, “Smart healthcare: making medical care more intelligent”, Global Health Journal 3, 3, (2019), p. 62-65
[2] ibid.
[3] ibid.
[4] ibid.
[5] European Commission, “European Directory of Health Apps 2012-2013: A review by patient groups and empowered consumers”, (London: PatientView, 2012).
Απόσπασμα από μεταπτυχιακή εργασία του Γεώργιου Ησαΐα με τίτλο «ΨΗΦΙΑΚΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΗΚΗ: ΕΝΔΥΝΑΜΟΝΟΝΤΑΣ ΤΟΥΣ ΕΥΡΩΠΑΪΟΥΣ ΠΟΛΙΤΕΣ ΜΕ ΜΙΑ ΝΕΑ ΓΕΝΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ»
Nomoplatform-ΚΥΠΕ-ΓΤΒ
