Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών και Προϋπολογισμού, κατά τη διάρκεια της συνεδρίας στις 14/02/2022, εξέτασε τα ακόλουθα σχέδια νόμου:
1. α. Ο περί Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (Τροποποιητικός) Νόμος του 2022
β. Ο περί Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (Τροποποιητικός) (Αρ. 5) Νόμος του 2019
Η Επιτροπή συνέχισε τη συζήτηση επί της αρχής του νομοσχεδίου, το οποίο αποσκοπεί στην τροποποίηση της βασικής νομοθεσίας, ώστε ο μειωμένος συντελεστής φόρου προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ) ύψους πέντε τοις εκατό (5%), που επιβάλλεται κατά την παράδοση ή ανέγερση κατοικίας, να καλύπτει τα πρώτα 140 τ.μ. της κατοικίας με μέγιστο εμβαδό τα 200 τ.μ. στο πλαίσιο άσκησης κοινωνικής πολιτικής, όπως προβλέπεται στην Οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με το κοινό σύστημα ΦΠΑ, και της ως άνω πρότασης νόμου. Σκοπός της πρότασης νόμου είναι η διόρθωση στρεβλώσεων και αδυναμιών σε σχέση με την εφαρμογή του μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ ύψους πέντε τοις εκατό (5%) στην παράδοση ή ανέγερση κατοικίας.
Στο πλαίσιο της συζήτησης, η Επιτροπή ενημερώθηκε από τον Υπουργό Οικονομικών για επιμέρους ζητήματα που αφορούν στις ενέργειες της κυβέρνησης για τροποποίηση της σχετικής νομοθεσίας, ώστε αυτή να συνάδει με την ευρωπαϊκή Οδηγία για την επιβολή μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ στο πλαίσιο άσκησης κοινωνικής πολιτικής.
Ο Υπουργός Οικονομικών Κωνσταντίνος Πετρίδης, αφού έλαβε υπόψη τις θέσεις που εξέφρασαν μέλη της Επιτροπής, καθώς και εμπλεκόμενοι φορείς, αποδέχθηκε την εισαγωγή στο νομοσχέδιο μεταβατικής πρόνοιας η οποία να καλύπτει περιπτώσεις που έχουν προχωρήσει με τις διαδικασίες για αγορά και ανέγερση κατοικίας με βάση τις διατάξεις της υφιστάμενης νομοθεσίας. Επιπρόσθετα δήλωσε ότι θα εξεταστεί, σε συνεννόηση με τις αρμόδιες ευρωπαϊκές αρχές, το ενδεχόμενο αύξησης του προβλεπόμενου δομήσιμου εμβαδού και καθορισμού του μέγιστου εμβαδού για το οποίο θα επιβάλλεται μειωμένος συντελεστής ΦΠΑ, καθώς και το ενδεχόμενο καθορισμού μέγιστης αξίας της κατοικίας.
Η Πρόεδρος της Επιτροπή και Βουλεύτρια του ΔΗΚΟ Χριστιάνα Ερωτοκρίτου ανέφερε ότι, για το Δημοκρατικό Κόμμα το κυβερνητικό νομοσχέδιο με αυτά τα δεδομένα δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό. «Η δική μας η προσπάθεια είναι να επανέλθουμε στην κατάσταση που υπήρχε, δηλαδή αυτή των 200 τετραγωνικών με 5% ΦΠΑ, νοούμενο ότι η κατοικία δεν υπερβαίνει το εμβαδό των 275 τετραγωνικών μέτρων».
Ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ Ονούφριος Κουλλά είπε ότι, «Επί της σημερινής κατάστασης ο Δημοκρατικός Συναγερμός ζητά σίγουρα την ύπαρξη μεταβατικής περιόδου, πράγμα που έχει γίνει αποδεκτό από τον Υπουργό Οικονομικών και την Εκτελεστική εξουσία και συζητάμε επίσης και κάποιες άλλες βελτιώσεις, γιατί για εμάς τουλάχιστον δεν είναι απλά κοινωνικό μέτρο αλλά εμμέσως και από άλλες πολιτικές δυνάμεις, θεωρείται και ως αναπτυξιακό μέτρο».
Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ Αντρέας Καυκαλιάς επεσήμανε πως το κόμμα του προτείνει όπως «Πρώτο, να παραχωρείται ο μειωμένος συντελεστής με βάση την αξία της κατοικίας. Δεύτερο, να εξαιρεθούν του μειωμένου συντελεστή οι επαύλεις και οι πολυτελείς κατοικίες. Τρίτο, να καταστούν δικαιούχοι όσοι δεν έχουν τη δυνατότητα σήμερα να αγοράσουν ή να κτίσουν, αλλά επιθυμούν να επεκτείνουν υφιστάμενη κατοικία». Κάλεσε επίσης την Κυβέρνηση να αποσύρει το νομοσχέδιο και να προχωρήσει, έστω και εκ των υστέρων, σε μια ουσιαστική διαβούλευση με την κοινωνία, τα Κόμματα και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και να επανέλθει με μια ισορροπημένη πρόταση.
Ο Βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων-Συνεργασία Πολιτών Σταύρος Παπαδούρης, ανέφερε ότι, «ετοιμάζουμε με άλλα τρία κόμματα τροπολογία την οποία θα καταθέσουμε και θα αφορά το εμβαδόν της κατοικίας για πρώτη κατοικία για κοινωνικούς σκοπούς να αφορά τα πρώτα 180 τ.μ. με μέγιστο ποσοστό εμβαδού τα 235 τ.μ. και ίσως να το συνδυάσουμε με μέγιστη συνολική αγοραία αξία της πρώτης κατοικίας».
Η συζήτηση επί των σχεδίων νόμου θα συνεχιστεί σε επόμενη συνεδρία της επιτροπής.
Δεν θέλουμε να στερήσουμε το δικαίωμα της ιδιόκτητης κατοικίας, δηλώνει ο Πρόεδρος του ΕΤΕΚ
Δεν θέλουμε να είμαστε οι υπεύθυνοι που θα στερήσουμε από μια ολόκληρη γενιά το δικαίωμα της ιδιόκτητης κατοικίας, τονίζει ο Πρόεδρος του Επιστημονικού Τεχνικού Επιμελητηρίου Κύπρου (ΕΤΕΚ), Κωνσταντίνος Κωνσταντή.
Σε γραπτή του δήλωση, η οποία εκδόθηκε τη Δευτέρα, ο κ. Κωνσταντή αναφέρει ότι παρέστη στη δεύτερη συνεδρία της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών, στην οποία συζητήθηκε η πρόταση νομοσχεδίου της Κυβέρνησης για επιβολή μειωμένου ΦΠΑ 5%, χωρίς μεταβατική περίοδο, στα πρώτα 140 τ.μ. πρώτης κατοικίας. Το νομοσχέδιο κατατέθηκε για συμμόρφωση της εθνικής νομοθεσίας με την Ευρωπαϊκή Οδηγία για τον ΦΠΑ, αναφέρεται στη δήλωση.
Προστίθεται ότι «το ΕΤΕΚ κατέθεσε εμπεριστατωμένη οκτασέλιδη πρόταση, με στατιστικούς αλλά και κοινωνικούς δείκτες, με τροποποιήσεις που οφείλουν να γίνουν στο νομοσχέδιο ώστε να είναι δικαιότερο» για όσους επιθυμούν να αποκτήσουν ιδιόκτητη κατοικία.
Το ΕΤΕΚ χαιρετίζει ως θετική εξέλιξη την αναφορά του Υπουργού Οικονομικών, Κωνσταντίνου Πετρίδη, ότι η εκτελεστική εξουσία είναι σε ετοιμότητα να «εξετάσει την εισαγωγή μεταβατικής περιόδου και
κριτηρίου που αφορά το ανώτατο κόστος όσον αφορά το μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ για την ανέγερση κατοικίας».
Προς τη σωστή κατεύθυνση είναι, επίσης, το γεγονός ότι ο κ. Πετρίδης είπε ότι θα εξετάσει και το ενδεχόμενο αύξησης του ορίου των τετραγωνικών μέτρων για την εφαρμογή του μειωμένου συντελεστή, όπως και την εξέταση της ένταξης και των ανακαινίσεων στο νομοσχέδιο, σημειώνεται.
Ο κ. Κωνσταντή προσθέτει ότι το ΕΤΕΚ επιθυμεί να βοηθήσει το Υπουργείο Οικονομικών να επαναδιαπραγματευτεί με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή τα συγκεκριμένα ζητήματα, ώστε να είναι στοχευμένα και κοινωνικά δίκαια, για να μπορέσουν όσοι ονειρεύονται να αποκτήσουν πρώτη κατοικία να το επιτύχουν.
«Δεν θέλουμε να είμαστε οι υπεύθυνοι που θα στερήσουμε από μια ολόκληρη γενιά το δικαίωμα της ιδιόκτητης κατοικίας, γεγονός που είναι παραδοσιακά στις επιθυμίες του Κύπριου, να απολαμβάνει αυτό το αγαθό», αναφέρει η δήλωση.
«Όλοι οι αρμόδιοι φορείς θα πρέπει να μελετήσουμε δέσμη προτάσεων για την διευκόλυνση απόκτησης ιδιόκτητης κατοικίας στην Κύπρο, οι οποίες θα καλύπτουν ολιστικά θέματα πολεοδομίας των πόλεων, υποδομών, φορολογήσεις αδρανούσας γης, και πολλά άλλα ζητήματα», καταλήγει ο κ. Κωνσταντή.
Κατά προτεινόμενου νομοσχεδίου για ΦΠΑ 1ης κατοικίας, ο Σύνδεσμος Μεγάλων Αναπτύξεων
Τόσο ο Σύνδεσμος Μεγάλων Αναπτύξεων όσο και το ΚΕΒΕ ενίστανται στο προτεινόμενο Νομοσχέδιο από τον Υπουργό Οικονομικών σε σχέση με την διαφοροποίηση του επιβαλλόμενου μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ στην πρώτη κατοικία, σύμφωνα με τον Ανδρέα Δημητριάδη πρόεδρο του Συνδέσμου Μεγάλων Αναπτύξεων και αντιπρόεδρο του ΚΕΒΕ.
Ο κ. Δημητριάδης ανέφερε στο ΚΥΠΕ πως το προτεινόμενο νομοσχέδιο από τον Υπουργό Οικονομικών για διαφοροποίηση του επιβαλλόμενου μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ στην πρώτη κατοικία, στοχεύει στο να τροποποιήσει τις υφιστάμενες πρόνοιες, ώστε να τίθεται ανώτερο όριο δόμησης μέχρι 200 τετραγωνικά μέτρα.
Δηλαδή, όπως εξήγησε, οποιαδήποτε πρώτη κατοικία ξεπερνά τα διακόσια τετραγωνικά μέτρα, αυτόματα δεν θα μπαίνει μέσα στο χαμηλό συντελεστή. Επίσης, πρόσθεσε, μειώνεται ο συντελεστής για τον οποίο χρεώνεται ΦΠΑ μόνο 5% από τα διακόσια τ.μ. στα 140 τ.μ.
Όπως ανέφερε ο κ. Δημητριάδης, υπάρχουν δύο ουσιαστικές τροποποιήσεις. Η μια αφορά το ανώτατο όριο δόμησης που περιορίζεται στα 200 τ.μ. ,ενώ προηγουμένως δεν υπήρχε αυτό το όριο και θα μπορούσε να είναι οποιασδήποτε έκτασης. Επίσης μειώνεται συμπλήρωσε, το σύνολο του συντελεστή δόμησης από 200 στα 140 τ.μ.
Επομένως, σημείωσε, «αν μια πρώτη κατοικία έχει έκταση 220 τ.μ. αμέσως εξαιρείται από το μειωμένο ΦΠΑ και θα πληρώσει το κανονικό ΦΠΑ που είναι 19%». Εάν, είπε, «είναι 180 τ.μ. η έκταση της, τότε θα πληρώσει μειωμένο συντελεστή 5% ΦΠΑ πάνω στα 140 τ.μ. και η υπόλοιπη διαφορά ως τα 180 θα είναι κανονικός συντελεστής 19%».
Ως Σύνδεσμος Μεγάλων Αναπτύξεων αλλά και ως ΚΕΒΕ, συνέχισε, «εμείς ενιστάμεθα σε αυτήν την πρόταση γιατί έχουμε ανταγωνιστικές χώρες οι οποίες, είτε έχουν εξαιρεθεί παντελώς από την Ευρωπαϊκή Ένωση στο να χρεώνουν ΦΠΑ ή έχουν μειωμένο συντελεστή».
Ως παράδειγμα ο κ. Δημητριάδης αναφέρθηκε στην Ελλάδα η οποία, όπως είπε, έχει απαλλάξει την αγορά ακινήτων από το ΦΠΑ για περίοδο τριών ετών με σκοπό να τονώσει την αγορά και την οικονομία της. Ακόμη, πρόσθεσε, η Πορτογαλία είχε εφαρμόσει μηδενικό συντελεστή για όλες τις συναλλαγές σε ακίνητα.
Συναφείς δημοσιεύσεις στα ΜΜΕ:
Stockwatch: Η μπάλα στην ΕΕ για κριτήρια μειωμένου ΦΠΑ στις κατοικίες
Stockwatch: Θα πληρώσουν οι φορολογούμενοι τον ανείσπρακτο ΦΠΑ σε επαύλεις
Η Επιτροπή συνέχισε τη συζήτηση των πιο πάνω νομοσχεδίων, μετά από αναβολή τους στην ολομέλεια του σώματος, τα οποία αποσκοπούν στις τροποποιήσεις:
α. του περί Αγοραπωλησίας Πιστωτικών Διευκολύνσεων και για Συναφή Θέματα Νόμου, ώστε να δημιουργηθεί πλαίσιο αδειοδότησης και εποπτείας των εταιρειών διαχείρισης πιστωτικών διευκολύνσεων που να καθιστά δυνατή την πρόσβαση των εν λόγω εταιρειών στα τραπεζικά δεδομένα των δανειοληπτών που βρίσκονται υπό τη διαχείρισή τους, τηρουμένων των διατάξεων του Γενικού Κανονισμού για την Προστασία Δεδομένων, προκειμένου να αξιολογούν την πιστοληπτική τους ικανότητα και να τους παρέχουν βιώσιμες λύσεις αναδιάρθρωσης, καθώς και
β. του περί Ακίνητης Ιδιοκτησίας (Διακατοχή, Εγγραφή και Εκτίμηση) Νόμου, ώστε οι πληροφορίες που δύναται να παρέχονται από τον διευθυντή του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας στα πιστωτικά ιδρύματα, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, να παρέχονται εφεξής και σε νομικό πρόσωπο που είτε κατέχει πιστωτικές διευκολύνσεις είτε διαχειρίζεται πιστωτικές διευκολύνσεις δυνάμει των διατάξεων του περί Αγοραπωλησίας Πιστωτικών Διευκολύνσεων και για Συναφή Θέματα Νόμου.
Το Υπουργείο Οικονομικών κατέθεσε νέο υπόμνημα με τροποποιήσεις στο κυβερνητικό νομοσχέδιο και ειδικότερα στο άρθρο 4β που αφορούν στην ρητή συγκατάθεση παρόχων εξασφάλισης και συνδεδεμένου δανειολήπτη, προκειμένου οι εταιρείες εξαγοράς πιστώσεων να έχουν πρόσβαση στην βάση δεδομένων Άρτεμις, ενώ για τους εγγυητές δεν δίνεται πρόσβαση σε περίπτωση που υπάρχει τελεσίδικη δικαστική απόφαση.
Το ΥΠΟΙΚ σημειώνει πως οποιαδήποτε γενική απαγόρευση της πρόσβασης πέρα από αντισυνταγματική θα ήταν ασύμβατη με τις διατάξεις του κανονισμού 2016/679 της ΕΕ.
Προστέθηκε επίσης πρόνοια στο άρθρο 14 του νομοσχεδίου, βάσει της οποίας οι εταιρείες εξαγοράς πιστώσεων και οι διαχειριστές, στις σχέσεις τους με τους δανειολήπτες, ή εγγυητές ή παρόχους εξασφάλισης, θα πρέπει να ενεργούν καλόπιστα, δεν παρέχουν παραπλανητικές, ασαφείς ή ψευδείς πληροφορίες και επικοινωνούν «με τρόπο που δεν συνιστά παρενόχληση, καταναγκασμό ή αθέμιτη επιρροή».
Θεωρούμε ότι η προσθήκη της εν λόγω πρόνοιας θα συμβάλει θετικά στη σύγκληση των θέσεων των εμπλεκόμενων μερών, ώστε τα νομοσχέδια να προχωρήσουν για ψήφισή τους, αναφέρει το ΥΠΟΙΚ.
Ωστόσο μέλη της επιτροπής διατηρούν έντονες επιφυλάξεις ειδικά για το θέμα των εγγυητών, για τους οποίους κατά την προηγούμενη συνεδρία, ο Χρηματοοικονομικός Επίτροπος είχε σημειώσει ότι εφόσον υπάρχει απαλλακτική απόφαση Δικαστηρίου παύουν να θεωρούνται εγγυητές σε δανειακή σύμβαση.
Υπενθυμίζεται ότι στο τραπέζι παραμένει η τροπολογία των βουλευτών Σταύρου Παπαδούρη, Σωτήρη Ιωάννου και Αλέκου Τρυφωνίδη.
Σημειώνεται ότι το νομοσχέδιο αυτό περιλαμβάνεται στις προϋποθέσεις για την εκταμίευση της πρώτης δόσης από τα ευρωπαϊκά κονδύλια του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Συναφείς δημοσιεύσεις στα ΜΜΕ:
Stockwatch: Στην Ολομέλεια κρίνεται η προστασία εγγυητών
3. Ο περί Προϋπολογισμού της Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου του 2022 Νόμος του 2022
Η Επιτροπή άρχισε τη συζήτηση του πιο πάνω νομοσχεδίου, σκοπός του οποίου είναι η έγκριση ποσού ύψους €1.761.672.000 για κάλυψη των δαπανών της Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου (ΑΗΚ), όπως αυτές έχουν προϋπολογισθεί για τη χρήση του έτους που λήγει την 31η Δεκεμβρίου 2022.
Στο πλαίσιο της συζήτησης, η Επιτροπή ενημερώθηκε από την πρόεδρο της ΑΗΚ αναφορικά με τον στρατηγικό σχεδιασμό, τους στόχους και τα επιμέρους κονδύλια που περιλαμβάνονται στον εν λόγω προϋπολογισμό για το έτος 2022 και αποφάσισε όπως τοποθετηθεί επί του νομοσχεδίου κατά την επόμενη συνεδρία της.
4. Ο περί Προϋπολογισμού της Αρχής Λιμένων Κύπρου του 2022 Νόμος του 2022
Η Επιτροπή άρχισε τη συζήτηση του πιο πάνω νομοσχεδίου, σκοπός του οποίου είναι η έγκριση πληρωμής από το Ταμείο της Αρχής Λιμένων Κύπρου (ΑΛΚ) ποσού ύψους €30.413.190 για τη χρήση του έτους που λήγει την 31η Δεκεμβρίου 2022.
Στο πλαίσιο της συζήτησης, η Επιτροπή ενημερώθηκε από τον πρόεδρο της ΑΛΚ αναφορικά με τον στρατηγικό σχεδιασμό, τους στόχους και τα επιμέρους κονδύλια που περιλαμβάνονται στον εν λόγω προϋπολογισμό για το έτος 2022 και αποφάσισε όπως τοποθετηθεί επί του νομοσχεδίου κατά την επόμενη συνεδρία της.
5. Αποδεσμεύσεις κονδυλίων και εξαιρέσεις από την απαγόρευση πλήρωσης κενών θέσεων
Η Επιτροπή μελέτησε αριθμό αιτημάτων για αποδεσμεύσεις κονδυλίων και εξαιρέσεις από την απαγόρευση πλήρωσης κενών θέσεων.
Οι αποδεσμεύσεις κονδυλίων αφορούν:
α. το Υπουργείο Υγείας,
β. το Υπουργείο Οικονομικών,
γ. το Υπουργείο Εσωτερικών,
δ. το Υπουργείο Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας,
ε. το Υπουργείο Άμυνας,
στ. το Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος.
Οι εξαιρέσεις από την απαγόρευση πλήρωσης κενών θέσεων αφορούν:
α. το Υπουργείο Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων,
β. το Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος,
γ. το Πανεπιστήμιο Κύπρου,
δ. την Αρχή Λιμένων Κύπρου,
ε. το Υφυπουργείο Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής,
στ. το Υπουργείο Εσωτερικών,
ζ. το Υπουργείο Υγείας.
Συναφείς δημοσιεύσεις στα ΜΜΕ:
Stockwatch: Κοντά η ολοκλήρωση μελέτης για μετεξέλιξη ΚΕΔΙΠΕΣ
Nomoplatform-ΚΥΠΕ-ΓΤΒ
