Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Προσφύγων, Εγκλωβισμένων, Αγνοουμένων και Παθόντων, κατά τη διάρκεια της συνεδρίας στις 02/05/2023, συζήτησε τα ακόλουθα θέματα:
Φορέας Ισότιμης Κατανομής Βαρών
Η Επιτροπή συζήτησε το πιο πάνω θέμα μέσω του οποίου εξετάστηκε η ανάγκη του Φορέα Ισότιμης Κατανομής Βαρών να ανταποκριθεί στις σημερινές ανάγκες των εκτοπισμένων.
Βέλτιστη αξιοποίηση τέλους 0,4% αναζητούν ΥΠΟΙΚ – Φορέας Ισότιμης Κατανομής Βαρών
Υπό το βάρος των πληροφοριών για πώληση περιουσιών από Ελληνοκύπριους στα κατεχόμενα, η Επιτροπή Προσφύγων της Βουλής συζήτησε τρόπους ενίσχυσης του έργου Κεντρικού Φορέα Ισότιμης Κατανομής στην παρουσία του Υπουργού Οικονομικών, Μάκη Κεραυνού.
Η συζήτηση επικεντρώθηκε γύρω από τους τρόπους αξιοποίησης του τέλος 0,4% επί της τιμής πώλησης ακίνητης περιουσίας, για ενίσχυση του έργου Κεντρικού Φορέα Ισότιμης Κατανομής Βαρών. Ο Υπουργός Οικονομικών ανέφερε ότι αφού έχουν γίνει αποδεκτά 13 από τα 14 αιτήματα του Φορέα από το Υπουργείο, έμεινε ο τρόπος αξιοποίησης του τέλους 0,4%, κάτι που θα αποφασιστεί σε συνάντησή του με τον Φορέα, ώστε να εξευρεθεί όπως είπε η καλύτερη λύση προς όφελος τόσο του Φορέα όσων και των προσφύγων.
Ο ΥΠΟΙΚ ανέφερε στην Επιτροπή ότι μέχρι στιγμής η θέση του Υπουργείου είναι να αξιοποιηθούν τα χρήματα αυτά για να αποπληρωθούν οι εγγυήσεις που έχει δώσει η κυβέρνηση για δάνεια του Φορέα που έχουν γίνει μη εξυπηρετούμενα και για τις οποίες τράπεζες έχουν κινηθεί εναντίον της Κυβέρνησης με δικαστικές διαδικασίες.
Όπως είπε, σύμφωνα με υπολογισμούς, μέσα σε τρία χρόνια θα καθαρίσει αυτό το θέμα των ΜΕΔ και πλέον όπως είπε, μέρος των χρημάτων από το τέλος μπορεί να αξιοποιηθεί για δημιουργία προβλέψεων για τα δάνεια, ώστε το Φορέας να είναι πιο αποτελεσματικός. Τα έσοδα από το τέλος, όπως είπε, υπολογίζονται περίπου σε 15 – 17 εκ. τον χρόνο
Παράλληλα ζήτησε καλύτερη παρακολούθηση των δανείων, ώστε να μη συνεχίζεται αυτή η κατάσταση με τα ΜΕΔ.
Πάνω από 66,5% ΜΕΔ για δάνεια με εγγύηση του Φορέα
Σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε ο ΥΠΟΙΚ στην Επιτροπή, στις 30 Ιουνίου του 2022 υπήρχαν σε ισχύ 2408 δάνεια με εγγύηση του Φορέα, συνολικού ύψους 117 εκ. ευρώ. Από αυτά, όπως είπε, το 66,5% έγιναν μη εξυπηρετούμενα. Για αυτά, όπως είπε, ζητήθηκε ενεργοποίηση κρατικής εγγύησης ύψους 45 εκατ. ευρώ.
Επιπλέον, ανέφερε ότι στις 31 Μαρτίου υπήρχαν 19.921 δάνεια με κεφάλαια του φορέα ύψους 346 εκατ. ευρώ, από τα οποία 28% είναι μη εξυπηρετούμενα.
Αναφέρθηκε ακόμα σε αίτημα του φορέα να διαφοροποιηθούν οι κανονισμοί είσπραξης του 0,4%, ώστε να μπορεί ο Φορέας να εξαγοράζει τα δάνεια των αιτητών που δεν μπορούν να πληρώσουν τα δάνειά τους, παίρνοντας την κυριότητα των υποθηκευμένων κατεχόμενων περιουσιών. Το θέμα, όπως είπε, έχει πολιτική πτυχή που πρέπει να συζητηθεί σε περισσότερο βάθος και με άλλους.
Μιλώντας στην Επιτροπή, ο κ. Κεραυνός είπε ότι έχει αποτύχει παταγωδώς η πολιτεία διαχρονικά στο προσφυγικό και γίνονται πολύ πιο δύσκολες οι λύσεις. Πρόσθεσε ότι η προηγούμενη Κυβέρνηση άφησε ένα πλεόνασμα αλλά δεν είναι καθόλου ισχυρό σε σχέση με τα πολλά προβλήματα που πρέπει να διαχειριστεί η Κυβέρνηση.
Όσον αφορά την πώληση περιουσιών στα κατεχόμενα είπε ότι έχει καιρό που πωλούνται περιουσίες και οι πρώτοι που έκαναν το βήμα, δεν ήταν ο απλός ο κόσμος, αλλά κάποιοι μεγάλοι επιχειρηματίες του οποίους γνωρίζει ονομαστικά.
Σημείωσε ότι το προσφυγικό είναι εθνικό θέμα, αλλά δεν μπορεί να ξεφύγει από τους οικονομικούς δείκτες γιατί οι πρώτοι που την πληρώνουν όποτε ξεφεύγουμε είναι και οι πρόσφυγες και η μεσαία τάξη.
Σε δηλώσεις στους δημοσιογράφους, ο Υπουργός ανέφερε ότι δεν έχει επαληθευτεί η πληροφορία για πώληση τριών ξενοδοχείων στο Βαρώσι.
Κεραυνός: Δεν είναι πανάκεια τα πλεονάσματα
Απαντώντας σε ερώτηση για τα δημόσια πλεονάσματα και τη διαχείρισή τους, ο κ. Κεραυνός σημείωσε ότι η οικονομική πολιτική δεν πρέπει να ξεφύγει από το δημοσιονομικό πλαίσιο και τη σταθερότητα της οικονομίας.
«Τα πλεονάσματα, είναι σχετικά. Σε ένα προϋπολογισμό των €10 δις και ένα ΑΕΠ των €27,5 εκ. τα €600 εκ είναι μεν πλεόνασμα, αλλά δεν είναι η πανάκεια για αντιμετώπιση των πολλών εκκρεμοτήτων που υπάρχουν», είπε.
Πρόσθεσε ότι είναι καλά είναι να συνεχίσουμε τα δημοσιονομικά πλεονάσματα αν θέλουμε το 2026 να ικανοποιήσουμε τα κριτήρια του Μάαστριχτ για 60% χρέος και 3% δημοσιονομικό έλλειμμα, όπως είναι και απαίτηση της ΕΕ, για να μην μπούμε όπως είπε σε άλλες περιπέτειες.
Κόσμος ωθείται στην επιτροπή αποζημιώσεων είπε ο Πρόεδρος του Φορέα
Ο Πρόεδρος του ΔΣ του Διοικητικού Συμβουλίου του Κεντρικού Φορέα Ισότιμης Κατανομής Βαρών Άκης Πούρος, μιλώντας στην Επιτροπή αναφέρθηκε σε τρεις κατηγορίες δανείων που υπάρχουν αυτή τη στιγμή στο φορέα. Η πρώτη κατηγορία, όπως είπε, είναι αυτοί που τα αποπληρώνουν, η δεύτερη αυτοί που θέλουν να τα αποπληρώσουν και δεν μπορούν και η τρίτη αυτοί που με το έτσι θέλω δεν τα πληρώνουν.
Ανέφερε ότι η πρόταση του Φορέα για εξαγορά δανείων και μεταβίβασης στο φορέα της περιουσίας τους στα κατεχόμενα είναι για άτομα που αποδεδειγμένα και ύστερα από έλεγχο δεν μπορούν να πληρώσουν τα δάνειά τους. Σε περίπτωση που οι κληρονόμοι τους θέλουν να την πάρουν πίσω, ανέφερε θα μπορούν να την εξαγοράσουν.
Έκανε λόγο για άτομα που αποδεδειγμένα δεν έχουν τίποτε και που επιβαρύνονται οι εγγυητές τους και ανέφερε ότι κόσμος ωθείται να πηγαίνει στην επιτροπή αποζημιώσεων της Τουρκίας στα κατεχόμενα.
Έκανε λόγο για 7,5 χιλιάδες αιτήσεις στην επιτροπή αποζημιώσεων και είπε ότι μέχρι στιγμής έχει εκδικαστεί ποσό €382 εκ.
Χαρακτήρισε πολύ σοβαρό το θέμα, αναφέροντας ότι κάποιοι άνθρωποι έχουν να δώσουν μόνο ένα μισοκατεστραμμένο σπίτι σε συνοικισμό, ένα τάφο και τις ψυχές τους.
Εξέφρασε τη διαφωνία του με το σχέδιο του ΥΠΟΙΚ αναφέροντας ότι υπάρχει κίνδυνος να αυξηθούν οι κακοπληρωτές και είπε ότι θα συζητηθεί το θέμα με το Υπουργείο για να εξευρεθεί η καλύτερη λύση.
Δηλώσεις Βουλευτών
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής, Βουλευτής του ΑΚΕΛ Νίκος Κέττηρος είπε ότι το τέλος 0,4% ψηφίστηκε με στόχο την αποζημίωση για την απώλεια χρήσης, ενώ είπε ότι με την εισήγηση του Υπουργού Οικονομικών υπήρξε μια αθέτηση της προεκλογικής δέσμευσης του Προέδρου Χριστοδουλίδη που κάνει συγκεκριμένες αναφορές για την απώλεια χρήσης των κατεχόμενων περιουσιών. Πρόσθεσε ότι ζήτησαν όπως εξεταστεί το συγκεκριμένο ζήτημα.
Είπε ακόμα ότι το τελευταίο διάστημα υπάρχουν πληροφορίες ότι μεγάλοι επιχειρηματίες απευθύνονται στην επιτροπή αποζημιώσεων και ότι εκκρεμούν 7,500 αιτήσεις.
Σε σχέση με τα άλλα σχέδια του φορέα που έγιναν αποδεκτά από την Κυβέρνηση είπε ότι αφορούν αύξηση της επιδότησης του επιτοκίου και την επιμήκυνση της περιόδου του δανείου και νέα προγράμματα που αφορούν τις ανακαινίσεις σε προσφυγικές κατοικίες
Εξέφρασε επίσης την ελπίδα να επανεξετάσει ο ΥΠΟΙΚ την πρότασή του να αποκληρωθούν όλα τα ΜΕΔ που έχουν κρατικές εγγυήσεις με το 0,4% και διερωτήθηκε πώς οι τεχνοκράτες εγκρίνουν μια τέτοια πρόταση αν υπάρχουν σε αυτή την κατηγορία και κακοπληρωτές και με τον κίνδυνο να δημιουργηθούν περισσότερα ΜΕΔ.
Ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ, Νίκος Γεωργίου, ανέφερε ότι η προσέγγιση δεν μπορεί να είναι ούτε λογιστική ούτε με οικονομικούς όρους και ότι είναι πολιτική και εθνική γιατί αν αλλάξει ο χάρτης του περιουσιακού θα είναι η ταφόπλακα του Κυπριακού και αν χαθεί η Αμμόχωστος θα χαθεί και η Κύπρος.
Την ίδια ώρα, έκανε λόγο για λογιστικές προσεγγίσεις χωρίς πολιτική ενσυναίσθηση σε σχέση με την πρόταση του ΥΠΟΙΚ για αποπληρωμή των εγγυήσεων ύψους 45 εκατομμυρίων ευρώ, που έδωσε η πολιτεία για την παραχώρηση δανείων σε δικαιούχους από την καταβολή του 0,4% επί της πώλησης ακίνητης ιδιοκτησίας, ώστε να εξοφληθεί η απαίτηση σε 3 χρόνια.
«Ερωτούμε, μέχρι τότε θα υπάρχει κατεχόμενη Κύπρος; Η Κυβέρνηση αποκλείει τη λύση του Κυπριακού τα επόμενα χρόνια; Αυτά είναι τα αντανακλαστικά της πολιτείας απέναντι στις οδυνηρές εξελίξεις που εδραιώνουν τα τετελεσμένα της εισβολής;», διερωτήθηκε.
Η ανάγκη επιβάλλει ουσιαστικές πρωτοβουλίες, πρόσθεσε, αποτελεσματική ενίσχυση του Φορέα Ισότιμης Κατανομής των Βαρών και όχι καταστρατήγηση του Νόμου.
Ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ, Ζαχαρίας Κουλίας, χαιρέτισε την άμεση ανταπόκριση του ΥΠΟΙΚ στην Επιτροπή Προσφύγων για το θέμα, αναφέροντας ότι ο Υπουργός έδωσε προσοχή και ανέλαβε την υποχρέωση να μελετήσει όλα τα αιτήματα. Όσον αφορά την κριτική που έγινε είπε ότι μακάρι να μπορούσε ο νέος Πρόεδρος να λύσει τα ζητήματα σε 60 μέρες.
Ζήτησε να ληφθούν τα αναγκαία μέτρα για κακοπληρωτές και το κράτος να έρθει αρωγός για να ενισχύσει ουσιαστικά και δραστικά τους πρόσφυγες που προσέφυγαν στον φορέα και ήταν η πιο αδύναμη ομάδα του πληθυσμού.
Είπε επίσης ότι τα τελευταία 15 χρόνια οι κυβερνήσεις αποψίλωσαν τα προγράμματα για τον προσφυγικό κόσμο και έκανε έκκληση να επανέλθουν, αφού όπως είπε δίνονται περισσότερα χρήματα στους λαθρομετανάστες παρά στους Κύπριους πρόσφυγες.
Ο Βουλευτής της ΔΗΠΑ – Συνεργασία Δημοκρατικών Δυνάμεων Μιχάλης Γιακουμή χαιρέτισε την έγκριση των σχεδίων του Φορέα από το Υπουργείο Οικονομικών. Την ίδια ώρα, είπε ότι αναμένει όπως το Υπουργικό Συμβούλιο εγκρίνει άμεσα τα σχέδια, έτσι ώστε το συντομότερο να καταλήξουν στη Βουλή προς ψήφιση.
Σημείωσε ότι στόχος πρέπει να είναι η στήριξη των εκτοπισθέντων, καθότι αποτελούν μια από τις πιο ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού και λόγω της ακρίβειας χρειάζονται τώρα, περισσότερο από ποτέ, την ενίσχυση της πολιτείας.
Συναφείς δημοσιεύσεις στα ΜΕ:
Stockwatch: ΥΠΟΙΚ: Πληρωμή εγγυήσεων ΜΕΔ από προσφυγόσημο
Εκκλησίες στους προσφυγικούς συνοικισμούς
Η Επιτροπή συζήτησε το πιο πάνω θέμα μέσω του οποίου εξετάστηκε η κατάσταση στις εκκλησίες στους προσφυγικούς συνοικισμούς, τα προβλήματα συντήρησής τους και η ανάγκη παραχώρησης τίτλων ιδιοκτησίας.
Η Επιτροπή ενημερώθηκε από την εκπρόσωπο του Υπουργείου Εσωτερικών, ότι εκδίδεται άδεια χρήσης στην εκάστοτε εκκλησιαστική επιτροπή κάθε εκκλησιαστικού ναού και ακολούθως αυτές στην συνέχεια αναλαμβάνουν την συντήρηση των εκκλησιών. Η ίδια εκπρόσωπος συμπλήρωσε πως η πολιτεία εκδίδει τίτλους ιδιοκτησίας σε πρόσφυγες, μόνο για οικιστικούς σκοπούς.
Η Επιτροπή θα συνέλθει εκ νέου για εξέταση του υπό αναφορά θέματος.
Nomoplatform-ΚΥΠΕ
