Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών και Προϋπολογισμού, κατά τη διάρκεια της συνεδρίας στις 15/11/2024, συζήτησε τον Κρατικό Προϋπολογισμό του 2025:
Η Επιτροπή εξέτασε και συζήτησε το πιο πάνω νομοσχέδιο σκοπός του οποίου είναι ο η συζήτηση του Προϋπολογισμού του Κράτους για το έτος 2025. Πιο συγκεκριμένα η Επιτροπή εξέτασε τα περί Προϋπολογισμού για τα πιο κάτω:
- Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος
Προς πλήρη αναβάθμιση οι ΟΕΔΑ Κόσιης-Πεντακώμου, είπε η Υπ. Γεωργίας στη Βουλή
Η συνέχεια υλοποίησης σχεδιασμού που θα οδηγήσει στην πλήρη αναβάθμιση των υφιστάμενων Μονάδων Ολοκληρωμένης Εγκατάστασης Διαχείρισης Απορριμμάτων (ΟΕΔΑ) Κόσιης και Πεντακώμου είναι προτεραιότητα, δήλωσε την Παρασκευή η Υπουργός Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος (ΥΓΑΑΠ), Μαρία Παναγιώτου, σημειώνοντας ότι εντός του 2025 θα ολοκληρωθούν τα έγγραφα διαγωνισμού που θα οδηγούν στην πλήρη αναβάθμιση, στη βάση μελέτης βιωσιμότητας που θα προηγηθεί.
Η κ. Παναγιώτου παρουσίασε στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών και Προϋπολογισμού τον προϋπολογισμό του Υπουργείου Γεωργίας Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος επισημαίνοντας, μεταξύ άλλων, ότι αναμένεται η απόκτηση 10 ιδιόκτητων πτητικών μέσων για δασοπροστασία, με την αγορά των πρώτων τριών να τοποθετείται εντός του 2025. Ανακοίνωσε επίσης ότι τις επόμενες μέρες θα δημοσιοποιηθεί και ένα έκτακτο σχέδιο για την αιγοπροβατοτροφία για αύξηση του γάλακτος, στο πλαίσιο των υποχρεώσεων για το χαλλούμι.
Η κ. Παναγιώτου ανέφερε εντός της Επιτροπής ότι ο προϋπολογισμός συμβάλλει, μεταξύ άλλων, στην υλοποίηση των προτεραιοτήτων και στόχων για βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών με όρους αειφορίας, αξιοποίησης της σύγχρονης τεχνολογίας για προσαρμογή στις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής και αναβάθμισης του πρωτογενούς τομέα ώστε να αποκτήσει δυναμική πόλου έλξης οικονομικής ανάπτυξης και κοινωνικής συνοχής.
Όπως εξήγησε η Υπουργός Γεωργίας, ο προτεινόμενος Προϋπολογισμός του ΥΓΑΑΠ, περιλαμβανομένων των Τμημάτων και Υπηρεσιών που υπάγονται σ’ αυτό, για το έτος 2025 ανέρχεται στα 516,7 εκατομμύρια ευρώ σε σύγκριση με 400,8 εκατομμύρια ευρώ που ήταν ο αρχικά εγκεκριμένος προϋπολογισμός για το έτος 2024. Πρόσθεσε ότι ο προϋπολογισμός παρουσιάζει αύξηση 115,9 εκατομμύρια ευρώ ή 29%.
Σημείωσε ακόμη ότι στα εν λόγω ποσά δεν περιλαμβάνονται τα Συγχρηματοδοτούμενα Έργα για τα οποία Διαχειριστική Αρχή είναι η Γενική Διεύθυνση Ανάπτυξης, ύψους 39 εκατομμυρίων ευρώ και 35 εκατομμυρίων ευρώ για τα έτη 2024 και 2025 αντίστοιχα.
«Επομένως, λαμβάνοντας υπόψη τα εν λόγω συγχρηματοδοτούμενα έργα, ο συνολικός Προϋπολογισμός του ΥΓΑΑΠ για το έτος 2025 ανέρχεται στα 551,7 εκατομμύρια ευρώ», είπε η κ. Παναγιώτου.
Μέσα από 7 Στρατηγικούς Πυλώνες η υλοποίηση του προϋπολογισμού
Η κ. Παναγιώτου ανέφερε στους Βουλευτές ότι οι προτεραιότητες και πολιτικές του ΥΓΑΑΠ θα υλοποιηθούν μέσα από 7 βασικούς στρατηγικούς πυλώνες που άπτονται του πρωτογενούς τομέα, της διαχείρισης υδατικών πόρων, της πράσινης μετάβασης και κυκλικής οικονομίας, της προστασίας των δασών, της βιοποικιλότητας, της προστασίας του θαλάσσιου περιβάλλοντος και της ευημερίας των ζώων.
Μεταξύ άλλων, η Υπουργός είπε ότι οι σημαντικότερες δράσεις αφορούν στην προώθηση δημιουργίας χρηματοδοτικών εργαλείων αποκλειστικά για επαγγελματίες αγρότες και αγρότισσες και για όσους διαμένουν στην ύπαιθρο και στην χρηματοδότηση υποδομών που μειώνουν το κόστος παραγωγής και προστατεύουν τις καλλιέργειες από τις καιρικές συνθήκες.
Όσον αφορά τη διαχείριση των υδάτινων πόρων η Υπουργός είπε ότι στόχος είναι η υλοποίηση του Προγράμματος Δράσης με άμεσες, μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες δράσεις εκ των οποίων περιλαμβάνεται η αύξηση της παραγωγής πόσιμου νερού από υφιστάμενες μονάδες αφαλάτωσης με προώθηση της χρήσης ΑΠΕ και δημιουργία κινητών μονάδων αφαλάτωσης.
Σε σχέση με τη διαχείριση του ανθρωπογενούς και φυσικού περιβάλλοντος η κ. Παναγιώτου είπε ότι είναι προτεραιότητα η συνέχεια υλοποίησης σχεδιασμού που θα οδηγήσει στην πλήρη αναβάθμιση των υφιστάμενων Μονάδων ΟΕΔΑ Κόσιης και Πεντακώμου, σημειώνοντας ότι εντός του 2025 θα ολοκληρωθούν τα έγγραφα διαγωνισμού που θα οδηγούν στην πλήρη αναβάθμιση, στη βάση μελέτης βιωσιμότητας που θα προηγηθεί.
Παράλληλα, είπε ότι στόχος για το 2025 είναι και η εφαρμογή της νομοθεσίας που καθορίζει τις υποχρεώσεις των Αρχών Τοπικής Αυτοδιοίκησης στη διαχείριση των δημοτικών αποβλήτων και συγκεκριμένα την υποχρεωτική εφαρμογή συστημάτων διαλογής στην πηγή και χωριστής συλλογής και συστημάτων «Πληρώνω Όσο Πετώ». Συγκεκριμένα, όπως ανέφερε η κ. Παναγιώτου, το 2025 το «Πληρώνω Όσο Πετώ» θα εφαρμοστεί καθολικά στον Δήμο Αραδίππου το οποίο άρχισε το 2024 με τα οργανικά απόβλητα, καθώς και σε 13 Δήμους και τα 12 Συμπλέγματα Κοινοτήτων. Ακόμη, αναφέρθηκε και στην εφαρμογή του Σχεδίου Αειφορικής Ανάπτυξης Εθνικού Δασικού Πάρκου Ακάμα, σε συνεννόηση και συνεργασία με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς.
Σε σχέση με την προστασία των δασών και της βιοποικιλότητας, η Υπουργός Γεωργίας, είπε ότι αναμένεται η απόκτηση 10 ιδιόκτητων πτητικών μέσων με την αγορά των πρώτων τριών εντός του 2025, ενώ θα υπάρξει αναβαθμισμένη επαναλειτουργία του Δασικού Κολεγίου ως Σχολής Ανώτερης Εκπαίδευσης υποδεχόμενη τους πρώτους σπουδαστές τον Σεπτέμβριο του 2025. Παράλληλα, δήλωσε ότι θα δημιουργηθεί πεζοπόρο τμήμα καταστολής πυρκαγιών από τη Δημοκρατία και εγγραφή του στο European Civil Protection Pool για αποστολές στο εξωτερικό. Σημείωσε ακόμη ότι εντός 2025 αναμένεται να αγορασθούν 4 αισθητήρες αυτόματης ανίχνευσης πυρκαγιών.
Αναφορικά με την κτηνιατρική δημόσια υγεία και την ευημερία των ζώων είπε ότι εντός του 2025 προωθείται αγορά υπηρεσιών ανάπτυξης ενός συστήματος εφαρμογής καταγραφής των παραπόνων των πολιτών σε πραγματικό χρόνο. Ακόμη είπε ότι προβλέπεται αύξηση του κονδυλίου για έλεγχο του πληθυσμού αδέσποτων ζώων, αλλά και αύξηση του ετησίως παραχωρούμενου ποσού κρατικής χορηγίας σε φιλοζωικές οργανώσεις για ενίσχυση του έργου το οποίο επιτελούν.
Σε σχέση με τον αλιευτικό τομέα της Κύπρου η κ. Παναγιώτου είπε, μεταξύ άλλων, ότι θα ενισχυθεί η προστασία των θαλασσών, στο πλαίσιο της αντιμετώπισης θαλάσσιας ρύπανσης από πετρελαιοειδή με την αγορά ενός αντιρρυπαντικού σκάφους μέσω του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, ενώ για τη δημιουργία και αξιοποίηση τεχνητών υφάλων, ως µέσω εμπλουτισμού της βιοποικιλότητας, αλλά και των αλιευμάτων των περιοχών στις οποίες εγκαθίστανται, θα γίνει πόντιση του σκάφους Lambousa II, στη Θαλάσσια Προστατευόμενη Περιοχή της Λάρνακας. Ανακοίνωσε ακόμη ότι θα γίνει στήριξη του πρωτογενούς τομέα για βιώσιμη αλιεία και υδατοκαλλιέργεια μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος Θάλασσας, Αλιείας και Υδατοκαλλιέργειας 2021-2027 με έργα και σχέδια χορηγιών της τάξης των 6.3 εκατομμύρια ευρώ.
Τέλος, η κ. Παναγιώτου είπε ότι ΥΓΑΑΠ πρωτοστατεί στον τομέα της προστασίας των πολιτών με δράσεις και το 2025 όπως με βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα μέτρα για την αντιμετώπιση του φαινόμενου των κατολισθήσεων στην κοινότητα Πισσουριού, την αυστηροποίηση ποινών στην περί Εκρηκτικών Υλών Νομοθεσία και στη δημιουργία πλατφόρμας παροχής κλιματολογικών και μετεωρολογικών δεδομένων προς το κοινό.
Δηλώσεις-Τοποθετήσεις Βουλευτών
Εντός της Επιτροπής η κ. Παναγιώτου δέχθηκε σωρεία ερωτήσεων από πλευράς Βουλευτών που αφορούσαν μεταξύ άλλων, το χαλλούμι, τη διαχείριση των αποβλήτων, τη λειψυδρία, τους σκυβαλότοπους και την υποστελέχωση του Τμήματος Περιβάλλοντος.
Ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ, Χαράλαμπος Πάζαρος, έθεσε εντός της Επιτροπής, μεταξύ άλλων, το θέμα της ύδρευσης και το κατά πόσον υπάρχει κάποιο πλάνο, με την Υπουργό να απαντά ότι σχετικά με την κάλυψη των αναγκών άρδευσης και ύδρευσης εγκρίθηκε την Πέμπτη από το Υπουργικό Συμβούλιο το πλάνο δράσης για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας και της ανομβρίας με μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες δράσεις. Υπέδειξε ότι αυτό έρχεται συμπληρωματικά του Εθνικού Επενδυτικού Πλάνου με 93 έργα πέραν του 1 δις. ευρώ.
Ο κ. Πάζαρος έθεσε ακόμη το ζήτημα των παράνομων σκυβαλότοπων και την έκρηξη πυρκαγιών από αυτούς, με την Υπουργό να αναφέρει ότι το Υπουργείο ήρθε αρωγός σε αυτό το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι τοπικές αρχές λέγοντας ότι «φέτος δώσαμε ενάμισι εκατομμύριο ευρώ για να βοηθήσουμε τις τοπικές αρχές για να καθαρίσουν, διορίζοντας και οι ίδιες επιθεωρητές». Πρόσθεσε ότι στόχος είναι η επιθεώρηση και η μη επαναφορά στους παράνομους σκυβαλότοπους.
Παράλληλα, ο κ. Πάζαρος – αλλά και στην συνέχεια άλλοι Βουλευτές της Επιτροπής – έθεσε το θέμα του χαλλουμιού, ρωτώντας για το πλάνο που υπάρχει μέχρι το 2029, δεδομένου και του χρονικού πλαισίου που έθεσε η Κομισιόν. Η κ. Παναγιώτου είπε ότι το χαλλούμι είναι το βασικό αγροδιατροφικό εξαγωγικό προϊόν και η στόχευση της Κυβέρνησης είναι να προστατευτεί το ΠΟΠ που δίνει τη δυναμική στις εξαγωγές του.
«Το ενισχύουμε με την αύξηση του αιγοπρόβειου γάλακτος που είναι μια πολύ μεγάλη πρόκληση που αντιμετωπίζουμε με τα στοχευμένα μέτρα που έχουμε για τους αιγοπροβατοτρόφους», είπε η Υπουργός και ανακοίνωσε ότι τις επόμενες μέρες θα δημοσιοποιηθεί και ένα έκτακτο σχέδιο για την αιγοπροβατοτροφία ως ένα κίνητρο για να υπάρχουν περισσότερα παραγωγικά ζώα.
Αναφέρθηκε επίσης, και σε συγκεκριμένα σχέδια της ΚΑΠ, ενώ είπε ότι έχει δημιουργηθεί και επιτροπή παρακολούθησης με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς «για να βλέπουμε και να επιλύουμε τα προβλήματα που έχουμε με το χαλλούμι». Σημείωσε ότι στήριξη έχουν και οι αγελαδοτρόφοι προκειμένου να ανταποκριθούν στις περιβαλλοντικές τους υποχρεώσεις.
Ο κ. Πάζαρος σε δηλώσεις του μετά το πέρας της Επιτροπής είπε ότι με σχεδιασμούς και σωστές στρατηγικές θα πρέπει το Υπουργείο Γεωργίας να στηρίξει τους γεωργοκτηνοτρόφους, τους αμπελουργούς, τους μελισσοκόμους, τον κάθε αγρότη και παραγωγό, με στόχο να διασφαλιστεί η επισιτιστική ασφάλεια. «Οφείλουμε να δώσουμε ικανοποιητικά κίνητρα που όχι μόνο να μπορούν να κρατήσουν ζωντανό, βιώσιμο τον πρωτογενή τομέα, αλλά και που θα τον καταστήσουν ένα ανταγωνιστικό και κερδοφόρο επάγγελμα», σημείωσε.
Ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ, Ονούφριος Κουλλά, έθεσε επί τάπητος το ζήτημα της διαχείρισης σκουπιδιών και αποβλήτων αναφέροντας καλές πρακτικές από άλλες χώρες για παραγωγή ενέργειας από τα απόβλητα. Η Υπουργός Γεωργίας ανέφερε ότι η διαχείριση των αποβλήτων είναι από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει το Υπουργείο σημειώνοντας ότι «έχει ήδη εγκριθεί από το Υπουργικό Συμβούλιο το σημείωμα που έχουμε δώσει, όπου περιγράφεται όλο το πλάνο με το οποίο πορευόμαστε, όπου περιέχονται συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα». Είπε ακόμη ότι στο Πεντάκωμο γίνονται ήδη βελτιώσεις για αποσυμφόρηση -όσο πιο πολύ γίνεται- της μονάδας αλλά και της κοινότητας ώστε να επιτευχθεί η πλήρης διόρθωση.
Ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ, Πρόδρομος Αλαμπρίτης, δήλωσε μετά το πέρας της Επιτροπής ότι απαιτείται ένας ολοκληρωμένος σχεδιασμός και συγκεκριμένο πλάνο για το θέμα της διαχείρισης των αποβλήτων κατά τρόπο αποδοτικό που να μειώνει τις ροές αποβλήτων και θα αυξάνει την ανακύκλωση.
Η Βουλεύτρια του ΔΗΣΥ, Σάβια Ορφανίδου, έθεσε το ζήτημα των διαδικασιών για την διακλάδωση του νερού από το φράγμα της Σολιάς προς τα αγροτικά τεμάχια των κοινοτήτων της Σολιάς, με την κ. Παναγιώτου να απαντά ότι ήταν ένα διαχρονικό αίτημα που εκκρεμούσε και το Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων (ΤΑΥ) το έχει εντάξει στον προγραμματισμό του για να προχωρήσει με τα έργα στην περιοχή.
Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Γιαννάκης Γαβριήλ, δήλωσε μετά το τέλος της Επιτροπής ότι ο υπό εξέταση προϋπολογισμός του Υπουργείου Γεωργίας, είναι όπως και οι προηγούμενοι των τελευταίων ετών, σε μεγάλο βαθμό «διαχειριστικός» και δεν απαντά με πειστικό τρόπο στα τεράστια και πιεστικά προβλήματα του αγροτικού κόσμου. Είπε ακόμη ότι ο προϋπολογισμός «αγνοεί και δεν περιλαμβάνει αποτελεσματικά μέτρα και πολιτικές μείωσης του κόστους παραγωγής, προστασίας από αθέμιτες εμπορικές πρακτικές και διασφάλισης δίκαιου εισοδήματος για τους γεωργούς».
Μετά το τέλος της Επιτροπής η Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Μαρίνα Νικολάου είπε ότι «δυστυχώς είδαμε ότι ο προϋπολογισμός δεν είναι έτοιμος να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις και να δώσει απαντήσεις σε καίρια ζητήματα, όπως η διαχείριση αποβλήτων». Πρόσθεσε ότι εκφράστηκαν οι επιφυλάξεις και σε ό,τι αφορά στην εφαρμογή του προγράμματος «Πληρώνω όσο Πετώ» αλλά και σε ό,τι αφορά την διαχείριση αποβλήτων στις ΟΕΔΑ Πεντακώμου και Κόσιης.
«Δεν πήραμε ουσιαστικές απαντήσεις παρά μόνο ότι δρομολογούνται κάποιες μελέτες, που ίσως να μπορέσουν να επιλυθούν στα επόμενα δύο χρόνια», είπε. Ανέφερε ακόμη ότι «απουσιάζει εκκωφαντικά η ουσιαστική ευθύνη του κράτους και μια ολοκληρωμένη πολιτική που έχει να κάνει με την ευημερία των ζώων». Πρόσθεσε ότι τεράστιο θέμα είναι και η διαδικασία επιλογής χώρου εγκατάστασης ή και μετεγκατάστασης των εργοστασίων παραγωγής ασφάλτου.
Εντός της Επιτροπής ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Ανδρέας Πασιουρτίδης, αναφέρθηκε στο θέμα της εγκατάστασης φωτοβολταϊκών σε καλλιεργήσιμη γη, με την κ. Παναγιώτου να απαντά ότι υπάρχει χωροθετική πολιτική για τα φωτοβολταϊκά και δεν τοποθετούνται σε καλλιεργήσιμη/γεωργική γη.
Παράλληλα, ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Βαλεντίνος Φακοντής, έθεσε το θέμα της περιοχής του Ακάμα με την κ. Παναγιώτου να απαντά ότι ο Ακάμας είναι περιβαλλοντικός θησαυρός και «είναι πρώτιστη έγνοια να τον προστατεύσουμε», σημειώνοντας ότι ακολουθείται η νενομισμένη διαδικασία.
Ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ, Χρίστος Ορφανίδης, επεσήμανε εντός της Επιτροπής ότι θα πρέπει να υπάρξει επέκταση του βραχίονα στο αλιευτικό καταφύγιο Λάρνακας καθώς ταλαιπωρούνται οι ψαράδες, ενώ όσον αφορά την ιχθυοκαλλιέργεια είπε ότι θα πρέπει να ενισχυθεί η παραγωγή για το κυπριακό λαβράκι. Παράλληλα, αναφέρθηκε στην υποστελέχωση του Τμήματος Περιβάλλοντος, ενώ υπογράμμισε και τη σημασία του Ινστιτούτου Γεωργικών Ερευνών. Όσον αφορά το θέμα των ασφαλτικών ο κ. Ορφανίδης είπε ότι δεν υπήρξε κατάλληλη ενημέρωση του κόσμου.
Ο κ. Ορφανίδης μετά το πέρας της Επιτροπής είπε ότι «έχουμε κουραστεί κάθε χρόνο να επαναλαμβάνουμε τα ίδια. Έχουμε κουραστεί να συζητούμε κάθε χρόνο για το χαλλούμι για το οποίο πραγματικά ανησυχούμε. Γίνονται διάφορες δηλώσεις, ανακοινώσεις, αλλά δεν βλέπουμε να υπάρχει κάτι το συγκεκριμένο». Μιλώντας για την ΟΕΔΑ Πεντακώμου και τον σκυβαλότοπο της Κόσιης, ο κ. Ορφανίδης είπε ότι «η επαρχία της Λάρνακας ταλαιπωρείται και βρίσκεται σε εξαιρετικά μεγάλο βαθμό σε κίνδυνο και για και το περιβάλλον, αλλά και για την υγεία των ανθρώπων».
Ο Βουλευτής ΔΗΠΑ – Συνεργασία, Αλέκος Τρυφωνίδης, κατά τη διάρκεια της συνεδρίας ανέφερε ότι θα πρέπει να δοθούν ουσιαστικά κίνητρα στους νέους αγρότες και κτηνοτρόφους σημειώνοντας ότι θα πρέπει να ενδυναμωθεί και η Αγροτική Τεχνική Σχολή Σολιάς, μέσω της συνεργασίας του Υπουργείου Γεωργίας και του Υπουργείου Παιδείας. Ο κ. Τρυφωνίδης έθιξε και το ζήτημα της ανάπτυξης του φράγματος αλλά και του αποχετευτικού Σολέας. Υπέδειξε ακόμη ότι θα πρέπει να γίνει εκβάθυνση του αλιευτικού καταφυγίου Πύργου Τυλληρίας και ανάδειξη του πιστοποιημένου προϊόντος του «χαλιτζιού» της περιοχής Τυλληρίας.
Σε δηλώσεις του μετά το πέρας της Επιτροπής ο κ. Τρυφωνίδης είπε ότι «αναφορικά με το χαλλούμι, το οποίο αποτελεί το πρώτο εξαγωγικό προϊόν της εξαγωγικής οικονομίας, στηρίζουμε τις προσπάθειες της Υπουργού για την ανάπτυξη του αιγοπρόβειου γάλακτος και της αύξησης των ποσοτήτων για να διατηρηθούν οι προδιαγραφές για το ΠΟΠ».
Ο Βουλευτής των Οικολόγων-Συνεργασία Πολιτών, Χαράλαμπος Θεοπέμπτου, εντός της Επιτροπής είπε ότι τα απόβλητα είναι ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Κύπρος από το 2004. Πρόσθεσε ότι με βάση την ευρωπαϊκή οδηγία και την κείμενη νομοθεσία θα έπρεπε να υπήρχαν πολιτικές μείωσης των αποβλήτων, επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση.
Σημείωσε ακόμη ότι ένα άλλο θέμα που έχει σχέση με τα απόβλητα είναι η αποκατάσταση των σκυβαλότοπων λέγοντας ότι «στον Κοτσιάτη και στο Βατί έχουμε τεράστια προβλήματα». Έθιξε ακόμη το θέμα των πράσινων σημείων παραθέτοντας καλές πρακτικές που εφαρμόζονται στο εξωτερικό. Τέλος, αναφέρθηκε στην επιτακτική ανάγκη ορθής διαχείρισης του νερού επισημαίνοντας ότι θα πρέπει να ληφθούν μέτρα για μείωση της κατανάλωσης του.
- Γραφείο Εφόρου Ελέγχου Κρατικών Ενισχύσεων
Στόχος συμβατές ενισχύσεις γρηγορότερα λέει η Έφορος Κρατικών Ενισχύσεων
Επιδίωξη του Γραφείου Εφόρου Κρατικών Ενισχύσεων είναι η παραχώρηση συμβατών ενισχύσεων γρηγορότερα, μέσα από την αξιοποίηση όλων των κανονισμών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, είπε στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών, η Έφορος Κρατικών Ενισχύσεων, Στέλλα Μιχαηλίδου, παρουσιάζοντας τον προϋπολογισμό του Γραφείου της για το 2025.
Όπως σημείωσε, ο προϋπολογισμός του Γραφείου Εφόρων Κρατικών Ενισχύσεων για το 2025 είναι χαμηλότερος από το 2024. Συγκεκριμένα, οι συνολικές δαπάνες για το 2025 ανέρχονται σε €589.805, σε σύγκριση με €651.770 που ήταν το 2024. Μείωση παρατηρείται στις δαπάνες προσωπικού, ενώ αυξημένες παρουσιάζονται οι λειτουργικές δαπάνες, με αύξηση €23.750 στο κονδύλι των εκπαιδεύσεων.
Ο προϋπολογισμός αντανακλά τους πυλώνες του γραφείου για το 2025, 2026, 2027.
Αναλύοντας τον προϋπολογισμό, η κ. Μιχαηλίδου είπε ότι αυτός βασίζεται σε δύο πυλώνες. Ο πρώτος είναι η πλήρωση του οργανογράμματος του γραφείου. Στον προϋπολογισμό παρουσιάζονται οι θέσεις που αναμένεται ότι θα πληρωθούν εντός του 2025, αλλά και το 2026.
Ο δεύτερος πυλώνας αφορά τις επιδιώξεις του Γραφείου για το 2025 «για να γίνουμε αποδοτικότεροι και ακόμα πιο ωφέλιμοι για τις Αρμόδιες Αρχές, αλλά, και για να αναβαθμίσουμε τον ρόλο και τη θέση της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή», όπως είπε σε δήλωσή της μετά τη συνεδρίαση της Επιτροπής.
Όπως ανέφερε, οι σημαντικότερες επιδιώξεις του Γραφείου επικεντρώνονται στην περαιτέρω χρήση και αξιοποίηση όλων των κανονισμών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, όπως οι Απαλλακτικοί Κανονισμοί που εγκρίνονται από το Γραφείο και οι Κατευθυντήριες Γραμμές, που εγκρίνονται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με στόχο να παραχωρούνται συμβατές Ενισχύσεις γρηγορότερα.
Κληθείσα να δώσει περισσότερες πληροφορίες, είπε ότι στόχος είναι οι κρατικές ενισχύσεις που δίνονται να είναι εντός του νομικού πλαισίου, για να δίνονται γρηγορότερα. Συγκεκριμένα, είπε ότι όταν δεν υπάρχει νομικό πλαίσιο κάτω από το οποίο θα ενταχθούν, είτε πρέπει να ζητηθεί έγκριση από την Κομισιόν ή θα είναι παράνομες. «Ο στόχος είναι να εκδίδουμε αποφάσεις και σχέδια τα οποία είναι μέσα στους κανονισμούς, είναι συμβατά. Επειδή οι Απαλλακτικοί Κανονισμοί εγκρίνονται σε εθνικό επίπεδο, εκδίδονται νωρίτερα. Αν είναι βάση κατευθυντήριων γραμμών εγκρίνονται πιο γρήγορα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή».
Διευκρίνισε ότι αν το κράτος θέλει να προχωρήσει σε κάποια κρατική ενίσχυση που είναι εκτός νομικού πλαισίου, θα πρέπει να απευθυνθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, κάτι που συνήθως καθυστερεί αρκετά, καθώς η Κομισιόν επανέρχεται με διευκρινίσεις.
Δεύτερη επιδίωξη, είπε, είναι η συνεχής επιμόρφωση των λειτουργών του Γραφείου όσο και των λειτουργών των Αρμοδίων Αρχών. «Υιοθετούμε το 2025, την εκστρατεία ‘Ενημερώνω-Ενεργώ-Εκσυγχρονίζομαι’ και αυτό αντανακλάται στον προϋπολογισμό 2025, με αυξημένη τη δαπάνη της εκπαίδευσης», είπε.
Κληθείσα να δώσει περαιτέρω διευκρινίσεις για αυτό το κονδύλι, είπε ότι λόγω εξειδικευμένου θέματος, αλλά και πολλών υποχρεώσεων του Γραφείου και με την αναμενόμενη αύξηση του προσωπικού, προκύπτουν συνεχώς ανάγκες εκπαίδευσης και επιμόρφωσης, ενώ το κόστος για αεροπορικά εισιτήρια και ξενοδοχεία είναι αυξημένο.
Περαιτέρω, η Έφορος είπε ότι το Γραφείο της θα ετοιμαστεί το 2025 για τη διοργάνωση στην Κύπρο εντός του 2026 του State Aid Modernization Meeting, στο πλαίσιο και της Προεδρίας, με συμμετοχή από όλα τα κράτη μέλη.
«Θα συνεχίσουμε την προσπάθεια για να κερδίσουμε και άλλες διακρίσεις στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή με την εφαρμογή της Β φάσης του Κεντρικού Μητρώου Κρατικών Ενισχύσεων, όπως έγινε και με την εφαρμογή της Α φάσης», είπε η Έφορος καταληκτικά.
Η Πρόεδρος της Επιτροπής Οικονομικών, Βουλευτής του ΔΗΚΟ, Χριστιάνα Ερωτοκρίτου, ζήτησε από την Έφορο να προσεχθεί στο μέλλον το κονδύλι των λειτουργικών δαπανών, καθώς, παρόλο που ως ποσό είναι μικρό, η ποσοστιαία αύξηση είναι μεγάλη.
Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Ανδρέας Καυκαλιάς ρώτησε, εντός της Επιτροπής, κατά πόσο υπάρχουν στοιχεία για περιπτώσεις που εντοπίστηκαν παράνομες κρατικές ενισχύσεις. Ζήτησε, επίσης, διευκρινίσεις για την εμπλοκή του Γραφείου της Εφόρου στα μέτρα του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και κατά πόσο γνωρίζει γιατί κάποια από αυτά δεν προχώρησαν.
Αναφορικά με την ανάκληση κρατικών ενισχύσεων, η κ. Μιχαηλίδου είπε ότι για να τεκμηριωθεί μία κρατική ενίσχυση ως παράνομη χρειάζεται δεκαπλάσια δουλειά από αυτή που έγινε για να δοθεί, σημειώνοντας ότι το προσωπικό του Γραφείου της είναι μειωμένο και εναλλάξιμο. Πρόσθεσε ότι μία από επιδιώξεις του Γραφείου της είναι να γίνονται δειγματοληπτικοί έλεγχοι «πριν σκάσει βόμβα, να δούμε έγκαιρα αν κάτι είναι ενδεχομένως παράνομο».
- Γραφείο Επιτρόπου Διοικήσεως και Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων
Στο 86% η συμμόρφωση σε παρεμβάσεις της Επιτρόπου Διοίκησης, στο 53% σε εκθέσεις
Στο 86% ανέρχεται η συμμόρφωση των Υπηρεσιών σε ατομικές παρεμβάσεις της Επιτρόπου Διοίκησης ενώ οι εκθέσεις του Γραφείου της υλοποιούνται κατά 53%, επειδή αφορούν πιο συστημικά προβλήματα και είναι πιο δύσκολο να υλοποιηθούν, δήλωσε η Επίτροπος Μαρία Στυλιανού Λοττίδη ενώπιον της Επιτροπής Οικονομικών σήμερα, όπου εξετάστηκε ο προϋπολογισμός του γραφείου της για το 2025.
Η κ. Λοττίδη, η οποία απαντούσε σε ερωτήσεις Βουλευτών, ανέφερε ότι το γραφείο της καλείται να διαχειριστεί περίπου 3.000 παράπονα το χρόνο με 33 λειτουργούς. Σε ερώτηση τι αφορούν είπε ότι τα πιο πολλά αφορούν τα επιδόματα του Υφυπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας και σχετίζονται με την καθυστέρηση στην εξέταση αιτήσεων, την απόρριψη αιτημάτων και τη διακοπή της καταβολής επιδομάτων.
Σε σχέση με τον προϋπολογισμό του γραφείου της, ανέφερε ότι για το 2025 ανέρχεται σε €2.558.543, παρουσιάζοντας μείωση κατά €107.920 (ποσοστό 4,05%) έναντι του εγκεκριμένου προϋπολογισμού του 2024 που ανερχόταν σε €2.666.463.
Σύμφωνα με την ίδια το μεγαλύτερο μέρος του προϋπολογισμού για το 2025 (€2.169.213, ποσοστό 84,78%) αφορά τη μισθοδοσία του προσωπικού, προσθέτοντας ότι στο Γραφείο εργάζονται 33 λειτουργοί. Το υπόλοιπο ποσό, συνέχισε, αφορά – μεταξύ άλλων – τις λειτουργικές δαπάνες και τα έξοδα συντήρησης και επιδιορθώσεων μηχανημάτων και εξοπλισμού.
Ακόμη, η Επίτροπος Διοικήσεως είπε ότι «αξιοποιούμε κατάλληλα το ζήτημα των ταξιδιών στο εξωτερικό, ανάλογα με τις υποχρεώσεις μας έναντι διεθνών οργανισμών, οι οποίες έχουν αυξηθεί τον τελευταίο χρόνο».
Σημείωσε περαιτέρω ότι ο προϋπολογισμός αφορά τις 8 διακριτές αρμοδιότητες του Γραφείου Επιτρόπου Διοικήσεως.
Η Βουλευτής του ΔΗΣΥ, Σάβια Ορφανίδου, ρώτησε την Επίτροπο Διοικήσεως κατά πόσο λαμβάνονται υπόψιν οι συστάσεις του Γραφείου της και αν θεωρεί ότι η Βουλή θα πρέπει να τροποποιήσει νομοθεσίες για περαιτέρω ενίσχυση του Γραφείου της.
Απαντώντας στην κ. Ορφανίδου, η Μαρία Στυλιανού Λοττίδη ανέφερε ότι, βάσει των προηγούμενων εκθέσεων του Γραφείου της, οι περισσότερες ατομικές παρεμβάσεις της υλοποιούνται από τις υπηρεσίες, ενώ οι εκθέσεις του Γραφείου της υλοποιούνται κατά 53%, επειδή αφορούν πιο συστημικά προβλήματα και είναι πιο δύσκολο να υλοποιηθούν.
Ωστόσο, σημείωσε, «σε γενικές γραμμές υπάρχουν μοχλοί πίεσης» που ασκούνται στις υπηρεσίες για υλοποίηση των εκθέσεων της Επιτρόπου, όπως οι συζητήσεις του προϊόντος της διαβούλευσης της Επιτρόπου με τις αρμόδιες υπηρεσίες που γίνονται στο Υπουργικό Συμβούλιο και στη Βουλή, καθώς και η προβολή που δίνεται από τα ΜΜΕ.
«Οι συστάσεις μας είναι δεσμευτικές όσον αφορά την αρμοδιότητά μας ως φορέα ισότητας και καταπολέμησης των διακρίσεων», τόνισε, προσθέτοντας ότι «διαπραγματευόμαστε το μέσο και τον τρόπο υλοποίησής τους». Ανέφερε ως παράδειγμα την έκθεση που απέστειλε στο Υπουργείο Άμυνας σχετικά με την υπόθεση μισθοδοσίας γυναίκας υπαξιωματικού, προσθέτοντας ότι έχει γίνει η σχετική διαβούλευση μεταξύ των Υπουργείων Άμυνας και Οικονομικών.
Από την πλευρά του, ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Ανδρέας Καυκαλιάς, ζήτησε διευκρινίσεις από την Επίτροπο Διοικήσεως για τον βαθμό ικανοποίησης των παραπόνων από την εκτελεστική εξουσία. Ακόμη ζήτησε να μάθει τις 3 βασικότερες κατηγορίες ζητημάτων για τα οποία δέχεται παράπονα το Γραφείο Επιτρόπου Διοικήσεως καθώς τους τρόπους παρέμβασής του.
Παράλληλα, αναφερόμενος σε παράπονο πολίτη που υποβλήθηκε στην Επίτροπο Διοικήσεως στις 31 Οκτωβρίου 2023 για το Υφυπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας, σημείωσε ότι ο συγκεκριμένος πολίτης ακόμα αναμένει την ανταπόκριση της εκτελεστικής εξουσίας. «Έχει το κράτος τη δυνατότητα να σφυρίζει αδιάφορα στο παράπονο ενός πολίτη ή στις παρεμβάσεις της Επιτρόπου Διοικήσεως;», διερωτήθηκε.
Πρότεινε στην Επίτροπο Διοικήσεως να προβεί σε μέτρηση του χρόνου ανταπόκρισης των υπηρεσιών για να εξαχθούν συμπεράσματα.
Σε δήλωσή του μετά το τέλος της συνεδρίας της Επιτροπής Οικονομικών, ο κ. Καυκαλιάς έκανε λόγο για «τεράστιες καθυστερήσεις στην ανταπόκριση της εκτελεστικής εξουσίας στις διάφορες επιστολές της Επιτρόπου», σημειώνοντας ότι πρόκειται για «μια απαράδεκτη κατάσταση, η οποία πρώτιστα θυματοποιεί τους ίδιους τους πολίτες που αναμένουν απαντήσεις» και «εμποδίζει το έργο της Επιτρόπου Διοικήσεως».
Απαντώντας στον κ. Καυκαλιά, η κ. Λοττίδη ανέφερε ότι η συμμόρφωση των υπηρεσιών με τις παρεμβάσεις της Επιτρόπου ανέρχεται στο 86%, προσθέτοντας ότι η μη συμμόρφωση σε εκθέσεις ανέρχεται στο 22% και η δρομολόγηση της συμμόρφωσης στο 25%.
Επεσήμανε ότι τα πιο πολλά παράπονα αφορούν τα επιδόματα του Υφυπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας και σχετίζονται με την καθυστέρηση στην εξέταση αιτήσεων, την απόρριψη αιτημάτων και τη διακοπή της καταβολής επιδομάτων.
Αναφερόμενη στον βαθμό ανταπόκρισης της εκτελεστικής εξουσίας, η κ. Στυλιανού Λοττίδη είπε ότι «κάποιες υπηρεσίες καθυστερούν», δίνοντας ως παραδείγματα την εξέταση των αιτήσεων επιδομάτων από το Υφυπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας και των αιτήσεων ασύλου και ζητημάτων πολιτογραφήσεων από το Υφυπουργείο Μετανάστευσης και Διεθνούς Προστασίας.
Αναφέρθηκε στις πιο πρόσφατες αυτεπάγγελτες παρεμβάσεις της, όπως – μεταξύ άλλων – τις παρεμβάσεις της για τις επιθέσεις κατά αλλοδαπών διανομέων φαγητού, τη Διεθνή Ημέρα Ομοφοβίας και Τρανσφοβίας, την Ημέρα της Γυναίκας και τη βία στα γήπεδα.
Η Επίτροπος Διοικήσεως ενημέρωσε τους Βουλευτές ότι δίνεται χρόνος στις Υπηρεσίες για να απαντήσουν, επισημαίνοντας ότι αποστέλλονται έως και 5 επιστολές. Εάν δεν υπάρξει ανταπόκριση, τότε το Γραφείο συντάσσει ειδικές εκθέσεις, σημείωσε, προσθέτοντας ότι μόνο στο 2024 συνέταξε 3 ειδικές εκθέσεις λόγω μη απάντησης από Υπηρεσίες.
Ο Βουλευτής της ΔΗΠΑ-Συνεργασία, Αλέκος Τρυφωνίδης, εξέφρασε την εκτίμησή του στο έργο του Γραφείου Επιτρόπου Διοικήσεως, επισημαίνοντας ότι οι υπηρεσίες δεν νοιάζονται εφόσον δεν υπάρχει κόστος και ζητώντας τη γνώμη της Επιτρόπου επί του θέματος. Ακόμη, ρώτησε την κ. Στυλιανού Λοττίδη αν θεωρεί λήξαν το θέμα της καταβολής προσαυξήσεων στις γυναίκες υπαξιωματικούς.a
Απαντώντας στον κ. Τρυφωνίδη, η Επίτροπος Διοικήσεως είπε ότι το θέμα «για μας είναι λήξαν». Παράλληλα, ανέφερε ότι «έχουμε να αντιμετωπίσουμε 3.000 παράπονα κάθε χρόνο», προσθέτοντας ότι είναι «δύσκολο για 33 λειτουργούς να κάνουν τη διαδικασία του follow-up».
Επιπρόσθετα, η Επιτροπή εξέτασε τα ακόλουθα σχέδια νόμου:
Η Επιτροπή εξέτασε το πιο πάνω νομοσχέδιο σκοπός του οποίου είναι η εφαρμογή του Κανονισμού (ΕΕ) 2019/452 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 19ης Μαρτίου 2019 για τη θέσπιση πλαισίου για τον έλεγχο των άμεσων ξένων επενδύσεων στην Ένωση
Η Επιτροπή εξέτασε τις πιο πάνω προτάσεις νόμου σκοπός των οποίων είναι:
- η καταβολή σύνταξης σε βουλευτή με τη συμπλήρωση του εξηκοστού τρίτου (63ου) έτους της ηλικίας του, αντί με τη συμπλήρωση του εξηκοστού (60ού) έτους, που ισχύει σήμερα,
- η θέσπιση νέου νομοθετικού πλαισίου για την καταβολή συντάξεων σε κυβερνητικούς αξιωματούχους, πρώην και εν ενεργεία, για σκοπούς συμμόρφωσης με αποφάσεις του Ανώτατου Δικαστηρίου και διόρθωσης ορισμένων στρεβλώσεων στον ισχύοντα νόμο,
- η επέκταση του ορίου συνταξιοδότησης των βουλευτών και των υπουργών στο εξηκοστό πέμπτο (65ο) έτος και εισαγωγή πρόνοιας, ώστε η καταβολή σύνταξης βουλευτή και υπουργού σε πρόσωπο που έχει αναλάβει το αξίωμα του ευρωβουλευτή να αρχίζει μετά την αποχώρησή του από το εν λόγω αξίωμα, όπως ισχύει και στην περίπτωση του βουλευτή και του υπουργού,
- η ρύθμιση της ταυτόχρονης καταβολής σύνταξης και μισθού σε κρατικούς αξιωματούχους, ώστε να αποφευχθούν κοινωνικές και οικονομικές στρεβλώσεις και να επιτευχθεί συμμόρφωση με σχετική απόφαση του Δικαστηρίου,
- η εισαγωγή ρυθμίσεων για την αντιμετώπιση του ζητήματος της καταβολής πολλαπλών συντάξεων,
- η εισαγωγή ρυθμίσεων για την αντιμετώπιση του ζητήματος της καταβολής πολλαπλών συντάξεων,
- η εισαγωγή ρυθμίσεων για την αντιμετώπιση του ζητήματος της καταβολής πολλαπλών συντάξεων,
- η εισαγωγή ρυθμίσεων για την αντιμετώπιση του ζητήματος της καταβολής πολλαπλών συντάξεων,
- η εισαγωγή ρυθμίσεων για την αντιμετώπιση του ζητήματος της καταβολής πολλαπλών συντάξεων,
- η εισαγωγή ρυθμίσεων για την αντιμετώπιση του ζητήματος της καταβολής πολλαπλών συντάξεων,
- η επιβολή φόρου εισοδήματος με συντελεστή ύψους 90% επί του υπερβάλλοντος ποσού για εισοδήματα προερχόμενα από πολλαπλές συντάξεις τα οποία συμποσούμενα υπερβαίνουν το όριο των €70.000 και
- η παροχή δυνατότητας σε αξιωματούχο που διορίζεται ή εκλέγεται σε δημόσιο αξίωμα, λειτούργημα ή θέση να υποβάλλει προς τον αρμόδιο υπουργό δήλωση αποποίησης κρατικής σύνταξης για τη χρονική περίοδο κατά την οποία υπηρετεί στο εν λόγω αξίωμα.
Nomoplatform-ΚΥΠΕ
