Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Προσφύγων, Εγκλωβισμένων, Αγνοουμένων και Παθόντων, κατά τη διάρκεια της συνεδρίας στις 06/02/2024, συζήτησε θέματα που αφορούν τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι εγκλωβισμένοι στα μαρωνίτικα χωριά, την εν γένει διαχείριση των τουρκοκυπριακών περιουσιών στις ελεύθερες περιοχές και τα προβλήματα που προκύπτουν από τη μη χορήγηση πολεοδομικών αδειών σε εγκεκριμένους μισθωτές τουρκοκυπριακών τεμαχίων στην ενορία Αγίας Φυλάξεως στον δήμο Λεμεσού.
Υποσχέσεις για αποζημιώσεις στους πληγέντες από τα ακραία φαινόμενα στον Κορμακίτη
Τις ζημιές που υπέστη το μαρωνίτικο χωριό Κορμακίτης, στα κατεχόμενα, από τα ακραία καιρικά φαινόμενα, παρουσίασε στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Προσφύγων και Εγκλωβισμένων ο αναπληρωτής κοινοτάρχης του χωριού, Βαλεντίνος Κουμέττος, με τους αρμόδιους να υπόσχονται αποζημιώσεις και αποκατάσταση των ζημιών μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου.
Σε δηλώσεις του έξω από την Επιτροπή, ο κ. Κουμμέττος είπε ότι ήταν πολύ ακραία τα φαινόμενα, «η θεομηνία ήταν και απρόβλεπτη και πολύ επικίνδυνη. Τα νερά του ποταμού είχαν τόση ορμή που κινδύνευσαν ζωές. Ευτυχώς που έγινε βράδυ, γιατί αν κυκλοφορούσαν στους δρόμους, τότε σίγουρα θα είχαμε δυστυχήματα».
«Θέλω να ευχαριστήσω ιδιαίτερα τη Βουλή των Αντιπροσώπων και την αρμόδια επιτροπή της Βουλής, η οποία ανταποκρίθηκε άμεσα και μας κάλεσε εδώ, όπου ήταν όλοι παρόντες και το Υπουργείο Γεωργίας και η Υπηρεσία Ανθρωπιστικών Θεμάτων και το Υφυπουργείο Τουρισμού και ο Έπαρχος Κερύνειας, εκ μέρους του Υπουργείου Εσωτερικών και μας υποσχέθηκαν ότι θα μας βοηθήσουν», είπε.
Ο κοινοτάρχης είπε ότι σημειώθηκαν ζημιές στις υποδομές, αναφέροντας ότι το γήπεδο που παραδόθηκε πριν 15 μέρες έπαθε «φοβερή ζημιά, ιδιαίτερα στο γρασίδι». Πρόσθεσε ότι οι δρόμοι έχουν καταστεί επικίνδυνοι, σημειώνοντας ότι αν δεν υπάρξει ανταπόκριση στις εκκλήσεις, «θα έχουμε δυστυχήματα».
Ανέφερε ακόμα ότι η καταγραφή των ζημιών από ιδιώτες για τα υποστατικά εντός του χωριού συμπληρώνεται αυτές τις μέρες, ενώ παραμένει το πρόβλημα με τα υποστατικά των βοσκών, των γεωργών και των μελισσοκόμων που είναι έξω από το χωριό και είναι αδύνατη η πρόσβαση ακόμα. «Έχουν καταστεί αδιάβατοι οι αγροτικοί μας δρόμοι και ζητούμε άμεσα τη βοήθεια του κράτους για να μπορέσει ο κόσμος να μεταβεί στις εργασίες του, είπε.
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση είπε ότι ακόμα δεν έχει καθοριστεί το κόστος των ζημιών. «Έχουν πληγεί 50 κατοικίες, τρεις εκ των οποίων πολύ σοβαρά. Τα υποστατικά τριών βοσκών έχουν διαλυθεί και για τις αγροτικές καλλιέργειες, σε σιτηρά, πατάτες κ.λπ., η ζημιά θα εκτιμηθεί σύντομα», ανέφερε, σημειώνοντας ότι ο Έπαρχος Κερύνειας θα μεταβεί την Πέμπτη στο χωριό, ενώ είπε ότι τέθηκε ως χρονοδιάγραμμα το τέλος Φεβρουαρίου για να αποκατασταθούν οι ζημιές και ίσως γίνουν και πληρωμές προς τον κόσμο.
Πρόσθεσε ότι οι συνθήκες είναι ιδιάζουσες με την κατοχή, σημειώνοντας ότι ήρθαν επί τόπου και είδαν τις ζημιές οι βουλευτές Κερύνειας, ο Πρόεδρος της Επιτροπής Προσφύγων και Εγκλωβισμένων και Παθόντων, η Άννα Αριστοτέλους από την Υπηρεσία Ανθρωπιστικών Θεμάτων, οι υπεύθυνοι του ΚΟΑ. «Ελπίζουμε ότι κατάλαβαν το πρόβλημα και την ιδιομορφία του ζητήματος», σημείωσε.
Ο κ. Κουμέττος ανέφερε ότι ο Κορμακίτης και ο κόσμος του δίνουν έναν αγώνα άνευ προηγουμένου για να κρατήσουν ζωντανό το χωριό, «να διατηρήσουν το χριστιανικό και το ελληνικό στοιχείο στην κατεχόμενη βόρεια Κύπρο. Είναι κρίμα να επωμιστούν και όλο αυτό το κόστος που ήταν εξαιτίας μιας θεομηνίας», είπε.
Ερωτηθείς αν υπάρχει ενδιαφέρον για νέες επανεγκαταστάσεις, είπε ότι το σχέδιο που υπάρχει από Υφυπουργείο Πρόνοιας δεν είναι τόσο λειτουργικό, σημειώνοντας ότι το ενδιαφέρον για επανεγκατάσταση έχει μειωθεί. «Ο κόσμος που μένει στο χωριό είναι απαραίτητος, περίπου 310 άτομα επανεγκαταστάθηκαν, να τους βοηθήσουμε να κρατηθούν εκεί. Να μην ξεχνάμε και τους 42 εγκλωβισμένους από το 1974, οι οποίοι ήταν και η βασική αιτία για να έχουμε τώρα το χωριό μας ζωντανό. Ελπίζουμε να αλλάξει το σχέδιο προς το καλύτερο», ανέφερε.
Ο Αναπληρωτής Πρόεδρος της Επιτροπής, βουλευτής του ΑΚΕΛ, Χρίστος Χριστόφιας, ανέφερε ότι έχουν γίνει αρκετές καταστροφές και ζημιές και σε κοινοτικές, δημόσιες υποδομές και σε ιδιωτικές περιουσίες, κατοικίες, στο κοινοτικό γήπεδο και στη μία ξενοδοχειακή μονάδα που υπάρχει στο χωριό.
«Ως ΑΚΕΛ επισκεφτήκαμε την περασμένη βδομάδα το χωριό για να δούμε ιδίοις όμμασι τις ζημιές, να διαβουλευτούμε με το κοινοτικό συμβούλιο του Κορμακίτη, για τον τρόπο αντιμετώπισης της κατάστασης. Δυστυχώς, από την αντίθετη πλευρά, λειτούργησε με απαράδεκτη ολιγωρία η κυβέρνηση», σημείωσε, κάνοντας λόγο για επικοινωνιακή διαχείριση, καθώς μία βδομάδα μετά οι αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες δεν έχουν επισκεφτεί το χωριό και αναμένεται να το κάνουν την Πέμπτη.
«Θεωρούμε ότι το ΥΠΕΣ οφείλει να αναλάβει συντονιστικό ρόλο ανάμεσα στα αρμόδια κυβερνητικά τμήματα», ανέφερε. Σημείωσε ότι οι αρμόδιες υπηρεσίες είπαν ότι μέχρι τέλος Φεβρουαρίου θα δώσουν τα χρήματα. «Θα επαναφέρουμε το θέμα στην Επιτροπή Προσφύγων, στο τέλος Φεβρουαρίου για να ελέγξουμε ως Βουλή αν έχουν γίνει τα δέοντα».
Απαντώντας σε ερώτηση για την αποτυχία του πρόσφατου αντιπλημμυρικού έργου, ο κ. Χριστόφιας είπε ότι είναι αναγκαίος ο σχεδιασμός για μόνιμη αντιπλημμυρική υποδομή στον Κορμακίτη. Σημείωσε ότι αναφορικά με το συγκεκριμένο έργο πρέπει τα αρμόδια όργανα της πολιτείας να διερευνήσουν το θέμα.
Η βουλευτής του ΔΗΣΥ, Ρίτα Θεοδώρου Σούπερμαν, είπε ότι προκλήθηκαν πολλές ζημιές εξαιτίας της κακοκαιρίας. Σημείωσε ότι με τη δημιουργία του γηπέδου έγιναν αντιπλημμυρικά έργα, τα οποία ως φαίνεται δεν ήταν ικανά να σταματήσουν τη ροή του ποταμού.
«Πρόκειται για μια κακοτεχνία, όπως είδαμε εκ του αποτελέσματος. Είναι απαράδεκτο αυτές οι κακοτεχνίες να επηρεάζουν την ασφάλεια και την υγεία των κατοίκων», σημείωσε.
Η κ. Σούπερμαν είπε ότι είναι αυτονόητο ότι πέραν των αποζημιώσεων, που θα δοθούν από την κυβέρνηση, που θα είναι μια προσωρινή λύση, σε περίπτωση που επαναληφθούν αυτά τα φαινόμενα θα έχουμε ξανά το ίδιο σενάριο και τις ίδιες καταστροφές. Άρα επιβάλλεται να γίνουν τα απαραίτητα αντιπλημμυρικά έργα με την ανάλογη εποπτεία και δημοσιονομικό έλεγχο, σημείωσε.
Παγοποίηση ραγδαίων αυξήσεων ενοικίων τ/κ περιουσιών προτείνει η Επ. Προσφύγων
Ραγδαίες αυξήσεις κατέγραψαν τα ενοίκια επαγγελματικών υποστατικών από την Υπηρεσία διαχείρισης τουρκοκυπριακών περιουσιών στη Λεμεσό. Οι εγκεκριμένοι μισθωτές απέστειλαν επιστολές προς τη Βουλή, και η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Προσφύγων συζήτησε το θέμα, με αποτέλεσμα να ζητήσει από την Υπηρεσία να παγοποιηθεί η διαδικασία αναθεώρησης των ενοικίων, μέχρι να έρθουν τα νέα κριτήρια υπολογισμού ενοικίου από την Υπηρεσία στην αρμόδια επιτροπή.
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής, Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Νίκος Κέττηρος, είπε ότι η Βουλή έλαβε πολλά παράπονα από εκτοπισμένους, κυρίως στην πόλη και επαρχία Λεμεσού, για ραγδαία αύξηση των τιμών των ενοικίων που επιβλήθηκαν απροειδοποίητα από την Υπηρεσία διαχείρισης τ/κ περιουσιών. Όπως είπε, σε επιστολές πολιτών, αναφέρονταν περιπτώσεις που το ενοίκιο αυξήθηκε από €150 σε €2.800 και σε άλλη περίπτωση από €30 σε €999.
«Ζητήσαμε να εξεταστεί αυτεπάγγελτα το ζήτημα για να δούμε πώς υπολογίζει η Υπηρεσία την αύξηση των ενοικίων», είπε, σημειώνοντας ότι και η ίδια η Επιτροπή ζήτησε στο παρελθόν εξορθολογισμό των ενοικίων των τουρκοκυπριακών περιουσιών. «Δεν ταχθήκαμε ποτέ, ούτε θα ταχθούμε υπέρ αυτών των ενοικίων που επιβάλλονταν το προηγούμενο διάστημα, των €20-€50. Εξορθολογισμός είναι να επιβληθούν οι αυξήσεις που πρέπει να επιβληθούν, αλλά σε λογικά επίπεδα», είπε.
Όπως σημείωσε, με τον τρόπο που ενεργεί αυτή τη στιγμή το κράτος, ουσιαστικά συμβάλλει στην αύξηση των ενοικίων στη Λεμεσό. «Όταν έρχεται το κράτος σε μια περιοχή που υπήρχαν μηχανουργεία να επιβάλλει αυξήσεις μέχρι 1000%, να παίρνει τα ενοίκια στα €2.800, φανταστείτε ο ιδιώτης που είναι πολύ κοντά πού θα πάρει τα ενοίκια», είπε, υπογραμμίζοντας ότι το ζήτημα της αύξησης των ενοικίων στη Λεμεσό θα επιδεινωθεί.
Το αγοραίο ενοίκιο, όπως το καθορίζει η Υπηρεσία διαχείρισης τ/κ περιουσιών, με βάση τις εκτιμήσεις του Κτηματολογίου, εδράζεται σε συγκριτικά στοιχεία αγοραπωλησιών. Ο κ. Κέττηρος σημείωσε ότι οι αγοραπωλησίες που έγιναν στην περιοχή για διαμερίσματα «ενδεχομένως από ολιγάρχες για να αποκτήσουν διαβατήρια, ενδεχομένως και για ξέπλυμα βρώμικου χρήματος για περιπτώσεις που διερευνώνται», χρησιμοποιούνται ως δεδομένα για να επιβληθεί αγοραίο ενοίκιο σε ανθρώπους που συνεχίζουν από το 1974 «να είναι αλουμινητζήδες, μηχανικοί ή πελεκάνοι. Δεν άλλαξαν τη χρήση των υποστατικών τους. Όταν την αλλάξουν να αναθεωρηθεί και το ύψος του ενοικίου», σημείωσε.
Σημείωσε ότι όταν ζητούμε λογική αύξηση των ενοικίων και όχι ραγδαία, αυτό μπορεί να θεωρηθεί λαϊκισμός. «Ζητήσαμε από την Υπηρεσία μέχρι να κατατεθούν τα κριτήρια, τα οποία μας τάσσουν ότι θα κατατεθούν εδώ και εννιά χρόνια, μας είπαν επόμενο μήνα θα τα φέρουν, μέχρι να τα φέρουν και να τα δούμε συγκεκριμένα, να παγώσει η διαδικασία».
Ερωτηθείς σχετικά, ο κ. Κέττηρος είπε ότι ο διευθυντής της Υπηρεσίας διαχείρισης τ/κ περιουσιών, Γιώργος Ματθαιόπουλος επιβεβαίωσε ότι θα παγοποιηθεί η διαδικασία, μέχρι να έρθουν τα νέα κριτήρια στη Βουλή.
Η Βουλευτής του ΔΗΣΥ, Ρίτα Σούπερμαν, είπε ότι παρατηρήθηκε κατακόρυφη αύξηση των ενοικίων από την Υπηρεσία Διαχείρισης τ/κ περιουσιών, τα οποία δεκαπλασιάστηκαν. Ένα συνεργείο αυτοκινήτων, από €126 τον μήνα καλείται να πληρώσει €999. Είναι λογικό ότι αυτή η επιχείρηση, όπως και πολλές άλλες σε όλη την Κύπρο, να αντιμετωπίζουν κίνδυνο να κλείσουν, είπε.
«Η κυβέρνηση οφείλει πρωτίστως να αναθεωρήσει τα κριτήρια, έτσι ώστε να υπάρξει μία λογική αύξηση, αλλά να υπάρξει και ενημέρωση των επηρεαζομένων εκ των προτέρων ή ακόμα και να δοθούν εναλλακτικές λύσεις. Οι εκτοπισμένοι επαγγελματίες που δεν έλαβαν ποτέ την ανάλογη απόδοση για τις επιχειρήσεις και τις περιουσίες τους στα κατεχόμενα, τουλάχιστον θα έπρεπε να έχουν πιο ανθρωπιστική αντιμετώπιση», σημείωσε.
Όπως είπε, «ζητήσαμε όπως η διαδικασία σταματήσει, μέχρι να έχουμε τα κριτήρια στη Βουλή για να τα συζητήσουμε».
Ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ, Χρίστος Σενέκης, είπε ότι η αναθεώρηση των ενοικίων των συγκεκριμένων υποστατικών κρίθηκε επιβεβλημένη από την Υπηρεσία διαχείρισης τ/κ περιουσιών, λόγω της σημαντικής αύξησης της αξίας των επίμαχων περιοχών και της ανάγκης προστασίας του ίσου και υγιούς ανταγωνισμού.
Σημείωσε ότι ο υπολογισμός των αναθεωρημένων ενοικίων έγινε στη βάση του 80% των αγοραίων ενοικίων στην περιοχή, όπως επιτάσσουν οι κανονισμοί λειτουργίας της Υπηρεσίας.
«Τα πολύ χαμηλά ενοίκια που χρεώνονταν τις προηγούμενες δεκαετίες ασφαλώς δεν δικαιολογούν τον ξαφνικό επαγγελματικό θάνατο των εκτοπισμένων, που συνεχίζουν να εξασκούν το επιτήδευμά τους στο υπό αναθεώρηση ενοικίου υποστατικό», σημείωσε.
Εντούτοις, είπε, το ζήτημα θα πρέπει να αντιμετωπιστεί ολοκληρωμένα, στη βάση πραγματικών δεδομένων. «Η Υπηρεσία διαχείρισης τ/κ περιουσιών, θα πρέπει να λαμβάνει λογικά ενοίκια για να μπορεί να ασκεί αποτελεσματικά την αποστολή της προς όφελος των προσφύγων, αλλά εκεί όπου υπάρχει αντικειμενική αδυναμία καταβολής των ενοικίων, θα πρέπει να υπάρχει ουσιαστική αρωγή της πολιτείας για την επαγγελματική μετεγκατάσταση των επηρεαζομένων», σημείωσε.
Επιπρόσθετα, η Επιτροπή εξέτασε τα ακόλουθα σχέδια νόμου:
Ο περί Προϋπολογισμού της Παγκύπριας Ένωσης Προσφύγων του 2024 Νόμος του 2024
Η Επιτροπή εξέτασε το πιο πάνω νομοσχέδιο σκοπός του οποίου είναι η έγκριση πληρωμής από το Ταμείο της Παγκύπριας Ένωσης Προσφύγων ποσού που δεν υπερβαίνει τις €353.383 για τη χρήση του έτους που λήγει την 31η Δεκεμβρίου 2024.
Η Επιτροπή αποφάσισε την προώθηση του νομοσχεδίου ενώπιον της Ολομέλειας για ψήφιση.
Η Επιτροπή εξέτασε την πιο πάνω πρόταση νόμου σκοπός της οποίας είναι η τροποποίηση του περί Τουρκοκυπριακών Περιουσιών (Διαχείριση και Άλλα Θέματα) (Προσωρινές Διατάξεις) Νόμου, ώστε ο Κηδεμόνας Τουρκοκυπριακών Περιουσιών υποχρεούται να προβαίνει στη δημοσίευση όλων των διαθέσιμων τουρκοκυπριακών περιουσιών πριν από την ετοιμασία μελέτης στατικής επάρκειάς τους.
Η Επιτροπή αποφάσισε την προώθηση της πρόταση νόμου ενώπιον της Ολομέλειας για ψήφιση.
Nomoplatform-ΚΥΠΕ
