Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Ενέργειας, Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού, κατά τη διάρκεια της συνεδρίας στις 02/04/2024, συζήτησε τα γενικά και ειδικά προβλήματα σε κάθε βιομηχανική και βιοτεχνική περιοχή στην Κύπρο, ενώ έλαβε ενημέρωση για τις εξελίξεις μετά την πρόσφατη απόφαση του Διοικητικού Δικαστηρίου για ακύρωση της απόφασης της Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου, σε ό,τι αφορά την ανάθεση της εγκατάστασης έξυπνων μετρητών ηλεκτρικού ρεύματος.
Μελετούμε εναλλακτικές λύσεις για «έξυπνους μετρητές», λέει ο Υπουργός Ενέργειας
Εναλλακτικές λύσεις, πιθανόν εκτός του τομέα των δημοσίων προσφορών, μελετούν το Υπουργείο Ενέργειας και η ΑΗΚ, προκειμένου να αποφευχθούν οι επανειλημμένες καθυστερήσεις που δημιουργούνται από τις προσφυγές αναφορικά με τον επιτυχημένο προσφοροδότη στην προμήθεια 400.000 «έξυπνων μετρητών», δήλωσε ο αρμόδιος Υπουργός Γιώργος Παπαναστασίου.
Οι «έξυπνοι μετρητές», όπως εξήγησε, θεωρούνται ως βασική προϋπόθεση για τη διαχείριση της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, που είναι διασπαρμένη. Υπενθυμίζεται ότι το Διοικητικό Δικαστήριο απέρριψε την κατακύρωση της προσφοράς στη Cyta για προμήθεια «έξυπνων μετρητών» στην ΑΗΚ, η οποία θα εφεσιβάλει την απόφαση με προσφυγή στο Ανώτατο Δικαστήριο, ενώ εκκρεμούν και άλλες προσφυγές ενώπιον του Δικαστηρίου για το ίδιο θέμα.
«Εμείς επεξεργαζόμαστε στο Υπουργείο και στην ΑΗΚ εναλλακτική λύση, η οποία εναλλακτική λύση πιθανόν να δοθεί έξω από τη διευθέτηση των δημοσίων προσφορών», ανέφερε ο κ. Παπαναστασίου σε δηλώσεις έπειτα από συνεδρία της κοινοβουλευτικής Επιτροπής Εμπορίου, χωρίς, ωστόσο, να δώσει περαιτέρω λεπτομέρειες. Όπως αναφέρθηκε ενώπιον της Επιτροπής, η σκέψη είναι όπως κηρυχθούν οι έξυπνοι μετρητές ως «κρίσιμη υποδομή».
Όπως εξήγησε ο κ. Παπαναστασίου, το θέμα παραμένει ανοικτό εδώ και δύο χρόνια και πάει από «αναβολή σε αναβολή». Αναφορικά με το θέμα της ευρωπαϊκής χορηγίας, μέσω του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, η οποία συνοδεύεται από χρονικά ορόσημα, ο Υπουργός Ενέργειας είπε πως η ΑΗΚ ζήτησε από τη Γενική Διεύθυνση Ανάπτυξης όπως δοθεί παράταση λόγω των προσφυγών για τις οποίες, όπως είπε, δεν ευθύνεται η ΑΗΚ.
«Οφείλουμε να σεβαστούμε την απόφαση του Δικαστηρίου. Μπορεί να εφεσιβάλει την απόφαση η ΑΗΚ, αντιλαμβάνομαι ότι αυτό έχει κάνει, αλλά στο τέλος της ημέρας θα πρέπει, παράλληλα, να λειτουργούμε προς άλλες κατευθύνσεις», πρόσθεσε.
Εξάλλου κατά τη συνεδρία, ο Υπουργός Ενέργειας ενημέρωσε την Επιτροπή ότι θα υπάρξει δοκιμαστική λειτουργία της ανταγωνστικής αγοράς ηλεκτρισμού στο τέλος του έτους.
«Όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς, το Υπουργείο Ενέργειας, η ΡΑΕΚ, ο Διαχειριστής Συστήματος Μεταφοράς Κύπρου προδιαγράφουν ότι η αγορά θα πάει σε δοκιμαστική ανταγωνιστική λειτουργία μέχρι το τέλος της χρονιάς και υπάρχει χρονοδιάγραμμα με όλες τις ενέργειες, τις οποίες θα πρέπει να κάνει ο κάθε φορέας για να μπορέσει να υλοποιηθεί το συγκεκριμένο», είπε ο κ. Παπαναστασίου.
Σημείωσε δε ότι ενημέρωσε τη Βουλή διότι υπάρχει υψηλή πιθανότητα υλοποίησης, αφού, όπως είπε, υπάρχει μια πρόκληση συνεχώς από διάφορους φορείς και την Επιτροπή Ενέργειας. «Θεώρησα σωστό ότι θα έπρεπε να αναφέρω ότι τέλος του χρόνου είναι ο στόχος, ο οποίος είναι υλοποιήσιμος με πιθανότητα 70%», συμπλήρωσε.
Από την πλευρά του, ο Πρόεδρος της Επιτροπής Ενέργειας, Κυριάκος Χατζηγιάννη είπε ότι αυτό που χρειάζεται είναι αποφάσεις για το θέμα των «έξυπνων μετρητών».
«Δεν τους νοιάζει ο χρόνος, τους νοιάζει ότι θα πάνε σε προσφυγή, το χρονοδιάγραμμα είναι ανοικτό και αντ’ αυτού θα κάνουν διαβήματα για να μην χάσουν τα €30 εκατ. από την ΕΕ. Μελετούν τι μελετούν για να βρουν εναλλακτικούς τρόπους,. Με άλλα λόγια έχει πάρει το δρόμο του για προσφυγή το θέμα και ως εκ τούτου δεν έχουμε συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα. Εύχομαι υπομονή για τους Κύπριους καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας», είπε.
Εξάλλου σημείωσε ότι οι αναφορές του Υπουργού Εμπορίου για το άνοιγμα της ανταγωνιστικής αγοράς ηλεκτρισμού έγιναν «για να ξεφύγει επικοινωνιακά».
«Ουδέν αληθές, δεν λέει την αλήθεια. Στις 31 Δεκεμβρίου 2024 απλώς θα επαναληφθεί δοκιμαστική περίοδος και δεν θα είναι το πραγματικό άνοιγμα της αγοράς, ας είμαστε πιο σοβαροί και να σεβόμαστε τι λέμε στον κυπριακό λαό και κυρίως στο πονεμένο Κύπριο καταναλωτή ηλεκτρικής ενέργειας», κατέληξε.
Ο βουλευτής του ΑΚΕΛ, Κώστας Κώστα, χαρακτήρισε το θέμα των έξυπνων μετρητών πολύ σημαντικό, αφού αυτοί θα δώσουν ώθηση στους καταναλωτές για εξοικονόμηση ενέργειας.
Και ο εκπρόσωπος της ΑΗΚ και ο Υπουργός ανέφεραν ότι μελετούν διαφορές εναλλακτικές λύσεις για τις οποίες θα ενημερωθούν το συντομότερο, είπε, εξηγώντας ότι υπάρχει σκέψη όπως κηρύξουν τους «έξυπνους μετρητές» ως κρίσιμη υποδομή για να μπορέσουν να δοθούν άλλες λύσεις.
Αναφορικά με τη λειτουργία της αγοράς ηλεκτρισμού, ο κ. Κώστα είπε πως η ανταγωνιστική αγορά έπρεπε να ανοίξει από το 2014 και σημείωσε ότι αυτή τη στιγμή «λειτουργεί μια μεταβατική αγορά, η οποία δίνει το δικαίωμα σε αρκετούς να κάνουν υπερκέρδη στον τομέα της ενέργειας».
Συναφείς δημοσιεύσεις στα ΜΕ:
Stockwatch: Με «κρίσιμες υποδομές» η λύση για έξυπνους μετρητές
Βιομηχανικές ζώνες: Ενοίκιο στη βάση της χρήσης προκρίνει η Κυβέρνηση
Στην επιβολή ενοικίων σε κρατικά τεμάχια στη βάση της χρήσης και όχι στη βάση της αγοραίας αξίας, κινείται η Κυβέρνηση, σε μια προσπάθεια να επιλύσει το πρόβλημα των διαφορετικών καθεστώτων που ισχύουν στις βιομηχανικές περιοχές και στις βιομηχανικές ζώνες, δήλωσε ο Υπουργός Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, Γιώργος Παπαναστασίου.
«Υπάρχει μια σοβαρή στρέβλωση μεταξύ των ζωνών κα των περιοχών. Οι ζώνες καθορίζουν το ενοίκιο της γης με βάση την αγοραία αξία της γης, ενώ στις βιομηχανικές περιοχές το Υπουργείο Ενέργειας καθορίζει το ενοίκιο με βάση τη χρήση», ανέφερε ο κ. Παπαναστασίου, σε δηλώσεις μετά τη συνεδρία της κοινοβουλευτικής Επιτροπής Εμπορίου, η οποία εξέτασε το όλο θέμα.
Όπως αναφέρθηκε ενώπιον της Επιτροπής, αυτή τη στιγμή οι αρμοδιότητες για το θέμα εντοπίζονται στο Υπουργείο Εμπορίου που έχει την αρμοδιότητα για τις βιομηχανικές περιοχές, εφαρμόζοντας πολιτική καθορισμού ενοικίου στη βάση της χρήσης και στο Υπουργείο Εσωτερικών για τις βιομηχανικές ζώνες, όπου τα ενοίκια τιμολογούνται στη βάση της αγοραίας αξίας του ακινήτου, με αποτέλεσμα να υπάρχουν διαφορές που στρεβλώνουν τον ανταγωνισμό. Παράλληλα αρμοδιότητα έχουν και οι δήμοι και κοινότητες, υπό την ευθύνη των οποίων εμπίπτουν οι βιοτεχνικές ζώνες.
Τόσο ο Υπουργός Ενέργειας όσο και ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Εσωτερικών, Ελίκκος Ηλία, καθησύχασαν ότι δεν θα αυξηθούν τα ενοίκια όλων στη βάση της αγοραίας αξίας. Ο Υπουργός Ενέργειας ζήτησε χρόνο μέχρι τον Σεπτέμβριο προκειμένου να γίνει αξιολόγηση κάθε περιοχής ξεχωριστά και των ενοικίων που ισχύουν.
Σοβαρές διαφορές στα ενοίκια
Ενημερώνοντας την Επιτροπή, ο κ. Παπαναστασίου είπε ότι συστάθηκε συμβουλευτική επιτροπή, με εκπροσώπους του Υπουργείου Εμπορίου, του Κτηματολογίου και της Πολεοδομίας, η οποία εξέτασε το θέμα για να εντοπίσει πού βρίσκεται το πρόβλημα, προκριμένου να βρεθεί λύση.
Είπε πως εντοπίστηκαν δύο περιοχές με πολύ μεγάλες διαφορές όσον αφορά το ύψος του ενοικίου. Ειδικότερα στη βιομηχανική περιοχή Στροβόλου το ενοίκιο είναι προς €1,15 ανά τετραγωνικό μέτρο, σε σύγκριση με €11 το τετραγωνικό στη βιομηχανική ζώνη Στροβόλου. Στη Λεμεσό το ενοίκιο είναι €1,15 το τετραγωνικό μέτρο στη βιομηχανική περιοχή σε σύγκριση με €8 ευρώ το τετραγωνικό στη βιομηχανική ζώνη.
Εξήγησε ακόμη ότι στις βιομηχανικές ζώνες υπάρχουν και κρατικά και ιδιωτικά τεμάχια και δεν υπάρχουν υποδομή και κρατικές υπηρεσίες. Σημείωσε ότι η αλλαγή στην πολιτική όσον αφορά τα τεμάχια δεν είναι εύκολη, καθότι υπάρχουν και νομικά κωλύματα και συνεπώς η σκέψη για αλλαγή του ενοικίου αφορά σε νέες συμβάσεις ή σε ενοικιάσεις κτιρίων και συμβάσεις μίσθωσης.
Από την πλευρά του ο Γενικός Διευθυντής του ΥΠΕΣ Ελίκκος Ηλία, ανέφερε ότι από την πρώτη ανάλυση που έγινε διαπίστωσαν τις διαφορές που υπάρχουν. «Ακριβώς αυτό θέλουμε οι δύο Υπουργοί να καθορίσουν ένα πλαίσιο ομαλής ή σταδιακής αποκατάστασης, διότι όταν υπάρχουν ήδη υπογεγραμμένες συμβάσεις υπάρχει δυσκολία να γίνει αλλαγή του ενοικίου η τροποποίησης του», είπε.
Διαβεβαίωσε ότι «ο στόχος δεν είναι να αυξήσουμε τα ενοίκια όλου του κόσμου».
«Αυτό που εξετάζουμε είναι κάποια να τα εξομαλύνουμε, σε όσα υπάρχουν πολύ χαμηλά ενοίκια ή κάποια ψηλά ενοίκια να παραχωρηθεί βοήθεια, μέσω του σχεδίου επιδοτήσεων ήσσονος σημασίας (de Minimis) για κάλυψη της διαφοράς της τιμής στις βιομηχανικές ζώνες”, ανέφερε.
Απαντώντας σε ερώτηση για την μετατροπή των βιομηχανικών ζωνών σε βιομηχανικές περιοχές υπό την αρμοδιότητα του Υπουργείου Εμπορίου, ο κ. Ηλία είπε ότι η μελέτη επικεντρώθηκε στο ύψος των ενοικίων και όχι στην μετατροπή των ζωνών σε περιοχές.
Στη συνεδρία όλοι οι φορείς που κλήθηκαν εξέφρασαν ανησυχίες για τη μεγάλη διαφορά του ενοικίου μεταξύ των βιομηχανικών περιοχών και των βιομηχανικών ζωνών.
Εκ μέρους της ΟΕΒ, ο Μιχάλης Γρηγορίου είπε πως το πρόβλημα έγκειται στα ενοίκια στα τεμάχια που βρίσκονται στις βιομηχανικές ζώνες. «Συμφωνούμε στην μία πολιτική, αλλά αυτό για το οποίο ανησυχούμε έντονα είναι να μην αυξήσουμε τα ενοίκια στις περιοχές για να έλθουν σε αυτά των ζωνών», είπε, προσθέτοντας ότι πρέπει να απεγκλωβιστούμε από την αρχή της αγοραίας αξίας.
Ο Ανδρέας Ανδρέου εκ μέρους του ΚΕΒΕ είπε ότι είναι δύσκολο το όλο θέμα να υπαχθεί υπό την ομπρέλα ενός Υπουργείου, αφού αρμοδιότητα έχει το Υπουργείο Εμπορίου για τις βιομηχανικές περιοχές, το ΥΠΕΣ για τις βιομηχανικές ζώνες, ενώ και οι δήμοι έχουν αρμοδιότητα για βιοτεχνικές ζώνες.
Όπως είπε, το πρώτο μέτρο είναι να υπολογιστεί το μίσθωμα στη βάση της χρήσης για το οποίο υπάρχει μεθοδολογία και το δεύτερο είναι το σχέδιο De minimis για κάλυψη μέρους του μισθώματος, προκειμένου να το εξετάσει και το ΥΠΕΣ για κάλυψη μέρους του μισθώματος σε βιομηχανικές ζώνες, όπου τα ενοίκια είναι ψηλότερα.
Εκ μέρους της ΠΟΒΕΚ ο Στέφανος Κουρσάρης είπε ότι όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς πρέπει να συμμετέχουν στη συμβουλευτική επιτροπή, προσθέτοντας ότι δεν μπορεί να συζητηθεί η αύξηση των ενοικίων στις βιομηχανικές ζώνες για να πλησιάσουν αυτά των βιομηχανικών ζωνών.
Απαντώντας ο Υπουργός Εμπορίου είπε ότι αναγνωρίζουν το πρόβλημα, που δεν αφορά μόνο στα ενοίκια, αλλά και στο πώς γίνεται η διαχείριση αυτών των ζωών και των περιοχών.
«Εμείς θα προσπαθήσουμε να τα φέρουμε κάτω από ένα φορέα και ουσιαστικά θα πρέπει να γίνει μια ομοιόμορφη διαχείριση των περιοχών. Δεν είναι σκοπός μας να επιβαρύνουμε την βιομηχανία και τη παραγωγή της Κύπρου με επιπρόσθετα ενοίκια, ο σκοπός του Υπουργείου μας είναι να εξεύρει έναν τρόπο διαχείρισης», πρόσθεσε.
Ο Πρόεδρος της κοινοβουλευτικής Επιτροπής Κυριάκος Χατζηγιάννη ζήτησε όπως η εκτελεστική εξουσία παρουσιάσει λύση μέχρι τον Σεπτέμβριο, τονίζοντας πως η επιβολή διαφορετικών ενοικίων δεν φέρνει το επιθυμητό αποτέλεσμα.
«Στο τέλος της ημέρας την απόφαση θα πρέπει να την πάρει η Κυβέρνηση. Σήμερα έναν χρόνο μετά παρατηρούμε το ίδιο πνεύμα, την ίδια αντιμετώπιση πραγμάτων. Πρέπει αυτά τα θέματα να λύνονται δεν πρέπει να παρκάρονται», είπε, προσθέτοντας ότι σήμερα ακούστηκαν «αόριστες υποσχεσιολογίες χωρίς συγκεκριμένο αποτέλεσμα».
Ο τέως Πρόεδρος του ΔΗΣΥ, βουλευτής Αβέρωφ Νεοφύτου, αναφέρθηκε στις τεράστιες διαφορές μεταξύ των ενοικίων αφού όπως είπε, υπάρχει περιοχή στο Στρόβολο όπου το ενοίκιο είναι €0,99 το τετραγωνικό και στην Κοκκινοτριμυθιά όπου το ενοίκιο είναι €7 το μέτρο. «Αυτές όλες οι στρεβλώσεις είναι μια κατάσταση που υπήρχε εδώ και δεκαετίες είναι καιρός να τις διορθώσουμε», είπε.
Εκ μέρους του ΑΚΕΛ, ο βουλευτής Κώστας Κώστα είπε ότι το θέμα συζητήθηκε ξανά τον Ιούνιο του 2023 και αφορούσε τη διαφορετική πολιτική στη διαχείριση των βιομηχανικών περιοχών και ζωνών. «Ζητούμε το αυτονόητο ότι πρέπει να υπάρχει ενιαίος φορέας και ενιαίο καθεστώς», συμπλήρωσε.
Ο βουλευτής της ΕΔΕΚ Ηλίας Μυριάνθους κάλεσε το Υπουργείο Εμπορίου να επαναφέρει παλαιότερο σχέδιο στήριξης της μετακίνησης επιχειρήσεων από βιομηχανικές περιοχές, σε άλλες αδειούχες βιομηχανικές περιοχές ή ζώνες.
Συναφείς δημοσιεύσεις στα ΜΕ:
Stockwatch: Αργεί η ρύθμιση βιομηχανικών περιοχών, βιοτεχνικών ζωνών
Επιπρόσθετα, η Επιτροπή εξέτασε τις ακόλουθες προτάσεις νόμου:
Ο περί της Εποπτείας της Αγοράς (Τροποποιητικός) Νόμος του 2024
Η Επιτροπή εξέτασε την πιο πάνω πρόταση νόμου σκοπός της οποίας είναι η τροποποίηση του περί της Εποπτείας της Αγοράς Νόμου, ώστε να θεσπιστεί η υποχρέωση του Υπουργείου Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, το οποίο δυνάμει της ισχύουσας νομοθεσίας ορίζεται ως η συντονίστρια αρχή για την εποπτεία της αγοράς, να προβαίνει στη δημοσίευση έκθεσης η οποία να περιλαμβάνει στοιχεία αναφορικά με τη διερεύνηση περιπτώσεων μη συμμόρφωσης με τις διατάξεις του εν λόγω νόμου είτε κατόπιν σχετικής καταγγελίας είτε κατόπιν αυτεπάγγελτου ελέγχου.
Η Επιτροπή αποφάσισε όπως συνεχίσει την εξέταση σε επόμενη συνεδρία.
Ο περί Προστασίας του Καταναλωτή (Τροποποιητικός) Νόμος του 2024
Η Επιτροπή εξέτασε την πιο πάνω πρόταση νόμου σκοπός της οποίας είναι η τροποποίηση του περί Προστασίας του Καταναλωτή Νόμου, ώστε να διευρυνθεί η έννοια του όρου «εμπορευόμενος», ώστε να περιλαμβάνει και τους προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας, όπως αυτός ερμηνεύεται στον περί Ρύθμισης της Αγοράς Ηλεκτρισμού Νόμο.
Η Επιτροπή αποφάσισε όπως συνεχίσει την εξέταση σε επόμενη συνεδρία.
Nomoplatform-ΚΥΠΕ
