Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εσωτερικών, κατά τη διάρκεια της συνεδρίας στις 13/05/2024, συζήτησε το ακόλουθο θέμα:
Εγγραφές στον εκλογικό κατάλογο και ενδεχόμενο παρατυπιών
Η Επιτροπή συζήτησε το πιο πάνω θέμα μέσω του οποίου εξετάστηκαν οι εγγραφές στον εκλογικό κατάλογο και το ενδεχόμενο παρατυπιών.
Στην Αστυνομία οι πρώτες υποθέσεις για ψευδείς μετοικίσεις εκλογέων
Έφτασαν στην Αστυνομία οι πρώτες υποθέσεις που αφορούν ψευδείς δηλώσεις τόπου διαμονής, για σκοπούς εγγραφής στους εκλογικούς καταλόγους για τις επερχόμενες εκλογές τοπικής αυτοδιοίκησης.
Όπως ανέφερε στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εσωτερικών ο Υπαρχηγός της Αστυνομίας Δημήτρης Δημητρίου το περασμένο διάστημα παρέλαβαν από τον Έπαρχο δύο επιστολές, ενώ σήμερα ήρθαν ενώπιόν τους 34 τέτοιες υποθέσεις και δόθηκαν οδηγίες για άμεση διερεύνηση για το ενδεχόμενο ποινικού αδικήματος.
Η Επιτροπή εξέτασε αυτεπάγγελτα το φαινόμενο των ενδεχόμενων παρατυπιών στις εγγραφές στους εκλογικούς καταλόγους, ύστερα από εγγραφή του θέματος από τους Βουλευτές του ΔΗΚΟ Χρύση Παντελίδη και Πανίκο Λεωνίδου. Ο κ. Παντελίδης ζήτησε να ενημερωθεί για την έκταση του φαινομένου και για της δυνατότητες πρόληψης και αποφυγής του φαινομένου αυτού μελλοντικά. Επιπλέον ο κ. Λεωνίδου έθεσε το θέμα του ελέγχου από τις αρχές και της ευθύνης των αρμοδίων αρχών και της αστυνομίας.
Κατά τη συζήτηση ο Προϊστάμενος της Υπηρεσίας Εκλογών Μενέλαος Βασιλείου ανέφερε ότι υποβλήθηκαν 20.890 αιτήσεις για μεταφορά εκλογικών δικαιωμάτων λόγω αλλαγής διεύθυνσης και 3.560 ενστάσεις κατά τη διάρκεια που ήταν αναρτημένος ο εκλογικός κατάλογος. Από αυτές τις ενστάσεις το 41% έγινε αποδεκτό και το 58% απορρίφθηκε. Σε 1.461 περιπτώσεις υπήρξε απόφαση ότι οι αιτήσεις για μετοίκηση ήταν παράτυπες.
Ο κ. Βασιλείου είπε ακόμα ότι δεν υπάρχει αυτοματοποιημένο σύστημα ελέγχου των αιτήσεων και ότι υπήρξε μεγάλη πίεση, ιδιαίτερα κατά τις τελευταίες ημέρες που οι αιτήσεις υποβάλλονταν μαζικά. Σημείωσε επίσης ότι με βάση το άρθρο 103 του νόμου, όποιος προβαίνει σε ψευδείς δηλώσεις πιθανώς να είναι ένοχος ποινικού αδικήματος.
Όσον αφορά την αυτοματοποίηση του νέου συστήματος εκλογών, ανέφερε ότι φαίνεται να χάνεται και η προθεσμία των εκλογών του 2026, ωστόσο το θέμα της αυτόματης εγγραφής προχωρά. Συμπλήρωσε ότι το μεγάλο αγκάθι είναι η δήλωση της διεύθυνσης κι ο έλεγχος, ενώ είπε ότι υπάρχει σκέψη από το Υπουργείου Εσωτερικών να μην επιτρέπεται η μεταφορά εκλογικών δικαιωμάτων έναν χρόνο πριν από τις εκλογές.
Ο Έπαρχος Λευκωσίας, Ανδρέας Χατζηπάκκος ανέφερε ότι πριν καν δημοσιευτεί ο κατάλογος αφαιρέθηκαν 99 αιτήσεις αυτεπάγγελτα, ενώ στη συνέχεια απορρίφθηκε το 48% των ενστάσεων. Διαβεβαίωσε ότι όσες ενστάσεις εγκρίθηκαν θα πάνε στην αστυνομία για διερεύνηση χωρίς καμιά εξαίρεση.
Όσον αφορά τρόπους πρόληψης του φαινομένου, σημείωσε ότι αυτό μπορεί να γίνει με προσκόμιση λογαριασμού κοινής ωφελείας, ή ενοικιαστηρίου ή ενός συνδυασμού των εγγράφων αυτών ανάλογα με την περίπτωση.
Η έπαρχος Λεμεσού Ηλέκτρα Παναγιώτου ανέφερε ότι οι περισσότερες αιτήσεις όπως και ενστάσεις ήταν της τελευταίας στιγμής δημιουργώντας ιδιαίτερες δυσκολίες στην εξέτασή τους. Επεσήμανε επίσης τις ιδιαίτερες δυσκολίες που υπάρχουν σε κοινότητες όπου εκλογείς διατηρούν δεύτερες εξοχικές κατοικίες.
Ο Γραμματέας της Ένωσης Δήμων Μιχάλης Σωκράτους είπε ότι είναι πολύ λυπηρό να υπάρχει αυτό το αναχρονιστικό σύστημα εξεύρεσης του τόπου κατοικίας, με το θεσμό του κοινοτάρχη. Έθεσε επίσης το θέμα της δημιουργία μητρώου δημοτών.
Ο Πρόεδρος της Ένωσης Κοινοτήτων Ανδρέας Κιτρομηλίδης επεσήμανε το πρόβλημα που προκύπτει με τη μεταφορά ψηφοφόρων χωρίς έγκριση του κοινοτάρχη για κοινότητας με κάτω από 200 ψηφοφόρους, σημειώνοντας ότι σε πολλές τέτοιες κοινότητες ο αριθμός έχει πλέον υπερβεί τους 200.
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Εσωτερικών, Βουλευτής του ΑΚΕΛ Άριστος Δαμιανού ανέφερε ότι πολιτικά και με απόλυτη βεβαιότητα μπορεί να πει ότι υπήρξαν παράνομες και παράτυπες αιτήσεις για μετοικήσεις. Ζήτησε να τρέξουν οι ποινικές έρευνες ώστε οι πολίτες να μάθουν να σέβονται τους νόμους. Πρόσθεσε ότι υπάρχει θεσμική υποχρέωση να εξεταστεί το σύνολο των ενστάσεων αμέσως, ενώ πέραν τω πολιτών που δήλωσαν λανθασμένα μεταφορά διεύθυνσης θα πρέπει να διερευνηθούν υποψήφιοι που έπαιρναν αιτήσεις με αυτονόητο σκοπό.
Είπε επίσης ότι θα πρέπει να υπάρξει διάλογος με την εκτελεστική εξουσία ώστε να κλείσουν πολλές παθογένειες που επιτρέπουν την αυθαιρεσία.
Ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ Πανικός Λεωνίδου ανέφερε ότι αυτή η μαζική μετεγγραφή ψηφοφόρων έχει προκαλέσει ανησυχίες και την αντίδραση των πολιτών και ιδιαίτερα των κομμάτων που ανησυχούν λόγω αυτής της παρέμβασης με έναν παράτυπο τρόπο. Σημείωσε ότι η παράτυπη εγγραφή σε εκλογικά κέντρα δημιουργεί προβλήματα νομιμοποίηση της δημοκρατίας και ισοδυναμεί με νόσφιση και κατάχρηση εξουσίας.
Τέτοια αντιδημοκρατικά φαινόμενα, πρόσθεσε, δεν μπορούν να περάσουν απαρατήρητα. Σημείωσε ότι η Επιτροπή ζήτησε από την εκτελεστική εξουσία να συζητηθεί το θέμα για να αποφευχθούν παρόμοια φαινόμενα στο μέλλον, μετά τις εκλογές Ιουνίου.
Συναφείς δημοσιεύσεις στα ΜΕ:
Stockwatch: Στην αστυνομία 35 υποθέσεις για μετακινήσεις ψηφοφόρων
Επιπρόσθετα, η Επιτροπή εξέτασε τα ακόλουθα σχέδια νόμου:
Ο περί Επαρχιακών Οργανισμών Αυτοδιοίκησης (Τροποποιητικός) (Αρ. 2) Νόμος του 2024
Η Επιτροπή εξέτασε το πιο πάνω νομοσχέδιο σκοπός του οποίου είναι η ρύθμιση τεχνικών ζητημάτων για την πιο εύρυθμη λειτουργία του νόμου, περιλαμβανομένων θεμάτων που αφορούν τη σύνθεση των συμβουλίων των Επαρχιακών Οργανισμών Αυτοδιοίκησης, το προσωπικό τους και την έγκριση του προϋπολογισμού τους.
Εισάγονται επίσης συμπληρωματικές διατάξεις αναφορικά με κάποιες βασικές αρμοδιότητες των Επαρχιακών Οργανισμών Αυτοδιοίκησης και, επιπλέον, εισάγονται διατάξεις που στοχεύουν στην ομαλή σύζευξη των διατάξεων του βασικού νόμου και των διατάξεων της περί της Ενιαίας Διαχείρισης Υδάτων και της περί της Ποιότητας του Νερού Ανθρώπινης Κατανάλωσης νομοθεσίας, ενώ εισάγεται και η δυνατότητα εξώδικης ρύθμισης αδικημάτων σε καθορισμένες περιπτώσεις και η δυνατότητα αναστολής παροχής υπηρεσιών.
Επιπλέον, ενισχύεται η λειτουργικότητα των μεταβατικών διατάξεων, προκειμένου να διευκολυνθεί η ομαλή μετάβαση από το υφιστάμενο, στο νέο πλαίσιο λειτουργίας, με τη ρύθμιση θεμάτων που αφορούν, μεταξύ άλλων, τα υφιστάμενα ταμεία καθώς και τραπεζικές εργασίες.
Φρένο στις αλλαγές της τελευταίας στιγμής βάζει η Βουλή για τη μεταρρύθμιση ΤΑ
Με στόχο να διευθετηθούν σημαντικά ζητήματα που αφορούν τη μεταρρύθμισης της τοπικής Αυτοδιοίκησης, το Υπουργείο Εσωτερικών συζήτησε στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εσωτερικών, τροποποιήσεις του νόμου για τους Επαρχιακούς Οργανισμούς Αυτοδιοίκησης (ΕΑΟ).
Η Επιτροπή Εσωτερικών αποφάσισε να εγκρίνει μόνο δύο επιμέρους αλλαγές στην Ολομέλεια της ερχόμενης Πέμπτης και να επανεξετάσει τις υπόλοιπες μετά τις εκλογές της 9ης Ιουνίου. Έστειλε ταυτόχρονα το μήνυμα ότι δεν πρόκειται να εγκρίνει προεκλογικά άλλες τροποποιήσεις που αφορούν τη μεταρρύθμιση, εκφράζοντας δυσφορία για την καθυστέρηση με την οποία ήρθαν.
Ιδιαίτερη ανησυχία εξέφρασαν Βουλευτές για τη μεταφορά την αρμοδιότητας αδειοδότησης της ανάπτυξης γης από τις 30 υφιστάμενες πολεοδομικές και οικοδομικές αρχές στους πέντε ΕΑΟ. Το τροποποιητικό νομοσχέδιο ζητά την αναστολή παραλαβής αιτήσεων από 7 Ιουνίου μέχρι 1 Ιουλίου 2024, οπότε και οι ΕΑΟ θα αρχίσουν να λειτουργούν ως πολεοδομικές αρχές. Το διάστημα αυτό θα δώσει την ευκαιρία σε υφιστάμενους υπαλλήλους που έχουν αποσπασπαστεί να μετακινηθούν.
Οι Βουλευτές, αφού επεσήμαναν την καθυστέρηση που ήδη υπάρχει στο εξέταση των αιτήσεων ενόψει της μεταφοράς αρμοδιοτήτων, εξέφρασαν ανησυχία για την αναστολή της διαδικασίας, θεωρώντας ότι αυτό θα επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό την οικονομία και την κοινωνία. Η λύση που προέκριναν είναι η συνέχιση της παραλαβής των αιτήσεων από τους δήμους χωρίς να τις εξετάζουν, με στόχο να μεταφερθούν από 1 Ιουλίου στους ΕΑΟ. Η Επιτροπή ζήτησε επίσης ενημέρωση από το αρμόδιο Υπουργείο για πολεδομικές και οικοδομικές άδειες σε εκκρεμότητα.
Η Ανώτερη Διοικητική Λειτουργός στο Υπουργείο Εσωτερικών Κάκια Δημητρίου, ανέφερε ότι το βάρος των προετοιμασιών έχει πέσει στη διεύθυνση αδειδότησης, έχει εντοπιστεί το προσωπικό που θα αποσπαστεί και ότι ζήτησαν διακοπή παραλαβής των αιτήσεων ώστε να μετακινηθεί αυτό το προσωπικό.
Η κ. Δημητρίου παρουσίασε στην Επιτροπή και άλλα άρθρα άμεσης προτεραιότητας. Ξεκινώντας με το άρθρο 5 που αφορά την σύνθεση του ΕΑΟ, είπε ότι υπάρχει τροποποίηση που αφορά το από που θα προέλθουν οι έξι εκπρόσωποι της Ένωσης Κοινοτήτων. Σύμφωνα με την τροποποίηση, ο Πρόεδρος του Κοινοτικού Συμβουλίου συγκαλεί, το ταχύτερο δυνατό μετά την εκλογή των μελών του Συμβουλίου, συνεδρίαση της οποίας προεδρεύει για σκοπούς εκλογής μεταξύ των μελών του αντιπροσώπων στον ΕΟΑ.
Όσον αφορά τα 10 μέλη από τους δήμους αυτά θα κατανέμονται σε κάθε επαρχία αναλογικά. Το ένα μέλος θα είναι ο Δήμαρχος και τα υπόλοιπα μέλη θα αναδειχθούν από το δημοτικό συμβούλιο στην πρώτη του συνεδρία.
Η τρίτη τροποποίηση αφορά τον Δήμος Αμμοχώστου στον οποίο δεν υπάρχου κοινότητες και θα πρέπει να προέρχονται από τα δημοτικά συμβούλια.
Ο Γραμματέας της Ένωσης Δήμου Μιχάλης Σωκράτους ανέφερε ότι με βάση των αριθμό των μελών δεν μπορούν να εκπροσωπούνται όλοι οι αντιδήμαρχοι ενός δήμου στους ΕΟΑ, αλλά θα εκπροσωπούνται οπωσδήποτε όλοι οι Δήμαρχοι.
Στην Επιτροπή τέθηκε επίσης το θέμα της μη έγκρισης των προϋπολογισμών των ΕΑΟ από τη Βουλή κάτι που δεν αποδέχθηκαν οι Βουλευτές της Επιτροπής Εσωτερικών. Συμφώνησαν ωστόσο να μπει μια μεταβατική πρόνοια για τους πρώτους έξι μήνες, ώστε ο προϋπολογισμός να μη χρειάζεται την έγκριση της Βουλής, για σκοπούς διευκόλυνσης της μεταρρύθμισης.
Από το Υπουργείο Εσωτερικών ζητήθηκε επίσης η έγκριση της λειτουργίας των προσωρινών συντονιστικών συμβουλίων ώστε να μπορέσει να γίνει η απόσπαση του προσωπικού και η ανάθεση άσκησης καθηκόντων σε υφιστάμενη μέλη του προσωπικού από 1 Ιουλίου μέχρι να λειτουργήσει το μόνιμο συμβούλιο του οργανισμού.
Σε δηλώσεις του μετά το πέρας της Επιτροπής, ο Πρόεδρος της, Βουλευτής του ΑΚΕΛ Άριστος Δαμιανού εξέφρασε την ενόχλησή του που ακόμα και σήμερα έρχονται τροποποιητικά και εφραμοστικά νομοσχέδια της μεταρρύθμισης. Παραδέχτηκε ότι ευλόγως υπάρχει ανάγκη για τροποποιήσεις και ανά πάσα στιγμή είναι έτοιμοι να ψηφίσουν τις αναγκαίες αλλαγές για να βελτιωθεί η εφαρμογή των νόμων. Ωστόσο είπε ότι δεν είναι σωστό να ψηφίζονται αλλαγές της τελευταίας στιγμής και θα πρέπει να μπει μια τελεία και να συνεχίσουν με τα άλλα θέματα μετά τις εκλογές.
Σημείωσε ότι για την επόμενη Ολομέλεια θα δεχτούν μόνο δύο επιμέρους αλλαγές που αφορούν τη μεταβατική για έξι μήνες δυνατότητα των επαρχιακών οργανισμών να εγκρίνουν μαζί με την εκτελεστική εξουσία τους προϋπολογισμούς τους και μια ειδική μεταβατική πρόνοια για τους ανθρώπους που θα προΐστανται των υπηρεσιών μέχρι να υπάρξει κανονικός διορισμός μέσα από τις κανονικές διαδικασίες.
Πρόσθεσε ότι όλα τα υπόλοιπα εκκρεμούντα ζητήματα θα συζητηθούν κατά προτεραιότητα αμέσως μετά τις εκλογές της 9η Ιουνίου.
Ο κ. Δαμιανού συμπλήρωσε ότι η Επιτροπή αποφάσισε ομόφωνα να υποβάλει γραπτό ερώτημα στον Υπουργό Εσωτερικών για τη δυνατότητα των ΕΟΑ να εφαρμόσουν τη μεταρρύθμιση με αφορμή το πολύ σημαντικό ζήτημα των αδειδοδοτήσεων.
Ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ Νίκος Σύκας έκρουσε τον κώδων του κινδύνου για το αριθμό των καθυστερημένων αιτήσεων για αδειοδοτήσεις που ήδη υπάρχουν στις αρμόδιες αρχές αυτοδιοίκησης, εξαιτίας και της αναμονής μεταφοράς των αρμοδιοτήτων στον ΕΟΑ.
Πρόσθεσε ότι ζήτησαν από τον αρμόδιο Υπουργό να δώσει προτεραιότητα στο ζήτημα και ζήτησαν γραπτές διαβεβαιώσεις. Εξέφρασε την εκτίμηση ότι από 1η Ιουλίου θα υπάρχουν γύρω στις 40 χιλιάδες καθυστερημένες αιτήσεις και σημείωσε ότι τόσο η εκτελεστική όσο και η νομοθετική εξουσία θα πρέπει να επικεντρωθούν στην επίλυση του θέματος.
Εξέφρασε επίσης απογοήτευση για την καθυστέρηση που υπάρχει στις ρυθμιστικές αλλαγές για την μεταρρύθμιση αναφέροντας ότι ακόμα και αύριο το Υπουργικό Συμβούλιο θα έρθει να εγκρίνει νομοθετικές διατάξεις.
Ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ Πανίκος Λεωνίδου είπε ότι υπήρξαν καθυστερήσεις που δεν προέκυψαν τελευταίως αλλά από την πρώτη στιγμή που δόθηκε παράταση για υλοποίηση της μεταρρύθμισης. Ανέφερε ωστόσο ότι η Κυβέρνηση όφειλε να επισημάνει τα προβλήματα και κενά της νομοθεσίας ώστε να μπορούν να διεξαχθούν οι εκλογές με πιο εύρυθμο τρόπο. Πρόσθεσε ότι η Επιτροπή Εσωτερικών στο σύνολό της είναι έτοιμη να συζητήσει όλα τα θέματα για να αποφευχθούν λάθη και παραλείψεις σε βάρος των πολιτών.
Συναφείς δημοσιεύσεις στα ΜΕ:
Stockwatch: Σωρεία εκκρεμοτήτων βάζουν σε κίνδυνο μεταρρύθμιση ΤΑ
Stockwatch: Πιέσεις στη Βουλή για νομοσχέδια ΤΑ και πολιτογραφήσεις
Ο περί Αρχείου Πληθυσμού (Τροποποιητικός) Νόμος του 2024
Η Επιτροπή εξέτασε την πιο πάνω πρόταση νόμου σκοπός της οποίας είναι η αναθεώρηση του ισχύοντος νομοθετικού πλαισίου αναφορικά με την πολιτογράφηση αλλοδαπών.
Η Επιτροπή αποφάσισε την προώθηση της πρότασης νόμου ενώπιον της Ολομέλειας για ψήφιση.
Nomoplatform-ΚΥΠΕ
