Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Ίσων Ευκαιριών μεταξύ Ανδρών και Γυναικών, κατά τη διάρκεια της συνεδρίας στις 11/09/2023, συζήτησε τα ακόλουθα θέματα:
Ίση μεταχείριση παιδιών με αναπηρία στα σχολεία ζητούν οι Βουλευτές
Τη συνεργασία όλων των αρμόδιων κρατικών αρχών για τη διασφάλιση της ίσης μεταχείρισης των παιδιών με αναπηρία στα σχολεία ζήτησε κατά τη συνεδρία της η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Κατά τη διάρκεια της συζήτησης μεταφέρθηκαν στα μέλη της επιτροπής τόσο από γονείς παιδιών, όσο και από εκπροσώπους συνδέσμων καταγγελίες για μη τήρηση κανονισμών ασφάλειας κατά τη μετακίνηση μαθητών με κινητικά προβλήματα αλλά και απουσίας εποπτείας, με τα περιστατικά που αναφέρθηκαν να αφορούν χρήση ακατάλληλων μέσων ή απουσία δεύτερης θέσης αμαξιδίου.
Στην τοποθέτησή του κατά τη διάρκεια της συζήτησης, ο εκπρόσωπος του Υπουργείου Μεταφορών είπε ότι το καταγγελθέν περιστατικό για έλλειψη δεύτερης θέσης αμαξιδίου αφορά ιδιωτική εταιρεία που προβαίνει σε σύμβαση με τη διεύθυνση σχολείου, προσθέτοντας πως υπάρχουν προδιαγραφές και κανονισμοί που ρυθμίζουν τη μετακίνηση μαθητών, οι οποίοι περιλαμβάνουν ετήσιο τεχνικό έλεγχο των οχημάτων. Είπε επίσης πως σε συνάντηση που έλαβε χώρα πρόσφατα στο Υπουργείο με τη συμμετοχή του Παγκύπριου Συνδέσμου Γονέων, αποφασίστηκε η καταγραφή των βασικών εντύπων που πρέπει να έχει το όχημα.
Από πλευράς ΠΟΕΔ, η πρόεδρος της οργάνωσης Μύρια Βασιλείου είπε ότι στην αρχή κάθε σχολικής χρονιάς γίνονται επαφές μεταξύ των διευθύνσεων των σχολείων και εταιρειών λεωφορείων κατά τις οποίες οι τελευταίες ενημερώνονται για την ύπαρξη παιδιών ΑμΕΑ, προσθέτοντας ότι η διεύθυνση των σχολείων έχει ευθύνη να ελέγξει τις άδειες των οχημάτων και όχι τα τεχνικά χαρακτηριστικά τους, κάτι που οφείλει να κάνει η εκάστοτε εταιρεία. Όσο για τις συνθήκες φοίτησης των μαθητών με ειδικές ανάγκες, η κ. Βασιλείου είπε ότι δεν είναι όλα τα σχολικά κτίρια έτοιμα να υποδεχθούν αυτά τα παιδιά και πως υπάρχουν ακόμη θέματα που πρέπει να επιλυθούν.
Σε παρέμβασή του κατά τη διάρκεια της συζήτησης, ο μεμονωμένος σοσιαλιστής Βουλευτής Κωστής Ευσταθίου είπε ότι δεν είναι όλα τα προβλήματα ζήτημα νομοθεσίας, τη στιγμή μάλιστα που υπάρχει το αναφαίρετο ανθρώπινο δικαίωμα της αξιοπρεπούς διαβίωσης και αξιοπρέπειας. Προσέθεσε ότι έχει αναλάβει μαζί με Ευρωβουλευτές την ψήφιση της Χάρτας των Δικαιωμάτων των Παιδιών με Αναπηρία, η οποία θα προβλέπει και ποινικές ευθύνες και όχι μόνο αστικές, εκφράζοντας την ελπίδα ότι θα ψηφιστεί πριν τη λήξη της τρέχουσας θητείας της Βουλής και στην Κύπρο.
Σε δηλώσεις της μετά τη συνεδρία, η πρόεδρος της επιτροπής Ειρήνη Χαραλαμπίδου δήλωσε συγκλονισμένη με τα όσα άκουσε κατά τη διάρκεια της συζήτησης σχετικά με τη θυματοποίηση παιδιών με αναπηρίες στα σχολεία.
Είπε πως η εικόνα που παρουσιάστηκε ήταν ιδιαίτερα ζοφερή για ένα ευρωπαϊκό κράτος, αφού ακούστηκε ότι για τη μεταφορά παιδιού με αναπηρία στο σχολείο γινόταν χρήση σκοινιού για τη στερέωση του αμαξιδίου στο ειδικά διαμορφωμένο λεωφορείο, τα σχολεία δεν διαθέτουν την απαραίτητη σήμανση για παιδιά με μειωμένη όραση, ούτε ανελκυστήρες, ακόμα και για εκπαιδευτικούς που έχουν θέματα αναπηρίας, ενώ δεν γίνεται η απαραίτητη προετοιμασία και καλλιέργεια ευαισθητοποίησης στα υπόλοιπα παιδιά για να δεχτούν στις τάξεις τους παιδιά που δεν είναι τόσο προνομιούχα.
Η κ. Χαραλαμπίδου είπε επίσης πως η Σχολική Εφορεία Λευκωσίας παρουσίασε στην επιτροπή κατάλογο σύμφωνα με τον οποίο ο αριθμός των συνοδών σε σχέση με τα παιδιά είναι δυσανάλογος, καθώς σε εννέα παιδιά αντιστοιχούν πέντε συνοδοί, οι οποίοι δεν επαρκούν για να ανταποκριθούν στις ανάγκες κάθε παιδιού.
Προσέθεσε ότι υπήρξε καταγγελία ότι σε πολλές περιπτώσεις, για χώρους όπως εστιατόρια και μουσεία, παρότι δηλώνουν ότι πληρούν τις προδιαγραφές για να δεχθούν παιδιά με κινητικά προβλήματα, γίνονται ψευδείς αναφορές, συμπληρώνοντας ότι πρέπει να υπάρχει συνέπεια και αποκλεισμός των χώρων αυτών από μελλοντικές οργανωμένες επισκέψεις του Υπουργείου Παιδείας.
Σύμφωνα με την πρόεδρο της επιτροπής, απόν από τη συζήτηση ήταν το Υπουργείο Παιδείας, το οποίο κάλεσε να απαντήσει γιατί δεν προετοιμάστηκε και δεν εστάλη στους διευθυντές δημοτικής και μέσης εκπαίδευσης κατάλογος σε συνεννόηση με το Υπουργείο Μεταφορών που θα κωδικοποιούσε τις ανάγκες των σχολείων όταν ζητούν προσφορές.
Η κ. Χαραλαμπίδου είπε ακόμη ότι η επιτροπή ενημερώθηκε από την Επίτροπο για την Προστασία του Παιδιού ότι αφαιρέθηκαν τρεις εκπαιδευτικοί λειτουργοί από την υπηρεσία της χωρίς να αντικατασταθούν καθώς οι διαδικασίες πρόσληψης μόνιμου προσωπικού δεν έχουν ολοκληρωθεί και χρειάζονται χρόνο για να ολοκληρωθούν, εκφράζοντας το ερώτημα πως γίνεται να αποδυναμώνεται το Γραφείο της Επιτρόπου δεδομένου του υψηλού φόρτου εργασίας και των αιτημάτων που καλείται να εξετάσει.
Ευχήθηκε καλή αρχή σε όλους τους μαθητές ενόψει της νέας σχολικής χρονιάς που άρχισε σήμερα και εξέφρασε την ελπίδα το εκπαιδευτικό σύστημα να είναι έτοιμο ώστε να μεταχειρίζεται τα παιδιά όπως το αξίζουν.
Ερωτηθείσα για αν αναφέρθηκαν περιστατικά εκφοβισμού κατά παιδιών με αναπηρία, η κ. Χαραλαμπίδου είπε πως πράγματι υπήρξαν σχετικές καταγγελίες, προσθέτοντας πως τέτοια περιστατικά δεν γίνεται να αφήνονται στην τύχη, ενώ τόνισε πως όλες οι πλευρές αναγνώρισαν ότι το ζήτημα αφορά στην Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, η οποία θα συνεχίσει την προσπάθειά της για να λυθούν τα εν λόγω προβλήματα.
Η εισηγήτρια του θέματος και Bουλευτής του Δημοκρατικού Συναγερμού Ρίτα Σούπερμαν ανέφερε στις δικές της δηλώσεις πως εν έτει 2023 τα παιδιά με κινητικά προβλήματα φαίνεται πως αντιμετωπίζουν προβλήματα προσβασιμότητας τόσο στο σχολικό, όσο και το ευρύτερο περιβάλλον, όταν πρόκειται για εκδρομές και άλλες εκπαιδευτικές δραστηριότητες.
Προσέθεσε πως διαπιστώθηκε για μία ακόμη φορά αδυναμία εφαρμογής των συμβάσεων που υπογράφει και είναι υπεύθυνη να εφαρμόζει η ΚΔ, αυτή τη φορά για τα παιδιά με προβλήματα κινητικότητας, προσθέτοντας πως όταν πρόκειται για παιδιά που αγωνίζονται να αποδείξουν ότι είναι ισάξια με τους συμμαθητές τους οι ενέργειες των τεχνοκρατών πρέπει να επιταχύνονται, να επιδεικνύεται περισσότερη ευαισθησία και τα όποια μέτρα να λαμβάνονται χωρίς χρονοτριβή και γραφειοκρατικά εμπόδια.
«Καλούμε όλους τους εμπλεκόμενους να αναβαθμίσουν τις δράσεις τους, δράσεις που προβλέπονται και στον στρατηγικό σχεδιασμό του Υπουργείου Παιδείας για την περίοδο 2023-2025, να θέσουν την εφαρμογή του ως ύψιστη προτεραιότητα και ειδικότερα για το θέμα της μεταφοράς των παιδιών με αναπηρικά λεωφορεία», τόνισε σχετικά.
Ερωτηθείσα για τη σοβαρότητα των καταγγελθέντων περιστατικών, η κ. Σούπερμαν είπε ότι η επιτροπή ενημερώθηκε για πρώτη φορά για τέτοιου είδους δηλώσεις και πως δεν γνώριζε το θέμα στην ολότητά του, ενώ σχολίασε επίσης την απουσία του Υπουργείου Παιδείας, προσθέτοντας πως η συζήτηση θα συνεχιστεί.
Η Bουλευτής του Κινήματος Οικολόγων Αλεξάνδρα Ατταλίδου είπε ότι τα όσα ακούστηκαν στην επιτροπή θα πρέπει να μας ανησυχήσουν και προκαλούν ντροπή, ενώ έκανε ειδική αναφορά στην στρατηγική που ενέκρινε η ΕΕ το 2021 για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία για την περίοδο 2021-2030.
Όπως είπε, στόχος της στρατηγικής είναι να βελτιώσει τη ζωή των ατόμων με αναπηρία στην Ευρώπη και ολόκληρο τον κόσμο και όλα τα ΑμΕΑ να απολαμβάνουν τα ανθρώπινα δικαιώματά τους, να έχουν ίσες ευκαιρίες και ίση πρόσβαση για συμμετοχή στην κοινωνία και την οικονομία, να μετακινούνται ελεύθερα σε όλη την ευρωπαϊκή επικράτεια ανεξάρτητα από τις ανάγκες υποστήριξής τους και να μην υφίστανται διακρίσεις.
Αυτή η στρατηγική, συνέχισε η κ. Ατταλίδου, λαμβάνει υπόψιν της πολλές μορφές αναπηρίας, οι οποίες πολύ συχνά σε άλλες χώρες, αλλά σε μεγάλη πλειοψηφία στην Κύπρο, είναι αόρατες. «Για αυτό ζητούμε απαντήσεις από το κράτος και την κυβέρνηση και όλα τα Yπουργεία και υπηρεσίες οι οποίες σχετίζονται σε τα ΑμΕΑ να μας πουν πώς εφαρμόζουν αυτή τη στρατηγική σε τρεις συγκεκριμένους τομείς, αυτόν της προσβασιμότητας, της ελεύθερης κυκλοφορίας και συμμετοχής στη δημοκρατική διαδικασίας, τον τομέα της αξιοπρεπούς ποιότητας ζωής και ανεξάρτητης διαβίωσης, αλλά και της ισότιμης συμμετοχής με στόχο την αποτελεσματική προστασία από κάθε μορφή διακρίσεων», υπογράμμισε.
«Εν έτει 2023, σε μια κοινωνία που ισχυρίζεται ότι έχει για επίκεντρο τον άνθρωπο, δεν μπορούμε, όσος και αν είναι ο αριθμός των ατόμων που χρειάζονται αυτές τις ειδικές υπηρεσίες, να μη φροντίζουμε και να μη μεριμνούμε τα παιδιά αυτά να συμμετέχουν στην κοινωνική ζωή των σχολείων χωρίς προβλήματα και χωρίς να παραβιάζονται τα ανθρώπινα δικαιώματα», κατέληξε η κ. Ατταλίδου.
Σε ερώτηση για περιστατικό ακατάλληλων συνθηκών μεταφοράς παιδιού με αναπηρία, η Bουλευτής του Κινήματος Οικολόγων είπε ότι κατά τη γνώμη της οι συμβάσεις με λεωφορεία δεν πρέπει να γίνονται από τα σχολεία αλλά το Υπουργείο Παιδείας θα πρέπει να θέτει προδιαγραφές ώστε όποιος κερδίσει τη σύμβαση να είναι σε θέση να μεταφέρει τα παιδιά με ασφάλεια και αξιοπρέπεια, αποκλείοντας εκ των προτέρων όσους δεν μπορούν να ανταποκριθούν, δημιουργώντας κατάλογο κατάλληλων παροχέων από τον οποίο θα επιλέγουν στη συνέχεια τα σχολεία ανάλογα με την επαρχία.
Είπε επίσης ότι το κάθε σχολείο θα πρέπει πριν την έναρξη της χρονιάς να καταγράφει τις ανάγκες που υπάρχουν και να γίνεται ένας σχεδιασμός για απλοποίηση των διαδικασιών ώστε αυτά τα παιδιά να έχουν μια συμμετοχική εμπειρία στην εκπαίδευση, ενώ αντίστοιχες προδιαγραφές θα πρέπει να ισχύουν και για χώρους που φιλοξενούν παιδιά για εξωσχολικές δραστηριότητες.
Η Πρόεδρος Παγκύπριας Οργάνωσης Γονέων και Φίλων Παιδιών με Εγκεφαλικές και άλλες αναπηρίες «Αγκαλιά Ελπίδας» Γιούλα Πιτσιάλη ανέφερε στις δικές της δηλώσεις πως το δικαίωμα της ίσης μεταχείρισης των παιδιών με αναπηρία στα σχολεία αποτελεί ζήτημα που άπτεται των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, προσθέτοντας πως σημειώθηκαν περιστατικά παραβίασης πριν ακόμη ξεκινήσει σχολική χρονιά, κατά της μόνης ομάδας παιδιών που αποκλείονται από τις γενικές τάξεις παρά τη θέληση των ιδίων και των οικογένειών τους.
«Όταν υπάρχει έλλειψη οράματος και πολιτικής βούλησης να συμμετέχουν αυτά τα παιδιά στα σχολεία, σίγουρα σωρεία είναι και οι παραβιάσεις που ακολουθούν ελλείψει μίας ενιαίας νομοθεσίας ενιαίας εκπαίδευσης που θέλει να συνυπάρχουν όλα τα παιδιά στις τάξεις χωρίς διακρίσεις», είπε.
Προσέθεσε ότι οι παραβιάσεις αφορούν είτε στη φυσική πρόσβαση λόγω κινητικής αναπηρίας είτε σε έλλειψη πρόσβασης λόγω της απουσίας αναλυτικών προγραμμάτων που να απευθύνονται στα ίδια, της απουσίας εύλογων προσαρμογών ή επαρκούς αριθμού συνοδών, οι οποίες εμποδίζουν την ίση πρόσβαση στην εκπαίδευση αυτών των παιδιών.
Ανοικτός σε μελλοντική εξέταση επιλογής εκ μητρογονίας ψήφου σε τοπικές εκλογές ο ΥΠΕΣ
Το Υπουργείο Εσωτερικών είναι ανοικτό να εξετάσει το ενδεχόμενο οι εκ μητρογονίας εκτοπισθέντες εκλογείς να ψηφίζουν, τόσο με βάση τον τόπο εκτοπισμού τους, όσο και με βάση τον τόπο διαμονής τους στις τοπικές εκλογές, δήλωσε ο Υπουργός Εσωτερικών Κωνσταντίνος Ιωάννου, ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, σημειώνοντας ωστόσο ότι μια τέτοια συζήτηση θα πρέπει να γίνει μετά τις επόμενες εκλογές Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Θέμα συζήτησης στη σημερινή συνεδρία της επιτροπής ήταν η απουσία νομικής κατοχύρωσης του δικαιώματος ψήφου των εκ μητρογονίας προσφύγων στην επαρχία καταγωγής τους και κατά πόσο αυτή συνιστά διάκριση στη βάση του φύλου έναντι των εκ πατρογονίας προσφύγων.
Στην παρέμβασή του κατά τη διάρκεια της συζήτησης ο κ. Ιωάννου είπε πως στόχος της υφιστάμενης διευθέτησης δεν ήταν η δημιουργία διάκρισης στη βάση του φύλου, αλλά η ισάριθμη κατανομή των εκτοπισμένων εκλογέων μεταξύ ελεύθερων και κατεχόμενων περιοχών, με στόχο τη διατήρηση των ισορροπιών στον εκλογικό χάρτη και την προστασία των κατεχόμενων περιοχών από το ενδεχόμενο πολιτικού μαρασμού σε βάθος χρόνου.
Για το ζήτημα να δοθεί η δυνατότητα στους εκ μητρογονίας πρόσφυγες να εγγραφούν στον εκλογικό κατάλογο του τόπου εκτοπισμού της μητέρας τους, κατ΄ αναλογία με τους εκ πατρογονίας πρόσφυγες, ο Υπουργός είπε πως με τα τωρινά δεδομένα, αν για τους εκ μητρογονίας που είναι ήδη εγγεγραμμένοι στον εκλογικό κατάλογο γινόταν αναπροσαρμογή βάσει του τόπου εκτοπισμού της μητέρας τους, θα υπήρχε άμεση επίπτωση στον αριθμό των βουλευτικών εδρών των εκλογικών περιφερειών, συγκεκριμένα απώλεια από μιας έδρας από Λευκωσία, Λάρνακα και Πάφο προς όφελος δύο εδρών της Αμμοχώστου και μιας έδρας της Κερύνειας.
Προσέθεσε πως πέραν των πιο πάνω άμεσων επιπτώσεων στην κατανομή των βουλευτικών εδρών, σε βάθος χρόνου και λαμβάνοντας υπόψη τα δεδομένα που ισχύουν και την υφιστάμενη τάση σε σχέση με τις εγγραφές νέων ψηφοφόρων και τη διαγραφή αποθανόντων, σε είκοσι περίπου χρόνια η μεγάλη πλειοψηφία των εκλογέων, αν όχι όλοι, θα θεωρούνται εκτοπισθέντες, με αποτέλεσμα την απώλεια εδρών από τις ελεύθερες επαρχίες, σε βαθμό που η κατανομή των βουλευτικών εδρών να μην είναι αντιπροσωπευτική του εκλογικού σώματος.
Αναφορικά με το ενδεχόμενο να δοθεί στους εκ μητρογονίας εκτοπισθέντες το δικαίωμα επιλογής της εγγραφής τους στον εκλογικό κατάλογο, είτε στη βάση της διαμονής τους, είτε του τόπου εκτοπισμού της μητέρας τους, ο Υπουργός ανέφερε πως σε μια τέτοια περίπτωση ανάλογο δικαίωμα θα πρέπει να δοθεί και στους εκ πατρογονίας εκτοπισθέντες, προς αποφυγή δημιουργίας διάκρισης, στην προσπάθεια διόρθωσης της υφιστάμενης κατάστασης.
Συμπλήρωσε πως μια τέτοια εξέλιξη θα είχε απρόβλεπτες συνέπειες στην κατανομή των βουλευτικών εδρών, αφού άμεσα 119.248 εγγεγραμμένοι εκλογείς θα είχαν το δικαίωμα αλλαγής εκλογικής περιφέρειας, αριθμός που σε βάθος χρόνου θα γίνει ακόμη μεγαλύτερος, ενώ θα δημιουργήσει και τεράστιες ανακατατάξεις, μη αποκλειομένης και της μείωσης των εδρών των υπό κατοχή επαρχιών, στην περίπτωση που η πλειοψηφία προτιμούσε την εγγραφή της βάση του τόπου διαμονής της.
Ωστόσο, αναγνωρίζοντας την ανάγκη των εκ μητρογονίας εκτοπισμένων να διατηρήσουν τους δεσμούς τους με τα κατεχόμενα χωρία και πόλεις τους, ο κ. Ιωάννου είπε ότι το Υπουργείο Εσωτερικών θα μπορούσε να εξετάσει το ενδεχόμενο οι εκ μητρογονίας εκτοπισθέντες εκλογείς, σε περίπτωση που το επιθυμούν, να ψηφίζουν, τόσο με βάση τον τόπο εκτοπισμού τους, όσο και με βάση τον τόπο διαμονής τους στις τοπικές εκλογές, κατ΄ αντιστοιχία με τους εκ πατρογονίας, καθώς η απόδοση των ίδιων εκλογικών δικαιωμάτων και στους εκ μητρογονίας εκτοπισθέντες είναι θεμιτή για σκοπούς ισονομίας, ενώ παράλληλα αυτό δεν θα είχε οποιεσδήποτε συνέπειες μεταξύ ελεύθερων και κατεχόμενων περιοχών.
Σημείωσε εντούτοις ότι η όποια συζήτηση για την πιο πάνω αλλαγή θα πρέπει να διεξαχθεί μετά τις προσεχείς αυτοδιοικητικές εκλογές και να αφορά επόμενες εκλογικές διαδικασίες.
Στις τοποθετήσεις τους κατά τη διάρκεια της συζήτησης, η Βουλευτή του Κινήματος Οικολόγων Αλεξάνδρα Ατταλίδου ανέφερε ότι το ζήτημα θα πρέπει να εξεταστεί με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνουν κατανοητές οι συνέπειές του σε βάθος χρόνου, ενώ ο μεμονωμένος σοσιαλιστής Βουλευτής Κωστής Ευσταθίου είπε πως θα πρέπει να ξεπεραστούν οι τυπικότητες αλλά και οι όποιες καχυποψίες και να δοθεί στους πολίτες το δικαίωμα να ψηφίσουν εκεί όπου επιθυμούν, ακόμα και αν αυτό συνεπάγεται αλλαγή εδρών.
Απαντώντας στους Βουλευτές, ο κ. Ιωάννου είπε πως προτιμά να γίνει πρώτα διαβούλευση με τα κόμματα, προσθέτοντας πως αν διαφανεί πως υπάρχει έδαφος πλειοψηφίας στη Βουλή θα κατατεθεί πρόταση νόμου.
Στις δηλώσεις της μετά το τέλος της συνεδρίας, η Πρόεδρος της επιτροπής, Βουλευτής ΑΚΕΛ, Ειρήνη Χαραλαμπίδου είπε ότι υπάρχει διάκριση μεταξύ των φύλων ως προς το ζήτημα της ψήφου των εκ μητρογονίας προσφύγων, θέση που συμμερίζεται και η Επίτροπος Διοικήσεως καθώς παραβιάζεται η αρχή της ισότητας.
Σημείωσε επίσης την τοποθέτηση της Νομικής Υπηρεσίας, η οποία, όπως ανέφερε, υπενθύμισε τις ιδιαιτερότητες του συγκεκριμένου ζητήματος, ενώ αναφέρθηκε και στην τοποθέτηση του Υπουργού Εσωτερικών, σύμφωνα με την οποία είναι πολύ πιθανό στις μεθεπόμενες εκλογές τοπικής αυτοδιοίκησης να υπάρξει το ενδεχόμενο ψήφου για τους εκ μητρογονίας πρόσφυγες τόσο στον τόπο διαμονής τους, όσον και στον τόπο καταγωγής τους. Προσέθεσε επίσης πως λόγω της πολυπλοκότητας του θέματος, ο κ. Ιωάννου κατέστησε σαφές ότι αυτό δεν μπορεί να γίνει στις επόμενες εκλογές, οι οποίες θα διεξαχθούν το 2024.
Συμπλήρωσε ότι σχετικά με την ευρύτερη εφαρμογή ενός τέτοιου μέτρου, δηλαδή στις βουλευτικές εκλογές, η θέση του Υπουργού Εσωτερικών ήταν διαφορετική από τη θέση που εκφράστηκε από τους Βουλευτές του Δημοκρατικού Συναγερμού, ενώ σημείωσε ότι κανένας από τους παρευρισκομένους δεν μπόρεσε να προβεί σε μια ουσιαστική τοποθέτηση γιατί είναι ένα ζήτημα το οποίο μόνο τα δικαστήρια θα μπορέσουν να μελετήσουν σε όλο το φάσμα, με όλα τα προβλήματα που προκύπτουν λόγω και του εθνικού ζητήματος, παρότι, όπως είπε, είναι εμφανές ότι σήμερα παραβιάζεται η αρχή της ισότητας.
Η εισηγήτρια του θέματος και Βουλευτής του Δημοκρατικού Συναγερμού Ρίτα Σούπερμαν ανέφερε στις δικές της δηλώσεις πως το 2013 αναγνωρίστηκε το δικαίωμα των εκ μητρογονίας εκτοπισθέντων στις παροχές αλλά όχι στο εκλέγειν και το εκλέγεσθαι για τις κατεχόμενες επαρχίες, το οποίο αποτελεί ύψιστη αναγνώριση της πολιτείας στην ισότητα και συμμετοχή στα κοινά ατόμων από το σύνολο της κοινωνίας.
Προσέθεσε πως οι εκ πατρογονίας εκτοπισθέντες ορίστηκαν από την πολιτεία ως οι θεματοφύλακες της διατήρησης του δεσμού των εκτοπισθέντων με τις κατεχόμενες περιοχές, συμπληρώνοντας πως η αρχή της ισότητας προφανώς παραβιάζεται.
«Με βάση τις πρόσφατες εξελίξεις στο Κυπριακό και πέραν της διάκρισης, οφείλουμε ως κράτος περισσότερο σήμερα παρά ποτέ να διατηρούμε και το εθνικό μας ζήτημα ως θέμα ύψιστης προτεραιότητας χωρίς να το υποβιβάζουμε και να το υποσκάπτουμε με ενέργειες που έχουν στόχο την εξυπηρέτηση πολιτικών ή άλλων συμφερόντων», τόνισε η κ. Σούπερμαν, προσθέτοντας ότι η επιτροπή θα συνεχίσει τις προσπάθειες επίλυσης του θέματος ούτως ώστε οι εκ μητρογονίας εκτοπισθέντες να αποκτήσουν φωνή και να απολαύσουν και αυτοί το δικαίωμα του εκλέγειν στις επαρχίες καταγωγής τους.
«Τρόποι υπάρχουν πολλοί, αρκεί να τους ψάξουμε. Να μελετήσουμε, να κάνουμε δηλαδή μια σοβαρή δουλειά και να δώσουμε εκείνη τη λύση που θα εξυπηρετήσει το καλό όλων», κατέληξε η Βουλευτής του ΔΗΣΥ.
Σε ερώτηση για ενδεχόμενη αλλαγή της σύνθεσης των επαρχιών, η οποία καθιστά δυσκολότερο το ζήτημα, η κ. Σούπερμαν είπε πως υπάρχουν πολλές επιλογές, με τον Υπουργό Εσωτερικών να προτείνει τη δυνατότητα οι εκ μητρογονίας εκτοπισθέντες να ψηφίζουν στις τοπικές εκλογές, προσθέτοντας πως θα μπορούσε να εξεταστεί και το θέμα της επιλογής.
Συμπλήρωσε πως σε περίπτωση παραχώρησης του δικαιώματος επιλογής στους εκ μητρογονίας εκτοπισθέντες θα πρέπει αυτό να δοθεί αντίστοιχα και στους εκ πατρογονίας, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί κίνδυνος να μειωθεί το εκλογικό σώμα για τις κατεχόμενες επαρχίες, κάτι που δεν είναι επιθυμητό.
«Πρώτιστό μας μέλημα θα πρέπει να είναι το εθνικό μας θέμα. Οι εκ πατρογονίας εκτοπισθέντες με βάση τον νόμο αναγνωρίζονται ως οι θεματοφύλακες των δεσμών και της διατήρησης του εκλογικού σώματος ως έχει, επομένως δεν θα παραβιαστεί οποιοδήποτε δικαίωμά τους αφού ο νόμος ήδη τους συμπεριλαμβάνει», υπογράμμισε η κ. Σούπερμαν, προσθέτοντας ότι δεν θεωρεί ότι θα υπάρξει κάποιο πρόβλημα αν και εφόσον διαταράσσεται η ισορροπία των εκλογικών εδρών των κομμάτων, άρα είναι δυνατή η συζήτηση του δικαιώματος της επιλογής για τους εκ μητρογονίας εκτοπισθέντες.
«Προσωπικά πιστεύω ότι θα πρέπει να γίνει υποχρεωτικό, λαμβάνοντας υπόψη το πού βρίσκεται σήμερα το εθνικό μας θέμα, αν λάβουμε υπόψη ότι στα κατεχόμενα έχουμε σήμερα 450.000 διαμένοντες και οι πρόσφυγές μας δεν είναι ούτε οι μισοί. Ίσως και να χρειάζεται να αυξήσουμε τον αριθμό των εκτοπισμένων και όχι με έποικους ή με κάτι άλλο αλλά με ανθρώπους που το δικαιούνται. Θεωρώ ότι λύση μπορεί να βρεθεί», κατέληξε.
Ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ Χρίστος Σενέκης είπε από την πλευρά του ότι κατά τη συζήτηση αναδείχθηκε ο προβληματισμός για το αν θα παραχωρηθεί το δικαίωμα επιλογής εκλογικής περιφέρειας στους εκ μητρογονίας πρόσφυγες, ενώ ανάλογο δικαίωμα επιλογής θα πρέπει να δοθεί και στους εκ πατρογονίας πρόσφυγες.
«Το ΔΗΚΟ χαιρετίζει την εξαγγελία του Υπουργού Εσωτερικών να ανοίξει κύκλο διαβούλευσης με το σύνολο των πολιτικών δυνάμεων για να συζητήσει το ενδεχόμενο παραχώρησης του δικαιώματος εγγραφής των εκ μητρογονίας προσφύγων στους εκλογικούς καταλόγους των κατεχόμενων δήμων και κοινοτήτων των πλαίσιο των εκλογών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης», είπε.
Εξέφρασε επίσης την ελπίδα ότι θα υπάρξει θετική ανταπόκριση από την πλειοψηφία των πολιτικών δυνάμεων ώστε να θεσμοθετηθεί το συγκεκριμένο δικαίωμα στους εκ μητρογονίας πρόσφυγες, το οποίο θα ενισχύσει τον δεσμό των δεύτερης και τρίτης γενιάς προσφύγων με την κατεχόμενη γη.
Συναφείς δημοσιεύσεις στα ΜΕ:
Stockwatch: ΥΠΕΣ: Τα «άνω-κάτω» με αλλαγές ψήφου για εκ μητρογονίας
Stockwatch: Μετά τις δημοτικές διάλογος για ψήφο των εκ μητρογονίας
Nomoplatform-ΚΥΠΕ
