Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών και Προϋπολογισμού, κατά τη διάρκεια της συνεδρίας στις 21/11/2023, εξέτασε το ακόλουθο νομοσχέδιο:
Ο περί Προϋπολογισμού του 2024 Νόμος του 2023
Η Επιτροπή εξέτασε το πιο πάνω νομοσχέδιο σκοπός του οποίου είναι η έγκριση του κρατικού προϋπολογισμού για το έτος 2024 και ειδικότερα η έγκριση πληρωμής από το Πάγιο Ταμείο ποσού ύψους €8.699.935.388.
Ειδικότερα, εξετάστηκε ο προϋπολογισμός του Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως, του Υπουργείου Εξωτερικών, της Δικαστικής Υπηρεσίας, της Νομικής Υπηρεσίας, της Ανεξάρτητης Αρχής κατά της Διαφθοράς και του Γραφείου Επιτρόπου Νομοθεσίας.
Δεν καλύπτει σημαντικά έργα Υπ. Δικαιοσύνης ο προϋπολογισμός, είπε η Υπουργός
Δεν καλύπτει σημαντικά έργα του Υπ. Δικαιοσύνης ο προϋπολογισμός, είπε η Υπουργός, Άννα Κουκκίδη-Προκοπίου, κατά την παρουσίασή του ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών. Όπως είπε, ο αναπτυξιακός προϋπολογισμός €27 εκ. καθιστά πολύ δύσκολο να ολοκληρωθούν έργα όπως το κτίριο για προστασία μαρτύρων στη Μενόγεια, το οποίο αφαιρέθηκε από τον προϋπολογισμό, όπως και το ελικοδρόμιο στην περιοχή Σολέας, αλλά και το κτίριο του κρατικού αρχείου.
Ανέφερε ότι οι πολύ χαμηλές αναπτυξιακές δαπάνες του Υπουργείου ήταν κάτι που είχε θίξει προηγουμένως στη Βουλή και ο Γενικός Ελεγκτής. Η Υπουργός, παρουσιάζοντας τον προϋπολογισμό, σημείωσε ότι οι τακτικές δαπάνες ανέρχονται σε €75 εκ., ενώ ανέφερε ότι μεγάλη αύξηση σημειώθηκε στη μισθοδοσία, λόγω ΑΤΑ και λόγω αύξησης κλιμάκων στην Αστυνομία.
Η μερίδα του λέοντος των δαπανών του προϋπολογισμού κατανέμεται στην Αστυνομία με κονδύλι €350 εκ., όπως είπε η κ. Προκοπίου, ενώ €62 εκ. αφορούν την Πυροσβεστική Υπηρεσία, σχεδόν €33 εκ. το Τμήμα Φυλακών, €5,9 εκ. τη διοίκηση του Υπουργείου και €1,5 εκ. το κρατικό αρχείο.
Σε δηλώσεις μετά τη συνεδρίαση, η Υπουργός ανέφερε ότι τη συζήτηση στην Επιτροπή απασχόλησαν οι προτεραιότητες του Υπουργείου. Αυτές είναι, όπως είπε, το νέο πλάνο αστυνόμευσης, με σκοπό και την ενδυνάμωση του γενικού αισθήματος ασφάλειας των πολιτών, όπως και η επέκταση του ολιστικού συστήματος επιτήρησης των πυρκαγιών και άλλων σύγχρονων τεχνολογιών με σκοπό την πρόληψη και τη διαχείριση των κρίσεων.
Μία ακόμα προτεραιότητα είναι τα θέματα δικαστικής μεταρρύθμισης, κάτι για το οποίο έδειξαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον και τα μέλη της Επιτροπής, όπου συζητήθηκαν εναλλακτικές και πιο οικονομικές διαδικασίες επίλυσης διαφορών, όπως είπε η Υπουργός.
Επίσης, ως προτεραιότητα αναδείχθηκαν από την Υπουργό τα μέτρα που έχουν ληφθεί για την αντιμετώπιση του υπερπληθυσμού των φυλακών με τη βελτίωση των συνθηκών κράτησης και του επιπέδου ασφαλείας, μέσω της μετατροπής κυρίως των κτιριακών υποδομών, καθώς και η δημιουργία κατάλληλων υποδομών και συνθηκών κράτησης ανηλίκων
Όσον αφορά τις εργασίες για μετατροπή του κτιρίου στις Κεντρικές Φυλακές, έργο με κονδύλι €1,69 εκ., η Υπουργός είπε στην Επιτροπή Οικονομικών ότι αναμένεται η ολοκλήρωσή του εντός 2024, ώστε να αυξηθεί η χωρητικότητα κατά 240 θέσεις. Σημείωσε, ακόμα, ότι προωθείται μισθολογική αναβάθμιση δεσμοφυλάκων, καθώς και 50 νέες θέσεις δεσμοφυλάκων. Ανέφερε, ακόμα, ότι υπάρχει πρόνοια και για προγράμματα ενδυνάμωσης στις φυλακές.
Η Υπουργός ανέφερε κατά τη συνεδρίαση ότι προχωρά η υλοποίηση του ολιστικού προγράμματος της Πυροσβεστικής, το οποίο περιλαμβάνει μεταξύ άλλων τοποθέτηση αισθητήρων σε βιομηχανικές ζώνες για πρόληψη πυρκαγιών, ενώ εξετάζεται και η δημιουργία πλατφόρμας για δημοσίευση εύφλεκτων υλικών, αλλά και η δημιουργία κέντρου συντονιστικών επιχειρήσεων στο αρχηγείο της Πυροσβεστικής.
Σημείωσε, ακόμα, ότι προωθείται νέο πλάνο αστυνόμευσης για αυξημένη παρουσία της Αστυνομίας και βελτίωση της ανταπόκρισης σε τηλεφωνικές κλήσεις του κοινού, καθώς και πακέτο μέτρων για πάταξη βίας σε αθλητικούς χώρους.
Απέδωσε, επίσης, τα εύσημα στο αστυνομικό σώμα για την αύξηση επιστροφών και επίσπευση διαδικασιών απέλασης παράτυπων μεταναστών, σε συνδυασμό και με τους ελέγχους για εντοπισμό παράνομη εργοδότησης, σε συνεργασία με κλιμάκια του Τμήματος Εργασίας. Ανέφερε ότι η παρουσία ειδικών αστυφυλάκων στη ζώνη κατάπαυσης του πυρός έχει συμβάλει στη διαχείριση της παράνομης μετανάστευσης.
Όπως ανέφερε η Υπουργός, ο προϋπολογισμός έχει πρόνοια για αγορά εξοπλισμού της Αστυνομίας, μεταξύ των οποίων drones και κάμερες για τις στολές αστυνομικών, που θα μπορέσουν να τεθούν σε λειτουργία, αφού εξεταστεί σχετικό νομοθέτημα από τη Βουλή και ψηφιστεί θετικά.
Παραμελημένος είναι ο Τομέας των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Υπουργείου, όπως ανέφερε η κ. Προκοπίου, λόγω της υποστελέχωσης, σημειώνοντας ότι αναμένεται να ενισχυθεί με οργανικές θέσεις εντός του 2024.
Στην πρόοδο της μεταρρύθμισης της δικαιοσύνης εστίασε με ερωτήσεις του ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ Νίκος Τορναρίτης, κατά την παρέμβασή του στη συνεδρίαση, ο οποίος έθεσε και το ζήτημα λειτουργίας της ηλεκτρονικής δικαιοσύνης, κάτι το οποίο αναμένεται να γίνει εντός Ιανουαρίου 2024, όπως σημείωσε η Υπουργός, απαντώντας στην ερώτησή του, εξηγώντας ότι αυτή είναι η ενημέρωση από το Υφυπουργείο Καινοτομίας που χειρίζεται το θέμα.
Ο κ. Τορναρίτης έθεσε, επίσης, ζήτημα για αξιολόγηση του συστήματος φωτοεπισήμανσης, κάτι το οποίο έθιξε και ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Ανδρέας Πασιουρτίδης, λέγοντας ότι εδραιώνεται η άποψη ότι πρόκειται για «φοροεισπρακτικό« μέτρο, ενώ ο Βουλευτής του ΕΛΑΜ, Σωτήρης Ιωάννου, είπε ότι οι εταιρείες που διαχειρίζονται το σύστημα, στήνουν παγίδες σε δρόμους που δεν θεωρούνται επικίνδυνοι. Ο Αρχηγός της Αστυνομίας, απαντώντας σε σχετικά ερωτήματα, ανέφερε ότι έγιναν πολλές συστάσεις για το θέμα στην εταιρεία, ενώ ομάδες της Αστυνομίας πήγαν επί τόπου για να υποδείξουν ασφαλή σημεία. Σημείωσε, όμως, ότι πρέπει να γίνει ξανά αξιολόγηση.
Ο ίδιος ανέφερε, όμως, απαντώντας σε ερώτηση της Βουλευτή του ΔΗΣΥ, Σάβιας Ορφανίδου, για τα τροχαία ατυχήματα, ότι στα δύο χρόνια από την εφαρμογή του το σύστημα φωτοεπισήμανσης, φαίνεται να έχει συνδράμει στη μείωση δυστυχημάτων και ιδίως των σοβαρών και θανατηφόρων συγκρούσεων. Σημείωσε ότι φέτος καταγράφηκαν 28 νεκροί μέχρι σήμερα από τροχαία, ενώ αντίστοιχα πέρσι ήταν 37 και ότι η Αστυνομία δίνει ιδιαίτερη προσοχή σε παραβάσεις ζώνης, κράνους και χρήσης κινητού κατά την οδήγηση.
Ο Νίκος Τορναρίτης, έθεσε στην Υπουργό και το ζήτημα της έκθεσης για γεγονότα στη Χλώρακα, την οποία αναμένει εδώ και μήνες η Επιτροπή Νομικών της Βουλής, με την Υπουργό να διαβεβαιώνει ότι θα επανέλθει στην Επιτροπή για το εν λόγω θέμα.
Η Βουλευτής του ΔΗΣΥ, Φωτεινή Τσιρίδου, έθεσε στην Υπουργό το ζήτημα για διαιτησίες και επίλυση μικροδιαφορών στα δικαστήρια, με την Υπουργό να αναφέρει ότι θα πρέπει να δοθεί χρόνος για να λειτουργήσουν οι νέοι κανόνες δικονομίας και να εξεταστεί πώς θα προχωρήσει το θέμα.
Ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ, Χάρης Γεωργιάδης, έθεσε το ζήτημα του ανθρώπινου δυναμικού στην Αστυνομία, όσον αφορά την αξιολόγηση και ανέλιξή τους. Όπως απάντησε ο Αρχηγός της Αστυνομίας, για την αξιολόγηση λαμβάνονταν υπόψη τα πτυχία και γι’ αυτό έσπευσαν πολλοί να αποκτήσουν πτυχία, αλλά διαπιστώθηκε ότι πρέπει να προσμετρούνται και άλλοι παράγοντες, πράγμα που ήταν και σύσταση της Επιτροπής GRECO, και γι’ αυτό με τη νέα χρονιά, μετά από διαβούλευση με συντεχνίες, θα τεθούν στη Βουλή νέοι κανονισμοί.
Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Άριστος Δαμιανού, αναφέρθηκε κατά την παρέμβασή του στην Επιτροπή στη σημασία του έργου που επιτελούν τα μέλη της Αστυνομίας και επεσήμανε πως το γεγονός ότι κατά καιρούς γίνεται αναφορά σε «σάπια μήλα», δεν αφαιρεί από την αξία και τη συνεισφορά του σώματος.
Ζήτησε, δε, να δοθούν αριθμοί για το μέρους του προσωπικού που ασκεί γραφειακά καθήκοντα και γι’ αυτούς που είναι σε καθήκοντα εκτός. Ο Αρχηγός της Αστυνομίας ανέφερε ότι γίνεται καταγραφή των στοιχείων αυτών, η οποία θα ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του χρόνου.
Το θέμα της απασχόλησης του προσωπικού με μη αστυνομικής φύσης καθήκοντα έθεσε και ο Βουλευτής του ΕΛΑΜ, Σωτήρης Ιωάννου, με τον Αρχηγό της Αστυνομίας να αναφέρει ότι δύσκολα θα απαλλαγεί η αστυνομία από τα μη αστυνομικά καθήκοντα και ότι γίνεται προσπάθεια να μην επιφορτιστεί με περισσότερα.
Ο Άριστος Δαμιανού, κατά την παρέμβασή του ζήτησε, ακόμα, στοιχεία για ποινικές και πειθαρχικές διώξεις, για το αν υπάρχουν νέες έρευνες και διώξεις σχετικά με το κυπριακό επενδυτικό πρόγραμμα, για στοιχεία σχετικά διώξεις και καταδίκες σχετικά με ρατσιστικές και ξενοφοβικές ενέργειες, αλλά και σχετικά με επεισόδια που σημειώθηκαν στη Λεμεσό στο μνημείο Γεώργιου Γρίβα.
Εξέφρασε, επίσης, ενόχληση για μικρό ποσό που προνοεί ο προϋπολογισμός για την αντιμετώπιση έμφυλης βίας, ενώ υπενθύμισε ότι στην Επιτροπή Εσωτερικών, με πρωτοβουλία του ιδίου και της Βουλευτή του ΔΗΣΥ, Ρίτας Σούπερμαν, άνοιξε ξανά το ζήτημα για τον ισχυρισμό σχετικά με βιασμό εντός των γραμμών του αστυνομικού σώματος. Όσον αφορά το τελευταίο, δόθηκε απάντηση ότι έγινε σημείωμα στη Νομική Υπηρεσία από την Αστυνομία, είναι κάτι ανοιχτό ακόμα.
Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Ανδρέας Πασιουρτίδης, σε συνέχεια της αναφοράς της Υπουργού για τη συμβολή των ειδικών αστυνομικών για μείωση των μεταναστευτικών ροών στη ζώνη κατάπαυσης του πυρός, ζήτησε ενημέρωση για τον τρόπο με τον οποίο επιτυγχάνεται αυτό.
Ο Αρχηγός της Αστυνομίας απάντησε ότι οι συμβασιούχοι ειδικοί αστυνομικοί συνέδραμαν στο να περιοριστεί είτε το λαθρεμπόριο, είτε η διακίνηση ναρκωτικών, είτε για καταζητούμενους. «Θωρούμε ότι η παρουσία τους κατά μήκος της ουδέτερης ζώνης από τον Πύργο μέχρι τη Δερύνεια έχει ενισχύσει το αίσθημα ασφάλειας», είπε, αναφέροντας ότι έχουν μειωθεί τα παράπονα από κοινοτάρχες κατά μήκος των περιοχών αυτών.
Η Βουλευτής του ΔΗΚΟ, Χριστιάνα Ερωτοκρίτου, εξέφρασε ικανοποίηση για το γεγονός ότι η παρουσία των ειδικών αστυνομικών έχει ενισχύσει το αίσθημα ασφάλειας στις περιοχές κοντά στη γραμμή κατάπαυσης του πυρός. Σημείωσε ότι το πρόβλημα της παράτυπης μετανάστευσης, πρέπει να επιλυθεί με την αύξηση των επιστροφών.
Σημείωσε ακόμα, ότι οι αναπτυξιακές δαπάνες, ανεξαρτήτως ποσού, θα πρέπει να αφορούν διαδικασίες και εργαλεία σύγχρονα, τα οποία πρέπει να έχουν στη διάθεσή τους τα σώματα ασφαλείας, και όχι μόνο την ανέγερση κτιρίων. Έθεσε, δε, το ερώτημα αν υπάρχουν τα εργαλεία, τα συστήματα, η εκπαίδευση για να αντιμετωπιστούν οι προκλήσεις από την αύξηση των κυβερνοεγκλημάτων.
Ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ, Χρύσης Παντελίδης, ανέφερε ως πολύ σημαντικό έργο την ανέγερση νέου κτιρίου για το κρατικό αρχείο, ενώ σημείωσε ότι θα ήταν καλό να υπάρχουν κάμερες στους δημόσιους χώρους. Όπως ανέφερε ο Αρχηγός της Αστυνομίας, αυτό είναι κάτι που πρέπει να εξεταστεί ολιστικά με την Επίτροπο Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων και την Πολιτεία.
Ο Βουλευτής της ΔΗΠΑ, Αλέκος Τρυφωνίδης, έθεσε το ζήτημα της εκπαίδευσης αστυνομικών για υποθέσεις ενδοοικογενειακής βίας και της συνεργασίας τους για αντιμετώπιση ενδοσχολικής βίας.
Υπογράμμισε, ακόμα, την ανάγκη ενίσχυσης των ορεινών περιοχών και αναφέρθηκε ιδιαίτερα στο θέμα του ελικοδρομίου Σολέας, λέγοντας στην Υπουργό ότι είναι η τελευταία ευκαιρία να το εξετάσουν, για να μην υπάρξει καμία τραγωδία.
Ο Αρχηγός της Αστυνομίας απάντησε ότι για την ενδοοικογενειακή και ενδοσχολική βία δημιουργήθηκαν επαρχιακά κλιμάκια στα ΤΑΕ για διερεύνηση υποθέσεων με ενιαίο, ομοιόμορφο και ευαίσθητο τρόπο με πρωτόκολλα, λέγοντας ότι «ήταν μία από τις καλύτερες δράσεις της αστυνομίας στις αρχές του 2021».
Ο Πύραρχος αναφέρθηκε στο θέμα της ενίσχυσης ορεινών περιοχών, λέγοντας ότι οι ανάγκες προσωπικού έχουν καταγραφεί και δόθηκαν στο Υπουργείο Οικονομικών για έγκριση. Είπε ότι στα ορεινά εργάζονται σε 24ωρη βάση οι σταθμοί σε Ευρύχου και Μονιάτη και ότι με τις νέες προσλήψεις που επίκεινται τον Απρίλιο, μετά την εκπαίδευση, θα ενισχυθεί περισσότερο η Ευρύχου. Σημείωσε, ακόμα, ότι αναμένεται να γίνουν νέοι σταθμοί σε Επταγώνια, Πάχνα, Πεδουλά.
Εξάλλου ο Πύραρχος ανέφερε στην συνεδρίαση ότι η υπηρεσία στελεχώνεται από 654 άτομα και ότι υπάρχουν 259 θέσεις κενές, για τις οποίες προωθούνται διαδικασίες πρόσληψης, ενώ 150 άτομα εργάζονται σε καθήκοντα ωρών γραφείου.
Εξήγησε, ακόμα, ότι η αυτονόμηση άφησε την πυροσβεστική να γίνει πιο ευέλικτη και ότι οι διαδικασίες των προσλήψεων ή προαγωγών μπορούν να γίνονται από την ίδια την υπηρεσία.
Ο Βουλευτής της ΕΔΕΚ, Ηλίας Μυριάνθους, έθεσε ερώτημα για τον Αστυνομικό Σταθμό Παναγιάς, λέγοντας ότι έχει ολοκληρωθεί από το 2013, αλλά δεν έχει παραληφθεί. Αναφορικά με τον Αστυνομικό Σταθμό Πόλης Χρυσοχούς, ανέφερε ότι δεν είναι στελεχωμένος, γιατί το προσωπικό αποσπάται σε άλλα καθήκοντα και υπάρχει πρόβλημα αστυνόμευσης στην περιοχή.
Ο Αρχηγός Αστυνομίας απάντησε ότι ο Σταθμός στην Παναγιά δεν έχει παραληφθεί γιατί υπάρχουν προβλήματα στατικότητας και ότι οι αστυνομικοί έχουν στεγαστεί σε παρακείμενο κτίριο, ενώ επίκειται συνάντηση με τον κοινοτάρχη για αποπεράτωση του κτιρίου. Αναφορικά με την υποστελέχωση στην Πόλη Χρυσοχούς, είπε ότι είναι σε συνεννόηση με τον Δήμαρχο και τον κοινοτάρχη Κάτω Πύργου, οι οποίοι δηλώνουν ευχαριστημένοι.
Ο Βουλευτής των Οικολόγων, Χαράλαμπος Θεοπέμπτου, τοποθετήθηκε για το σύστημα απενεργοποίησης κινητών στις φυλακές, λέγοντας ότι καλό θα ήταν να εξεταστούν και εναλλακτικές επιλογές.
Σημείωσε, ακόμα, ότι χρειάζεται την ώρα που γίνεται κατάθεση για ενδοοικογενειακή βία, να υπάρχει εκπαιδευμένος αστυνομικός, αναφέροντας ότι τα όσα ακούγονται σε συνεδριάσεις της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για τέτοια θέματα, δεν είναι θετικά. Είπε, επίσης, ότι χρειάζεται αύξηση και εκπαίδευση προσωπικού για την αστυνομία ζώων.
Έθεσε ζήτημα, επίσης, για τις φρουρές προσωπικοτήτων, οι οποίες, όπως απάντησε ο Αρχηγός της Αστυνομίας, αξιολογήθηκαν τελευταία φορά το 2020, εκφράζοντας την πεποίθηση ότι στο παρόν στάδιο δεν είναι πολλοί οι αστυνομικοί που είναι σε αυτά τα καθήκοντα.
Έλεγχοι για πρόληψη εγκλημάτων που συνδέονται με φυλακές
Εντατικούς ελέγχους διενεργεί το Τμήμα Φυλακών για τον εντοπισμό κινητών τηλεφώνων εντός των Κεντρικών Φυλακών, προκειμένου να αποτρέπεται η διοργάνωση εγκλημάτων μέσα από τις φυλακές, ανέφερε η Υπουργός Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης, Άννα Κουκκίδη-Προκοπίου, κατά τη συζήτηση του προϋπολογισμού του Υπουργείου της στην Επιτροπή Οικονομικών της Βουλής.
Επισημαίνοντας ότι από προηγούμενες αποφάσεις δικαστηρίων διαπιστώθηκε ότι υπήρχαν εγκλήματα που διοργανώνονταν μέσα από τις φυλακές, η Υπουργός ανέφερε ότι αυτό λαμβάνεται πολύ σοβαρά υπόψη από το Υπουργείο και, δεδομένης και της έλλειψης συστήματος απενεργοποίησης κινητών τηλεφώνων στις φυλακές, σημείωσε ότι γίνονται περισσότεροι έλεγχοι και ότι υπάρχει ανοιχτό κανάλι επικοινωνίας αστυνομίας και φυλακών, ώστε να γίνονται έρευνες, εάν προκύψουν στοιχεία.
«Η προσέγγιση η δική μας ως Υπουργείο είναι ότι, όταν υπάρχουν πληροφορίες και εντάλματα, η αστυνομία πρέπει να μπαίνει στις φυλακές και να γίνεται ο απαραίτητος έλεγχος», ανέφερε κατά τη συνεδρίαση η Υπουργός, απαντώντας σε ερώτηση του βουλευτή του ΔΗΣΥ Χάρη Γεωργιάδη, που έκανε λόγο για ανησυχητικά δημοσιεύματα που διασυνδέουν εγκληματικές δράσεις με τις φυλακές.
«Αυτό το έχουμε δει να συμβαίνει κατά κόρον τους τελευταίους μήνες», συνέχισε η κ. Κουκκίδη-Προκοπίου, εκφράζοντας την άποψη «ότι πρέπει να υπάρχει ανοιχτό κανάλι επικοινωνίας αστυνομίας και φυλακών για πάρα πολλούς λόγος και γι’ αυτό ενθαρρύνει και διευκολύνει το Υπουργείο», σημειώνοντας ότι «υπάρχει μία διαφορετική προσέγγιση από προηγούμενη περίοδο».
Η Υπουργός αναφέρθηκε συγκεκριμένα στο θέμα του συστήματος απενεργοποίησης κινητών τηλεφώνων εντός των φυλακών, λέγοντας ότι η σύμβαση που είχε υπογραφεί με τον πάροχο υπηρεσιών, έχει προσβληθεί από τη Νομική Υπηρεσία. «Θεωρήσαμε ότι δεν μπορούσε να ανταποκριθεί ο συγκεκριμένος πάροχος σε όλα όσα προέβλεπε η συμφωνία που είχαμε μαζί του», εξήγησε, προσθέτοντας ότι γίνονται ενέργειες από το Υπουργείο Μεταφορών για να εξευρεθεί καινούριο σύστημα.
«Αυτό θα πάρει χρόνο, δεν είναι εύκολο εγχείρημα», είπε στη συνέχεια, σημειώνοντας ότι γι’ αυτό τον λόγο γίνονται πολύ περισσότεροι έλεγχοι μέσα στις φυλακές, για να εντοπιστούν κινητά. Εξάλλου, απαντώντας σε παρέμβαση του Βουλευτή του Κινήματος Οικολόγων, Χαράλαμπου Θεοπέμπτου, κατά τη συνεδρίαση, ο οποίος εισηγήθηκε διάφορα συστήματα για έλεγχο της χρήσης κινητών τηλεφώνων εντός των φυλακών, η κ. Κουκκίδη – Προκοπίου σημείωσε ότι εξετάζονται όλες οι εναλλακτικές.
Εξάλλου, όπως αναφέρθηκε κατά τη συνεδρίαση, προωθείται και η αγορά συστήματος εξουδετέρωσης drones, που δε θα επιτρέπει να πετούν drones πάνω από τον χώρο των φυλακών, κάτι για το οποίο υπάρχει πρόνοια μέσα στον προϋπολογισμό.
«Δικό μας μέλημα, από τη στιγμή που δεν χρησιμοποιείται το σύστημα που είχε αγοραστεί για απενεργοποίηση των κινητών τηλεφώνων, να γίνονται πολύ πιο συχνοί και εντατικοί έλεγχοι στις φυλακές, από τη διεύθυνση του Τμήματος Φυλακών, και εκεί όπου υπάρχει ανάγκη και προκύπτουν εντάλματα, βλέπετε ότι η αστυνομία τους τελευταίους μήνες έχει πρόσβαση στον χώρο των φυλακών, πάντα μέσα στα πλαίσια του νόμου, για να μπορέσει να κάνει τις έρευνες που θα κριθούν απαραίτητες», ανέφερε η Υπουργός σε δηλώσεις της μετά τη συνεδρίαση της Επιτροπής Οικονομικών.
Απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων, η κ. Κουκκίδη-Προκοπίου υπογράμμισε ότι οι έλεγχοι στους οποίους αναφέρθηκε δεν σχετίζονται με τις τελευταίες δολοφονίες που σημειώθηκαν και κάλεσε να μη γίνονται υποθέσεις και εικασίες, ενόσω βρίσκονται σε εξέλιξη οι έρευνες για τις υποθέσεις αυτές.
Σε ερώτηση αν έχει χαρτογραφηθεί ο υπόκοσμος που δρα στην Κύπρο, η Υπουργός απάντησε ότι όντως έχει χαρτογραφηθεί από την αστυνομία και ότι υπάρχουν στατιστικά. «Οργανωμένο έγκλημα προϋπήρχε, υπάρχει και θα υπάρχει σε όλες τις χώρες της ΕΕ», είπε η Υπουργός, επισημαίνοντας ότι «είναι μία συζήτηση που κάνουμε κάθε φορά στο συμβούλιο υπουργών της ΕΕ, για τρόπους αντιμετώπισης του οργανωμένου εγκλήματος, για τον τρόπο με τον οποίον δημιουργεί έσοδα το οργανωμένο έγκλημα και το γεγονός ότι είναι σχεδόν πάντοτε ένα βήμα μπροστά από τις αρχές, γιατί χρησιμοποιούν πλέον τεχνολογία, κρυπτονομίσματα, καινούργιους τρόπους μεταφοράς ναρκωτικών».
«Ένα από τα μέτρα που έχουμε ήδη λάβει και πιστεύω ότι θα βοηθήσει είναι και η ανεξαρτητοποίηση της Υπηρεσίας Πληροφοριών της αστυνομίας, γιατί χωρίς καλή πληροφόρηση δεν μπορεί να υπάρχει πρόληψη και αν δεν γίνεται σωστή χαρτογράφηση, δε θα μπορούμε να προλάβουμε καταστάσεις», ανέφερε η κ. Κουκκίδη-Προκοπίου.
Εξήγησε ότι πλέον οι όροι εντολής της Υπηρεσίας Πληροφοριών της αστυνομίας δε θα αφορούν μόνο θέματα ναρκωτικών, αλλά και το οργανωμένο έγκλημα, και τη βία στα γήπεδα και τους οργανωμένους οπαδούς, και το θέμα της λαθροθηρίας, που μπορεί να αποφέρει έσοδα εκατομμυρίων στο οργανωμένο έγκλημα, όπως είπε.
«Όλα αυτά μπαίνουν κάτω από ένα νέο πλαίσιο, αναγνωρίζοντας ότι και σε διαφορετικά πεδία πρέπει να κινηθεί η συλλογή πληροφοριών εκ μέρους της αστυνομίας, δεν μπορούμε να βασιζόμαστε στην ΚΥΠ, της οποίας είναι διαφορετικός ο ρόλος, ως υπηρεσία πληροφοριών του κράτους. Και μέσα σε αυτά τα νέα δεδομένα θα πρέπει να προσαρμοστούν και πιστεύω ότι το 2024 θα είναι η χρονιά όπου πέραν της ανεξαρτητοποίησης σε οργανωτικό επίπεδο, θα δώσουμε πάρα πολύ έμφαση και ως Υπουργείο και ως αστυνομία στον νέο ρόλο της υπηρεσίας πληροφοριών», κατέληξε η Υπουργός, σημειώνοντας ότι η καλύτερη συλλογή πληροφοριών είναι σημαντική παράμετρος και για το σχέδιο για πρόληψη τρομοκρατίας.
Ρύθμιση κράτησης ανηλίκων σε φυλακές, μετά το 2024 ειδικός χώρος κράτησης
Τροποποίηση της νομοθεσίας με σκοπό τη δυνατότητα κράτησης ανήλικων παραβατών σε χώρους εντός των φυλακών, προωθεί το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης, όπως ανέφερε στη Βουλή η αρμόδια Υπουργός, Άννα Κουκκίδη-Προκοπίου.
Κατά τη συζήτηση του προϋπολογισμού του Υπουργείου στην Επιτροπή Οικονομικών, απαντώντας σε ερωτήσεις βουλευτών, η Υπουργός σημείωσε ότι στόχος είναι εντός του 2024 να ανοίξουν οι προσφορές και να κατακυρωθεί η εκπόνηση του έργου για δημιουργία χώρου κράτησης ανηλίκων.
Όπως εξήγησε η κ. Προκοπίου, με την τροποποίηση της νομοθεσίας, η οποία έχει ήδη προωθηθεί στη Νομική Υπηρεσία, το Υπουργείο ζητά να επεκταθεί το όριο εφαρμογής του νόμου μέχρι να δημιουργηθεί ο ειδικός χώρος κράτησης ανηλίκων, ώστε να μπορούν οι ανήλικοι να φιλοξενούνται σε διαμορφωμένο χώρο εντός των φυλακών.
Κατά τη συνεδρίαση, βουλευτές από όλες σχεδόν τις κοινοβουλευτικές ομάδες υπέβαλαν στην Υπουργό ερωτήσεις σχετικά με την πρόοδο της διαδικασίας για πλήρωση των προδιαγραφών που προβλέπει η νομοθεσία για ανήλικους παραβάτες, τόσο ως προς τη δημιουργία του ειδικού χώρου κράτησης, όσο και ως προς τον ορισμό επιμελητών, αρμόδιων για την κράτηση ανηλίκων.
Οι κανονισμοί που αφορούν στον χώρο κράτησης ανηλίκων, οι οποίοι εκκρεμούσαν, έχουν ολοκληρωθεί σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Κύπρου, ανέφερε η κ. Προκοπίου, και, αφού λήφθηκαν υπόψη και οι παρεμβάσεις της Επιτρόπου Προστασίας Δικαιωμάτων του Παιδιού, στάλθηκαν στη Νομική Υπηρεσία για νομοτεχνικό έλεγχο. Η κ. Προκοπίου επιβεβαίωσε ότι τόσο για το Υπουργείο, όσο και για τη Νομική Υπηρεσία το ζήτημα συνιστά προτεραιότητα.
Αφού ολοκληρωθεί ο νομοτεχνικός έλεγχος των κανονισμών, θα περάσουν από Υπουργικό Συμβούλιο και Βουλή, για να μπορέσει να ξεκινήσει η διαδικασία των προσφορών. Η Υπουργός επεσήμανε ότι έχει τεθεί χρονοδιάγραμμα ώστε μέσα στο 2024 να ανοίξουν οι προσφορές και να κατακυρωθεί το έργο δημιουργίας χώρου κράτησης ανηλίκων.
Όσον αφορά τους επιμελητές ανηλίκων, η κ. Προκοπίου ανέφερε ότι οι προσφορές κλείνουν τον Δεκέμβριο. Η ίδια εξέφρασε την ελπίδα ότι μέσα στους επόμενους μήνες αναμένεται η κατακύρωση της προσφοράς και η υλοποίηση του μέτρου.
Μετά τη συνεδρίαση, απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου για το αν πρόκειται να θεωρηθεί αδυναμία του συστήματος η επέκταση της δυνατότητας των φυλακών, εάν και εφόσον χρειαστεί, να φιλοξενηθούν ανήλικοι παραβάτες σε φυλακές ενηλίκων, η Υπουργός σημείωσε ότι έχει πει και ενστερνίζεται την άποψη ότι δεν ενδείκνυται η συνύπαρξη ανήλικων με ενήλικες.
Εξήγησε ότι «σε περίπτωση που θα υπάρξει κάποιος ανήλικος που θα πρέπει να κρατηθεί σε χώρο φυλακών, θα κάνουμε τις απαραίτητες διευθετήσεις ώστε οι ανήλικοι να μην έρθουν σε επαφή με ενήλικες». Υπενθύμισε, δε, ότι πέραν από τον χώρο των Κεντρικών Φυλακών, φυλακές μπορούμε να κηρυχθούν και κρατητήρια, «όπου θα μπορούσαν ίσως να κρατηθούν υπό συγκεκριμένες περιστάσεις κάποιοι ανήλικοι παραβάτες».
Συναφείς δημοσιεύσεις στα ΜΕ:
Stockwatch: Στα €30 εκατ. οι υπερωρίες αστυνομικών το 2023
Stockwatch: Στα €325 εκατ. τα ανεκτέλεστα εντάλματα
Stockwatch: Σωρός οι υποθέσεις για κυρώσεις και οικονομικό έγκλημα
ΥΠΕΞ: Το Ισραήλ να ασκεί αυτοάμυνα εντός των πλαισίων του διεθνούς δικαίου
Η θέση της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι πως το δικαίωμα αυτοάμυνας του Ισραήλ πρέπει να ενασκείται εντός των πλαισίων του διεθνούς δικαίου και εντός των πλαισίων του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου, δήλωσε ο Υπουργός Εξωτερικών, Κωνσταντίνος Κόμπος, μιλώντας ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών κατά την παρουσίαση του προϋπολογισμού του Υπουργείου Εξωτερικών για το 2024, και απαντώντας σε επικρίσεις Βουλευτών του ΑΚΕΛ για τη στάση της Κυβέρνησης στο θέμα του πολέμου στη Μέση Ανατολή.
Ο κ. Κόμπος είπε, επίσης, πως σκοπός της πρότασης της Κύπρου για δημιουργία θαλάσσιου ανθρωπιστικού διαδρόμου προς τη Γάζα δεν είναι να μεταφερθεί έστω και ένας Παλαιστίνιος από τη Γάζα προς την Κύπρο. Επεσήμανε πως η Κυπριακή Δημοκρατία προσεγγίζει το θέμα της δημιουργίας αυτού του διαδρόμου ρεαλιστικά, αφού καμία πρωτοβουλία δεν μπορεί να υλοποιηθεί χωρίς την έγκριση του Ισραήλ, που ανησυχεί, όπως είπε, για θέματα ασφαλείας.
Κτίσαμε πάνω στη σχέση εμπιστοσύνης που έχει καλλιεργηθεί με το Ισραήλ, ανέφερε ο ΥΠΕΞ, σημειώνοντας πως η σχέση αυτή πάει πίσω πολλά χρόνια. Ανέφερε πως βρίσκονται πλέον σε ένα δομημένο διάλογο, αφού δόθηκε η πολιτική έγκριση από το Ισραήλ για τη δημιουργία ομάδων εργασίας για συζήτηση όλων των πτυχών του θέματος.
Σημείωσε πως η πρόταση της Κύπρου εμπεριέχει διάφορα σενάρια και φάσεις αναλόγως αν θα είναι άμεση, μεσοπρόθεσμη ή πιο μακροπρόθεσμη η βοήθεια. Είπε, ακόμη, πως θα υπάρξει ανάγκη για μεταφορά μεγάλης βοήθειας για μεγάλο χρονικό διάστημα και η Κύπρος προετοιμάζεται για όλα τα σενάρια.
Ο Βουλευτής και Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος του ΑΚΕΛ, Γιώργος Λουκαϊδης, ανέφερε ενώπιον της Επιτροπής πως «δυστυχώς έχουμε γίνει βασιλικότεροι του βασιλέως σε ό,τι αφορά τη στάση μας στο έγκλημα που διαπράττεται αυτή την ώρα στη Γάζα».
Είπε ακόμη απευθυνόμενος στον κ. Κόμπο πως «είσαστε η μόνη κυβέρνηση στον πλανήτη που δεν είπατε λέξη κριτικής», διερωτώμενος αν «υπάρχει λίγος αυτοσεβασμός σε αυτό το κράτος που είναι υπό κατοχή και ίχνος ευαισθησίας για τα εγκλήματα που διαπράττει το κράτος του Ισραήλ». Η βουλευτής του ΑΚΕΛ Μαρίνα Νικολάου ρώτησε επίσης γιατί η κυβέρνηση «δεν έχει ψελλίσει λέξη» ή δεν αναγνώρισε έστω, όπως είπε, την κατοχή του κράτους του Ισραήλ στην Παλαιστίνη.
«Εγώ βασιλόφρων δεν είμαι και ως εκ τούτου δεν θεωρώ ότι θα μπορούσα να είμαι ποτέ βασιλικότερος του βασιλέως», ανέφερε απαντώντας ο κ. Κόμπος. Είπε πως έχει πάει στη Ραμάλα δυο φορές και ήταν ο πρώτος Υπουργός Εξωτερικών που πήγε εκεί μετά την επίθεση της Χαμάς στις 7 του Οκτώβρη και πως είχε συναντήσεις με διάφορους υψηλόβαθμους Παλαιστίνιους αξιωματούχους. Παρατήρησε πως σε επίσημο επίπεδο στη Ραμάλα η στάση της Λευκωσίας δεν έτυχε της κριτικής που τυγχάνει από το ΑΚΕΛ.
Ο ΥΠΕΞ ανέφερε ακόμη πως «η ευαισθησία μας δεν εκφράζεται μόνο με ρητορική και με μια μορφή ανάδειξης των θέσεών μας. Εμείς προσπαθούμε εμπράκτως να κάνουμε κάτι για τον πληθυσμό της Γάζας. Είμαστε το μόνο κράτος μέλος της ΕΕ το οποίο κάνει μια πολύ συγκεκριμένη, δομημένη, συγκροτημένη προσπάθεια σε συνεννόηση με τους Παλαιστίνιους, μεταφέροντας δικές τους ανησυχίες, προτάσεις, εισηγήσεις και προβληματισμούς», ανέφερε, σημειώνοντας πως η Λευκωσία έχει τακτικότατη επαφή με τους Παλαιστίνιους για το θέμα αυτό.
Είπε ακόμη πως κατά την πρόσφατη επίσκεψη του στο Ισραήλ συναντήθηκε με επτά οικογένειες ομήρων που έχει απαγάγει η Χαμάς και πως δεν μπορεί να υπάρχει καμία διαφορετική προσέγγιση από τη θέση ότι απαιτείται η άμεση και άνευ όρων απελευθέρωση όλων των ομήρων.
Ανέφερε πως αυτό που έγινε στις 7 του Οκτώβρη από τη Χαμάς ήταν μια τρομοκρατική ενέργεια, για την οποία δεν μπορεί να υπάρχει καμία δικαιολογία.
Εξάλλου, αναφερόμενος στο σχέδιο «Εστία» ο κ. Κόμπος είπε πως αυτό παραμένει ενεργοποιημένο σε περίπτωση που χρειαστεί περαιτέρω εκκένωση είτε από το Ισραήλ είτε από άλλες χώρες της περιοχής εάν υπάρχει επέκταση της κρίσης.
Ανέφερε πως αυτή τη στιγμή 33 χώρες εκπροσωπούνται στο Κέντρο «Ζήνων», προετοιμαζόμενοι όλο αυτό το διάστημα στην περίπτωση που χρειαστεί να ενεργοποιηθεί η εκκένωση από γειτονικές χώρες.
Για το θέμα της κατάργησης του βέτο στην ΕΕ, ο κ. Κόμπος είπε πως έχει ξεκινήσει μια διαδικασία με πρωτοβουλία κάποιων κρατών μελών της ΕΕ για μεταρρύθμιση του τρόπου λειτουργίας της ΕΕ και πως η Κύπρος έχει αρχίσει μια μελέτη του τι αυτό συνεπάγεται, πού ακριβώς αναφέρονται με ποιους τρόπους θα μπορούσε να υλοποιηθεί και ποια είναι η θέση μας σε κάθε έναν από τους τομείς αυτούς.
Ανέφερε πως κάποιος δεν μπορεί να είναι δογματικός και πως αυτό που κάνουν είναι ότι αξιολογούν με τους ειδικούς την κάθε μια από τις διάφορες πτυχές που υπάρχουν. Προσπαθούμε να είμαστε σε μια ομάδα κρατών που συμμετέχουν ενεργά και εποικοδομητικά σε αυτή τη συζήτηση, σημείωσε.
Σε ό,τι αφορά την αντιμετώπιση των προσπαθειών αναβάθμισης του ψευδοκράτους, ο Υπουργός Εξωτερικών είπε πως γίνεται προσπάθεια να κτιστούν σχέσεις με τουρκογενή κράτη και είναι στα πλάνα να ανοίξει πρεσβεία της Κύπρου στο Καζακστάν, και λόγω της ανάπτυξης των εμπορικών σχέσεων με τη χώρα αυτή. Είπε εξάλλου πως προσπαθούν να διαμορφώσουν μια πρόταση για δημιουργία δυσχερειών ως προς τις παράνομες αγοραπωλησίες στα κατεχόμενα.
Αναφερόμενος στη διαδικασία αναδιάρθρωσης του τρόπου λειτουργίας του Υπουργείου Εξωτερικών, ο κ. Κόμπος είπε μεταξύ άλλων πως έχει ξεκινήσει μια φιλόδοξη προσπάθεια για αναβάθμιση της διπλωματικής ακαδημίας.
Απαντώντας σε ερώτηση της Βουλευτή του ΑΚΕΛ Μαρίνας Νικολάου για την προσήλωση στον δυτικόστροφο προσανατολισμό που αναφέρεται στους στόχους του Υπουργείου και γιατί αυτός δεν είναι προσανατολισμός στη βάση των συμφερόντων της Κυπριακής Δημοκρατίας, ο κ. Κόμπος είπε πως η Κυβέρνηση είναι προσηλωμένη στον δυτικόστροφο προσανατολισμό της Κύπρου κάτι που αξιολογήθηκε θετικά σε ό,τι αφορά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Τόνισε ακόμη πως η κυβέρνηση έχει επίγνωση της ανάγκης διαφύλαξης και προστασίας των συμφερόντων της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Απαντώντας σε ερώτηση του Βουλευτή του ΔΗΣΥ, Χάρη Γεωργιάδη, για το κτίριο του Υπουργείου Εξωτερικών, ο κ. Κόμπος είπε πως έχει εντοπιστεί η ανάγκη για μετακόμιση για να υπάρξει πλήρης ανακαίνιση του κτιρίου και πως «έτρεχε» μια διαδικασία από το Υπουργείο Οικονομικών σε συνεργασία με άλλες υπηρεσίες για διαπραγμάτευση για αγορά κτιρίου που τελεσφόρησε τις τελευταίες μια με δυο ημέρες με βάση την πληροφόρηση από το Υπουργείο Οικονομικών. Πρόσθεσε πως το θέμα θα πάει για έγκριση στο Υπουργικό Συμβούλιο και τότε θα μπορεί να παραδοθεί το κτίριο για χρήση από το Υπουργείο Εξωτερικών για να μετακινηθούν για να ξεκινήσει η διαδικασία ανακαίνισης του κεντρικού κτιρίου.
Σε ερώτηση επίσης του κ. Γεωργιάδη για τη διπλωματική παρουσία της Κύπρου στο εξωτερικό, ο κ. Κόμπος είπε πως έχουν την πρόθεση παρουσίας της Κυπριακής Δημοκρατίας και πάλι στη Λιβύη από όπου υπήρξε αποχώρηση λόγω του πολέμου, ενώ θα μπορούσε και συζήτηση για τις χώρες της Βαλτικής.
Η Πρόεδρος της Επιτροπής, Βουλευτής του ΔΗΚΟ, Χριστιάνα Ερωτοκρίτου, ανέφερε μιλώντας ενώπιον της Επιτροπής, πως ο προϋπολογισμός του Υπουργείου Εξωτερικών πρέπει να είναι πολύ μεγαλύτερος, «ιδιαίτερα για μια μικρή χώρα όπως είναι ο τόπος μας, μια ημικατεχόμενη πατρίδα με τόσες προκλήσεις και κινδύνους».
Προϋπολογισμός ΥΠΕΞ
Ο προϋπολογισμός του Υπουργείου Εξωτερικών για το 2024 ανέρχεται σε €111.927.298. Οι δεσμευτικές δαπάνες ανέρχονται στο 85,4% ή €95,6 εκ. του συνόλου του προϋπολογισμού. Οι μη δεσμευτικές δαπάνες ανέρχονται μόλις στο 14,6% ή €16,3 εκ από τις οποίες 8,7% ή €9,7 εκ αφορούν λειτουργικά έξοδα της διοίκησης (Κέντρου) και των διπλωματικών αποστολών.
Υπάρχει αύξηση κατά €9,1 εκ (8,89%) των συνολικών δαπανών (€111.927.298) του Προϋπολογισμού του 2024 σε σχέση με τις συνολικές δαπάνες (€102.789.084) του 2023, ενώ όπως σημείωσε ο κ. Κόμπος υπάρχει και μια ανοδική τάση για τα επόμενα έτη και λόγω της επερχόμενης Κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ.
Οι κυριότερες αυξήσεις στον προϋπολογισμό του 2024 έχουν ως ακολούθως: €4,0 εκ. για τα λειτουργικά έξοδα διπλωματικών αποστολών, €3,0 εκ. για την Ειρηνευτική Δύναμη Ηνωμένων Εθνών Κύπρου, €1,9 εκ. για Δαπάνες του Μόνιμού Διπλωματικού Προσωπικού, €0,7 εκ. για συνεισφορές σε Διεθνείς Οργανισμούς.
Μεγάλο μέρος των τακτικών δαπανών του Υπουργείου αφορά τα λειτουργικά έξοδα των διπλωματικών αποστολών (μισθοί επιτόπιου προσωπικού, λειτουργικά έξοδα και έξοδα συντήρησης). Το σύνολο των εξόδων αυτών ανέρχεται στα €30.991.262 (Παράρτημα 4) και αντιστοιχούν στο 28% του συνολικού Προϋπολογισμού του Υπουργείου (31% του συνόλου των τακτικών δαπανών).
Σχέδιο Δράσης Υπ. Εξωτερικών
Το Σχέδιο Δράσης του Υπουργείου Εξωτερικών για το 2023-2024, περιλαμβάνει τις ακόλουθες εμβληματικές δράσεις: 1. Συμβολή στη διαδικασία επίλυσης του κυπριακού προβλήματος και προστασία της Κυπριακής Δημοκρατίας, 2. Ενίσχυση και θεσμοθέτηση της συνεργασίας με γειτονικά και άλλα κράτη, 3. Διασφάλιση της επαρκούς και καταρτισμένης εκπροσώπησης της Κυπριακής Δημοκρατίας στα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και προετοιμασία για την ανάληψη της Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ το 2026, 4. Προώθηση της ένταξης της Κυπριακής Δημοκρατίας στη Ζώνη Σένγκεν, 5. Προώθηση της ένταξης της Κυπριακής Δημοκρατίας στο Visa Waiver Program.
Στις δηλώσεις του, μετά τη συνεδρία, αναφορικά με το πλάνο λειτουργίας του Υπουργείου Εξωτερικών, ο κ. Κόμπος είπε πως η Κυπριακή Δημοκρατία έχει σημαντικότατες δυνατότητες να εκμεταλλευτεί, καθώς και μεγάλες προκλήσεις να αντιμετωπίσει. Τούτο προσεγγίζεται και καλλιεργείται δια της μεγέθυνσης του αποτυπώματός μας και απαιτείται διαρκής επαναβαθμονόμηση και προσαρμογή, ανέφερε.
Η εξωτερική μας πολιτική περιστρέφεται γύρω από τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας μας και περιλαμβάνει μεταξύ άλλων τους εξής αντικειμενικούς στόχους: προστασία, με κάθε κόστος, της Κυπριακής Δημοκρατίας, δημιουργία συνθηκών επωφελών για την επανένωση του τόπου μας, αξιοποίηση της ιδιότητας του Κράτους μέλος της ΕΕ, σε όλα τα επίπεδα και για όλα τα θέματα και σταθερή εμβάθυνση των ήδη εξαίρετων σχέσεων με κράτη της περιοχής μας, ανέφερε.
Σε αυτό εντάσσεται η αρχιτεκτονική επέκταση της περιφερειακής πολυμέρειας μέσα από τα σχήματα των Τριμερών και ενισχυμένων Τριμερών, καθώς επίσης η διατήρηση και η ενίσχυση της αξιοπιστίας μας με προσήλωση σε θέσεις αρχών, διεθνούς νομιμότητας με γνώμονα πάντα τη διαφύλαξη, την προστασία και την προώθηση της εικόνας της χώρας, επεσήμανε.
Ο ΥΠΕΞ αναφέρθηκε επίσης στη διασφάλιση της αγαστής σχέσης με την Ελλάδα και στη διαρκή ενίσχυση της στενότητας των δεσμών.
Υπογράμμισε πως για την επίτευξη των στόχων αυτών είναι αναγκαίος ο εκσυγχρονισμός και η αναδιοργάνωση του Υπουργείου Εξωτερικών, σημειώνοντας πως ήδη έχουν γίνει σημαντικά βήματα και υπάρχει ένα σαφέστατο πλάνο προς υλοποίηση.
Σε ό,τι αφορά την Κυπριακή Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ το 2026 επεσήμανε πως αποτελεί μια πρόκληση, αλλά και μια ευκαιρία και έτσι αντιμετωπίζεται.
Ο κ. Κόμπος υπογράμμισε, ακόμη, πως απαιτείται η συνεργασία όλων των εξουσιών και φορέων και αυτό ήταν το μήνυμα προς την Επιτροπή Οικονομικών της Βουλής.
Δηλώσεις
Στις δηλώσεις του μετά τη συνεδρία της Επιτροπής, ο Βουλευτής και Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος του ΑΚΕΛ, Γιώργος Λουκαϊδης, είπε πως ο προϋπολογισμός του ΥΠΕΞ παραμένει στο πολύ χαμηλό 1% επί του κρατικού προϋπολογισμού, εκφράζοντας ετοιμότητα στήριξης μια αύξησης στον προϋπολογισμό δεδομένου ότι αυτό έχει, όπως ανέφερε, μια προστιθέμενη αξία στις προσπάθειες που γίνονται όχι μόνο για το Κυπριακό διεθνώς αλλά γενικότερα με την προώθηση της θέσης της Κύπρου στην περιοχή και στον κόσμο.
Ανέφερε ακόμη πως η εξωτερική πολιτική της Κύπρου πρέπει να είναι σωστά προσανατολισμένη και να υπηρετεί αρχές, κάνοντας λόγο για μια «πολύ θλιβερή πραγματικότητα», αφού όπως σημείωσε «η χώρα μας και η κυπριακή Κυβέρνηση που την εκπροσωπεί είναι η μόνη χώρα στον πλανήτη που δεν έχει ασκήσει οποιασδήποτε μορφής κριτική στα εγκλήματα που διαπράττει το κράτος του Ισραήλ κατά αμάχων». Πρόσθεσε πως «το 70% των δολοφονηθέντων κατά τις επιχειρήσεις του Ισραήλ στη Γάζα» είναι γυναικόπαιδα, και σημείωσε πως μέχρι και ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν «έχουν ψελλίσει κριτική σε βάρος των πρακτικών, που παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο από πλευράς του κράτους Ισραήλ».
«Με τέτοιου είδους προσεγγίσεις στην εξωτερική μας πολιτική δυστυχώς καταρρακώνουμε κάθε αξιοπιστία που έχουμε ως κράτος και την ίδια ώρα υπονομεύουμε τον αγώνα μας για απαλλαγή από την κατοχή, για επικράτηση του διεθνούς δικαίου και στη δική μας περίπτωση», ανέφερε.
Συναφείς δημοσιεύσεις στα ΜΕ:
Stockwatch: Ανέβηκε το κόστος ενοικίων διπλωματικών αποστολών
Εισαγγελέας: Καταρρίφθηκε σαν χάρτινος πύργος η παραφιλολογία για κτίριο της ΝΥ
Καταρρίφθηκαν σαν χάρτινος πύργος η παραφιλολογία και οι ανακρίβειες που λέχθηκαν για το κτίριο της Νομικής Υπηρεσίας, ανέφερε ο Γενικός Εισαγγελέας Γιώργος Σαββίδης, εκφράζοντας την ελπίδα η εκτελεστική εξουσία να επαναπροκηρύξει το διαγωνισμό για ένα έργο που είναι αναγκαίο να γίνει και ήταν σε πολύ ώριμο στάδιο.
Ο κ. Σαββίδης, μαζί με τον Βοηθό Γενικό Εισαγγελέα Σάββα Αγγελίδη, παρουσίασαν ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών τον προϋπολογισμό της Νομικής Υπηρεσίας για το 2024. Το κτίριο της ΝΥ και το θέμα της αυτονόμησης και της δημοσιονομικής της ανεξαρτησίας, ήταν τα σημεία που ξεχώρισαν.
Αριθμοί στον προϋπολογισμό
Ο κ. Σαββίδης είπε ότι ο προϋπολογισμός ανέρχεται στα 27, 7 εκ ευρώ από τα οποία τα 26,6 εκ αφορούν τις ανάγκες για τις υπηρεσίες. Στις δαπάνες η μισθοδοσία ανέρχεται στα 15,2 εκ και τα 7,5 εκ αφορούν αναπτυξιακές δαπάνες. Ο Εισαγγελέας τόνισε ότι σε σχέση με το 2023, παρατηρείται μείωση ύψους 5,5 εκ και αυτό λόγω της ακύρωσης του έργου του ιδιόκτητου κτιρίου.
Παρατήρησε ότι η ΝΥ είναι μια πολυεπίπεδη υπηρεσία με νευραλγικό έργο και τα τελευταία τρία χρόνια πολλά άλλαξαν εξαιτίας των μεταρρυθμίσεων και του εκσυγχρονισμού που είναι μια εξελικτική διαδικασία.
Αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, στην αναδιοργάνωση του ποινικού δικαίου με τη σύσταση τομέα δημόσιων κατηγόρων με επικεφαλής τον εισαγγελέα, τις αλλαγές στον τομέα του αστικού δικαίου όπου το 2023 υπήρξαν 4,300 δικαστηριακές υποθέσεις που χωρίστηκαν σε υποτομείς με βάση τη θεματολογία και την τεχνολογική αναβάθμιση, ανακοινώνοντας ότι το e-law θα τεθεί σε πλήρη λειτουργία στις 21 Δεκεμβρίου του 2023.
Ο Εισαγγελέας αναφέρθηκε στο ουσιώδες ζήτημα της στελέχωσης, λέγοντας ότι από το 2020 ως σήμερα προωθήθηκαν 17 διαδικασίες πλήρωσης μόνιμων θέσεων με 97 οργανικές θέσεις στην Νομική Υπηρεσία.
Προς πλήρωση είναι άλλες 40 θέσεις από τις οποίες οι 36 αφορούν την παρούσα περίοδο. Είπε ότι για τρεις διαδικασίες για συνολικά 26 θέσεις νέο-εισερχόμενων δικηγόρων στην ΝΥ, υποβλήθηκαν 760 αιτήσεις.
Αυτονόμηση και κτίριο
Για το θέμα της αυτονόμησης της ΝΥ είπε ότι οι λόγοι για παραπέρα εκσυγχρονισμό έχουν παρατεθεί εδώ και καιρό. Σημείωσε πως η Κομισιόν έχει κάνει συστάσεις για ενίσχυση του γραφείου της Νομικής Υπηρεσίας και δημοσιονομική ανεξαρτησία και το νομοσχέδιο είναι τώρα ενώπιον της Βουλής.
Για το αναβληθέν έργο του κτιρίου ο ΓΕ επανέλαβε ότι το κτίριο της ΝΥ είναι ακατάλληλο, πλημμυρίζει συχνά, έχει θέματα ασφάλειας, είναι ενεργοβόρο και έχει λειτουργικά ζητήματα.
Εξέφρασε την απογοήτευσή του για την ακύρωση του διαγωνισμού και είπε ότι παρόλο που σέβεται την απόφαση της εκτελεστικής εξουσίας, διαφωνεί διότι οι ανάγκες και τα προβλήματα δεν θα μεταβληθούν.
Ο κ. Σαββίδης αναφέρθηκε σε παραφιλολογία για το κόστος, το εμβαδό και την πολυτέλεια του κτιρίου και είπε ότι το ίδιο το Υπουργείο Οικονομικών σε σημείωμά του αναφέρει ότι αν ενοικιαζόταν κτίριο θα κόστιζε 7 εκ το χρόνο και 98 εκ ευρώ σε μια 20ετία, ενώ η ανέγερση κοστίζει 45 εκ με υπολογισμό 20ετίας. Είπε ακόμη ότι τα όσα λέχθηκαν, απαντήθηκαν αρμοδίως από το Τμήμα Δημοσίων Εργων. Ο κ. Σαββίδης είπε ότι ο ίδιος θα έχει αφυπηρετήσει όταν θα ολοκληρωθεί και έτσι καταρρίπτονται και τα όσα λέχθηκαν περί δικών του αιτημάτων για πολυτέλειες.
Εξέφρασε την πεποίθηση ότι σύντομα το κτίριο θα μπει σε πορεία για προκήρυξη προσφορών και πρόσθεσε ότι είναι σε επαφή με την εκτελεστική εξουσία.
Ετοιμο ως την Παρασκευή το προσχέδιο έφεσης για κουρεμένο καταθέτη
Ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος του ΔΗΣΥ Νίκος Τορναρίτης ζήτησε να μάθει πώς θα χειριστεί η Νομική Υπηρεσία την πρόσφατη απόφαση του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λεμεσού για κουρεμένο καταθέτη της πρώην Λαϊκής. Ο Γενικός Εισαγγελέας είπε για το θέμα ότι σε δεκάδες υποθέσεις σε επαρχιακά δικαστήρια κέρδισε σε όλες η Κυπριακή Δημοκρατία και επανέλαβε ότι η Νομική Υπηρεσία θα εφεσιβάλει την απόφαση. Ανακοίνωσε ότι το προσχέδιο της έφεσης θα είναι έτοιμο ως την Παρασκευή και η έφεση θα υποβληθεί εντός της χρονικής προθεσμίας.
Ανέφερε ότι δεν ανησυχεί, με την έννοια ότι δεν δημιουργεί προηγούμενο η απόφαση γιατί αποτελεί απόφαση ισόβαθμου δικαστηρίου. Περαιτέρω, ο Γενικός Εισαγγελέας είπε ότι υπάρχει η δυνατότητα να παραπεμφθεί από το εφετείο με εκδίκαση από τριτοβάθμιο δικαστήριο, πρόσθεσε όμως ότι δεν μπορεί να ξέρει την πορεία.
Ο βουλευτής ΔΗΣΥ Νίκος Γεωργίου ρώτησε αν έχει συζητηθεί καθόλου η χρονική μετάθεση ανέγερσης του κτιρίου της ΝΥ, μετά την πρόσφατη ακύρωση.
Ο βουλευτής του ΑΚΕΛ Άριστος Δαμιανού αναφέρθηκε στην αναβαθμισμένη συνεργασία με τη Νομική Υπηρεσία τον τελευταίο καιρό και ζήτησε να μάθει αν επίκεινται και άλλες ποινικές διώξεις για το κυπριακό επενδυτικό πρόγραμμα (ΚΕΠ) και το τραπεζικό σκάνδαλο και κατά πόσο υπάρχουν στατιστικά στοιχεία για διακανονισμούς για μικροοφειλές προς την Κυπριακή Δημοκρατία.
Για τις διάφορες υποθέσεις για τις κυρώσεις και το επενδυτικό πρόγραμμα ο κ. Σαββίδης είπε ότι συχνά κατηγορείται η Εισαγγελία, αλλά εξήγησε ότι για να φτάσουμε στο σημείο της καταδίκης προηγούνται άλλα δύο ζητήματα, δηλαδή η σωστή διερεύνηση και η κατάληξη σε στοιχεία για να οδηγηθεί στο δικαστήριο μια υπόθεση με ενδεχόμενο καταδίκης.
Ο Εισαγγελέας εξήγησε ότι η διαδικασία διερεύνησης είναι τεράστια και ότι έγιναν και γίνονται συναντήσεις για το ζήτημα των κυρώσεων και για το ΚΕΠ.
Επίσης ρώτησε να μάθει πού βρίσκεται η διαδικασία για ένταξη στη συνθήκη Σιέγκεν και αν υπάρχουν νομικά κωλύματα.
Εξάλλου σε δηλώσεις μετά τη συνεδρίαση ο κ. Δαμιανού είπε ότι είναι διάχυτη η εντύπωση στους πολίτες ότι υπάρχει ατιμωρησία ιδιαίτερα για οικονομικά εγκλήματα. Είπε ότι υπάρχει η ανάγκη για κοινωνική ενσυναίσθηση και θεσμική ευαισθησία για πρόληψη, δίωξη και τιμωρία.
Είπε ότι το ΑΚΕΛ υπογραμμίζει την ανάγκη από τη θεωρία να περάσουμε στην πράξη από την οποία θα κριθεί η Κυβέρνηση.
Ο βουλευτής του ΑΚΕΛ Ανδρέας Πασιουρτίδης ζήτησε να μάθει αν έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία για τυχόν αδικήματα και αμέλεια στην υπόθεση του Συνεργατισμού, στη βάση του πορίσματος Αρέστη και για το πού βρίσκεται η υπόθεση με τους χώρους κράτησης ανηλίκων. Απαντώντας ο Γενικός Εισαγγελέας είπε για τα ζητήματα συνεργατισμού ότι δεν τυγχάνουν χειρισμού από τη ΝΥ, αλλά από δικηγόρους της ΚΕΔΙΠΕΣ.
Σε ό,τι αφορά τους χώρους κράτησης ανηλίκων ο Εισαγγελέας είπε ότι είναι προτεραιότητα και θα το δει το συντομότερο. Κάλεσε μάλιστα τους βουλευτές, όταν κάποιος επικαλείται τη Νομική Υπηρεσία για καθυστερήσεις, να σηκώνουν το τηλέφωνο και να ρωτούν τον ίδιο. Δεν είναι αθέμιτο, είπε, όλοι θέλουμε να κάνουμε τη δουλειά μας.
Ο βουλευτής του ΔΗΚΟ Χρύσης Παντελίδης αναφέρθηκε στην εποπτεία κλάδων της αγοράς π.χ. δικηγόρων και λογιστών και στην καθυστέρηση στην εξέταση νομοσχεδίων.
Ο βουλευτής της ΔΗΠΑ Αλέκος Τρυφωνίδης είπε ότι εφόσον υπάρχει καθυστέρηση ίσως θα πρέπει να κατατίθεται προτάσεις νόμου αντί νομοσχέδια.
Ο βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων Χαράλαμπος Θεοπέμπτου αναφέρθηκε στο ζήτημα της μη εκτέλεσης δικαστικών αποφάσεων σε περιπτώσεις κυρίως περιβαλλοντικές όπως οχληρία, κλείσιμο εργοστασίων κ.λπ.
Η ανεξάρτητη βουλευτής Αλεξάνδρα Ατταλίδου αναφέρθηκε στην ανάγκη για Νομική Υπηρεσία στη Βουλή και στο θέμα των διαχωρισμών των αρμοδιοτήτων των δικαστηρίων, με το Ανώτατο και το Ανώτατο Συνταγματικό.
Ο κ. Σαββίδης απάντησε και στο ζήτημα του ενιαίου εποπτικού μηχανισμού για τις κυρώσεις, εξηγώντας ότι εξ όσων αντιλαμβάνεται δεν πήρε σάρκα και οστά αυτός ο μηχανισμός και ότι η κυβέρνηση δεν έχει στείλει ακόμη κάποιο νομοσχέδιο για να γνωρίζει η Νομική Υπηρεσία πώς σκέφτεται να υλοποιήσει αυτό τον μηχανισμό η εκτελεστική εξουσία.
Το 80% δικαστικού χρόνου αναλώνεται σε μη δικαστικές υποθέσεις λέχθηκε στη Βουλή
Το 80% του δικαστικού χρόνου αναλώνεται σε μη δικαστικές υποθέσεις με αποτέλεσμα να παρατηρούνται καθυστερήσεις, καθώς ένας δικαστής, ελλείψει στενογράφων και άλλου βοηθητικού και γραμματειακού προσωπικού, καλείται να διεκπεραιώσει και άλλης φύσεως εργασία. Αυτό λέχθηκε στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών, κατά την εξέταση των προϋπολογισμών της δικαστικής υπηρεσίας (ανώτατου δικαστηρίου και ανώτατου συνταγματικού).
Στην Επιτροπή βρέθηκαν ο Αντώνης Λιάτσος, Πρόεδρος του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου και η Κατερίνα Σταματίου, Πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου.
Ο κ. Λιάτσος αναφέρθηκε στις αλλαγές που επήλθαν λόγω του διαχωρισμού, λέγοντας ότι ο αλληλο-έλεγχος είναι επιβεβλημένος για σκοπούς διαφάνειας. Κάλεσε τη Βουλή να μελετήσει εκ νέου την οικονομική αυτονομία των δικαστηρίων, λέγοντας ότι δεν νοείται δικαστήριο να μην έχει χωριστό προϋπολογισμό. Ο κ. Λιάτσος είπε ότι το Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο είναι άρτια στελεχωμένο, με έγκαιρη εκδίκαση υποθέσεων και επιτέλεση του ρόλου του, ειδικά σε θέματα που έχουν να κάνουν με αναφορές του Προέδρου Δημοκρατίας.
Αναφέρθηκε στα έργα που υλοποιήθηκαν για μεταρρύθμιση της δικαιοσύνης, τους κανονισμούς για πολιτική δικονομία, τις εκπαιδεύσεις δικαστών και δικηγόρων και άλλα.
Η Κατερίνα Σταματίου αναφέρθηκε στην εκκαθάριση καθυστερημένων αστικών υποθέσεων και την υποχρέωση μείωσης κατά 20%, ως τον Ιούνιο του 2024.
Για τις υποθέσεις του 2018 είπε ότι από το Νοέμβριο του 2022 ως τον Οκτώβριο του 2023 καταγράφηκε μείωση 38% ενώ για μετά το 2019 η μείωση είναι στο 39%.
Σύμφωνα με την κ. Σταματίου το e -justice θα τεθεί σε λειτουργία 18/12/2023 κατά φάσεις και εκεί όλες οι υποθέσεις θα καταχωρούνται ηλεκτρονικά.
Αναφορά έγινε και στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας όπου οι εγκαταστάσεις απέχουν κατά πολύ από αυτές που απαιτούνται και αυτό δυσχεραίνει τη λειτουργία του.
Επίσης αναφορά έγινε και στα έργα σε εξέλιξη για το οικογενειακό δικαστήριο που αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2026.
Κατά τη διάρκεια της συζήτησης, ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος του ΔΗΣΥ Νίκος Τορναρίτης παρατήρησε ότι μετά από πολλές συζητήσεις επιτεύχθηκε η πολυπόθητη μεταρρύθμιση και είπε ότι η συνεργασία Βουλής και δικαστικής εξουσίας είναι άριστη.
Η βουλευτής του ΔΗΣΥ Φωτεινή Τσιρίδου αναφέρθηκε στο θέμα του εμπορικού δικαστηρίου και στο ζήτημα της στελέχωσης, ενώ ο, επίσης, βουλευτής ΔΗΣΥ Νίκος Γεωργίου ζήτησε τη θέση του Ανωτάτου για την προώθηση ενός ειδικού δικαστηρίου για τα ΜΕΔ.
Για το θέμα σύστασης ειδικών δικαστηρίων, η κ. Σταματίου εξέφρασε την άποψη ότι δεν είναι σωστός τρόπος να δημιουργούμε χωριστά δικαστήρια για κάθε είδος υποθέσεων και ότι υποθέσεις μπορούν να εκδικάζονται από τα επαρχιακά.
Ο βουλευτής ΔΗΣΥ Χάρης Γεωργιάδης είπε ότι η οικονομική αυτονόμηση θα είναι σχετική και συμβολική, ενώ για τις καθυστερήσεις στις εκδικάσεις είπε ότι δεν μπορεί αυτό το ζήτημα να συνεχιστεί γιατί επηρεάζει και διάφορους δείκτες για την Κύπρο, ενώ από πλευράς του ο, επίσης, βουλευτής ΔΗΣΥ Μάριος Μαυρίδης είπε ότι έχει σημασία η έγκαιρη απονομή δικαιοσύνης για την οικονομία και την κοινωνία.
Τόσο ο κ. Λιάτσος όσο και η κ. Σταματίου τόνισαν ότι η επίλυση των καθυστερήσεων στις εκδικάσεις δεν θα επέλθει μόνο με τον διορισμό δικαστών, αλλά πρέπει να συνοδεύεται με στελέχωση των δικαστηρίων, με πρόσληψη βοηθών, στενογράφων και κλητήρων.
Ο βουλευτής ΑΚΕΛ Άριστος Δαμιανού είπε ότι ανησυχεί για την πορεία της μεταρρύθμισης γιατί δεν θέλει να διαψευστούν οι προσδοκίες πρωτίστως των πολιτών. Για το ζήτημα των εγκαταστάσεων της ΟΥΝΦΙΚΥΠ είπε ότι προέκυψε στην πορεία ίσως λόγω άλλων ζητημάτων που δεν έχουν να κάνουν με τα δικαστήρια, αλλά λόγω πολιτικών χειρισμών, όπως υποστήριξε. Όπως αναφέρθηκε από πλευράς των καλεσμένων της Επιτροπής, το Υπουργείο Εξωτερικών σε συνεργασία με το Υπ. Μεταφορών διαβουλεύονται με την ΟΥΝΦΙΚΥΠ, καθώς προέκυψε πρόβλημα με τις εγκαταστάσεις της ειρηνευτικής δύναμης.
Ο Ανδρέας Πασιουρτίδης είπε ότι το ζήτημα για το υποστηρικτικό προσωπικό είναι ουσιώδες καθώς ένας δικαστής αν δεν έχει την ομάδα του, αναγκάζεται να κάνει τη δική τους δουλειά.
Ανέφερε περαιτέρω ότι η καθυστέρηση στις υποθέσεις δυστυχώς χρησιμοποιείται και ως επιχείρημα από κάποιους που θέλουν να περάσουν άλλα πράγματα, λέγοντας ότι για το ζήτημα των εκποιήσεων, αφαιρέσαμε το δικαίωμα του κόσμου να προσφεύγει, γιατί θα υπάρξει καθυστέρηση.
Η βουλευτής του ΔΗΚΟ Χριστιάνα Ερωτοκρίτου διερωτήθηκε γιατί δεν προχωράμε με κτιριακή αναβάθμιση του Δικαστηρίου Λευκωσία αντί για ανέγερση νέων εγκαταστάσεων, γεγονός που θα επιφέρει μεγάλες καθυστερήσεις. Μίλησε για ντροπιαστική κατάσταση στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας.
Για την ανέγερση νέων κτιρίων για το Επαρχιακό Δικαστήριο Λευκωσίας λέχθηκε από πλευράς των καλεσμένων της Επιτροπής ότι πρόκειται για μια πονεμένη ιστορία, ενώ σε ό,τι αφορά το εμπορικό δικαστήριο λέχθηκε ότι χρειάζονται υποδομές, προσωπικό και κατάλληλοι δικαστές.
Ο βουλευτής του ΔΗΚΟ Χρύσης Παντελίδης συμφώνησε ότι πρέπει να υπάρξει νόμος για την εθιμοταξία, ενώ ο βουλευτής ΔΗΠΑ Αλέκος Τρυφωνίδης είπε ότι το ζήτημα της στελέχωσης έπρεπε να είχε λυθεί χθες.
Ο βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων Χαράλαμπος Θεοπέμπτου είπε κατά τη διάρκεια της συζήτησης ότι πρέπει κάποιες διαδικασίες στα δικαστήρια να αυτοματοποιηθούν.
Σημαντικές αυξήσεις για Λειτουργούς Επιθεώρησης στον προϋπολογισμό Αρχής κατά Διαφθοράς
Σημαντικές αυξήσεις δαπανών για τον διορισμό Λειτουργών Επιθεώρησης, περιλαμβάνει ο προϋπολογισμός της Ανεξάρτητης Αρχής κατά της Διαφθοράς, ο οποίος παρουσιάστηκε και συζητήθηκε στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών.
Σύμφωνα με το σημείωμα που κατέθεσε στην Επιτροπή ο Επίτροπος Διαφάνειας Χάρης Πογιατζής, ο προϋπολογισμός της Αρχής για το έτος 2024 ανέρχεται σε €2.102.700, καταγράφοντας αύξηση της τάξεως του 73,5% σε σχέση με τον αντίστοιχο του 2023, ο οποίος ανήλθε σε €1.211.973.
Πρόσθεσε ότι από το σύνολο του προϋπολογιζόμενου για το 2024 ποσού, το 57% προορίζεται για δαπάνες σχετικά με αγορά υπηρεσιών για διορισμό Λειτουργών Επιθεώρησης για τη διεξαγωγή διερευνήσεων και την αγορά άλλων συναφών με τη διεκπεραίωση των διερευνήσεων υπηρεσιών, παρουσιάζοντας αύξηση 580% σε σχέση με το αντίστοιχο ποσό του 2023 λόγω της έναρξης διερεύνησης των καταγγελιών που υποβάλλονται στην Αρχή ως ουσιαστικό μέρος των αρμοδιοτήτων της.
Αναφορικά με το παραπάνω κονδύλι, ο Επίτροπος Διαφάνειας σημείωσε ότι η Αρχή έχει λάβει μεγάλο αριθμό καταγγελιών, συγκεκριμένα 79 επώνυμες και 28 ανώνυμες μέχρι σήμερα, ενώ έχει πρόθεση να προχωρήσει και σε δύο αυτεπάγγελτες διερευνήσεις, καθώς και στην ταυτόχρονη εξέταση πολλών εκ των εκκρεμουσών καταγγελιών.
Επιπλέον, ανέφερε ότι το 23% του συνολικού προϋπολογισμού της Αρχής αφορά στις δαπάνες μισθοδοσίας του Επιτρόπου Διαφάνειας και των τεσσάρων μελών της, ενώ το 5,24% αφορά σε δαπάνες για διοργάνωση ενημερωτικών εκστρατειών κατά της διαφθοράς με στόχο την ευαισθητοποίηση της κοινωνίας σε θέματα καταπολέμησης του φαινομένου.
Στην τοποθέτησή της μετά το τέλος της παρουσίασης του Επιτρόπου Διαφάνειας, η βουλευτής του ΔΗΣΥ Φωτεινή Τσιρίδου είπε ότι η σύσταση της Αρχής κατά της Διαφθοράς υπήρξε πρωτοβουλία ΔΗΣΥ κατά την προηγούμενη διακυβέρνηση, προσθέτοντας ότι όλοι επιθυμούν να δουν αποτελέσματα, ως εκ τούτου εξέφρασε τη στήριξή της στο έργο της επιτροπής, με σεβασμό προς τις προβλεπόμενες διαδικασίες.
Από την πλευρά του, ο βουλευτής του ΑΚΕΛ Χρίστος Χριστοφίδης ανέφερε ότι ο ρόλος της Αρχής κατά της Διαφθοράς καθίσταται κρίσιμος για τη χώρα και τον λαό, ιδιαίτερα σε μια περίοδο που το όνομα της Κύπρου πλήττεται εκ νέου διεθνώς.
Συμπλήρωσε ότι ο ίδιος έχει υποβάλει τρεις καταγγελίες στην Αρχή, οι οποίες σχετίζονται με την υπόθεση των «χρυσών διαβατηρίων», προσθέτοντας ότι έχει διαπιστώσει σημαντική καθυστέρηση στην εξέταση των υποθέσεων, καθώς οι καταγγελίες υποβλήθηκαν πριν από 14 μήνες και ήταν μεταξύ των πρώτων που κλήθηκε να εξετάσει η Αρχή.
Είπε επίσης ότι είχε προσέλθει και πάλι ο ίδιος με επιπρόσθετα στοιχεία, τα οποία, όπως ανέφερε, δεν έχουν κατατεθεί διότι οι όροι εντολής προς τους ερευνώντες λειτουργούς δεν καλύπτουν τη διερεύνηση αυτών των καταγγελιών.
Ο βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων Χαράλαμπος Θεοπέμπτου απηύθυνε ερώτημα προς τα μέλη της Αρχής κατά πόσο θεωρούν πως χρειάζεται βελτίωση το σχετικό νομοσχέδιο προκειμένου να δοθούν περισσότερες δυνατότητες διερεύνησης στην Αρχή κατά της Διαφθοράς, αν υπάρχουν πρόνοιες σε νομοθεσίες που αφήνουν περιθώρια για εκδήλωση φαινομένων διαφθοράς και αν καταγράφονται ελλείψεις σε επίπεδο στελέχωσης της Αρχής.
Η ανεξάρτητη βουλευτής Αλεξάνδρα Ατταλίδου είπε από πλευράς της πως η επίσημη ιστοσελίδα της Αρχής περιλαμβάνει λίγες πληροφορίες σχετικά με τις υπό εξέταση καταγγελίες και ζήτησε λεπτομερέστερη πληροφόρηση του κοινού για σκοπούς διαφάνειας, απευθύνοντας στη συνέχεια ερώτημα από την πλευρά της κατά πόσο η Αρχή είναι σε θέση να εκτελέσει το έργο της βάσει της υφιστάμενης νομοθεσίας.
Απαντώντας στα ερωτήματα του κ. Χριστοφίδη αναφορικά με τις υποβληθείσες καταγγελίες του, ο Επίτροπος Διαφάνειας είπε ότι εξαιτίας της παράλληλης έρευνας δεκάδων υποθέσεων χορήγησης διαβατηρίων από τη Νομική Υπηρεσία ο Γενικός Εισαγγελέας έχει απαγορεύσει κάποιες έρευνες της Αρχής, προσθέτοντας πως τα μέλη της Αρχής δεν λαμβάνουν μέρος στη διαδικασία κατάθεσης στοιχείων από καταγγέλλοντες.
Αναφορικά με τους όρους εντολής, ο κ. Πογιατζής είπε ότι υπήρξε συμφωνία να περιοριστούν σε δύο πτυχές και πως έχουν ξεκινήσει οι έρευνες για το Κυπριακό Επενδυτικό Πρόγραμμα, κατά τις οποίες θα εξεταστεί κατά πόσο οποιοδήποτε μέλος του Υπουργικού Συμβουλίου, το οποίο ήταν παρών και ψήφισε να δοθεί διαβατήριο, έκανε κατάχρηση της δικής του εξουσίας, προσθέτοντας ότι τα αποτελέσματα των ερευνών θα φανούν πολύ σύντομα.
Προώθηση ανεξαρτητοποίησης, ζήτησε η Επίτροπος Νομοθεσίας από τη Βουλή
Την προώθηση της ανεξαρτητοποίησης του Γραφείου Επιτρόπου Νομοθεσίας ζήτησε η Επίτροπος Νομοθεσίας Λουΐζα Χριστοδουλίδου-Ζαννέτου, κατά την παρουσίαση ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών του προϋπολογισμού του Γραφείου για το επόμενο έτος.
Σύμφωνα με το σημείωμα που κατέθεσε το Γραφείο στην Επιτροπή Οικονομικών, ο συνολικός προϋπολογισμός για το 2024 ανέρχεται σε €843.355, παρουσιάζοντας αύξηση ύψους 27% συγκριτικά με το 2023, η οποία που οφείλεται κατά κύριο λόγο στην ανάγκη για αγορά υπηρεσιών προς διεκπεραίωση των εργασιών που πηγάζουν από την ιδιότητα της Επιτρόπου Νομοθεσίας, απόρροια βασικών δυσλειτουργιών στην εύρυθμη λειτουργία του Γραφείου ελλείψει προσωπικού.
Σημειώνεται επίσης ότι το ήμισυ του προϋπολογισμού αφορά στη μισθοδοσία της Επιτρόπου, δύο κενές θέσεις νομικών λειτουργών και τρεις ωρομίσθιους, ενώ παράλληλα υπήρξε αύξηση κατά €5.000 ευρώ σε σύγκριση με το περασμένο έτος για δαπάνες συνεδρίων, σεμιναρίων και αποστολών στο εξωτερικό, καθώς και συμπερίληψη για πρώτη φορά €5.000 για ενημερωτικές εκστρατείες σχετικά με τον ρόλο του Γραφείου Επιτρόπου Νομοθεσίας.
Η κ. Χριστοδουλίδου-Ζαννέτου συμπλήρωσε ότι έχει συντάξει νομοσχέδιο προς θεσμοθέτηση του Γραφείου, το οποίο το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως έχει αποστείλει στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Νομικών από τον Νοέμβριο του 2022, δίχως να έχει λάβει στο μεταξύ άλλη ενημέρωση για περαιτέρω συζήτηση, προσθέτοντας ότι σε περίπτωση μη θεσμοθέτησης δημιουργούνται προβλήματα στελέχωσης, αναγνώρισης του ρόλου του θεσμού και εκπροσώπησής του ενώπιον της Βουλής.
Προσέθεσε πως σε πρόσφατη επικοινωνία της με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ζητήθηκε από το Γραφείο η καταγραφή νομοθεσιών που χρήζουν αναθεώρησης και η συνεργασία με τα αρμόδια Υπουργεία ώστε να καταγραφούν και οι δικές τους ανάγκες, ενώ ανέφερε πως το Γραφείο έχει προβεί σε μελέτη αναφορικά με τα συστήματα που εφαρμόζονται σε άλλες χώρες και πως έχει αναπτυχθεί συνεργασία με την Αγγλία και την Ιρλανδία σε θέματα ανταλλαγής καλών πρακτικών.
Από την πλευρά των μελών της Επιτροπής, ο βουλευτής του ΔΗΣΥ Χάρης Γεωργιάδης είπε ότι ο προϋπολογισμός του Γραφείου δεν είναι ενδεικτικός της σημασίας και του έργου που επιτελεί και εξέφρασε την ελπίδα να προχωρήσει σύντομα η διαδικασία θεσμοθέτησης, ενώ ο βουλευτής του ΑΚΕΛ Χρίστος Χριστοφίδης είπε ότι η Βουλή δείχνει τη δέουσα σημασία και εκτίμηση προς το Γραφείο Επιτρόπου Νομοθεσίας παρά τις καθυστερήσεις που καταγράφονται.
Η ανεξάρτητη βουλευτής Αλεξάνδρα Ατταλίδου ζήτησε να κατατεθεί γραπτώς οποιοδήποτε οργανόγραμμα ή μελέτη σχετικά με την ανεξαρτητοποίηση του θεσμού, απευθύνοντας παράλληλα ερώτημα για το εάν ο Γραφείο εμπλακεί στην προετοιμασία νέου νομοσχεδίου για ενεργό συμμόρφωση της διοίκησης με τις δικαστικές αποφάσεις, καθώς και κατά πόσο το Γραφείο προτίθεται να ζητήσει την επανεξέταση του νομικού πλαισίου σε συνέχεια των συστάσεων του ΟΑΣΕ για τον τρόπο διεξαγωγής των τελευταίων βουλευτικών εκλογών στην Κύπρο.
Αναφορικά με τις συστάσεις του ΟΑΣΕ, η κ. Χριστοδουλίδου-Ζαννέτου είπε πως το Γραφείο της δεν ερωτήθηκε για το εν λόγω θέμα, προσθέτοντας σχετικά με τη νομοθεσία για τη συμμόρφωση με τις δικαστικές αποφάσεις πως η τελευταία ενασχόλησή της με το ζήτημα ήταν κατά το διάστημα που εργαζόταν ακόμα για τη Νομική Υπηρεσία.
Nomoplatform-ΚΥΠΕ
