Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Νομικών, Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως, κατά τη διάρκεια της συνεδρίας στις 06/12/2023, εξέτασε τα ακόλουθα σχέδια νόμου:
Ο περί Φυλακών Νόμος και Συναφείς Κανονισμοί του 2019
Η Επιτροπή εξέτασε τα πιο πάνω σχέδια νόμου σκοπός των οποίων είναι η αντικατάσταση του υφιστάμενου περί Φυλακών νομοθετικού πλαισίου, ώστε να συνάδει με τις σύγχρονες αντιλήψεις περί έκτισης ποινών και τις διεθνώς επικρατούσες αρχές περί μεταχείρισης των κρατουμένων.
Εν αναμονή νομοσχεδίου για τις Φυλακές
Σε εκκρεμότητα παραμένει η προώθηση της αναθεώρησης της νομοθεσίας περί Φυλακών, προκειμένου να εναρμονιστεί με αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ), καθώς στη σημερινή συνεδρίαση της Επιτροπής Νομικών της Βουλής, όπου αναμενόταν να συζητηθεί το νομοσχέδιο, το Υπουργείο Δικαιοσύνης δεν παρουσίασε το κείμενο. Τα μέλη της Επιτροπής εξέφρασαν τη δυσαρέσκειά τους για το γεγονός, ενώ η Προεδρεύουσα της Επιτροπής, Βουλευτής, Φωτεινή Τσιρίδου, επεσήμανε ότι είναι απαραίτητο να τεθεί συγκεκριμένο χρονικό πλαίσιο για να προχωρήσει η συζήτηση.
Ο εκπρόσωπος του Υπουργείου Δικαιοσύνης ανέφερε στην Επιτροπή ότι έχει ολοκληρωθεί η ετοιμασία της νέας νομοθεσίας και έχει γίνει και η απαραίτητη διαβούλευση. Αναφέρθηκε ιδιαίτερα στην τροποποίηση του Άρθρου 23, που αφορά στη λειτουργία του Συμβουλίου Φυλακών, επισημαίνοντας ότι με τις τροποποιήσεις, τόσο ως προς τη σύνθεση, όσο και ως προς τις αρμοδιότητές του, υτό θα γίνει πιο αποτελεσματικό. Εξήγησε, όμως, ότι εκκρεμεί να συζητηθεί το κανονιστικό πλαίσιο.
Σε ερώτηση της κ. Τσιρίδου αν μπορεί να δοθεί συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα, κατόπιν και σχετικής σύστασης της Νομικής Υπηρεσίας, ο εκπρόσωπος του Υπουργείου ανέφερε ότι μπορεί το κείμενο να παρουσιαστεί σε διάστημα δέκα ημερών. Από την πλευρά της, η εκπρόσωπος της Νομικής Υπηρεσίας εξέφρασε την άποψη ότι το χρονικό διάστημα που θα χρειαστεί για την παρουσίαση του κειμένου θα είναι μεγαλύτερο.
Η εκπρόσωπος της Νομικής Υπηρεσίας επεσήμανε ότι στο παρελθόν η Κυπριακή Δημοκρατία είχε καταδικαστεί, λόγω της συμμετοχής κρατικών αξιωματούχων στο Συμβούλιο Φυλακών. Σημείωσε ότι όπως λειτουργεί σήμερα το Συμβούλιο Φυλακών είναι ανεξάρτητο, όμως δεν είναι δεσμευτική η εισήγησή του.
Εξάλλου, ο εκπρόσωπος του Δικηγορικού Συλλόγου, υπογράμμισε, κατά τη συνεδρίαση, την ανάγκη να δίνεται επαρκής χρόνος στους καλεσμένους να προετοιμάζονται για τη συζήτηση, έχοντας στη διάθεσή τους έγκαιρα όλα τα υπό εξέταση κείμενα. Σημείωσε, δε, ότι ειδικά για σοβαρά ζητήματα χρειάζονται τουλάχιστον 10 μέρες προετοιμασίας.
Ένσταση αναφορικά με το Συμβούλιο Φυλακών εξέφρασε και ο εκπρόσωπος του Γραφείου της Επιτρόπου Διοικήσεως και Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, σημειώνοντας ότι υπάρχει αλληλοεπικάλυψη αρμοδιοτήτων.
Ο Αναπληρωτής Διευθυντής του Τμήματος Φυλακών, Ιωάννης Καπνουλλάς, κατά την παρέμβασή του στη συνεδρίαση χαιρέτισε το περιεχόμενο του νομοσχεδίου και ιδίως τα μέτρα που έχουν ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα, υπογραμμίζοντας ότι πρόθεση του Τμήματος Φυλακών είναι να προσθέσει ακόμα περισσότερα μέτρα τέτοιας φύσης.
Αναφορικά με το θέμα του υπερπληθυσμού, ο κ Καπνουλλάς σημείωσε ότι είναι όντως πρόβλημα, αλλά ότι “δεν συνιστά από μόνο του οριστική παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων”. Πρόσθεσε ότι έχουν τεθεί σε εφαρμογή τα έργα για αντιμετώπιση του προβλήματος αυτού, τα οποία αναμένεται ότι σε μερικούς μήνες θα βοηθήσουν στην αποσυμφόρηση των Φυλακών, αλλά και προς την κατεύθυνση της αποκατάστασης ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Ο εκπρόσωπος του Συνδέσμου Προάσπισης Δικαιωμάτων των Φυλακισμένων ανέφερε ότι αναμένεται το τελικό κείμενο του νομοσχεδίου, χαρακτηρίζοντας ως θετική εξέλιξη ότι σε αυτό περιλαμβάνονται πρόνοιες για άρση των εξαιρέσεων που αφορούν την τοποθέτηση βραχιολιού στους φυλακισμένους.
Η κ. Τσιρίδου, υπογράμμισε, σε δηλώσεις της μετά τη συνεδρίαση, ως «πολύ σημαντικό το Υπουργείο Δικαιοσύνης να εργαστεί γρηγορότερα και να καταθέσει το συντομότερο ενώπιον της Επιτροπής το αναθεωρημένο κείμενο».
Επεσήμανε ότι αυτό κρίνεται απαραίτητο, καθώς θα πρέπει η Κυπριακή Δημοκρατία να εναρμονιστεί με τις εισηγήσεις και της Επιτροπής Υπουργών του Ευμβουλίου της Ευρώπης, που επιτηρούν τη συμμόρφωση της Δημοκρατίας με αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ), και θα πρέπει να ενημερώσει για την πρόοδο που υπάρχει αναφορικά με την ψήφιση του νομοσχεδίου.
Εξήγησε ότι η αναθεώρηση του νομοθετικού πλαισίου προωθείται, προκειμένου αυτό να συνάδει με τις σύγχρονες αντιλήψεις περί έκτισης ποινών και τις διεθνώς επικρατούσες αρχές περί μεταχείρισης των κρατουμένων.
«Τα νομοθετήματα τα οποία ξεκινήσαμε να συζητάμε συνιστούν συμμόρφωση με αποφάσεις που εξέδωσε το ΕΔΑΔ, σε σχέση με τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κρατουμένων στις φυλακές της Δημοκρατίας, ενώ συμβάλλουν επίσης στην επίτευξη ισορροπίας ανάμεσα στην ανάγκη για ασφάλεια, τάξη και πειθαρχία και στις συνθήκες κράτησης και λειτουργίας των φυλακών, αλλά και στην υποχρέωση που έχουμε ως Κυπριακή Δημοκρατία για ανθρωποκεντρική μεταχείρισή τους», ανέφερε η κ. Τσιρίδου.
Ο περί Ποινικής Δικονομίας (Τροποποιητικός) (Αρ. 2) Νόμος του 2023
Η Επιτροπή εξέτασε το πιο πάνω νομοσχέδιο σκοπός του οποίου είναι η τροποποίηση του περί Ποινικής Δικονομίας Νόμου για την επέκταση του δικαιώματος έφεσης στις περιπτώσεις κατηγορουμένου που δικάστηκε ή του επιβλήθηκε ποινή εν τη απουσία του δυνάμει του άρθρου 89 του Κεφ.155, ώστε οι πρόνοιες στο Παράρτημα του περί Ευρωπαϊκού Εντάλματος Σύλληψης Νόμου να μπορούν να τύχουν εφαρμογής.
Η Επιτροπή αποφάσισε όπως συνεχίσει την εξέταση σε επόμενη συνεδρία.
Η Επιτροπή εξέτασε το πιο πάνω νομοσχέδιο σκοπός του οποίου είναι η τροποποίηση του περί της Προστασίας Προσώπων που Αναφέρουν Παραβάσεις του Ενωσιακού και Εθνικού Δικαίου Νόμου για ορθότερη ενσωμάτωση της πράξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τίτλο «Οδηγία 2019/1937/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 23ης Οκτωβρίου 2019 σχετικά με την προστασία προσώπων που αναφέρουν παραβιάσεις του δικαίου της Ένωσης» και για σκοπούς καλύτερης εφαρμογής κανονισμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης οι οποίοι τροποποιούν πρόνοιες της πιο πάνω Οδηγίας.
Προστασία πληροφοριοδοτών για παραβιάσεις του δικαίου της ΕΕ
Η Επιτροπή Νομικών εξέτασε την τροποποίηση νομοθεσίας για την Προστασία Προσώπων που αναφέρουν Παραβάσεις του Ενωσιακού και Εθνικού Δικαίου, ώστε εναρμονιστεί με κοινοτική οδηγία του 2019.
Η κ. Τσιρίδου ανέφερε ότι σκοπός είναι το τροποποιητικό νομοσχέδιο να μπορέσει να ενισχύσει την προστασία των πληροφοριοδοτών, στο πλαίσιο της νομοθεσίας που ψηφίστηκε το 2022 από τη Βουλή.
Μεταξύ των όσων συζητήθηκαν, όπως είπε η κ. Τσιρίδου, τέθηκε και η προσθήκη πρόνοιας, ώστε το αρμόδιο Υπουργείο να παρέχει στο ευρύ κοινό ενημέρωση ως προς τα μέτρα στήριξης στα οποία έχουν πρόσβαση οι πληροφοριοδότες, οι οποίοι αναφέρουν παραβάσεις του ενωσιακού και εθνικού δικαίου, όπως επίσης και η προσθήκη πρόνοιας που επιτρέπει στους πληροφοριοδότες να αξιώσουν την έκδοση προσωρινών διαταγμάτων από αρμόδιο δικαστήριο, για την αποτροπή ή τον τερματισμό αντιποίνων, απειλών και απόπειρων αντεκδίκησης, δηλαδή τιμωρητικών συμπεριφορών.
Η Επιτροπή αποφάσισε όπως συνεχίσει την εξέταση σε επόμενη συνεδρία.
Ο περί Πολιτικής Δικονομίας (Τροποποιητικός) Νόμος του 2022
Η Επιτροπή εξέτασε την πιο πάνω πρόταση νόμου σκοπός της οποίας είναι η τροποποίηση του περί Πολιτικής Δικονομίας Νόμου ώστε να μην επιτρέπεται η πώληση ή η επιβάρυνση με την εγγραφή δικαστικής απόφασης, ακίνητης ιδιοκτησίας του εκ δικαστικής απόφασης οφειλέτη που βρίσκεται σε μη ελεγχόμενες από τη Δημοκρατία περιοχές.
Πρόταση νόμου απαγόρευση πώλησης ακινήτων στα κατεχόμενα, τα οποία έχουν επιβαρύνσεις
Πρόταση νόμου του Βουλευτή του ΔΗΣΥ, Νίκου Γεωργίου, για απαγόρευση πώλησης ακινήτων που βρίσκονται στα κατεχόμενα εδάφη της Δημοκρατίας, τα οποία υπόκεινται σε επιβαρύνσεις (memo), τέθηκε επίσης προς συζήτηση στην Επιτροπή.
Η πρόταση του Βουλευτή προβλέπει απαγόρευση της πώλησης ακίνητης ιδιοκτησίας που βρίσκεται σε μη ελεγχόμενες από τη Δημοκρατία περιοχές με τη διαδικασία της ειδικής εκτέλεσης και απαγόρευση της εγγραφής δικαστικής απόφασης επί τέτοιων ακινήτων. Τη σύμφωνη γνώμη τους με την πρόταση κατέθεσαν στην Επιτροπή ο Φορέας Ισότιμης Κατανομής Βαρών και ο Δικηγορικός Σύλλογος.
Η Επιτροπή αποφάσισε όπως συνεχίσει την εξέταση σε επόμενη συνεδρία.
Nomoplatform-ΚΥΠΕ
