Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Ίσων Ευκαιριών μεταξύ Ανδρών και Γυναικών, κατά τη διάρκεια της συνεδρίας στις 26/02/2024, συζήτησε τα ακόλουθα θέματα:
Διάσταση απόψεων ΥΠΑΜ-ΥΠΟΙΚ στο θέμα των γυναικών υπαξιωματικών
Διάσταση απόψεων μεταξύ των Υπουργείων Άμυνας και Οικονομικών ως προς το ζήτημα της άνισης μεταχείρισης και διάκρισης λόγω φύλου στην εργασία εις βάρος γυναικών μόνιμων Υπαξιωματικών της Εθνικής Φρουράς προέκυψε στη συνεδρία της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, η οποία συνέχισε τη συζήτηση για τα ποσοστά συμμετοχής γυναικών στη δομή του κράτους σε σχέση με τις βαθμίδες ιεραρχίας.
Κατά τη συνεδρία της Επιτροπής, οι εκπρόσωποι αμφοτέρων των Υπουργείων εξέφρασαν την αδυναμία τους για διεξαγωγή αναλογιστικής μελέτης, η οποία θα μπορούσε να δείξει το μέγεθος του προβλήματος.
Από την πλευρά τους, οι Βουλευτές υπέδειξαν τον κίνδυνο καταδίκης της Κυπριακής Δημοκρατίας σε περίπτωση προσφυγής των επηρεαζόμενων γυναικών υπαξιωματικών στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και έδωσαν περιθώριο ενός μηνός στα δύο ενδιαφερόμενα Υπουργεία να διαβουλευθούν επί του θέματος πρώτα σε τεχνοκρατικό επίπεδο και κατόπιν να υπάρξει συνάντηση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων με τους αρμόδιους Υπουργούς.
Κατά τη συνεδρία της Επιτροπής, η Πρόεδρός της, βουλευτής του ΑΚΕΛ, Ειρήνη Χαραλαμπίδου, αναφέρθηκε στην επιστολή που απέστειλε το Υπουργείο Άμυνας στις 13 Σεπτεμβρίου 2023, διά της οποίας διατύπωνε εισηγήσεις για επίλυση του θέματος που προέκυψε με τις γυναίκες υπαξιωματικούς της Εθνικής Φρουράς. Έκανε λόγο για μια «συμβιβαστική πρόταση» του Υπουργείου Άμυνας με την οποία το ΥΠΑΜ επιθυμεί να αποφύγει τη δικαστική αντιπαράθεση.
Απαντώντας στην επισήμανση της Διευθύντριας του Τμήματος Δημόσιας Διοίκησης και Προσωπικού, Έλενας Οικονομίδου-Αζίνα, ότι οι εισηγήσεις του Υπουργείου Άμυνας απορρίφθηκαν γιατί δεν είναι εφικτές, εφόσον δεν προνοούνται από τη νομοθεσία και θα δημιουργήσουν διακρίσεις, η κ. Χαραλαμπίδου ρώτησε τους εκπροσώπους του Υπουργείου Οικονομικών αν αναγνωρίζουν ότι έχει γίνει αδικία και αν έχουν εισηγήσεις για αποκατάστασή της.
Ακόμη, έκανε λόγο για κατάφωρη παραβίαση των δικαιωμάτων των γυναικών υπαξιωματικών από την Κυπριακή Δημοκρατία, υποδεικνύοντας προς τους εκπροσώπους του Υπουργείου Οικονομικών ότι οφείλουν να μπουν σε διαβούλευση. Πρόσθεσε ότι το θέμα συζητείται στη Βουλή από τις 6 Δεκεμβρίου 2021, σημειώνοντας ότι, εάν η υπόθεση φθάσει στο ΕΔΑΔ, η Κυπριακή Δημοκρατία θα κληθεί να καταβάλει μεγάλες αποζημιώσεις.
Η κ. Χαραλαμπίδου ανέφερε ότι η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων θα ζητήσει μέσω επιστολής συνάντηση με τους Υπουργούς Άμυνας και Οικονομικών εντός του ερχομένου Απριλίου, αφού προηγηθεί διαβούλευση μεταξύ των Γενικών Διευθυντών των δύο Υπουργείων. Επιπλέον ζήτησε να κατατεθεί στη Βουλή και η αλληλογραφία των δύο Υπουργείων επί του θέματος.
Αφότου υπέδειξε την ανάγκη για εξεύρεση τεχνοκρατικής λύσης στο ζήτημα, η Πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ρώτησε τους εκπροσώπους των Υπουργείων Άμυνας και Οικονομικών για το μέγεθος του προβλήματος που προέκυψε. Οι εκπρόσωποι και των δύο Υπουργείων είπαν δεν μπορούσαν να διεξαγάγουν αναλογιστική μελέτη, γιατί δεν είναι αδύνατη η συλλογή σχετικών δεδομένων και δεν είναι γνωστό πόσες γυναίκες υπαξιωματικοί επηρεάζονται.
Σε δηλώσεις της μετά το τέλος της συνεδρίας της Επιτροπής, η κ. Χαραλαμπίδου ανέφερε ότι το θέμα συζητήθηκε σε έξι διαφορετικές συνεδριάσεις της Επιτροπής, ενώ έκανε λόγο για ασυνεννοησία μεταξύ των Υπουργείων Άμυνας και Οικονομικών.
Κατά τη διάρκεια της συνεδρίας της Επιτροπής, η Βουλεύτρια του ΔΗΣΥ, Ρίτα Σούπερμαν, είπε ότι δεν μπορεί να αποκατασταθεί η αδικία εις βάρος των γυναικών υπαξιωματικών με προσαυξήσεις 50 ή 100 ευρώ, τονίζοντας ότι «ένα σύγχρονο κράτος πρέπει να αποκαταστήσει την όποια αδικία».
«Δεν είναι δυνατό να λέει το κάθε Υπουργείο ότι δεν είναι ευθύνη του να κάνει αναλογιστική μελέτη», πρόσθεσε. «Αν πιστεύετε ότι δεν υπάρχει δίκαιο σε αυτό το αίτημα, ας το ξεκαθαρίσετε», είπε απευθυνόμενη προς τους εκπροσώπους των Υπουργείων Άμυνας και Οικονομικών.
Σε δηλώσεις της μετά το τέλος της συνεδρίας, η κ. Σούπερμαν ανέφερε ότι «οι προσωπικές αντιλήψεις των εμπλεκομένων διαιωνίζουν και εμποδίζουν την επίλυση του θέματος».
Κατά τη διάρκεια της συνεδρίας της Επιτροπής, ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ, Χρίστος Σενέκης, είπε ότι έχει διαφορετική προσέγγιση από άλλους συναδέλφους του επί του θέματος. «Πρέπει να έχουμε και την πολιτική απόφαση του ίδιου του Υπουργού Οικονομικών», σημείωσε.
Κατά τη διάρκεια της συνεδρίας της Επιτροπής, η ανεξάρτητη Βουλεύτρια, Αλεξάνδρα Ατταλίδου, υπενθύμισε τη σύσταση της Επιτρόπου Διοικήσεως, για καταβολή αποζημίωσης 50 ευρώ, που δεν ικανοποίησε τις γυναίκες υπαξιωματικούς.
«Εφόσον υπήρξε παραβίαση δικαιωμάτων των γυναικών λόγω φύλου, γιατί να μην προχωρήσουμε με την αποκατάσταση της αδικίας πριν από την εκδίκαση της υπόθεσης; Θέλουμε να πληρώσουμε τεράστια έξοδα στο ΕΔΑΔ για να διορθώσουμε το λάθος;», διερωτήθηκε.
Μιλώντας μετά το τέλος της συνεδρίας της Επιτροπής, η κ. Ατταλίδου είπε ότι πιθανότατα οι επηρεαζόμενες γυναίκες υπαξιωματικοί θα προσφύγουν στο ΕΔΑΔ και θα κερδίσουν.
Την ανάγκη αναθεώρησης του ύψους του ΕΕΕ τόνισε η Επ. Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων
Την ανάγκη αναθεώρησης του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος (ΕΕΕ), το ύψος του οποίου παραμένει στα €480 από το 2014, ώστε να συμβαδίζει με τις τρέχουσες ανάγκες, υπέδειξαν τα μέλη της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, η οποία συνήλθε για να ξεκινήσει τη συζήτηση για τα οικονομικά προβλήματα, που αντιμετωπίζει μεγάλος αριθμός διαζευγμένων.
Κατά τη διάρκεια της συνεδρίας της Επιτροπής, η Αργεντούλα Ιωάννου, Πρόεδρος του Παγκύπριου Συνδέσμου Μονογονεϊκών Οικογενειών και Φίλων, ανέφερε ότι ένας διαζευγμένος άνδρας λήπτης ΕΕΕ καλείται να πληρώσει μηνιαία διατροφή €300, προσθέτοντας ότι αυτό το ποσό αφαιρείται από το επίδομά του.
Ακόμη, ανέφερε ότι το 2017 η Κυπριακή Δημοκρατία κλήθηκε να διεξαγάγει ποσοτική και ποιοτική μελέτη για τις διαζευγμένες οικογένειες, σημειώνοντας ότι η εν λόγω μελέτη μπήκε στα συρτάρια παρότι προέβλεπε λήψη μέτρων. Από τη μελέτη, όπως είπε, φαίνεται ότι οι διαζευγμένες γυναίκες περνούν πολύ πιο δύσκολα από τους διαζευγμένους άνδρες.
Εν συνεχεία, ανέφερε ότι έχει στείλει επιστολές στους εκάστοτε Υπουργούς Εργασίας, χωρίς καμία ανταπόκριση, ενώ έχει ζητήσει συνάντηση με τους Υπουργούς Οικονομικών και Δικαιοσύνης και την ηγεσία της Αστυνομίας, χωρίς να υπάρξει ανταπόκριση.
«Τα επιδόματα πρέπει να είναι ένα μέτρο στήριξης μέχρι να υπάρξει σταθερή πολιτική και ένταξη των διαζευγμένων στην αγορά εργασίας», υπέδειξε η κ. Ιωάννου, διατυπώνοντας το αίτημα για αναδιάρθρωση του επιδόματος. Όπως είπε, η Υφυπουργός Πρόνοιας ανέφερε ότι θα φέρει αλλαγές στην καταβολή επιδόματος.
Η Αργεντούλα Ιωάννου ανέφερε ότι το επίδομα διακόπτεται όταν ένας διαζευγμένος συμβιώνει με κάποιο άτομο, ανεξαρτήτως οικονομικών απολαβών.
Σε δηλώσεις της μετά το τέλος της συνεδρίας της Επιτροπής, επεσήμανε ότι οι οικονομικές συνέπειες του διαζυγίου παραμένουν θέμα έμφυλο, αφού οι γυναίκες ηγούνται του 98% των μονογονεϊκών οικογενειών. «Παραμένει όμως και θέμα φτώχιας και παραβίασης ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως δείχνει η έκθεση του ΥΠΔΙΚ του 2017, καμία από τις προτάσεις της οποίας δεν έχει υιοθετηθεί μέχρι σήμερα», πρόσθεσε.
Αφού έκανε λόγο για ζήτημα εκτελεστικής εξουσίας, η κ. Ιωάννου κάλεσε την Κυβέρνηση να συντάξει στρατηγικό σχέδιο για ένταξη των μονογονεϊκών οικογενειών στην κοινωνία.
Κατά τη διάρκεια της συνεδρίας της Επιτροπής, η Πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ανθρωπίνων και Βουλεύτρια του ΑΚΕΛ, Ειρήνη Χαραλαμπίδου, σημείωσε ότι τα €480 του ΕΕΕ καθορίστηκαν το 2014, υπογραμμίζοντας ότι δεν έχουν αναθεωρηθεί έκτοτε. «Προτίθεται ο Υπουργός Εργασίας να αναθεωρήσει το ύψος του ΕΕΕ, δεδομένου ότι βάσει του δείκτη αφερεγγυότητας το ελάχιστο κόστος διαβίωσης είναι €730;», διερωτήθηκε.
Ακόμη, ρώτησε τους εκπροσώπους των προσκεκλημένων Υπουργείων αν έχουν ενημερωθεί για τα ευρήματα της έκθεσης του Υπουργείου Δικαιοσύνης του 2017 αναφορικά με τις οικονομικές επιπτώσεις του διαζυγίου. Οι εκπρόσωποι είπαν ότι θα ενημερώσουν σχετικά την Επιτροπή.
Σε δηλώσεις της μετά το τέλος της συνεδρίας της Επιτροπής, η κ. Χαραλαμπίδου είπε ότι έχουν περάσει 10 χρόνια, ενώ το ΕΕΕ έμεινε στάσιμο, αλλά οι ανάγκες δεν μένουν στάσιμες, ειδικά στις διαζευγμένες και μονογονεϊκές οικογένειες. «Έπρεπε να υπάρξει ελάχιστη προσπάθεια αναθεώρησης», τόνισε, προσθέτοντας ότι «παίζουμε με την αξιοπρεπή διαβίωση γονέων και παιδιών».
Κατά τη διάρκεια της συνεδρίας της Επιτροπής, ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Γιώργος Κουκουμάς, είπε ότι το θέμα συζητείται από το 2017, προσθέτοντας ότι το ΑΚΕΛ έχει πρόταση νόμου από τότε. «Αναμένουμε από το Υπουργείο Εργασίας να καταθέσει ολοκληρωμένη πρόταση», σημείωσε.
Σε δηλώσεις της μετά το τέλος της συνεδρίας της Επιτροπής, η Αλεξάνδρα Ατταλίδου, ανεξάρτητη βουλευτής, ανέφερε ότι η έκθεση του 2017 του Υπουργείου Δικαιοσύνης για τις έμφυλες επιπτώσεις του διαζυγίου δεν αξιοποιήθηκε καθόλου και τα μέτρα που εισηγήθηκε δεν ελήφθησαν υπ’ όψιν.
Είπε ακόμη ότι τα επιδόματα καθορίστηκαν το 2014, αλλά έκτοτε μεσολάβησε μια τεράστια οικονομική κρίση και αυξήθηκαν οι τιμές των πάντων. Αναφερόμενη στην άρνηση των οικογενειακών δικαστηρίων να δώσουν νομική αρωγή, σημείωσε ότι δεν υπάρχει ομοιογένεια στη στάση των δικαστηρίων απέναντι σε όσους αιτούνται νομική αρωγή.
Το επίδομα νοικοκυριού, η Επίτροπος Διοικήσεως λέει ότι είναι επίδομα για επιμέλεια παιδιών, είπε η κ. Ατταλίδου. «Αν δεν φροντίσουμε τα παιδιά των διαζευγμένων, η κοινωνία θα αντιμετωπίσει τις επιπτώσεις», κατέληξε.
Ο Χρίστος Διομήδους, εκπρόσωπος του Υφυπουργείου Πρόνοιας, ανέφερε ότι το ΕΕΕ διασφαλίζει την αξιοπρεπή διαβίωση, προσθέτοντας ότι το Υφυπουργείο θα το αναθεωρήσει προς τα πάνω.
Η Φαίδρα Γρηγορίου, εκπρόσωπος του Υπουργείου Δικαιοσύνης, ανέφερε ότι το 2018 το Υπουργείο κατέθεσε οκτώ νομοσχέδια. Όπως είπε, τα 4 έγιναν νόμοι το 2023, ενώ θα προωθηθούν και τα άλλα 4 σύντομα. «Πολλά αιτήματα των συνδέσμων λήφθηκαν υπ’ όψιν και στα νομοσχέδια που ψηφίστηκαν και σε όσα θα προωθηθούν», πρόσθεσε, διευκρινίζοντας ότι εκκρεμούν 2 νομοσχέδια και μια πρόταση νόμου περί νομικής αρωγής.
Ο Γιώργος Μουζουρίδης, εκπρόσωπος της Υπηρεσίας Ενέργειας, είπε ότι για τους μονογονιούς υπήρξε διαβούλευση για την ειδική διατίμηση της ΑΗΚ, σημειώνοντας ότι υπήρξε διαβούλευση με το Υφυπουργείο Πρόνοιας, το Υπουργείο Υγείας και το Υπουργείο Εργασίας. «Οι μονογονιοί δεν συμπεριλήφθηκαν στους ευάλωτους, κατόπιν εισήγησης του Υφυπουργείου Πρόνοιας», συμπλήρωσε.
Η Ειρήνη Ποφαρίδη, εκπρόσωπος του Υπουργείου Οικονομικών, ανέφερε ότι το Υπουργείο θα στείλει στη Βουλή αναλυτική κατάσταση των επιδομάτων βάσει του προϋπολογισμού.
Ο Μάριος Χατζηβασιλείου, εκπρόσωπος της Αστυνομίας, είπε ότι η Αστυνομία δίνει προτεραιότητα στα εντάλματα για διατροφή. «Μόνο το 0,55% των ενταλμάτων της διατροφής δεν εισπράττονται», διευκρίνισε.
Η Νάσια Διονυσίου, εκπρόσωπος του Γραφείου Επιτρόπου Διοικήσεως, είπε ότι η Επίτροπος διαφωνεί πως πρόκειται για επίδομα νοικοκυριού, αλλά είναι επίδομα στήριξης μονογονιού. Σε ό,τι αφορά την είσπραξη ενταλμάτων, ανέφερε ότι το Γραφείο της Επιτρόπου λαμβάνει συχνά επιστολές από γυναίκες για καθυστέρηση είσπραξης των ενταλμάτων.
Ακόμη, επεσήμανε ότι είναι πολύ πιο δύσκολη για τις γυναίκες μονογονιούς η πρόσβαση στην εργασία λόγω της φύλαξης των παιδιών.
Η Νιόβη Γεωργιάδου, εκπρόσωπος του Γραφείου της Επιτρόπου Ισότητας των Φύλων, σημείωσε ότι υπάρχει έμφυλη διάσταση σε όσα συζητούνται στη συνεδρία της Επιτροπής.
Ο Σάββας Ανδρέου, εκπρόσωπος του Γραφείου της Επιτρόπου Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιών, είπε ότι υπάρχει ξεκάθαρη διάκριση για το μονογονεϊκό επίδομα.
Οκτακόσια διαζύγια τον χρόνο σε κάθε επαρχία της Κύπρου
Οκτακόσια διαζύγια καταχωρίζονται ετησίως σε κάθε επαρχία της Κύπρου, ενώ από την αρχή του έτους μέχρι σήμερα έχουν καταχωριστεί σχεδόν 400 αιτήσεις διαζυγίου, αναφέρθηκε ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, η οποία συνήλθε για να ξεκινήσει τη συζήτηση για τα οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζει μεγάλος αριθμός διαζευγμένων.
Οι εν λόγω αναφορές έγιναν από εκπρόσωπο του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου (ΠΔΣ), η οποία ανέφερε στα μέλη της Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ότι πάσχει η διαδικασία είσπραξης των διατροφών.
Εισηγήθηκε επιπλέον να αλλάξει η διαδικασία έκδοσης φυλακιστηρίου, η οποία είναι χρονοβόρος, σημειώνοντας ότι τα 2/3 των φυλακιστηρίων εκδίδονται όταν ένας γονιός αναγκάζεται να καταφύγει σε αυτή την οδό όταν ο άλλος γονιός για δικούς του λόγους δεν καταβάλλει διατροφή.
Ακόμη, είπε ότι το 80% των νομικών αρωγών απορρίπτεται από τα οικογενειακά δικαστήρια, παρότι υπάρχει κονδύλι, το οποίο δεν εξαντλείται.
Κατά τη διάρκεια της συνεδρίας, η Πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και βουλευτής του ΑΚΕΛ, Ειρήνη Χαραλαμπίδου, ζήτησε από τον ΠΔΣ να καταθέσει τροπολογία για να δουν τα μέλη της Επιτροπής αν μπορούν να τη συζητήσουν και την προωθήσουν στην Ολομέλεια.
Σε δηλώσεις της μετά το τέλος της συνεδρίας της Επιτροπής, η βουλευτής του ΔΗΣΥ, Ρίτα Σούπερμαν, ανέφερε ότι τα προβλήματα των διαζευγμένων αυξάνονται και δεν επιλύονται, αφού χάνονται και υποβαθμίζονται μέσα στον κυκεώνα της γραφειοκρατίας, προσθέτοντας ότι η διαδικασία είσπραξης της διατροφής παίρνει από 1,5 μήνα μέχρι και 7 χρόνια.
Ακόμη, εξέφρασε την ελπίδα ότι τα νομοσχέδια για το οικογενειακό δίκαιο, που εκκρεμούν εδώ και χρόνια, να διευθετούν τα θέματα των μονογονιών και να παρουσιαστούν το συντομότερο ενώπιον της Επιτροπής Νομικών.
Σε δηλώσεις της μετά το τέλος της συνεδρίας της Επιτροπής, η ανεξάρτητη βουλευτής, Αλεξάνδρα Ατταλίδου, είπε ότι τα διαζύγια αυξάνονται πάρα πολύ, προσθέτοντας ότι «χρειαζόμαστε εθνική στρατηγική για το θέμα, ίσως και για την πρόληψη των διαζυγίων».
Nomoplatform-ΚΥΠΕ
