H Κοινοβουλευτική Επιτροπή Θεσμών, Αξιών και Επιτρόπου Διοικήσεως, κατά τη διάρκεια της συνεδρίας στις 13/04/2022, συζήτησε το ακόλουθο θέμα:
Η ανάγκη υιοθέτησης μιας θεσμοθετημένης διαδικασίας δημόσιας διαβούλευσης ως αποτελεσματικό μέσο διακυβέρνησης, συμμετοχικής δημοκρατίας και διαφάνειας στη βάση καλών πρακτικών που προκύπτουν και από άλλα κράτη μέλη της Ε.Ε.
Η Επιτροπή άρχισε τη συζήτηση του πιο πάνω θέματος μέσω του οποίου εξετάστηκε η ανάγκη υιοθέτησης μιας θεσμοθετημένης διαδικασίας δημόσιας διαβούλευσης ως αποτελεσματικό μέσο διακυβέρνησης, συμμετοχικής δημοκρατίας και διαφάνειας στη βάση καλών πρακτικών που προκύπτουν και από άλλα κράτη μέλη της Ε.Ε..
Ο Προέδρος της Επιτροπής και Βουλευτής του ΔΗΣΥ Δημήτρης Δημητρίου ανέφερε πως, σκοπός της συνεδρίας είναι να ανευρεθούν οι υφιστάμενες βέλτιστες πρακτικές, οι οποίες να θεσμοθετηθούν και να νομοθετηθούν, ούτως ώστε να εφαρμόζονται από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς οριζόντια.
Η Βουλεύτρια των Οικολόγων-Συνεργασία Πολιτών Αλεξάνδρα Ατταλίδου επεσήμανε πως, έχοντας ως βάση καλές πρακτικές που εφαρμόζονται ήδη, όπως αυτή του Τμήματος Περιβάλλοντος η οποία άπτεται θεμάτων της Σύμβασης του Άαρχους, πρέπει να διασφαλίσουμε ότι η εκάστοτε κυβέρνηση θα οργανώνει σωστά τις εν λόγω διαβουλεύσεις με σκοπό να εισακούονται οι απόψεις των πολιτών.
Ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ Κυριάκος Χατζηγιάννης τόνισε πως στο παρόν στάδιο δεν εφαρμόζεται κανένας οδηγός σε οριζόντια βάση και αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη μη διασφάλιση της ποιοτικής συμμετοχής της κοινωνίας των πολιτών. Επιπρόσθετα, ο κ. Χατζηγιάννης ανέφερε πως «Το να λέμε ότι έκανα τη διαβούλευση, το διάλογο, τις συναντήσεις, έχει καταντήσει ως μια πρακτική για να γράψουμε κάτι και να λέμε είμαστε καλυμμένοι».
Ο εκπρόσωπος της γραμματείας του Υπουργικού Συμβουλίου είπε πως από το 2009 έχει εγκριθεί ένας οδηγός δημόσιων διαβουλεύσεων, ο οποίος υποχρεώνει τα υπουργεία να δηλώσουν όλες τις απόψεις των εμπλεκόμενων φορέων που έχουν ακουστεί σε ένα γραπτό κείμενο, το οποίο να επισυνάπτεται στο τυποποιημένο Ερωτηματολόγιο Ανάλυσης του Αντίκτυπου.
Ο Επίτροπος του Πολίτη Παναγιώτης Σεντώνας ανέφερε πως, παρά το γεγονός ότι υπάρχει οδηγός, εντούτοις έχει παρατηρηθεί πως σε ορισμένες περιπτώσεις δεν εφαρμόζεται ποιητικά αλλά μηχανικά, απλά για να μπουν ορισμένα «τικ» σε συγκεκριμένα κουτάκια. Επιπρόσθετα, ο κ. Σεντώνας είπε πως έχει κατατεθεί εισήγηση στο Υπουργικό Συμβούλιο για χαρτογράφηση όλων των υφιστάμενων πρακτικών, υποβλήθηκε έκθεση καλών πρακτικών οι οποίες εφαρμόζονται σε χώρες της Ε.Ε. καθώς και εισηγήσεις από διεθνείς οργανισμούς, με απώτερο σκοπό την εμπεριστατωμένη θεσμοθέτηση των δημόσιων διαβουλεύσεων.
Εκπρόσωποι των υπουργείων, κατά τη διάρκεια των τοποθετήσεών τους, έκαναν αναφορές στις διαδικασίες των δημοσίων διαβουλεύσεων που ακολουθούνται μεμονωμένα από το κάθε τμήμα. Κύρια μέθοδος δημόσιας διαβούλευσης διαφάνηκε πως είναι η ανταλλαγή ηλεκτρονικής αλληλογραφίας, μέσω τις οποίας οι εμπλεκόμενοι φορείς υποβάλλουν τις παρατηρήσεις τους καθώς και η δια ζώσης συναντήσεις με εμπλεκόμενους φορείς.
Ο εκπρόσωπος της Γενικής Διεύθυνσης Ανάπτυξης είπε πως, στα πλαίσια βελτίωσης του υφιστάμενου ρυθμιστικού πλαισίου των δημόσιων διαβουλεύσεων, έχουν προβεί στη δημιουργία ενός ψηφιακού εργαλείου ονόματι «e-consultation», μέσω του οποίου θα γίνονται όλες οι δημόσιες διαβουλεύσεις και το οποίο θα είναι έτοιμο περί τα τέλη Ιουνίου.
Η εκπρόσωπος του Συμβουλίου Νεολαίας Κύπρου Χριστίνα Γιανναπή δήλωσε πως, πρέπει να καλλιεργηθεί μια κουλτούρα και να γίνει η απαραίτητη εκπαίδευση τόσο στους νέους, όσο και στην ευρύτερη κοινωνία σε ό,τι αφορά το δικαίωμα τους στη συμμετοχή των δημόσιων διαβουλεύσεων.
Ο εκπρόσωπος του Κυπριακού Ιδρύματος Προστασίας του Περιβάλλοντος (Terra Cypria) Λεύκιος Σεργίδης τόνισε πως, η προώθηση αυτής της συμμετοχικής διαδικασίας είναι εξέχουσας σημασίας. Παράλληλα επεσήμανε πως σε ό,τι αφορά περιβαλλοντικά ζητήματα, μέσω της Σύμβασης του Άαρχους, τα κράτη έχουν τη νομική υποχρέωση στη θέσπιση δημόσιων διαβουλεύσεων για θέματα που άπτονται περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος.
Ο Αντιπρόεδρος του μη κυβερνητικού, μη κερδοσκοπικού οργανισμού Oxygono Δρ. Νικόλαος Κυριακίδης, ανέφερε πως, «Οι δημόσιες διαβουλεύσεις θα πρέπει να αποτελούν αναπόσπαστο κόμματι στον τομέα λήψης αποφάσεων αφού προωθούν έμπρακτα και αποτελεσματικά τα ιδανικά της διαφάνειας, της συνεργασίας και της συμμετοχής». Επιπρόσθετα, ο κ. Κυριακίδης τόνισε πως, «Το δικαίωμα διαβούλευσης δύναται να λειτουργήσει ως εμπόδιο στη διαφθορά».
Σε γραπτό υπόμνημα που παραδόθηκε εκ μέρους του μη κυβερνητικού, μη κερδοσκοπικού οργανισμού Oxygono προς την γραμματεία της Επιτροπής, προτείνονται οι εξής εισηγήσεις:
(α) Οι δημόσιες διαβουλεύσεις να είναι υποχρεωτικές ή τουλάχιστον να τεκμηριώνεται ο λόγος αν δεν γίνονται.
(β) Οι δημόσιες διαβουλεύσεις να είναι όσο πιο περιεκτικές γίνεται.
(γ) Να γίνεται έγκαιρη ενημέρωση για τη διεξαγωγή των δημόσιων διαβουλεύσεων.
(δ) Να υπάρχει διαφάνεια στο πώς έτυχε χειρισμού η ανατροφοδότηση που λήφθηκε.
Η Επιτροπή, αποφάσισε να επανέλθει σε προσεχή συνεδρία της εντός των επόμενων δύο μηνών, ώστε να ενημερωθεί από τους αρμόδιους φορείς σχετικά με την έκβαση της προόδου της πρωτοβουλίας που έχει αναλάβει η Γενική Διεύθυνση Ανάπτυξης, σε συνεργασία με το γραφείο του Επιτρόπου του Πολίτη για βελτίωση του εν λόγω πλαισίου.
Nomoplatform-ΚΥΠΕ-ΓΤΒ
