Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Προσφύγων, Εγκλωβισμένων, Αγνοουμένων και Παθόντων, κατά τη διάρκεια της συνεδρίας στις 24/02/2023, συζήτησε τα ακόλουθα θέματα:
Διαχείριση τουρκοκυπριακών περιουσιών στις ελεύθερες περιοχές της Κύπρου
Η Επιτροπή συζήτησε το πιο πάνω θέμα μέσω του οποίου εξετάστηκε η εν γένει διαχείριση των τουρκοκυπριακών περιουσιών στις ελεύθερες περιοχές της Κύπρου.
Για «παραλείψεις και κενά» στη διαχείριση τ/κ περιουσιών ενημέρωσε ο Γενικός Ελεγκτής την Επιτροπή Προσφύγων, Απρίλιο και Μάιο οι εκθέσεις
Επιβεβαίωση των καταγγελιών για φαινόμενα κακής διαχείρισης των τ/κ περιουσιών βλέπει η Επιτροπή Προσφύγων, μετά τα προκαταρτικά στοιχεία που παρουσίασε ενώπιον του σώματος ο Γενικός Ελεγκτής (ΓΕ) της Δημοκρατίας, Οδυσσέας Μιχαηλίδης. Ο ΓΕ παρέθεσε πολυάριθμα στοιχεία που, όπως είπε, υποδεικνύουν παραλείψεις και κενά στη διάθεση και διαχείριση τ/κ περιουσιών και ενημέρωσε την Επιτροπή ότι εντός Απριλίου θα παρουσιαστεί η έκθεση που αφορά στη διαχείριση επαγγελματικών υποστατικών και θα ακολουθήσει ακόμα μία έκθεση τον Μάιο.
«Ευρήματα υπάρχουν πάρα πολλά, σχεδόν ό,τι είδαμε έχει θέματα», σημείωσε ο ΓΕ κατά την τοποθέτησή του κατά τη συνεδρίαση. Παραθέτοντας ενδεικτικά τα στοιχεία της έκθεσης που αναμένεται να δημοσιευθεί τον Απρίλιο, λειτουργός της Ελεγκτικής Υπηρεσίας ανέφερε ότι μόνο το 65% των τ/κ περιουσιών που διαχειρίζεται η αρμόδια υπηρεσία, έχουν παραχωρηθεί σε πρόσφυγες.
Αναδείχθηκε ιδιαίτερα το ζήτημα που φαίνεται να προκύπτει με παραχώρηση περιουσιών χωρίς δημοσιοποίηση από τον διαχειριστή. «Δεν μπορεί άτομα να εκμεταλλεύονται περιουσία που δεν τους ανήκει, εις βάρος του κράτους, ιδίως με αδιαφανείς διαδικασίες και ‘μαύρες’ συναλλαγές», είπε ο ΓΕ κατά τη συνεδρίαση, αναφερόμενος στο φαινόμενο να περνάνε υπηρεσίες από ένα χρήστη σε άλλο, με τη μορφή υπενοικίασης ή με άλλο τρόπο, χωρίς να δημοσιεύονται από τον διαχειριστή.
Στην έκθεση της η Ελεγκτική Υπηρεσία περιλαμβάνει, επίσης, διαπιστώσεις για παραλείψεις στην υποβολή αιτήσεων, οι οποίες εξετάστηκαν παρά το γεγονός ότι υπάρχει αντίθετη απόφαση για αιτήσεις που δεν είναι πλήρως συμπληρωμένες, όπως αναφέρθηκε στη συνεδρίαση. Αναφέρθηκε, ακόμα, ότι πολλά ζητήματα εγείρονται σχετικά με τον καθορισμό και καταβολή ενοικίου, καθώς φαίνεται να διαπιστώθηκαν διαφοροποιήσεις στο ύψος του, χωρίς αιτιολόγηση, καθώς και πολύ μεγάλες καθυστερήσεις στην καταβολή ενοικίων, που φτάνουν έως και αρκετά χρόνια.
Ζητήματα εγείρονται, επίσης, σύμφωνα με την Ελεγκτική Υπηρεσία, με την αλλαγή χρήσης, τις μετατροπές υποστατικών και τις περιπτώσεις υπενοικίασης, ακόμα και σε δεύτερο υπενοικιαστή. Τέλος, φαίνεται ότι προβλήματα διαπιστώνει η έκθεση και με τη δομή της εξουσίας και τη λήψη αποφάσεων στην υπηρεσία διαχείρισης τ/κ περιουσιών.
Σε εξέλιξη βρίσκεται και η έκθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας που καταπιάνεται με τον έλεγχο ενδεχόμενων συγγενειών μεταξύ ενοικιαστών τ/κ περιουσιών και λειτουργών της υπηρεσίας διαχείρισης ή και μελών των ειδικών και συμβουλευτικών επιτροπών που τις παραχωρούν. Όπως είπε ο ΓΕ κατά τη συνεδρίαση, αφού εντοπίστηκε ήδη μία τέτοια περίπτωση η οποία καταγγέλθηκε και βρίσκεται ενώπιον του Γενικού Εισαγγελέα, δεν αποκλείεται να προκύψουν και άλλες. Η έκθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας για τον εν λόγω θέμα, αναμένεται τον ερχόμενο Μάιο.
Όπως δήλωσε μετά τη συνεδρίαση ο Πρόεδρος της Επιτροπής και Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Νίκος Κέττηρος, αναφερόμενος στην έκθεση που ετοιμάζει ο Γενικός Ελεγκτής, προκύπτουν αρκετά στοιχεία για διορισμένα μέλη της επιτροπής, ενώ απουσιάζουν στοιχεία μελών των συμβουλευτικών επιτροπών τα οποία εκπροσωπούν στις συνεδρίες την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Σημείωσε ότι «θα ζητηθούν στοιχεία από αυτά τα μέλη, σε σχέση με περιουσίες που έχουν παραχωρηθεί στους ίδιους ή σε στενά συγγενικά τους πρόσωπα, για να εξεταστεί κατά πόσο έγινε σωστά η παραχώρηση ή η διαχείριση».
Ο κ. Κέττηρος ανέφερε, ακόμα, ότι βρίσκεται ενώπιον της Νομικής Υπηρεσίας το πόρισμα του ερευνόντα λειτουργού του Υπουργείου Εσωτερικών, σε σχέση με τους λειτουργούς της υπηρεσίας διαχείρισης και μέλη των ειδικών και συμβουλευτικών επιτροπών που παραχωρούν τ/κ υπηρεσίες, το οποίο εξετάζεται από τον Γενικό Εισαγγελέα, καθώς ενδέχεται να προκύπτουν και νομικά ζητήματα, όπως είπε. Η Νομική Υπηρεσία, που είχε κληθεί και στη σημερινή συνεδρίαση, ενημέρωσε με επιστολή ότι δεν έκρινε απαραίτητη την παρουσία εκπροσώπου στην Επιτροπή, καθώς έχει συσταθεί ομάδα στη για την εξέταση της υπόθεσης.
Ο ίδιος, σημείωσε επίσης στις δηλώσεις του ότι «μεγάλες εκτάσεις τ/κ περιουσιών φαίνεται και προκύπτει ότι έχουν παραχωρηθεί σε υπαλλήλους κυρίως σε περιοχές της Πάφου, αλλά και σε άλλες περιοχές».
«Κατά τ’ άλλα δεχθήκαμε επιθέσεις όταν κάναμε καταγγελίες στην Επιτροπή Προσφύγων, γιατί θεωρήθηκαν υπερβολικές», είπε ο κ. Κέττηρος, προσθέτοντας ότι «δυστυχώς επιβεβαιωνόμαστε και ελπίζω ότι το συντομότερο θα ολοκληρωθούν οι έρευνες, γιατί, όπως είπε και ο ΓΕ, υπάρχει ζήτημα με το λογισμικό σύστημα της υπηρεσίας διαχείρισης, στο οποίο μπορούν κάποιοι να μπουν να διαγράψουν ή και να αλλοιώσουν στοιχεία. Δεν λέω ότι έγινε κάτι τέτοιο, όμως υπάρχει η δυνατότητα να γίνει, γιατί δεν παρέχει καμία ασφάλεια το σύστημα».
Τέλος, ο Πρόεδρος της Επιτροπής κάλεσε τον κόσμο που ενδιαφέρεται για κατοικίες που διατίθενται μέσω του διαχειριστή τ/κ περιουσιών, από την ερχόμενη εβδομάδα να καλεί την υπηρεσία για ενημέρωση σχετικά με αιτήσεις και δημοσιεύσεις στην ιστοσελίδα, καθώς αναμένεται με την ανάληψη καθηκόντων από τον νέο Υπουργό, να ανακοινωθούν διαθέσιμες κατοικίες.
Σε δηλώσεις του μετά τη συνεδρίαση, ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ, Ζαχαρίας Κουλίας, επεσήμανε ότι η υπηρεσία διαχείρισης τ/κ περιουσιών έχει την υποχρέωση να αναρτά οποιαδήποτε ανακοίνωση και δημοσίευση σε πίνακα στις κατά τόπους υπηρεσίες για 30 ημέρες και να παραχωρεί έντυπα αιτήσεων σε ενδιαφερόμενους, για υποβολή με τον παραδοσιακό τρόπο, υπογραμμίζοντας ότι πολύς κόσμος δεν μπορεί να υποβάλει αιτήσεις ή να ενημερωθεί μέσω ιστοσελίδων.
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στο φαινόμενο εκμίσθωσης τ/κ περιουσιών σε Δήμους και τοπικές αρχές, φέρνοντας ως παράδειγμα τον Δήμο Πάφου, καθώς και περίπτωση τ/κ έκτασης στην περιοχή Μακένζι στη Λάρνακα, η οποία έχει μετατραπεί σε χώρο στάθμευσης επί πληρωμή, ενώ από τα έσοδα από τη διαχείρισή του δεν επωφελούνται εκτοπισμένοι. «Αυτό είναι απαράδεκτο, οι τ/κ υπηρεσίες είναι για τους εκτοπισμένους και για τα οργανωμένα τους σύνολα», είπε και πρόσθεσε ότι πρέπει να τερματιστεί η εκμίσθωση τ/κ περιουσιών σε οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης των ελεύθερων περιοχών.
Μη έγκαιρη καταβολή εγκριθεισών χορηγιών
Η Επιτροπή συζήτησε το πιο πάνω θέμα μέσω του οποίου εξετάστηκαν τα προβλήματα τα οποία προκύπτουν από τη μη έγκαιρη καταβολή των εγκριθεισών χορηγιών για αγορά διαμερίσματος/κατοικίας και για επιδιορθώσεις των προσφυγικών οικιών αυτοστέγασης.
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής και Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Νίκος Κέττηρος εξέφρασε τη δυσαρέσκειά του για το γεγονός ότι θα έπρεπε να είχε ήδη προχωρήσει η εξέταση των αιτήσεων, καθώς η Επιτροπή είχε συνεδριάσει εκτάκτως την προηγούμενη περίοδο, προκειμένου να δώσει στον Υπουργό Εσωτερικών τη δυνατότητα να διορίζει λειτουργό για να εκτελεί τα καθήκοντα, ώστε να γίνονται συνεδρίες και να εξετάζονται οι αιτήσεις.
Ανέφερε ότι εκκρεμεί η εξέταση 2509 αιτήσεων και ότι η υπηρεσία ενημέρωσε την Επιτροπή πως τον Μάρτιο θα προωθούνται ανά δεκαήμερο συνολικά 1040 από όλες τις επαρχίες. Συγκεκριμένα, το πρώτο δεκαήμερο του μήνα θα εξεταστούν αιτήσεις από την επαρχία Λεμεσού (αιτήσεις έως και Φεβρουάριο 2022), το δεύτερο δεκαήμερο θα εξεταστούν αιτήσεις από τη Λευκωσία (αιτήσεις έως και Ιανουάριο 2022), ενώ το τελευταίο δεκαήμερο του Μαρτίου θα εξεταστούν αιτήσεις από τις επαρχίες Λάρνακας και Αμμοχώστου (αιτήσεις έως και Ιούνιο 2022).
«Στόχος μας είναι να πιέσουμε και να δώσουμε τα κατάλληλα εργαλεία στην Υπηρεσία Μέριμνας, ώστε να φτάσουμε τον στόχο οι αιτήσεις να εξετάζονται εντός εξαμήνου», κατέληξε.
Επιπρόσθετα, η Επιτροπή εξέτασε την ακόλουθη πρόταση νόμου:
Η Επιτροπή εξέτασε την πιο πάνω πρόταση νόμου σκοπός της οποίας είναι η τροποποίηση του περί Τουρκοκυπριακών Περιουσιών (Διαχείριση και Άλλα Θέματα) (Προσωρινές Διατάξεις) Νόμου, ώστε προτού παραχωρηθεί σε οποιοδήποτε δικαιούχο τουρκοκυπριακή ακίνητη ιδιοκτησία για σκοπούς στέγασης ή αυτοστέγασης ή επαγγελματικής χρήσης, ο Κηδεμόνας Τουρκοκυπριακών Περιουσιών για σκοπούς ασφάλειας θα πρέπει να μεριμνά για τη διενέργεια σχετικής μελέτης για τη στατική επάρκεια του συγκεκριμένου ακινήτου.
Η προτεινόμενη αυτή ρύθμιση κρίνεται αναγκαία, λόγω του ότι έχει διαπιστωθεί ότι ο Κηδεμόνας Τουρκοκυπριακών Περιουσιών προβαίνει σε παραχώρηση τουρκοκυπριακών περιουσιών σε δικαιούχους οι οποίες χρήζουν σημαντικών επιδιορθώσεων ή/και αναβαθμίσεων.
Nomoplatform-ΚΥΠΕ
