Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Νομικών, Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως, κατά την διάρκεια της συνεδρίας στις 3/11/2021, εξέτασε τα νομοσχέδια και τις προτάσεις νόμου που προνοούν:
- Τη σύσταση και τη λειτουργία Ανεξάρτητης Αρχής κατά της Διαφθοράς.
- Την τροποποίηση άρθρων του Ποινικού Κώδικα που εντάσσονται στην ενότητα των αδικημάτων κατά της προσωπικής ελευθερίας.
- Την τροποποίηση του άρθρου 62 του περί Δημόσιας Υπηρεσίας Νόμου, που αφορά στο δικαίωμα της ελευθερίας της έκφρασης των δημοσίων υπαλλήλων.
- Την τροποποίηση του Ποινικού Κώδικα, ώστε να θεσπισθεί το αδίκημα της γυναικοκτονίας, το οποίο θα επισύρει ποινή φυλάκισης διά βίου.
- Την παράταση της χρονικής περιόδου εντός της οποίας οι καλούμενοι «εγκλωβισμένοι» αγοραστές δικαιούνται της προστασίας που παρέχεται δυνάμει των διατάξεων του Μέρους VIB του βασικού νόμου.
Αναλυτικά τα νομοσχέδια και οι προτάσεις νόμου:
Ο περί της Σύστασης και Λειτουργίας Ανεξάρτητης Αρχής κατά της Διαφθοράς Νόμος του 2019
Σκοπός του νομοσχεδίου είναι η θέσπιση νομοθεσίας η οποία να ρυθμίζει τη σύσταση και τη λειτουργία Ανεξάρτητης Αρχής κατά της Διαφθοράς (εφεξής «Αρχή»), αποτελούμενης από τον Επίτροπο Διαφάνειας και δύο Βοηθούς Επιτρόπου Διαφάνειας, με αρμοδιότητα την ανάληψη των αναγκαίων πρωτοβουλιών και ενεργειών για τη διασφάλιση της συνεκτικότητας και της αποτελεσματικότητας των δράσεων των υπηρεσιών του δημόσιου, του ευρύτερου δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα σε θέματα πρόληψης και καταπολέμησης πράξεων διαφθοράς στα πρότυπα σύγχρονων αντιλήψεων και των συστάσεων της Ομάδας Κρατών κατά της Διαφθοράς (GRECO).
Ο περί Ποινικού Κώδικα (Τροποποιητικός) (Αρ. 3) Νόμος του 2019
Σκοπός του νομοσχεδίου είναι η τροποποίηση άρθρων του Ποινικού Κώδικα που εντάσσονται στην ενότητα των αδικημάτων κατά της προσωπικής ελευθερίας, ώστε να καλυφθούν ελλείψεις και κενά που έχουν προκύψει κατά την εφαρμογή, των σχετικών διατάξεων.
Ο περί Δημόσιας Υπηρεσίας (Τροποποιητικός) Νόμος του 2018
Σκοπός του νομοσχεδίου είναι η τροποποίηση του άρθρου 62 του περί Δημόσιας Υπηρεσίας Νόμου, που αφορά στο δικαίωμα της ελευθερίας της έκφρασης των δημοσίων υπαλλήλων, έτσι ώστε να διευκρινιστεί ότι- (α) οι δημόσιοι υπάλληλοι δεν εμποδίζονται να εκφράζονται ελεύθερα για θέματα γενικού ενδιαφέροντος, ακόμα και για θέματα που αφορούν την δημόσια υπηρεσία∙ και (β) ο περιορισμός και η ανάγκη εξασφάλισης προηγούμενης άδειας της αρμόδιας αρχής αφορά μόνο στην κοινοποίηση ή στη δημοσιοποίηση οποιασδήποτε γραπτής ή προφορικής πληροφορίας που σχετίζεται με την εκτέλεση των καθηκόντων τους.
Ο περί Ποινικού Κώδικα (Τροποποιητικός) (Αρ. 5) Νόμος του 2021
Σκοπός της παρούσας πρότασης νόμου είναι η τροποποίηση του Ποινικού Κώδικα, ώστε να θεσπισθεί το αδίκημα της γυναικοκτονίας, το οποίο θα επισύρει ποινή φυλάκισης διά βίου. Όπως είναι γνωστό, η γυναικοκτονία, ήτοι η δολοφονία γυναικών ή κοριτσιών κάτω των δεκαοκτώ (18) ετών ως πράξη οφειλόμενη, μεταξύ άλλων, σε ενδοοικογενειακή βία, η σεξουαλική βία, ή σε λόγους τιμής ή θρησκευτικών πεποιθήσεων και πρακτικών ακρωτηριασμού των γεννητικών οργάνων , στις πλείστες των περιπτώσεων παραμένει ατιμώρητη, εδραιώνοντας την αντίληψη ότι η βία κατά των γυναικών είναι φαινόμενο αποδεκτό και/ή αναπόφευκτο.
Ο περί Μεταβιβάσεως και Υποθηκεύσεως Ακινήτων (Τροποποιητικός) (Αρ. 11) Νόμος του 2021
Με την πρόταση νόμου σκοπείται η παράταση της χρονικής περιόδου εντός της οποίας οι καλούμενοι «εγκλωβισμένοι» αγοραστές δικαιούνται της προστασίας που παρέχεται δυνάμει των διατάξεων του Μέρους VIB του βασικού νόμου. Ειδικότερα , οι εν λόγω διατάξεις θα τυγχάνουν εφαρμογής σε περίπτωση που αγοραστής καταθέτει σύμβαση αγοραπωλησίας ακινήτου στο Κτηματολόγιο δυνάμει διατάγματος Δικαστηρίου που εκδόθηκε σύμφωνα με τις διατάξεις του περί Πώλησης Ακινήτων (Ειδική Εκτέλεση) Νόμου, το οποίο εκδόθηκε στη βάση αίτησης που καταχωρίστηκε στο Δικαστήριο μέχρι την 31 η Δεκεμβρίου 2022 αντί μέχρι την 31 η Δεκεμβρίου 2021 όπως προβλέπεται στην υφιστάμενη ρύθμιση.
Δηλώσεις:
Η πρόεδρος της Βουλής κ. Αννίτα Δημητρίου είπε:
- Mε την πρόταση αυτή η Κυπριακή Δημοκρατία και η Βουλή πρωτοστατούν στην προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την απάλειψη των στερεοτύπων.
- H γυναικοκτονία είναι η πιο ακραία μορφή έμφυλης βίας και η συγκεκριμένη τροποποίηση του ποινικού κώδικα θα ενισχύσει το νομικό οπλοστάσιο της Κυπριακής Δημοκρατίας έτσι που να συνάδει και με τις υποχρεώσεις της για εξάλειψη της βίας και των διακρίσεων προς τις γυναίκες ή ομάδες γυναικών.
- Η συγκεκριμένη τροποποίησηδίνει μια ορατότητα σε μια κοινωνική πραγματικότητα που ο νομοθέτης δεν μπορεί πλέον να καλύψει ή να παραβλέψει.
- Eίναι πολύ σημαντικό ότι η συγκεκριμένη τροποποίηση θα συμβάλει στην απάλειψη των στερεοτύπων, στην ενσυναίσθηση, αλλά και στην κουλτούρα πλήρους σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
- H Κύπρος είναι η πρώτη χώρα που έχει ποινικοποιήσει τον σεξισμό και η Κυπριακή Δημοκρατία μπορεί να πρωτοστατήσει και στο θέμα της γυναικοκτονίας και να αποτελέσει ένα χρήσιμο εργαλείο για αντιμετώπιση του φαινομένου. Πρόσθεσε ότι ανάλογες δράσεις βρίσκονται αυτή τη στιγμή σε εξέλιξη και σε άλλες χώρες.
H Επιστημονική Διευθύντρια του Συνδέσμου για την Πρόληψη και Αντιμετώπιση της Βίας στην Οικογένεια (ΣΠΑΒΟ) κ. Άντρη Αντρονίκου ανέφερε:
- Tο 2020 καταγγέλθηκαν συνολικά 2.147 υποθέσεις βίας, εκ των οποίων οι 880 αφορούν περιπτώσεις γυναικών με αυξημένα περιστατικά βίας τους τελευταίους τρεις μήνες, 407 γυναίκες που δέχθηκαν απειλές κατά της ζωής τους, 322 γυναίκες που δέχθηκαν βία με κάποιο αντικείμενο ή όπλο και 129 γυναίκες που κατήγγειλαν απόπειρα στραγγαλισμού.
