Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Θεσμών, Αξιών και Επιτρόπου Διοικήσεως, κατά τη διάρκεια της συνεδρίας στις 12/07/2023, συζήτησε τα ακόλουθα θέματα:
Έκθεση Ευρωπαϊκής Επιτροπής 2023 για κατάσταση κράτους δικαίου στην Κύπρο
Η Επιτροπή συζήτησε το πιο πάνω θέμα μέσω του οποίου εξετάστηκε η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής του 2023 για την κατάσταση του κράτους δικαίου στην Κύπρο.
Αρχίζει το φθινόπωρο στη Βουλή συζήτηση για μεταρρύθμιση του Συντάγματος
Μέσα στο Φθινόπωρο τοποθετείται η έναρξη συζήτησης για μια «τολμηρή μεταρρύθμιση» του Συντάγματος της Κυπριακής Δημοκρατίας, όπως αναφέρθηκε μετά από τη συνεδρία της Επιτροπής Θεσμών της Βουλής, η οποία συζήτησε την Έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής του 2023 για την κατάσταση του κράτους δικαίου στην Κύπρο.
Σε δηλώσεις του μετά από τη συνεδρία, ο Πρόεδρος της Επιτροπής Θεσμών Δημήτρης Δημητρίου είπε πως συζητήθηκε η Έκθεση του 2023 για το κράτος δικαίου μόλις πέντε μέρες μετά την έκδοση της Έκθεσης.
«Ήταν μια πολύ παραγωγική συζήτηση, ακούστηκαν οι θέσεις, οι εκτιμήσεις, η ανάγνωση της Έκθεσης από τις αρμόδιες αρχές», είπε και πρόσθεσε πως η συζήτηση δεν ολοκληρώθηκε και πως αυτή θα συνεχιστεί στην πρώτη συνεδρία της Επιτροπής Θεσμών τον Σεπτέμβρη.
Αυτό που εξάγεται ως συμπέρασμα, είπε ο κ. Δημητρίου, είναι πως υπάρχει μια μεγάλη αναγκαιότητα που αφορά το πώς η Κυπριακή Δημοκρατία θα γίνει ή θα προσπαθήσει να γίνει ένα φυσιολογικό κράτος. «Η έλλειψη θεσμικών αντιβάρων είναι γεγονός, είναι δεδομένο. Η επίκληση της αρχής διάκριση των εξουσιών, το ανέλεγκτο του Γενικού Εισαγγελέα και άλλα σημεία πολύ αισθητά που έχουν να κάνουν με την έλλειψη θεσμικών αντιβάρων, δεν μπορεί να συνεχιστεί επ΄ άπειρον», είπε.
Σημείωσε πως η Επιτροπή Θεσμών έχει ανοίξει αυτή τη συζήτηση, έχει γίνει μια πρώτη συνεδρία, στέλνεται εντός των ημερών και η επιστολή που θέτει το πλαίσιο προς τις Νομικές Σχολές των πανεπιστημίων της Κύπρου, και τροχοδρομείται εντός του Φθινοπώρου και το πιο πιθανόν εντός Οκτωβρίου, η διοργάνωση μιας ημερίδας στην οποία θα συζητηθεί το πώς μπορεί να μετεξελιχθεί και τολμηρά να μεταρρυθμιστεί το Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Σε δηλώσεις του ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ Αντρέας Πασιουρτίδης είπε για την έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το κράτος δικαίου στην Κύπρο πως υπάρχουν κάποια σοβαρά ευρήματα, αλλά και κάποιες πολύ σοβαρές συστάσεις στην έκθεση, οι οποίες θα πρέπει να ληφθούν πολύ σοβαρά υπόψη και από τις αρμόδιες αρχές, αλλά και από τους ανεξάρτητους αξιωματούχους τους οποίους αφορούν οι συστάσεις.
«Θα πρέπει λοιπόν, οι αρμόδιοι να καθορίσουν ένα οδικό χάρτη, ώστε μέχρι την επόμενη έκθεση αυτά τα ζητήματα να είναι, αν όχι πλήρως, επιλυμένα, ώστε να είμαστε πλήρως συμμορφωμένοι με τις συστάσεις, τουλάχιστον να βρίσκονται σε τροχιά υλοποίησης για να μπορούμε να ανταποκρινόμαστε στο κράτος δικαίου που θέλουν οι πολίτες αυτής της χώρας», είπε.
Ο κ. Πασιουρτίδης ανέφερε ότι κάποιες από τις συστάσεις είναι η ενίσχυση της ανεξαρτησίας και λογοδοσίας της Νομικής Υπηρεσίας, η αποτελεσματικότερη εξέταση των υποθέσεων διαφθοράς και η παραπομπή στη δικαιοσύνη σοβαρών υποθέσεων διαφθοράς, αλλά και η ενίσχυση της εμπιστοσύνης των πολιτών προς το σύστημα δικαιοσύνης στην Κύπρο.
Πρόσθεσε πως παρά τη βελτίωση σε σχέση με το 2022, υπάρχει περιθώριο περαιτέρω βελτίωσης, ώστε ο καθένας σε αυτό τον τόπο να νιώθει ότι το τελευταίο καταφύγιο για να βρει το δίκαιο του, που είναι το σύστημα απονομής δικαιοσύνης, είναι τέτοιο, που να του εμπνέει πλήρη εμπιστοσύνη.
Ανέφερε πως σήμερα αναδείχτηκε και πάλι η ανάγκη για να συζητηθούν κάποια πολύ σοβαρά θέματα, όπως είναι το ανέλεγκτο των αποφάσεων του Γενικού Εισαγγελέα, ο διαχωρισμός των δύο ιδιοτήτων του ως δημόσιος κατήγορος και ως νομικός σύμβουλος του κράτους, όπως και η βελτίωση της ταχύτητας απονομής της δικαιοσύνης σε πρώτο βαθμό.
Τόνισε πως όλοι μπορούν να συμβάλουν εκεί όπου έκαστος μπορεί, για να υπάρξει βελτίωση στους τομείς όπου μας καλεί να το πράξουμε η ΕΕ. «Σε αυτό τον αγώνα είμαστε όλοι σύμμαχοι, αφού η εικόνα που εκπέμπει το κράτος προς τα έξω αφορά όλους μας, επηρεάζει όλους μας, αντικατοπτρίζει το επίπεδο όλων μας», ανέφερε.
Σύνοψη κεφαλαίου για την Κύπρο
Όπως αναφέρεται στη σύνοψη του κεφαλαίου για την Κύπρο, οι συστάσεις που καταγράφονται ζητούν από την Κύπρο:
(α) να ενισχύσει την ανεξαρτησία και τη λογοδοσία της εισαγγελικής αρχής, μεταξύ άλλων παρέχοντας τη δυνατότητα επανεξέτασης αποφάσεων του Γενικού Εισαγγελέα να μην ασκήσει δίωξη ή να αναστείλει διαδικασίες, λαμβάνοντας υπόψη τις ευρωπαϊκές αρχές της ανεξαρτησίας και της αυτονομίας της εισαγγελίας,
(β) να εισαγάγει κανόνες για την αποκάλυψη περιουσιακών στοιχείων εκλεγμένων αξιωματούχων, ώστε να προβλέπεται τακτική και ολοκληρωμένη κατάθεση στοιχείων, σε συνδυασμό με την αποτελεσματική, τακτική και πλήρη επιβεβαίωση των στοιχείων,
(γ) να διασφαλίσει πως η Ανεξάρτητη Αρχή κατά της Διαφθοράς που δημιουργήθηκε πρόσφατα έχει τους οικονομικούς πόρους, το προσωπικό και τις τεχνικές δυνατότητες και πόρους να εκπληρώσει αποτελεσματικά τις αρμοδιότητες της,
(δ) να υιοθετήσει νομοθεσία που να διασφαλίζει τη δίκαιη και διάφανη χρήση κονδυλίων για διαφήμιση από το δημόσιο και από εταιρίες που ανήκουν στο κράτος,
(ε) να συνεχίσει τη διαδικασία ενίσχυσης κανόνων και κανονισμών για βελτίωση της ανεξαρτησίας των δημόσιων ΜΜΕ, λαμβάνοντας υπόψη τα σχετικά ευρωπαϊκά πρότυπα και
(ζ) να προχωρήσει με την υιοθέτηση πλαισίου για αποτελεσματική και έγκαιρη διαβούλευση με τα ενδιαφερόμενα μέρη όσον αφορά τη νομοθετική διαδικασία, και να διασφαλίσει την εφαρμογή του.
Όσον αφορά την πρόοδο που έχει σημειωθεί σε σχέση με την Έκθεση για το 2022, αναφέρεται πως δεν καταγράφηκε πρόοδος σε σχέση με τη θέσπιση κανόνων για τη διαφάνεια για τα περιουσιακά στοιχεία εκλεγμένων αξιωματούχων ώστε να υπάρχει τακτική και ολοκληρωμένη καταχώρηση των στοιχείων τα οποία να επιβεβαιώνονται πλήρως και σε τακτική βάση.
Ωστόσο, καταγράφεται σημαντική πρόοδος στη διασφάλιση πως οι μεταρρυθμίσεις για τον τρόπο διορισμού των δικαστών του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου και του Ανωτάτου Δικαστηρίου συνάδουν με τις σχετικές ευρωπαϊκές αρχές και τη γνώμη της Επιτροπής της Βενετίας.
Καταγράφεται επίσης μερική πρόοδος όσον αφορά τη μεταρρύθμιση της σύνθεσης του Ανώτατου Δικαστικού Συμβουλίου και τη διασφάλιση πως συνάδει με τις ίδιες αρχές. Μερική πρόοδος έχει καταγραφεί ακόμα όσον αφορά τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας της διερεύνησης και των αποφάσεων υποθέσεων διαφθοράς σε υψηλό επίπεδο, μεταξύ άλλων μέσω της ενίσχυσης του γραφείου του Γενικού Εισαγγελέα και της οικονομικής του ανεξαρτησίας.
Μερική πρόοδος καταγράφεται επίσης στην ενίσχυση των κανονισμών για την βελτίωση της ανεξαρτησίας των δημόσιων μέσων ενημέρωσης, καθώς και στην βελτίωση του πλαισίου για τη δημόσια διαβούλευση στη νομοθετική διαδικασία.
Δείτε το κεφάλαιο σχετικά με την κατάσταση του κράτους δικαίου στην Κύπρο εδώ.
Θεσμός Δημοσιονομικού Συμβουλίου Κύπρου
Η Επιτροπή συζήτησε το πιο πάνω θέμα μέσω του οποίου εξετάστηκε ο θεσμός του Δημοσιονομικού Συμβουλίου Κύπρου.
O Πρόεδρος της Επιτροπής Θεσμών Δημήτρης Δημητρίου είπε πως αυτεπάγγελτα, ο ΔΗΣΥ ενέγραψε το θέμα με αφορμή την επιστολή που έστειλε ο Πρόεδρος του Συμβουλίου προς τον Υπουργό Οικονομικών για το γεγονός ότι δεν ενημερώθηκε για τον συμπληρωματικό προϋπολογισμό που κατατέθηκε στη Βουλή.
«Όταν δημιουργούμε θεσμούς, όταν δημιουργούμε οργανισμούς σε αυτή τη χώρα, οφείλουμε να τους σεβόμαστε και να τους λαμβάνουμε υπόψη. Η δημοσιονομική σταθερότητα δεν είναι κάτι το οποίο μπορούμε να παίζουμε και το Δημοσιονομικό Συμβούλιο προφανώς έχει ρόλο να διαδραματίσει», είπε.
Ο κ. Δημητρίου ανέφερε πως η Επιτροπή εξέτασε το πώς μπορεί να ενδυναμώσει και να θωρακίσει το Συμβούλιο ώστε να παράγει περισσότερο έργο και να βοηθήσει το κράτος.
Nomoplatform-ΚΥΠΕ
