Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Νομικών, Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως, κατά τη διάρκεια της συνεδρίας στις 25/09/2024, συζήτησε τα ακόλουθα θέματα:
Μεταφορά στην εθνική νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2381/2022
Η Επιτροπή συζήτησε το πιο πάνω θέμα μέσω του οποίου εξετάστηκε η μεταφορά στην εθνική νομοθεσία της ευρωπαϊκής Οδηγίας 2381/2022, σχετικά με τη βελτίωση της ισόρροπης εκπροσώπησης των δύο φύλων σε θέσεις διευθυντικών στελεχών των εισηγμένων εταιρειών και σχετικά μέτρα.
Μόνο 10% των γυναικών στην Κύπρο σε διευθυντικές θέσεις, λέει η Σ. Ορφανίδου
Με βάση τα στατιστικά στοιχεία, μόνο το 10% των γυναικών στην Κύπρο βρίσκονται σε διευθυντικές θέσεις σε μεγάλες εταιρείες, ενώ ο μέσος όρος σε ευρωπαϊκό επίπεδο είναι 32%, δήλωσε την Τετάρτη η βουλευτής του ΔΗΣΥ, Σάβια Ορφανίδου, μετά από τη συνεδρία της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Νομικών, Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως, όπου συζητήθηκε η ανάγκη μεταφοράς στην εθνική νομοθεσία της ευρωπαϊκής Οδηγίας 2381/2022, που αφορά τη βελτίωση της ισόρροπης εκπροσώπησης των δύο φύλων σε θέσεις διευθυντικών στελεχών των εισηγμένων εταιρειών και σχετικά μέτρα.
Η κ. Ορφανίδου δήλωσε ότι με βάση την Οδηγία, θα πρέπει το κάθε κράτος μέλος μέχρι τις 28 Δεκεμβρίου του 2024 να ενημερώσει την Ευρωπαϊκή Ένωση για τις ενέργειες και τα μέτρα που έχει λάβει για προώθηση της εν λόγω Οδηγίας.
«Ως Δημοκρατικός Συναγερμός θεωρούμε την ευρωπαϊκή Οδηγία πολύ σημαντική, καθότι προάγει και προωθεί την έμφυλη ισορροπία και διάσταση, καθώς και την δίκαιη εκπροσώπηση των γυναικών σε διευθυντικές θέσεις μεγάλων εταιρειών», είπε η κ. Ορφανίδου, υποδεικνύοντας ότι στην Κύπρο, με βάση τα στατιστικά στοιχεία, μόνο το 10% των γυναικών στην Κύπρο είναι σε διευθυντικές θέσεις σε μεγάλες εταιρείες, ενώ ο μέσος όρος σε ευρωπαϊκό επίπεδο είναι 32%.
«Αυτό που ακούσαμε σήμερα ενώπιον της Επιτροπής Νομικών από όλους τους εκπροσώπους της εκτελεστικής εξουσίας και της Νομικής Υπηρεσίας είναι πολύ λυπηρά, καθότι, όπως μας έχει λεχθεί, δεν έχει ακόμη οριστεί το συντονιστικό όργανο που θα αναλάβει αυτή τη διαδικασία, ούτε ακόμη έχει ετοιμαστεί ή κατατεθεί το σχετικό νομοσχέδιο», είπε η κ. Ορφανίδου.
Πρόσθεσε ότι όταν ερωτήθηκαν οι εκπρόσωποι της εκτελεστικής εξουσίας για τις επιπτώσεις που θα έχει η Κύπρος εάν και εφόσον δεν συμμορφωθεί με τις υποχρεώσεις της έναντι της ευρωπαϊκής Οδηγίας, λέχθηκε ότι θα ξεκινήσει η διαδικασία παράβασης, με πρώτο στάδιο την προειδοποιητική επιστολή παράβασης από την ΕΕ.
Η κ. Ορφανίδου δήλωσε ότι με απόφαση της Επιτροπής Νομικών, θα κληθούν γραπτώς όλοι οι αρμόδιοι φορείς που έχουν εμπλοκή με αυτό το ζήτημα να συντονιστούν ούτως ώστε να κατατεθεί νομοσχέδιο και να οδηγηθεί στη Βουλή.
Συναφείς δημοσιεύσεις στα ΜΕ:
Stockwatch: Μόνο 10% των γυναικών στην Κύπρο σε διευθυντικές θέσεις
Προστασία εγκλωβισμένων αγοραστών
Η Επιτροπή συζήτησε το πιο πάνω θέμα μέσω του οποίου εξετάστηκε η ανάγκη εξεύρεσης τρόπου προστασίας των εγκλωβισμένων αγοραστών υπό το φως της πρόσφατης απόφασης του Εφετείου με την οποία κρίθηκαν ως αντισυνταγματικές οι ρυθμίσεις που αφορούν την προστασία τους.
Δέσμευση αναστολής εκποιήσεων για εγκλωβισμένους αγοραστές ζήτησαν Βουλευτές
Ρητή και γραπτή δέσμευση από τον Σύνδεσμο Τραπεζών, τον Σύνδεσμο Εταιρειών Εξαγοράς Πιστώσεων και από την ΚΕΔΙΠΕΣ για αναστολή των εκποιήσεων για τους εγκλωβισμένους αγοραστές ζήτησαν μέχρι την Παρασκευή Βουλευτές της Επιτροπής Νομικών, Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης, με τον Υπουργό Εσωτερικών, Κωνσταντίνο Ιωάννου, να εξαγγέλλει σύσταση ομάδας για εξέταση νομικά εφικτών λύσεων, ούτως ώστε εντός των επόμενων τριών εβδομάδων να κατατεθούν εισηγήσεις ενώπιον της Επιτροπής Νομικών.
Επί τάπητος τέθηκε την Τετάρτη ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Νομικών, Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης η ανάγκη εξεύρεσης τρόπου προστασίας των εγκλωβισμένων αγοραστών υπό το φως της πρόσφατης απόφασης του Εφετείου με την οποία κρίθηκαν ως αντισυνταγματικές οι ρυθμίσεις που αφορούν την προστασία τους.
Εντός της Επιτροπής, Βουλευτές χαρακτήρισαν ως επιτακτική την ανάγκη για εξεύρεση τρόπου προστασίας των εγκλωβισμένων αγοραστών, με τη Νομική Υπηρεσία να αναφέρει ότι θα μελετηθούν οι εισηγήσεις του Υπουργείου Εσωτερικών το συντομότερο δυνατόν.
Παράλληλα, Βουλευτές ζήτησαν από τον Σύνδεσμο Τραπεζών, τον Σύνδεσμο Εταιρειών Εξαγοράς Πιστώσεων και από την ΚΕΔΙΠΕΣ, ρητή και γραπτή δέσμευση ότι δεν θα προβούν σε εκποιήσεις και σε οποιοδήποτε άλλο μέτρο που να επηρεάζει τους εγκλωβισμένους αγοραστές έως ότου εξευρεθεί λύση. Ο Εκπρόσωπος της ΚΕΔΙΠΕΣ δήλωσε ότι δεν θα ληφθούν οποιαδήποτε μέτρα για εκποιήσεις, ενώ τα άλλα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα δεσμεύτηκαν να απαντήσουν γραπτώς μέχρι την Παρασκευή.
Στις 4.080 οι αιτήσεις με ξεχωριστό τίτλο ιδιοκτησίας, αλλά με εμπράγματα βάρη
Ο Υπουργός Εσωτερικών ανέφερε ότι το θέμα των εγκλωβισμένων αγοραστών είναι «ένα δύσκολο και πολύπλοκο νομικό ζήτημα», το οποίο γίνεται ακόμα πιο περίπλοκο, μετά και την έκδοση της απόφασης του Εφετείου, με την οποία συγκεκριμένες πρόνοιες της νομοθεσίας κρίθηκαν ως αντισυνταγματικές.
Ο κ. Ιωάννου υπενθύμισε ότι ο εν λόγω νόμος τέθηκε σε εφαρμογή στις 4 Σεπτεμβρίου 2015 και μέχρι τις 19 Ιουλίου 2024, ημερομηνία έκδοσης της απόφασης του Εφετείου, υποβλήθηκαν συνολικά 21.461 αιτήσεις εγκλωβισμένων αγοραστών.
Από αυτές, συνέχισε, διεκπεραιώθηκαν σε αυτό το διάστημα οι 11.462 αιτήσεις και ολοκληρώθηκε η μεταβίβαση του τίτλου ιδιοκτησίας επ’ ονόματι του αγοραστή, ενώ 502 αιτήσεις έχουν απορριφθεί για διάφορους λόγους. Ως εκ τούτου, ανέφερε ο κ. Ιωάννου, δεν εξετάστηκαν και έμειναν σε εκκρεμότητα 9.497 αιτήσεις. Εξήγησε ότι από τις 9.497 εκκρεμούσες αιτήσεις, οι 5.417 αφορούν ακίνητα, για τα οποία δεν έχει εκδοθεί ξεχωριστός τίτλος, ενώ οι υπόλοιπες 4.080 αιτήσεις αφορούν περιπτώσεις που υπάρχει ξεχωριστός τίτλος ιδιοκτησίας, που ήταν και η βασική προϋπόθεση για την εξέταση της αίτησης. Υπέδειξε ότι αυτές αφορούν αιτήσεις, για τις οποίες υπήρχαν προγενέστερα ή και μεταγενέστερα εμπράγματα βάρη ή να συντρέχουν και τα δύο.
Ο Υπουργός Εσωτερικών δήλωσε ότι προς επίλυση του προβλήματος που προέκυψε και για να δοθεί λύση στους 4.080 αιτητές, το Υπουργείο, σε συνεργασία και συνεννόηση με τη Νομική Υπηρεσία, αναζήτησε λύσεις εντός των προνοιών του Συντάγματος και των υφιστάμενων νομοθεσιών. Δήλωσε ότι «πρόκειται για ένα εξαιρετικά δυσεπίλυτο ζήτημα, και η όποια λύση σίγουρα δεν θα ικανοποιήσει όλους τους εν δυνάμει δικαιούχους».
Ανέφερε ότι σε συνεργασία με το Γραφείο του Γενικού Εισαγγελέα, γίνεται επεξεργασία σεναρίων για τροποποίηση του υφιστάμενου νομοθετικού πλαισίου ή κατάργηση της νομοθεσίας στην ολότητά της, στη βάση και των σχετικών αποφάσεων των Δικαστηρίων.
Σημείωσε ότι έως ότου εξευρεθεί μια οριστική λύση, η καταλληλότερη θεραπεία που παρέχεται ως επιλογή στους αγοραστές, σύμφωνα και με τη θέση της Νομικής Υπηρεσίας, εκεί και όπου είναι εφικτό, είναι να προχωρήσουν με την εξασφάλιση Διατάγματος Ειδικής Εκτέλεσης για τη μεταβίβαση του ακινήτου επ’ ονόματί τους.
Ο Υπουργός Εσωτερικών επεσήμανε ενώπιον των Βουλευτών ότι παρά τις αντιξοότητες το Υπουργείο θα συνεχίσει να μελετά το θέμα για εντοπισμό τυχόν άλλων εναλλακτικών λύσεων.
Μετά το πέρας της Επιτροπής, ο κ. Ιωάννου δήλωσε ότι στην προσπάθεια για εξεύρεση λύσεων, έχουν υποβληθεί από πλευράς του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας συγκεκριμένες λύσεις, τις οποίες επεξεργάζεται η Νομική Υπηρεσία.
«Σήμερα στην Επιτροπή καταλήξαμε ότι θα καλέσουμε άμεσα την επόμενη εβδομάδα -γιατί θεωρώ ότι είναι ένα πρόβλημα που αγγίζει όλους και η συνεισφορά όλων είναι θεμιτή και επιθυμητή- με πρωτοβουλία δική μας, σύσκεψη όπου ορίστηκαν από την Επιτροπή Νομικών Βουλευτές για να συμμετάσχουν, καθώς και εκπρόσωποι της Νομικής Υπηρεσίας, του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας και του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου», είπε ο κ. Ιωάννου.
Εξήγησε ότι η ομάδα αυτή θα εξετάσει πιθανές λύσεις, νομικά εφικτές, ούτως ώστε, αν και εφόσον εξευρεθεί μια λύση, τις επόμενες τρεις εβδομάδες «να είμαστε έτοιμοι με κάποιες εισηγήσεις ενώπιον της Επιτροπής Νομικών».
Συνεχίζοντας, ο κ. Ιωάννου διαβεβαίωσε ότι θα καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια, για να εξευρεθεί κάποια λύση και εξέφρασε την ελπίδα μέσα από τις συναντήσεις της ομάδας εργασίας να υπάρξει κατάληξη, αν όχι για όλους, για μια μεγάλη μερίδα των περιπτώσεων αυτών.
Κληθείς να απαντήσει εάν υπάρχουν άλλοι τρόποι για ρύθμιση του ζητήματος, σε περίπτωση που δεν υπάρξει νομοθετική διευθέτηση, ο Υπουργός Εσωτερικών απάντησε αρνητικά, λέγοντας ότι αν δεν βρεθεί κάποιος νομικός τρόπος, δεν υπάρχει άλλη οδός για να διευθετηθεί.
Σε σχόλιο δημοσιογράφου ότι μετά την απόφαση του Εφετείου, άρχισαν οι εκποιήσεις και ότι έχουν καταγγελθεί τέτοιες περιπτώσεις και στη Βουλή, ο κ. Ιωάννου αναφέρθηκε στις προφορικές δεσμεύσεις που δόθηκαν ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Νομικών από εκπροσώπους των Συνδέσμων των Τραπεζών και των Εταιρειών Διαχείρισης Δανείων, μετά και τις έντονες τοποθετήσεις του Προέδρου και των μελών της Επιτροπής, ότι θα παγοποιηθούν οι εκποιήσεις.
Τέλος, ερωτηθείς εάν οι τράπεζες θα προσκληθούν στη συνάντηση της ομάδας εργασίας που θα εξετάσει πιθανές λύσεις, ο Υπουργός Εσωτερικών διευκρίνισε ότι η όποια λύση θα πρέπει να προέλθει από το Υπουργείο σε συνεργασία με τη Νομική Υπηρεσία και το Κοινοβούλιο.
Δηλώσεις Βουλευτών
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής, Βουλευτής ΔΗΣΥ, Νίκος Τορναρίτης, είπε ότι το ζήτημα των εγκλωβισμένων αγοραστών αφορά χιλιάδες αθώους πολίτες καθώς ο νόμος τον οποίο ψήφισε η Βουλή το 2014, κρίθηκε αντισυνταγματικός από το Εφετείο, παρόλο που υπήρξε ρητή δέσμευση από το Σύνδεσμο Τραπεζών ότι δεν θα κινούνταν εναντίον της νομοθεσίας.
Πρόσθεσε πως ό,τι αποφασιστεί από τούδε και στο εξής θα ζητείται γραπτή πλέον δέσμευση των τραπεζών και των εταιρειών διαχείρισης εξαγοράς δανείων ότι δεν πρόκειται να κινηθούν εναντίον της συναπόφασης, καθώς, όπως είπε, δήλωσαν ότι επιθυμούν να είναι μέρος της απόφασης που θα ληφθεί.
Δεύτερον, συνέχισε ο κ. Τορναρίτης, μέχρι την Παρασκευή πρέπει να δοθεί γραπτή δέσμευση και από το Σύνδεσμο των Τραπεζών και από τον Σύνδεσμο Εξαγοράς Δανείων ότι δεν θα γίνουν εκποιήσεις.
Τρίτον, ανέφερε, στις 16 Οκτωβρίου θα επαναληφθεί η συζήτηση, μετά και τις συσκέψεις που θα έχει και ο Υπουργός Εσωτερικών με τους αρμόδιους φορείς αλλά και με μια μικρή ομάδα Βουλευτών της Επιτροπής Νομικών, ούτως ώστε να καταβληθούν προσπάθειες εξεύρεσης λύσης «σε αυτό το πολύπλοκο νομικό πρόβλημα».
«Συνυπεύθυνοι σε αυτό το γαϊτανάκι δεν είναι μόνο οι επιχειρηματίες ανάπτυξης γης είναι και οι τράπεζες οι οποίες δανειοδοτούσαν κατ’ εξακολούθηση αυτούς τους ασυνείδητους επιχειρηματίες ανάπτυξης γης», είπε ο κ. Τορναρίτης καλώντας τις τράπεζες να συμπεριφερθούν υπεύθυνα.
Ο κ. Τορναρίτης είπε ότι πέραν από τα εμπράγματα βάρη υπάρχουν και τα πολεοδομικά βάρη κάτι που τέθηκε ακροθιγώς στη συνεδρία και είναι κάτι που οφείλει η Κυβέρνηση να εξετάσει.
Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Άριστος Δαμιανού, ανέφερε από πλευράς του ότι η νομοθεσία που είχε ψηφιστεί, μετά από πρωτοβουλία του ΑΚΕΛ, επέτρεψε σε χιλιάδες Κύπριους να απεγκλωβιστούν και την ίδια ώρα διέσωσε το όνομα της Κυπριακής Δημοκρατίας δεδομένου του γεγονότος ότι πολλοί αλλοδαποί, κυρίως Βρετανοί, οδηγούσαν την Κυπριακή Δημοκρατία στα δικαστήρια ως αποτέλεσμα του εγκλωβισμού τους από παρατυπίες, ενδεχομένως και παρανομίες, επιχειρηματιών ανάπτυξης γης.
Πρόσθεσε ότι η απόφαση του Εφετείου οδήγησε την Επιτροπή Νομικών στο να εξετάσει τις προθέσεις του Υπουργείου Εσωτερικών και της Κυβέρνησης γενικότερα ως προς το θέμα των εγκλωβισμένων αγοραστών.
Σημείωσε ότι αποφασίστηκε ότι μια μικρή ομάδα εργασίας αποτελούμενη από Βουλευτές θα συνεργαστεί με την εκτελεστική εξουσία και με τη Νομική Υπηρεσία προκειμένου να διερευνηθεί κατά πόσον υπάρχει δυνατότητα νέας νομοθετικής ρύθμισης που θα συνεχίσει την προσπάθεια για τιτλοποίηση και απεγκλωβισμό όλων αυτών των χιλιάδων αγοραστών.
Ο κ. Δαμιανού εξέφρασε τη διαφωνία του ως προς το πάγωμα της εξέτασης των εκκρεμουσών αιτήσεων και προς τη Νομική Υπηρεσία λέγοντας ότι «θεωρούμε ότι με βάση τις γενικές αρχές του διοικητικού δικαίου υπάρχει δυνατότητα όπως όλοι εκείνοι που είχαν υποβάλει αιτήσεις και συμμορφώνονται με τις πρόνοιες του νόμου να εξεταστούν οι αιτήσεις τους και από εκεί και πέρα να διαχωριστούν σε κατηγορίες οι εγκλωβισμένοι αγοραστές σε μια προσπάθεια συνολικής ρύθμισης».
Τέλος, υπογράμμισε ότι «δεν υπάρχει χώρος για να συνεχιστεί μια αυθαιρεσία δεκαετιών από πλευράς τραπεζών ή εταιρειών εξαγοράς πιστώσεων, οι οποίοι εκμεταλλεύονται λάθη και παραλήψεις του παρελθόντος για τα οποία προφανώς δεν ευθύνονται οι καλόπιστοι αγοραστές ακινήτων».
Η Βουλευτής του ΔΗΚΟ, Χριστιάνα Ερωτοκρίτου, είπε ότι περίπου δέκα χιλιάδες πολίτες εμπίπτουν στον ορισμό των εγκλωβισμένων αγοραστών, ανθρώπων δηλαδή που έχουν καταβάλει το τίμημα της περιουσίας που αγόρασαν, πλην όμως πληρώνουν τις αμαρτίες και τα λάθη κακόπιστων επιχειρηματιών ανάπτυξης γης και κακών πρακτικών.
Πρόσθεσε ότι «το πρώτο δικό μας μέλημα ως ΔΗΚΟ είναι να βεβαιωθούμε ότι από σήμερα μέχρι και την ημέρα που θα οδηγηθούμε στην Ολομέλεια της Βουλής -ελπίζοντας σε μία συμφωνημένη νομοθετική νέα ρύθμιση- αυτός ο αριθμός των δέκα χιλιάδων δεν θα μειωθεί στους χίλιους, γιατί εν τω μεταξύ θα έχουν προχωρήσει είτε εκποιήσεις είτε θα έχουν ληφθεί μέτρα που θα καθιστούν άνευ αντικειμένου την οποιαδήποτε προσπάθεια».
Η κ. Ερωτοκρίτου είπε ότι η αναστολή των εκποιήσεων για τους εγκλωβισμένους αγοραστές είναι προϋπόθεση για το ΔΗΚΟ μέχρι την κατάληξη σε μια νομοθεσία, σημειώνοντας ότι αφού δοθεί αυτή η εξασφάλιση οι προσπάθειες θα επικεντρωθούν στην συνταγματική, έννομη και ορθή επίλυση της αδικίας που συντελείται λόγω των αποτελεσμάτων της απόφασης του δικαστηρίου του Ιουλίου 2024.
Ο Βουλευτής του ΕΛΑΜ, Σωτήρης Ιωάννου, δήλωσε από πλευράς του ότι για τους εγκλωβισμένους αγοραστές «όπου πληρούνται οι προϋποθέσεις του νόμου πριν «πέσει» (ακυρωθεί) από το Ανώτατο Δικαστήριο και άρα θα εντάσσονταν στο σχέδιο, θα πρέπει αυτά τα άτομα να αποκτήσουν τίτλους ιδιοκτησίας έτσι ώστε να διατηρηθεί η αρχή της ισότητας».
Πρόσθεσε ότι εταιρείες εξαγοράς πιστώσεων και τράπεζες έχουν αποστείλει ειδοποιήσεις πλειστηριασμού τέτοιων κατοικιών σημειώνοντας ότι η θέση του ΕΛΑΜ είναι να ανασταλούν άμεσα οι εκποιήσεις μέχρι να βρεθεί οριστική λύση από το κράτος.
«Εάν δεν το πράξουν οικειοθελώς οι τράπεζες, τότε είμαστε έτοιμοι να προχωρήσουμε με νομοθετική ρύθμιση, έτσι ώστε να προστατεύσουμε τους συμπατριώτες μας που έχουν να αντιμετωπίσουν αυτό το μεγάλο πρόβλημα», κατέληξε ο κ. Ιωάννου.
Η Διευθύντρια Συνδέσμου Προστασίας Δανειοληπτών, Τζένη Παπαχαραλάμπους, είπε ότι «δυστυχώς μόνο απογοήτευση νοιώθουν οι χιλιάδες εγκλωβισμένοι αγοραστές οι οποίοι έχουν πληρώσει τα χρέη των επιχειρηματιών ανάπτυξης γης που εισέπρατταν τα λεφτά και τα χρησιμοποιούσαν για δικό τους σκοπό». Πρόσθεσε ότι ζητήθηκε εντός της Επιτροπής η παγοποίηση των εκποιήσεων όλων των ακινήτων μέχρι να υπάρξει γραπτή δέσμευση από πλευράς των τραπεζικών ιδρυμάτων και των εταιρειών εξαγοράς πιστώσεων.
Συναφείς δημοσιεύσεις στα ΜΕ:
Stockwatch: Αναζητούν εναλλακτικές για εγκλωβισμένους αγοραστές
Επιπρόσθετα, Επιτροπή εξέτασε τα ακόλουθα σχέδια νόμου:
Η Επιτροπή εξέτασε την πιο πάνω πρόταση νόμου σκοπός της οποίας είναι η επέκταση του πεδίου εφαρμογής του βασικού νόμου, ώστε να υπόκεινται στον κοινοβουλευτικό έλεγχο περισσότερα πρόσωπα.
Συνταγματικά αμφίβολη η επέκταση προσώπων υπό κοινοβουλευτικό έλεγχο, είπε η ΝΥ στη Βουλή
Η επέκταση του πεδίου εφαρμογής του βασικού νόμου, περί της Καταθέσεως Στοιχείων και Πληροφοριών στη Βουλή των Αντιπροσώπων και στις Κοινοβουλευτικές Επιτροπές ώστε να υπόκεινται στον κοινοβουλευτικό έλεγχο περισσότερα πρόσωπα (μεταξύ άλλων, Υπουργών, Υφυπουργών και άλλων ανεξάρτητων αξιωματούχων), είναι συνταγματικά αμφίβολη, δήλωσε την Τετάρτη ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Νομικών, Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως, η εκπρόσωπος της Νομικής Υπηρεσίας.
Εντός της Επιτροπής όπου συνεχίστηκε η συζήτηση της πρότασης νόμου, ο Πρόεδρος της Επιτροπής, Νίκος Τορναρίτης, Βουλευτής ΔΗΣΥ, ανέφερε ότι υπάρχουν γνωματεύσεις οι οποίες ορίζουν τα όρια της διάκρισης των εξουσιών, σημειώνοντας ότι ο σεβασμός της διάκρισης των εξουσιών είναι απαραίτητο συστατικό του κράτους δικαίου.
Πρόσθεσε ότι την ίδια ώρα παρόλο που τα μέλη της παρούσας Κυβέρνησης παρουσιάζονται όταν τους ζητηθεί ενώπιων των Κοινοβουλευτικών Επιτροπών, εντούτοις ελλοχεύει ο κίνδυνος μια άλλη Κυβέρνηση να μην πράξει το ίδιο. Επομένως, συνέχισε, θα ήταν καλύτερα να υπάρξει μια νομοθετική ρύθμιση του ζητήματος και να υπάρξουν θεσμοθετημένοι κανόνες.
Ο κ. Τορναρίτης είπε ακόμη ότι θα πρέπει να τεθούν και οι δέουσες ασφαλιστικές δικλείδες όσον αφορά απόρρητα έγγραφα τα οποία, αν δημοσιοποιηθούν ενδεχομένως θα βλάψουν το δημόσιο συμφέρον.
Από την πλευρά της, η Εκπρόσωπος της Νομικής Υπηρεσίας ανέφερε ότι ο Γενικός Εισαγγελέας ανέδειξε ενώπιον της Επιτροπής στην προηγούμενη συνεδρία τους λόγους για τους οποίους θεωρεί ότι η συγκεκριμένη πρόταση είναι αντισυνταγματική.
«Η θέση μας είναι ότι το θέμα είναι κατ’ εξοχήν νομικό και κατ’ εξοχήν συνταγματικό», ανέφερε προσθέτοντας ότι «η επέκταση είναι συνταγματικά αμφίβολη». Σημείωσε ότι «ο ελεγκτικός ρόλος της Βουλής όπως επιδιώκεται με αυτή την πρόταση νόμου, κατά τη δική μας γνώμη, δεν προκύπτει από το Σύνταγμα. Προσπαθεί η Βουλή να τοποθετηθεί σε θέση ισχύος έναντι των άλλων δύο εξουσιών σε ένα σύστημα διακυβέρνησης που δεν το επιτρέπει. Δεν έχουμε εντοπίσει συνταγματική βάση που να μπορεί νομικά αυτή η πρόταση νόμου να είναι συνταγματική».
Παραπέμποντας στο άρθρο 79 του Συντάγματος που αφορά τους Υπουργούς, η Εκπρόσωπος της Νομικής Υπηρεσίας είπε ότι «υπάρχει δυνητική ευχέρεια των Υπουργών να παρίστανται και να παρέχουν πληροφόρηση στη Βουλή των Αντιπροσώπων».
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής σημείωσε ότι αφού η βούληση από πλευράς Βουλευτών είναι να υπάρξει νομοθετική ρύθμιση θα πρέπει να εξεταστεί η πρόταση νόμου με τους εμπλεκομένους και να διερευνηθούν τα σημεία τα οποία φαίνονται εκτός συντάγματος, σημειώνοντας ότι «το πολιτικό μήνυμα πρέπει να είναι εκεί και θα πρέπει κάποια στιγμή η πρόταση να οδηγηθεί στην Ολομέλεια της Βουλής».
Η Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Ειρήνη Χαραλαμπίδου, εκ των εισηγητριών της πρότασης, είπε ότι η πρόταση νόμου για την κατάθεση στοιχείων και πληροφοριών στο Κοινοβούλιο στέλνει ένα ισχυρό πολιτικό μήνυμα προς την κατεύθυνση της διαφάνειας και της λογοδοσίας. Επεσήμανε ότι η άρνηση κατάθεσης στοιχείων, η άρνηση ενός Υπουργού να συνεργαστεί με την Βουλή είναι και συνταγματικό και πολιτικό ζήτημα.
Εξήγησε ότι η πρόταση νόμου αφορά Υπουργούς, Υφυπουργούς και άλλους αξιωματούχους του κράτους ενώ διευκρίνισε ότι από τον κατάλογο των προσώπων αφαιρέθηκαν ο Γενικός Εισαγγελέας και ο Βοηθός Γενικός Εισαγγελέας.
Η κ. Χαραλαμπίδου επεσήμανε ότι «δεν μπορεί να επαφίεται στη διακριτική ευχέρεια των Υπουργών μιας Κυβέρνησης εάν θα εμφανιστούν ενώπιον του Κοινοβουλίου ή αν θα καταθέσουν στοιχεία που θα ζητηθούν στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού ελέγχου».
Ανέφερε ότι η Επιτροπή έχει λάβει τρεις γνωματεύσεις από έγκριτους νομικούς, εκ των οποίων η μια τάσσεται υπέρ της πρότασης νόμου, η άλλη τηρεί ισορροπημένη στάση και η τρίτη τάσσεται εναντίον σημειώνοντας ότι τελικός κριτής της συνταγματικότητας της πρότασης νόμου είναι το Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο.
Σε δηλώσεις της μετά την συνεδρία της Επιτροπής η κ. Χαραλαμπίδου είπε ότι «παρόλο που με την νυν κυβέρνηση υπάρχει μέχρι σήμερα καλή συνεργασία, δεν μπορούμε να εφησυχάσουμε. Η πρόταση νόμου κατατέθηκε το 2022 μετά τις ακραίες καταστάσεις που ζήσαμε με Υπουργούς της Κυβέρνησης Αναστασιάδη, των οποίων η άρνηση να καταθέσουν στοιχεία στη Βουλή και ο τρόπος διαχείρισης των σκανδάλων που ζήμιωσαν και διέσυραν τον τόπο διεθνώς, χτύπησαν καμπανάκι κινδύνου για τη δημοκρατία».
Η κ. Χαραλαμπίδου σημείωσε ότι απ’ ότι φάνηκε κατά τη διάρκεια της συζήτησης, η πρόταση νόμου συγκεντρώνει μεγάλη πλειοψηφία από τους Βουλευτές λέγοντας ότι «θεωρώ ότι θα ψηφιστεί σε νόμο, περνώντας ισχυρό μήνυμα διαφάνειας και λογοδοσίας». Εξέφρασε την άποψη ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν θα αναπέμψει την πρόταση νόμου.
Η Βουλευτής του ΔΗΚΟ, Χριστιάνα Ερωτοκρίτου, δήλωσε εντός της Επιτροπής ότι το περιεχόμενο της πρότασης νόμου είναι ορθό και θα πρέπει να ψηφιστεί κάτι με το οποίο συμφώνησε και ο Βουλευτής των Οικολόγων-Συνεργασία Πολιτών, Χαράλαμπος Θεοπέμπτου. Επίσης, η κ. Ερωτοκρίτου είπε ότι με την συγκεκριμένη πρόταση δεν επηρεάζεται η διάκριση των εξουσιών, ενώ επεσήμανε ότι «το εθιμικό (δηλαδή η παρουσία των Υπουργών στη Βουλή/Επιτροπές) δεν μπορεί να αντικαθιστά ποτέ ή να υποκαθιστά το θεσμικό. Πρέπει να υπάρχουν ξεκάθαροι νόμοι και πλαίσια».
Ο Βουλευτής του ΕΛΑΜ, Σωτήρης Ιωάννου, διερωτήθηκε για τις συνέπειες σε περίπτωση που ο αξιωματούχος παραλείψει να εφαρμόσει (αφού εγκριθεί) η πρόταση νόμου.
Σε άλλες τοποθετήσεις, η Εκπρόσωπος του Υπουργείου Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης μεταβίβασε την επιθυμία του Υπουργού Δικαιοσύνης για αγαστή συνεργασία με την Βουλή.
Υπέρ της ρύθμισης τάχθηκαν η Εκπρόσωπος της Ελεγκτικής Υπηρεσίας και ο Εκπρόσωπος του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου, ο οποίος εξέφρασε όμως τις επιφυλάξεις του για την συνταγματικότητα της πρότασης για παράβαση της διάκρισης των εξουσιών.
Συναφείς δημοσιεύσεις στα ΜΕ:
Stockwatch: «Αντισυνταγματικός» ο κοινοβουλευτικός έλεγχος αξιωματούχων
Ο περί της Πρόληψης της Διάδοσης Τρομοκρατικού Περιεχομένου στο Διαδίκτυο Νόμος του 2024
Η Επιτροπή εξέτασε το πιο πάνω νομοσχέδιο σκοπός του οποίου είναι η θέσπιση νομοθεσίας, ώστε να επιτευχθεί εναρμόνιση με τον Κανονισμό (ΕΕ) 2021/784 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 29ης Απριλίου 2021 σχετικά με την πρόληψη της διάδοσης τρομοκρατικού περιεχομένου στο διαδίκτυο.
Οι περί Πυροβόλων και Μη Πυροβόλων Όπλων (Τροποποιητικοί) Κανονισμοί του 2024
Η Επιτροπή εξέτασε τους πιο πάνω κανονισμούς σκοπός των οποίων είναι η εναρμόνιση με την Εκτελεστική Οδηγία (ΕΕ) 2024/325 της Επιτροπής της 19ης Ιανουαρίου 2024 για την τροποποίηση της Εκτελεστικής Οδηγίας (ΕΕ) 2019/68 όσον αφορά το ελάχιστο βάθος των σημάνσεων στα πυροβόλα όπλα και τα ουσιώδη συστατικά μέρη τους.
Ενημέρωση για το θέμα με λίστα υποψηφίων δικαστών ΕΔΔΑ θα ζητήσουν οι Βουλευτές
Ενημέρωση για το θέμα που προέκυψε με την λίστα υποψήφιων Κύπριων δικαστών του ΕΔΔΑ θα ζητήσουν οι Βουλευτές, αν και όπως δήλωσε ο Πρόεδρος της Επιτροπής Νομικών της Βουλής Νίκος Τορναρίτης δεν θα εκμεταλλευτούν την περίπτωση για να βγάλουν συμπεράσματα «και να τα σμίξουμε για να δημιουργήσουμε μια ιστορία επιστημονικής φαντασίας».
Ο Βουλευτής ΑΚΕΛ Άριστος Δαμιανού αναφέρθηκε σε πρόθεση αυτό το ζήτημα να απασχολήσει αυτεπάγγελτα την Επιτροπή Νομικών ενώ ο Βουλευτής ΔΗΚΟ Πανίκος Λεωνίδου είπε ότι αν κάποιο πρόσωπο δεν επιλέγηκε στη διαδικασία της συνέντευξης για τη θέση αυτή, δεν σημαίνει ότι είναι ανίκανο.
Σε δηλώσεις του στη Βουλή, ο Πρόεδρος της Επιτροπής Νομικών της Βουλής, Βουλευτής ΔΗΣΥ, Νίκος Τορναρίτης, δήλωσε ότι πολλές φορές και για πολλές χώρες απορρίφθηκαν οι λίστες που εστάλησαν από τα κράτη, σημειώνοντας ότι δεν απορρίφθηκαν και οι 3 Δικαστές, αλλά η μία εκ των τριών. Υπάρχει, συνέχισε, ένας σωρός παράγοντες που πρέπει να ληφθούν υπ’ όψιν για να εγκριθούν και οι τρεις. Δεν είναι θέμα που χρήζει πολιτικής εκμετάλλευσης και αναλύσεων «επιστημονικής φαντασίας», ανέφερε.
Είναι κάτι που συνέβη στο παρελθόν και θα συμβεί στο μέλλον, είπε, προσθέτοντας ότι θέλουν ενημέρωση για το θέμα, αλλά δεν θα εκμεταλλευτούν την περίπτωση για να βγάλουν συμπεράσματα «και να τα σμίξουμε για να δημιουργήσουμε μια ιστορία επιστημονικής φαντασίας».
Ο κ. Τορναρίτης ανέφερε επίσης ότι ως επικεφαλής της κυπριακής αντιπροσωπείας συζήτησε το θέμα με τον Κωστή Ευσταθίου, μέλος της Επιτροπής Νομικών της Βουλής, και με άλλους εκπροσώπους του ΣτΕ.
Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Άριστος Δαμιανού, απαντώντας σε ερώτηση, είπε ότι «πρόκειται για μια αρνητική εξέλιξη, η οποία δυστυχώς εκθέτει την Κυπριακή Δημοκρατία» και «παρά τις όποιες εξηγήσεις έχουν δοθεί, θα πρέπει να τύχει ελέγχου».
«Πρόθεσή μας», συνέχισε, «είναι να ασκήσουμε τον δέοντα κοινοβουλευτικό και πολιτικό έλεγχο με την ευχή και την ελπίδα να μην έγιναν τέτοιοι χειρισμοί, των οποίων αποτέλεσμα ουσιαστικά να είναι αυτή η απόρριψη». Γι’ αυτό, όπως είπε, «θα αναμένουμε να ακούσουμε τις όποιες εξηγήσεις θα δοθούν».
«Πρόθεση είναι αυτό το ζήτημα να μας απασχολήσει αυτεπάγγελτα στην Επιτροπή Νομικών της Βουλής», κατέληξε.
Το γεγονός ότι προτάθηκαν τρεις Δικαστές στην ΚΣΣΕ και το ΣτΕ και απορρίφθηκαν δεν αφορά τη Βουλή, ανέφερε κληθείς να σχολιάσει το ζήτημα ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος του ΔΗΚΟ και μέλος της Επιτροπής Νομικών της Βουλής, Πανίκος Λεωνίδου.
«Δεν νομίζω να είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει όχι μόνο για την Κύπρο, αλλά και για άλλα κράτη», πρόσθεσε λέγοντας ότι πρέπει να ενημερωθεί για το τι έγινε. Σημείωσε ακόμη ότι το αν κάποιο πρόσωπο δεν επιλέγηκε στη διαδικασία της συνέντευξης για τη θέση αυτή, δεν σημαίνει ότι είναι ανίκανο. «Σημαίνει ότι υπήρχε κάποιος λόγος», υπογράμμισε.
Nomoplatform-ΚΥΠΕ
