Με νέο αυστηρό μήνυμα προς τους προέδρους και αναπληρωτές προέδρους των κοινοβουλευτικών επιτροπών επανήλθε η πρόεδρος της Βουλής Αννίτα Δημητρίου, προβαίνοντας σε συστάσεις για θέματα και προβλήματα που εντοπίστηκαν και επηρεάζουν την εύρυθμη λειτουργία των Επιτροπών.
Η κ. Δημητρίου σε επιστολή της προς τους προέδρους και αντιπροέδρους των Επιτροπών, αναφέρεται σε γεγονότα που στιγμάτισαν τη λειτουργία της Βουλής τους προηγούμενους μήνες και σε δυσλειτουργίες των Επιτροπών, δίδοντας κατευθυντήριες γραμμές με βάση το Κανονισμό της Βουλής.
Ανάμεσα στις παρατηρήσεις της, η πρόεδρος της Βουλή ζητά την τήρηση της τάξης κατά τις συνεδρίες των επιτροπών και την προστασία παρευρισκομένων από εκτόξευση κατηγοριών και προσωπικές επιθέσεις, αναφέρεται σε πρακτικές που εκτροχιάζουν τη Βουλή από τον οικονομικό της προγραμματισμό, κάνει λόγο για παρερμηνεία ή και ατονία διαδικασιών με τρόπο που εκφεύγει της θεσμικής βάσης και συστήνει αποφυγή πολύωρων συνεδριών με σωρεία καλεσμένων εκ μέρους της εκτελεστικής εξουσίας.
Τήρηση κανονισμού με σεβασμό
Αναφερόμενη αρχικά στο επεισόδιο μεταξύ του βουλευτή Ανδρέα Θεμιστοκλέους και της κοινοβουλευτικής συνεργάτιδας των Οικολόγων Έφης Ξάνθου, η πρόεδρος της Βουλής επαναλαμβάνει την ανάγκη επίδειξης εκ μέρους όλων του δέοντος πνεύματος συνεργασίας και αλληλοκατανόησης, ώστε τόσο το νομοθετικό έργο όσο και ο κοινοβουλευτικός έλεγχος να διεξάγονται απρόσκοπτα, χωρίς η Βουλή των Αντιπροσώπων να απολλύει καθ’ οιονδήποτε τρόπο, είτε εκούσια είτε ακούσια, τον συνταγματικό της ρόλο ως προς τις σχέσεις της με τις υπόλοιπες εξουσίες και την κοινωνία των πολιτών, αλλ’ αντίθετα να συμβάλλει με τον ορθό συνταγματικά τρόπο στην εμβάθυνση της δημοκρατίας.
Τονίζει ότι ο Κανονισμός της Βουλής αποτελεί ένα δεσμευτικό κανονιστικό πλαίσιο, το οποίο όλοι οι βουλευτές οφείλουν να τηρούν και να εφαρμόζουν κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, έχοντας επίγνωση ότι ο σεβασμός εκ μέρους όλων και η προσήλωση στην τήρηση του θεσμικού πλαισίου λειτουργίας της Βουλής συμβάλλει στην εξύψωση του επιτελούμενου έργου.
Να αποφεύγονται πολύωρες συνεδρίες
Η πρόεδρος της Βουλής τονίζει μεταξύ άλλων, ότι οι πολύωρες συνεδρίες των επιτροπών με τη συμπερίληψη στις ημερήσιες διατάξεις σωρείας θεμάτων δεν κρίνονται ως εποικοδομητικές και συστήνει στους προέδρους να τις αποφεύγουν.
Αναφέρει επίσης ότι έχει διαπιστωθεί ότι κατά παράβαση του κανονισμού της Βουλής, Επιτροπές πραγματοποιούν συνεδρίες εκτός του κτιρίου της Βουλής, χωρίς τούτο να δικαιολογείται για ειδικούς λόγους και χωρίς προηγούμενη γνωστοποίηση στην Πρόεδρο της Βουλής.
Η κ. Δημητρίου εφιστά την προσοχή των βουλευτών στο ότι θα πρέπει η εκτελεστική εξουσία να προβαίνει σε δημόσια διαβούλευση για τα νομοσχέδια για τα οποία υφίσταται τέτοια υποχρέωση.
Παράλληλα, ζητά όπως είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί στο αριθμό των εκπροσώπων της εκτελεστικής εξουσίας, φορέων και προσώπων που καλούνται να παρευρεθούν σε συνεδρίες των Επιτροπών.
Σημειώνει ότι έχει παρατηρηθεί η πρακτική, επιτροπές να καλούν εξατομικευμένα συγκεκριμένα τμήματα υπουργείων και πληθώρα άλλων κυβερνητικών αρμοδίων, οι οποίοι στις πλείστες των περιπτώσεων δεν εκφράζουν θέση, αλλ’ απλώς δηλώνουν ότι συμφωνούν με τους προλαλήσαντες.
Το ως άνω φαινόμενο δημιουργεί πληθώρα προβλημάτων, μεταξύ των οποίων σπατάλη εργατοωρών, καθότι όπως είναι γνωστό η πολιτική βούληση εκφράζεται μόνο από τον αρμόδιο υπουργό διά του γενικού διευθυντή του αρμόδιου υπουργείου, αναφέρει.
Οδηγίες για λειτουργία Επιτροπών
Όσον αφορά την εγγραφή θεμάτων με τη διαδικασία του αυτεπάγγελτου η κ. Δημητρίου επαναλαμβάνει την ανάγκη εξορθολογισμού, έτσι που να εγγράφονται θέματα λόγω της σημασίας ή του επικαίρου εκάστου θέματος και μόνον κατόπιν γραπτής αιτιολογημένης πρότασης αναφορικά με τους λόγους για τους οποίους κρίνεται επιβεβλημένη η εξέταση του προτεινόμενου προς εγγραφή θέματος, η οποία να παρουσιάζεται στην επιτροπή από τον εισηγητή.
Αναφέρει ακόμα ότι με την ολοκλήρωση της συζήτησης ενός θέματος με τη διαδικασία του αυτεπάγγελτου συνεπάγεται σύνταξη έκθεσης προς την ολομέλεια του σώματος, διαδικασία που όπως τονίζει έχει πλήρως ατονήσει, αλλά που εάν εφαρμόζεται θα προσέδιδε άλλη δυναμική στην άσκηση ελέγχου επί της εκτελεστικής εξουσίας εκ μέρους της Βουλής.
Σε σχέση με την εξέταση Κανονισμών, επισημαίνει την ανάγκη ενδελεχούς μελέτης της βασικής νομοθεσίας για να διαπιστώνονται τα όρια της εξουσιοδοτικής διάταξης, ώστε αυτοί να μην εκδίδονται καθ’ υπέρβαση εξουσίας.
Σημειώνει, επίσης, ότι δεν επιτρέπεται η τροποποίηση Κανονισμών για σκοπούς εισαγωγής σε αυτούς ουσιαστικών διατάξεων λ.χ. αδικημάτων και ποινών ή επέκταση των προτεινομένων ρυθμίσεων σε ζητήματα μη προνοούμενα στις εξουσιοδοτικές διατάξεις του βασικού νόμου.
Όχι στις πιέσεις για επίσπευση διαδικασιών
Αναφέρει ακόμα ότι οι πρόεδροι των επιτροπών δεν θα πρέπει να ασκούν πιέσεις στις γραμματείες των επιτροπών με σκοπό να ενεργούν αντίθετα με την ορθή νομοπαραγωγική διαδικασία για σκοπούς επίσπευσης των διαδικασιών.
Η κ. Δημητρίου αναφέρει ότι η διαδικασία υποβολής τροπολογιών έχει ευρέως παρερμηνευθεί και έχει μετεξελιχθεί σε καταιγισμό υποβολής εισηγήσεων/τροποποιήσεων, κατά τρόπον που η όλη διαδικασία να εκφεύγει στις πλείστες των περιπτώσεων της ορθής θεσμικής βάσης.
Υπενθυμίζει ότι η ορθή διαδικασία ψήφισης ενός νομοσχεδίου προνοεί την κατ’ άρθρον ψήφισή του, κατά την οποία και τίθεται σε ψηφοφορία πρώτα τυχόν υποβληθείσα υποτροπολογία επί τροπολογίας άρθρου, ακολούθως η τροπολογία όπως ενδεχομένως να έχει διαμορφωθεί μετά την έγκριση της υποτροπολογίας και αμέσως μετά το οικείο άρθρο, όπως αυτό έχει τελικά διαμορφωθεί, το οποίο πρέπει να διαβάζεται στην Ολομέλεια του σώματος από τον γραμματέα ως αυτό έχει διαμορφωθεί για να εγκριθεί ή απορριφθεί.
Ζητά επίσης την τήρηση των προβλεπόμενων σταδίων συζήτησης ενός σχεδίου νόμου και της τοποθέτησης και λήψης τελικών αποφάσεων σε κλειστή συνεδρία της επιτροπής, ώστε να περιφρουρηθεί η ποιότητα του νομοθετικού έργου και να αποτρέπονται οι εξώθεν παρεμβάσεις σε ένα ήδη συζητηθέν και διαμορφωμένο κείμενο επιφυλασσόμενου πάντοτε του δικαιώματος του βουλευτή να υποβάλει τροπολογίες προς βελτίωση του.
Οι συνεργάτες δεν υποκαθιστούν βουλευτές
Η κ. Δημητρίου υπενθυμίζει επίσης ότι οι κοινοβουλευτικοί συνεργάτες δεν υποκαθιστούν τον βουλευτή είτε στις συνεδρίες των επιτροπών είτε ευρύτερα για σκοπούς υποβολής οποιουδήποτε αιτήματος για την εγγραφή θέματος με τη διαδικασία του αυτεπάγγελτου ή οποιουδήποτε ερωτήματος ή τοποθέτησης επί θέματος που τελεί υπό συζήτηση.
Πέραν των πιο πάνω, η πρόεδρος της Βουλής ζητά από τους προέδρους των Επιτροπών να φροντίσουν για την έγκαιρη αποστολή της ημερήσιας διάταξης κάθε συνεδρίας, ώστε να παρέχεται ο απαιτούμενος χρόνος προετοιμασίας για βουλευτές και καλεσμένους.
Σημειώνεται ότι κάποια υπουργεία αλλά και ιδιωτικοί φορείς έχουν ήδη εκφράσει και γραπτώς τη δυσαρέσκειά τους για το γεγονός ότι λαμβάνουν ημερήσιες διατάξεις με τις οποίες καλούνται εκπρόσωποί τους να παραστούν ενώπιον επιτροπών την τελευταία στιγμή, με αποτέλεσμα να μην τους παρέχεται ο απαιτούμενος χρόνος προετοιμασίας.
Οδηγίες για βουλευτές που παρεκτρέπονται
Η πρόεδρος της Βουλή ζητά επίσης την τήρηση της τάξης κατά τις συνεδρίες των επιτροπών, σημειώνοντας ότι οι πρόεδροι των επιτροπών οφείλουν να προστατεύουν τα καλούμενα ενώπιον της επιτροπής πρόσωπα από ανοίκειες εκφράσεις ή εκτόξευση κατηγοριών ή προσωπικών επιθέσεων.
Περαιτέρω, αναφέρει ότι σύμφωνα με τον Κανονισμό ο πρόεδρος της επιτροπής δικαιούται να αφαιρέσει τον λόγο από μέλος επιτροπής, το οποίο παρεκτρέπεται ή που κατά την κρίση του βρίσκεται εκτός θέματος ή τάξης.
Τέλος, σημειώνει ότι έχει παρατηρηθεί το φαινόμενο, πρόεδροι επιτροπών χωρίς προηγούμενη ενημέρωση της προέδρου της Βουλής να αναλαμβάνουν πρωτοβουλία υποβολής προσκλήσεων σε ξένες αντιπροσωπείες για την πραγματοποίηση επισκέψεων στην Κύπρο ή και για τη διοργάνωση συνεδριών, δεσμεύοντας προκαταβολικά τη Βουλή και προκαλώντας με τον τρόπο αυτό σωρεία προβλημάτων.
Αναφέρει ακόμα ότι το ίδιο ισχύει και για διάφορες πρωτοβουλίες βουλευτών ή πρόεδρων επιτροπών για τη διοργάνωση εκδηλώσεων σε συνεργασία με τοπικούς φορείς, γεγονός το οποίο επίσης προκαταλαμβάνει ποικιλοτρόπως τη Βουλή.
Σημειώνει ότι η πρακτική αυτή εκτροχιάζει τη Βουλή από τον οικονομικό της προγραμματισμό και δημιουργεί επίσης ζητήματα εθιμοτυπίας και άλλα συναφή θέματα, συνεπώς κρίνεται επιβεβλημένη η προηγούμενη διαβούλευση με την Πρόεδρο της Βουλής και η λήψη σχετικής έγκρισης.
