Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών και Προϋπολογισμού, κατά τη διάρκεια της συνεδρίας στις 24/10/2022, εξέτασε τα ακόλουθα σχέδια νόμου:
Ο περί Προϋπολογισμού του 2023 Νόμος του 2022
Η Επιτροπή άρχισε την εξέταση του κρατικού προϋπολογισμού για το έτος 2023, ο οποίος συμπεριλαμβανομένου του Προϋπολογισμού της Βουλής των Αντιπροσώπων, παρουσιάζει την πιο κάτω εικόνα:
Τα Έσοδα, εξαιρουμένων των χρηματοοικονομικών ροών (έσοδα από δάνεια), αναμένεται να ανέλθουν στα €8.493 εκ. σε σύγκριση με αναθεωρημένα έσοδα ύψους €7.812 εκ. το 2022, προβλέπεται δηλαδή αύξηση της τάξης του 9%.
Οι Δαπάνες, εξαιρουμένων των δαπανών για την αποπληρωμή δανείων, αναμένεται να παρουσιάσουν αύξηση σε σχέση με τον προηγούμενο χρόνο. Συγκεκριμένα, για το 2023 προϋπολογίζονται στα €8.940 εκ. σε σύγκριση με €8.391 εκ. το 2022.
Ο προϋπολογισμός του 2023 δεν είναι προεκλογικός
Αυτός δεν είναι ένας προεκλογικός προϋπολογισμός, δήλωσε ο Υπουργός Οικονομικών Κωνσταντίνος Πετρίδης παρουσιάζοντας στην Επιτροπή Οικονομικών, τον κρατικό προϋπολογισμό για το 2023.
Ο κ. Πετρίδης ανέφερε ότι επειδή ακριβώς η κυβέρνηση δεν εκμεταλλεύτηκε τον προϋπολογισμό για προεκλογικούς λόγους, βάλλεται κάθε μέρα με ψεύτικα στοιχεία, ενώ χαρακτήρισε τον κρατικό προϋπολογισμό του 2023 ως ένα υπεύθυνο προϋπολογισμό.
Την ίδια ώρα ανέφερε ότι όσον αφορά τη φορολογική μεταρρύθμιση θα ήταν μεγάλη ανευθυνότητα να την προτείνει τώρα, με αυτή τη διεθνή αβεβαιότητα και τον πληθωρισμό. Όσον αφορά την αύξηση του εταιρικού φόρου στο 15% είπε ότι ήταν προϋπόθεση συμφωνίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο κάτι που δεν έγινε.
«Θα το θεωρούσα αυτή τη στιγμή πολύ μεγάλη ανευθυνότητα με αυτή την αβεβαιότητα και πληθωρισμό να προτείνω μια φορολογική μεταρρύθμιση που σχεδιάστηκε για άλλες εποχές», ανέφερε.
Πρόσθεσε ότι ακόμα και σε ευρωπαϊκό επίπεδο έχει πολλές φορές αναφέρει ότι οι στόχοι της πράσινης ανάπτυξης θα πρέπει να αναθεωρηθούν, οπότε, όπως ανέφερε, δεν θεωρεί ότι θα πρέπει να προχωρήσει η πράσινη φορολογική μεταρρύθμιση.
ΥΠΟΙΚ: Ψηλές επιδόσεις και μείωση της ανισότητας
Όσον αφορά την κυπριακή οικονομία, ανέφερε ότι ο ρυθμός ανάπτυξης στο τέλος του 2022 προβλέπεται να ανέλθει στο 5,7%, μια επίδοση που έχει διαψεύσει όλες τις προβλέψεις. Έκανε λόγο για μια οικονομία με ανθεκτικότητα και προοπτική, αναφέροντας ότι η Κύπρος ήταν η μόνη χώρα της ΕΕ, που κατάφερε να διασφαλίσει αναβάθμιση της οικονομίας της. Για το 2023 ανέφερε ότι ο ρυθμός ανάπτυξη θα μειωθεί στο 3% με ένα μεγάλο βαθμό αβεβαιότητας.
Παράλληλα ο Υπουργός ανέφερε ότι και σύμφωνα με ευρωπαϊκούς δείκτες υπάρχει μια κάθετη μείωση της ανισότητας στην Κύπρο και των δεικτών κοινωνικής συνοχής, παρά τα όσα λέγονται για αντιπολιτευτικούς λόγους. Αναφέρθηκε σε κατακόρυφη βελτίωση των δεικτών για το μηνιαίο κόστος εργασίας και τις απολαβές, αλλά και στην ενδυνάμωση του κοινωνικού κράτους.
Απαντώντας σε ερωτήσεις Βουλευτών του ΑΚΕΛ είπε, ότι «εμείς σε αντίθεση με τις ρητορείες μιλούμε με στοιχεία της ΕΕ, με τους δείκτες κινδύνου φτώχιας και κοινωνικού, αποκλεισμού να έχουν μειωθεί στο μισό. Ενδεχομένως πρόσθεσε κάποιοι δείκτες να χειροτερεύσουν λόγω της παγκόσμιας κρίσης κάτι για το οποίο δεν ευθύνεται ο ίδιος ή η Κυβέρνηση. Κάλεσε το ΑΚΕΛ να κάνει τις επόμενες διαμαρτυρίες του έξω από τη ρωσική πρεσβεία και όχι έξω από το Υπουργείο.
Ο ΥΠΟΙΚ ανέφερε ότι ο προϋπολογισμός του 2023 έχει ως κυριότερο στόχο την ανάκαμψη, με αυξημένες αναπτυξιακές δαπάνες κατά 12% και παράλληλα με διατήρηση των υγειών δημοσιονομικών με σεβασμό στις επόμενες γενιές.
Αναφερόμενους στους δημοσιονομικούς κινδύνους, μίλησε για τον κίνδυνο μιας παρατεταμένης περιόδου υψηλού πληθωρισμού, κίνδυνο αύξησης των προβληματικών δανείων, αλλά και την τεράστια πρόκληση του μεταναστευτικού που μπορεί να απειλήσει σημαντικά το κράτος πρόνοιας μακροπρόθεσμα.
Όσον αφορά τον πληθωρισμό, είπε ότι αναμένεται να κλείσει στο 7,7% στο τέλος του έτους και θα μειωθεί στο 3% το 2023, με ένα μεγάλο βαθμό αβεβαιότητας.
Σε σχέση με την ανεργία είπε ότι υπάρχει μια καθοδική τάση και υπολογίζεται στο 7% στο τέλος του 2022 σε σχέση με 7,5% το 2021. Τα επόμενα χρόνια, ανέφερε η ανεργία αναμένεται να συνεχίσει την πτωτική της πορεία. Πρόσθεσε ότι ο ρυθμός ανεργίας είναι ταυτόσημος, σχεδόν με τον μέσο όρο της ΕΕ και πολύ μικρότερος από άλλες χώρες της Μεσογείου.
Όσον αφορά το δημοσιονομικό ισοζύγιο είπε ότι το 2022 θα κλείσει με 2,7% πρωτογενές πλεόνασμα και 1,2% δημοσιονομικό ισοζύγιο.
Για το δημόσιο χρέος είπε ότι αυτό ακολουθεί καθοδική πορεία και από την κορύφωσή του στο 115% του ΑΕΠ που ήταν το 2020 λόγω της στήριξης της οικονομίας κατά την πανδημία, το 2022 θα κλείσει στο 89,3% κάτι που αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες πτώσεις χρέους στην ΕΕ. Σημείωσε ότι αυτό είναι πολύ σημαντικό για το μέλλον ώστε να επέλθουν αναβαθμίσεις στην οικονομία και να μην αυξηθούν τα χρεολύσια.
Αναφέροντας ότι το πλεόνασμα 1,7% δεν είναι ικανοποιητικό και ότι θα έπρεπε κανονικά να ήταν πιο υψηλό, ο κ. Πετρίδης ανέφερε ότι η κυβέρνηση δεν έθεσε ως στόχο μεγαλύτερα πλεονάσματα για να μην υπάρξει κοινωνικό κόστος. Συμπλήρωσε ωστόσο ότι το πλεόνασμα αυτό ικανοποίησε και τις αγορές που έδωσαν στην Κύπρο αναβαθμίσεις.
Εργαλεία για αντιμετώπιση των προκλήσεων
Όσον αφορά τον προϋπολογισμό του 2023 ο ΥΠΟΙΚ ανέφερε σε δηλώσεις του ότι δίνει τα εργαλεία και στην επόμενη Κυβέρνηση να αντιμετωπίσει τις μεγάλες προκλήσεις, οι οποίες έρχονται. Αυτό όπως είπε, δεν έγινε λόγω περικοπής δαπανών ή αύξησης φορολογιών, αλλά επειδή ενισχύθηκαν οι δαπάνες για την ανάπτυξη και την κοινωνία, ενώ παράλληλα δημιουργήθηκαν και αποθέματα.
«Ο προϋπολογισμός αυτός είναι ένα προϋπολογισμός που εμπεριέχει τις μεγαλύτερες κοινωνικές δαπάνες στην ιστορία της Δημοκρατίας, που εμπεριέχει τις μεγαλύτερες αναπτυξιακές δαπάνες στην ιστορία της Κυπριακής Δημοκρατίας, που εμπεριέχει τις δαπάνες για την πράσινη μετάβαση, για την ψηφιοποίηση», είπε.
Σημείωσε ότι η Κύπρος τα τελευταία χρόνια έχει υπερδιπλάσια ανάπτυξη από την ΕΕ και παρά τις προκλήσεις της οικονομίας, κατάφεραν να έρθουν σημαντικές επενδύσεις στην Κύπρο και να ανοίξουν θέσεις εργασίας, ενώ στηρίχθηκε η οικονομία κατά την πανδημία με πέραν των 3 δις ευρώ και με αλλεπάλληλα πακέτα ύψους 390 εκ ευρώ μέχρι σήμερα, για την ακρίβεια.
«Θεωρώ ότι είναι ένα προϋπολογισμός στοχευμένος προς το μέλλον και ένα μεσοπρόθεσμο δημοσιονομικό πλαίσιο, το οποίο έχει ως ομπρέλα όχι αποσπασματικές ενέργειες αλλά ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης», είπε.
Παράλληλα όπως ανέφερε στην Επιτροπή ο ΥΠΟΙΚ, ο προϋπολογισμός έχει αυξημένα λειτουργικά κόστη κατά 15% λόγω της αύξησης του πληθωρισμού.
Πρόσθεσε ότι ενδεχομένως να υπάρξει ο κίνδυνος αύξησης των δαπανών για εξυπηρέτησης του δημοσίου χρέους λόγω των διεθνών συνθηκών παρά το γεγονός ότι η Κυβέρνηση εξασφάλισε φτηνό δανεισμό για το επόμενο διάστημα.
Φορολόγηση υπερκερδών εταιρειών ΑΠΕ
Απαντώντας σε ερώτηση για τη φορολόγηση υπερκερδών εταιρειών ΑΠΕ, ο Διευθυντής του ΥΠΟΙΚ Γιώργος Παντελή, είπε πως αναμένεται ότι τον Νοέμβριο να έρθει κάτι συγκεκριμένο ενώπιον της Βουλής, ωστόσο δεν είναι όπως είπε, τόσα πολλά τα εκατομμύρια που θα φορολογηθούν ώστε να υπάρξει αισθητή διαφορά. Όπως αναφέρθηκε, από αυτή τη φορολόγηση αναμένεται να εισπραχθούν γύρω στα 5-10 εκατ. ευρώ.
Παράλληλα αναφέρθηκε από τον Έφορο Φορολογίας Σωτήρη Μαρκίδη ότι γίνεται μια μεγάλη εκστρατεία ελέγχου για αυτούς που αγόρασαν ακίνητα με μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ για σκοπούς κύριας κατοικία, ώστε να βρεθεί ποιοι δεν την χρησιμοποιούν ως τέτοια.
Τα πρώτα αποτελέσματα, ανέφερε θα είναι έτοιμα σε 2-3 μήνες. Ωστόσο αναφέρθηκε πως αυτό που γίνεται τελικά είναι ότι αρκετοί επενδυτές αφήνουν τα σπίτια τους κενά.
Βόμβα για το κράτος πρόνοιας το μεταναστευτικό
Όσον αφορά το μεταναστευτικό ο Υπουργός Οικονομικών, ανέφερε ότι πρόκειται για μια εν δυνάμει βόμβα όσον αφορά το κράτος προνοίας.
Πρόσθεσε ότι από την ΕΕ το κράτος λαμβάνει ένα πολύ μικρό ποσό που αφορά τις υποδομές, ενώ τα επιδόματα προέρχονται από τα κρατικά ταμεία, των οποίων τα ποσά έχουν εκτοξευτεί, οπότε βρίσκεται στον κατάλογο τον δημοσιονομικών κινδύνων για τα επόμενα τρία χρόνια.
Πρόσθεσε ότι υπάρχουν πολλοί κοινωνικοί και άλλοι κίνδυνοι και πρόκειται για εν δυνάμει βόμβα όσον αφορά το κράτος προνοίας.
«Αυτά που παίρνουμε από την ΕΕ δεν αντικατοπτρίζουν το κόστος και τους κινδύνους», είπε ο ΥΠΟΙΚ, μιλώντας και για υποκρισία της ΕΕ, με τις πλείστες χώρες να έχουν προστατέψει με τη συμφωνία του Δουβλίνου τις κοινωνίες και τις οικονομίες τους.
Για αυτό το λόγο, είπε, οι χώρες που αντιμετωπίζουν πρόβλημα μετανάστευσης βασίζονται μόνο στα αποτρεπτικά τους μέσα και όχι στο αν θα τροποποιηθεί η συμφωνία του Δουβλίνου.
Σε ερώτηση για τους προϋπολογισμούς των ημικρατικών οργανισμών που δεν έχουν έρθει εγκαίρως στη Βουλή και τον κίνδυνο να μην ψηφιστούν στην ώρα τους λόγω και προεδρικών εκλογών, ο ΥΠΟΙΚ ανέφερε ότι θα έπρεπε να είχαν ληφθεί πιο αυστηρά μέτρα, όπως η υποβολή της παραίτησης των ΔΣ όσων οργανισμών δεν τους καταθέτουν έγκαιρα.
Ανέφερε ακόμα ότι η καθυστέρηση δεν έρχεται από το ΥΠΟΙΚ, ωστόσο οι προϋπολογισμοί πολλές φορές πάνε και έρχονται επειδή αρνούνται να συμμορφωθούν με τις υποδείξεις.
Τα αυξημένα επιτοκιακά έσοδα δεν πρέπει να επισκιάσουν τις βασικές παθογένειες του τραπεζικού συστήματος
Μπορεί οι τράπεζες να έχουν αυξημένα επιτοκιακά έσοδα λόγω της αύξησης των βασικών επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), αλλά αυτό δεν πρέπει να επισκιάσει τις βασικές παθογένειες του τραπεζικού συστήματος, υπογράμμισε ο Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου Κωνσταντίνος Ηροδότου.
Παράλληλα, μιλώντας στο πλαίσιο της παρουσίασης ενώπιον της Επιτροπής Οικονομικών στην έναρξη της συζήτησης για κρατικό προϋπολογισμό του 2023, ο κ. Ηροδότου υπογράμμισε ότι είναι σημαντικό να συνεχιστεί η συνετή διαχείριση των δημοσίων οικονομικών και η ταχεία απορρόφηση των κονδυλίων, που σχετίζονται με το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Ο κ. Ηροδότου απέφυγε να αναφερθεί στην πολιτική της ΕΚΤ για την αύξηση των επιτοκίων ενόψει της «περιόδου σιγής» που επιβάλλει η ΕΚΤ όταν βρίσκεται χρονικά κοντά σε συνεδρίες νομισματικής πολιτικής.
Στην ομιλία του, ο κ. Ηροδότου τόνισε πως ο ρυθμός ανάπτυξης φέτος θα ανέλθει στο 5,5% και προβλέπεται να επιβραδυνθεί στο 2,5% το 2023. Σημείωσε πως μετά την ισχυρή οικονομική ανάπτυξη του 6,6% το πρώτο μισό του έτους, προβλέπεται επιβράδυνση της οικονομικής δραστηριότητας, όπως ισχύει και για την ευρωζώνη, μια επιβράδυνση που σχετίζεται με τον πόλεμο στην Ουκρανία και την αύξηση στις τιμές της ενέργειας.
Σημείωσε πως οι μακροοικονομικές προβλέψεις του κράτους «θεωρούνται ρεαλιστικές» όμως υπάρχει μεγάλη αβεβαιότητα λόγω του πολέμου στην Ουκρανία.
Για τα δημόσια οικονομικά, ο Διοικητής της ΚΤΚ είπε πως η πίεση θα προέλθει από τον αντίκτυπο των δαπανών τιμαριθμική αύξηση των μισθών και συντάξεων, το αυξημένο κόστος αγαθών και πρώτων υλών και τις αναμενόμενες αυξημένες πληρωμές των τόκων επί του δημοσίου χρέους.
Σημείωσε πως παρά τις πιέσεις, το δημόσιο χρέος αναμένεται να συνεχίσει την καθοδική του τροχιά και υπογράμμισε πως «είναι σημαντικό να συνεχίσει η συνετή διαχείριση των δημόσιων οικονομικών», καθώς επίσης να γίνει ταχεία υλοποίηση κονδυλίων από το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας επειδή δύο κύριοι τομείς υλοποίησης είναι η πράσινη οικονομία και το δεύτερο αφορά στην ψηφιοποίηση.
Απαντώντας σε ερωτήσεις, ο κ. Ηροδότου τόνισε ακόμη ότι ενώ η νομισματική πολιτική στοχεύει στη μείωση του πληθωρισμού, μια ευρεία δημοσιονομική πολιτική στήριξης δεν θα βοηθήσει στη συγκράτηση του πληθωρισμού. «Είμαστε υπέρ μιας στοχευμένης δημοσιονομικής υποστήριξης ειδικά στους ευάλωτους ή σε θέματα που διασφαλίζουν την κοινωνική συνοχή», τόνισε.
Τράπεζες: Προσοχή στις παθογένειες
Για τις τράπεζες, ο κ. Ηροδότου τόνισε πως στο πλαίσιο της εξομάλυνσης της νομισματικής πολιτικής (αύξηση βασικών επιτοκίων), αναμένεται το επιτοκιακό κέρδος των τραπεζών να αυξηθεί σημαντικά, για να τονίσει ωστόσο ότι «δεν πρέπει όμως η αύξηση αυτών των κερδών να επισκιάσει ή να κρύψει δομικές παθογένειες του τραπεζικού τομέα, που πρέπει να επιλυθούν ανεξαρτήτως της αύξησης των κερδών».
Αναφέρθηκε ειδικότερα, μεταξύ άλλων, στα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, τα υψηλά κόστη λειτουργίας, στην ενδυνάμωση της εταιρικής τους διακυβέρνησης και της λειτουργίας των διοικητικών συμβουλίων των τραπεζών, στον ανταγωνισμό από μη παραδοσιακές τράπεζες και στην ποιότητα της εξυπηρέτησης των πελατών.
Όπως είπε, τα συνολικά μη εξυπηρετούμενα δάνεια στον τραπεζικό τομέα διαμορφώθηκαν στα €2,85 δισεκατομμύρια στο τέλος Ιουλίου ή 11,2% του συνολικού δανειακού χαρτοφυλακίου και επανέλαβε πως το 80% της διόρθωσης στους ισολογισμούς σε σχέση με τα ΜΕΔ προήλθε από τις μεγάλες τράπεζες και μόνο το 26% από τις μικρότερες.
Τόνισε ωστόσο ότι τα ΜΕΔ εκτός του τραπεζικού συστήματος ανέρχονται σε €19 δισ. «Εμείς πάντα λέγαμε ως ΚΤΚ ότι έχουμε θέμα σε επίπεδο οικονομίας. Ναι μας ενδιαφέρει η προστασία του τραπεζικού τομέα διότι είναι ο κύριος χρηματοδότης της οικονομίας, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι επειδή (τα δάνεια) βγήκαν από τον τραπεζικό τομέα λύθηκε το πρόβλημα, διότι παραμένει αυτό το θέμα στην οικονομία», είπε.
Άνοδος επιτοκίων: Υπάρχουν μηχανισμοί προστασίας
Απαντώντας σε ερώτηση για την επίπτωση της ανόδου των επιτοκίων, ο κ. Ηροδότου είπε πως υπάρχει ανησυχία, για να σημειώσει ότι υπάρχουν σε εφαρμογή μακροπροληπτικοί κανόνες, που προστατεύουν και τις τράπεζες και τους δανειολήπτες.
Αναφέρθηκε ειδικότερα, στην πρόνοια για τη σχέση δανείου προς την εξασφάλιση, η οποία είναι το 80% για πρώτη κατοικία και στο 70% για δεύτερη ή τρίτη, καθώς και στην πρόνοια βάσει της οποίας η αποπληρωμή ενός δανείου δεν πρέπει να υπερβαίνει το 80% του διαθέσιμου εισοδήματος ενός δανειολήπτη.
«Αυτά είναι για προστασία και των δύο πλευρών, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι η αύξηση των επιτοκίων δεν θα επιφέρει προβλήματα», είπε.
Να μην δημιουργήσουμε νέους κινδύνους
Σε σχέση με την πρόθεση της Βουλής να επεκτείνει εκ νέου την αναστολή των εκποιήσεων, ο Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου Κωνσταντίνος Ηροδότου, είπε πως η ΚΤΚ είναι μεν υπέρ των ευάλωτων νοικοκυριών και των επιχειρήσεων, αλλά τάχθηκε κατά της συνεχόμενης αναστολής των εκποιήσεων.
Τα ΜΕΔ είναι παλαιότερα και δεν δημιουργήθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας ή στη κρίση που σχετίζεται με τη Ουκρανία, εξήγησε, προσθέτοντας ότι μια νέα επέκταση της αναστολής των εκποιήσεων έθετε νέους κινδύνους για τις τράπεζες.
Όπως είπε, υπάρχει μια καινούργια πρόκληση που σχετίζεται με την αύξηση των επιτοκίων, η οποία θα επηρεάσει το διαθέσιμο εισόδημα και νοικοκυριών και μικροεπιχειρήσεων και συνεπώς τη δυνατότητα αποπληρωμής των δανείων τους.
«Αυτή είναι καινούργια πρόκληση και να μην επιτρέπεται στις τράπεζες να διαχειριστούν τις καθυστερημένες υποθέσεις (backlog), ενώ ξέρουμε ότι το 2023 θα έχουμε καινούργιες προκλήσεις βάζουμε κινδύνους που θα επηρεάσουν την ίδια την οικονομία», είπε, προσθέτοντας πως «εξ ου και εμείς πάντοτε είμαστε υπέρ των μηχανισμών επίλυσης συμπεριλαμβανομένων ακόμη και των Δικαστηρίων».
Διαφορές με ΥΠΟΙΚ οδήγησαν σε καθυστέρηση του μηχανισμού επίλυσης διαφορών
Σε σχέση με την καθυστέρηση της παρουσίασης του μηχανισμού επίλυσης διαφορών μεταξύ τραπεζών και δανειοληπτών που είχε προτείνει η ΚΤΚ, ο κ. Ηροδότου είπε πως ο μηχανισμός που έχει προτείνει η ΚΤΚ εμπλέκει τα δικαστήρια, ενώ το Υπουργείο Οικονομικών έχει διαφορετική άποψη την οποία η ΚΤΚ σέβεται και κατανοεί.
Ανακριβή δημοσιεύματα για τον Οργανισμό Χρηματοδοτήσεως Στέγης
Εξάλλου, ερωτηθείς για τις εξελίξεις στον Οργανισμό Χρημαδοτήσεως Στέγης (ΟΧΣ) και την έγκριση του διορισμού του Προέδρου του ΔΣ του ΟΧΣ και του Γενικού Διευθυντή, ο κ. Ηροδότου είπε πως μετά την έγκριση της ΚΤΚ για το διορισμό δύο μελών του ΔΣ το διοικητικό όργανο του ΟΧΣ θα μπορεί να λειτουργεί.
Χαρακτήρισε «ανακριβή» τα δημοσιεύματα ότι είναι ακέφαλος ο Οργανισμός, λέγοντας ότι αποσκοπούν στο «να βάλουν πίεση» στην ΚΤΚ.
«Υπάρχει αναπληρωτής ΓΔ, υπάρχει αναπληρωτής Πρόεδρος του ΔΣ και λαμβάνουν αποφάσεις και έχει αρκετά μέλη», είπε, προσθέτοντας ότι ως ανεξάρτητη αρχή η ΚΤΚ θα κάνει τη δουλειά και θα εξετάσει τους φακέλους των διορισμών σε σχέση με την ικανότητα και καταλληλότητα (fit and proper). Σημείωσε δε πως μερικοί φάκελοι διορισμών δεν είναι πλήρεις και ζητούνται περαιτέρω στοιχεία. Είπε τέλος πως η ΚΤΚ, εφόσον ένας φάκελος θεωρεί πλήρης, τότε θα χρειαστεί περίοδο 60 ημερών για να ολοκληρώσει τη διαδικασία.
Δηλώσεις Βουλευτών/Βουλευτριών
Η Πρόεδρος της Επιτροπής Οικονομικών Χριστιάνα Ερωτοκρίτου είπε ότι το 2023 θα είναι ένα δύσκολο έτος, αλλά με τη σωστή πολιτική προσέγγιση και τη στόχευση για την υποστήριξη των ευάλωτων ομάδων θα καταφέρει η κυπριακή οικονομία να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις για το 2023.
Σημείωσε ιδιαίτερα τη μικρή αύξηση στην ανεργία ανάμεσα στους νέους στο 17,6 από 17 καθώς και την ραγδαία αύξηση του δομικού πληθωρισμού. Εξέφρασε την ελπίδα να καταφέρει να μειωθεί ο πληθωρισμός στο 3% το 2023, αναφέροντας ωστόσο ότι αυτό είναι ένα πολύ δύσκολο εγχείρημα. Εξέφρασε την άποψη ότι υπάρχουν τα περιθώρια -πάντα παραμένοντας εντός των δημοσιονομικών ικανοτήτων της χώρας και χωρίς να διακινδυνεύουν οι υποχρεώσεις της χώρας στην ΕΕ- να δοθεί μεγαλύτερη στήριξη στις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού.
Σημείωσε ιδιαίτερα ότι υπάρχουν περιθώρια οικονομικά και δημοσιονομικά για να βοηθηθούν τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις σε σχέση με το αυξημένο κόστος του ηλεκτρικού ρεύματος ώστε να μείνουν εν ζωή το 2023.
Ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ Χάρης Γεωργιάδης συνεχάρη τον ΥΠΟΙΚ που μπροστά στην αβεβαιότητα παραδίδει ισχυρά αναπτυξιακά και δημοσιονομικά αποθέματα. ‘Ετσι, όπως είπε, διασφαλίζονται τα περιθώρια αντίδρασης αν τα πράγματα δυσκολέψουν.
Πρόσθεσε ότι θα ήταν πολύ εύκολο σε μια προεκλογική περίοδο να επιστρέψουμε στις πολιτικές των μεγάλων ελλειμμάτων, δαπανώντας λεφτά που δεν έχουμε, ωστόσο όπως είπε, θα ήταν ανεύθυνο «και δεν το έχουμε πράξει ποτέ».
Έδωσε το παράδειγμα του Ηνωμένου Βασιλείου όπου ετοιμάστηκε ένας προϋπολογισμός με αλόγιστα μεγάλα ελλείμματα. Πρόσθεσε ότι πρέπει αυτή η συνετή διαχείριση της οικονομίας να έχει και συνέχεια.
Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ Άριστος Δαμιανού χαρακτήρισε διαχειριστικό και κοινωνικά ανάλγητο τον προϋπολογισμό, αναφέροντας ότι αδυνατεί να προωθήσει πολιτικές ουσιαστικής ενίσχυσης του κοινωνικού κράτους, της έρευνας, της τεχνολογίας, της επιστήμης, επενδύοντας στην παιδεία και τον πολιτισμό και δημιουργώντας προϋποθέσεις για δικαιότερη κατανομή του παραγόμενου πλούτου και διασφάλισης προσιτής στέγης για όλους.
«Μπροστά μας έχουμε ακόμα έναν διαχειριστικό προϋπολογισμό, που αποτυγχάνει να αφουγκραστεί τις άμεσες ανάγκες του λαού μας. Αποτυγχάνει να απαντήσει στον καλπάζοντα πληθωρισμό και στην ακρίβεια. Αποτυγχάνει να αντιμετωπίσει την ενεργειακή κρίση. Αποτυγχάνει να απαντήσει στην πρόκληση των ψηλών δανειστικών επιτοκίων. Αποτυγχάνει να αφουγκραστεί τις ανάγκες των χαμηλομεσαίων στρωμάτων της κοινωνίας, των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, των ευάλωτων ομάδων και των νοικοκυριών», είπε.
Πρόσθεσε ότι το γεγονός ότι καταγράφονται αυξήσεις σε δαπάνες, δεν αντισταθμίζει το δογματισμό των κυβερνώντων να διατηρούν αυξημένα δημοσιονομικά πλεονάσματα, αντί να επιστρέφουν μέρος τους στην πραγματική οικονομία. Πλεονάσματα, όπως είπε, τα οποία δεν ήταν αποτέλεσμα κυβερνητικού σχεδιασμού, αλλά μιας συγκυρίας αυξημένων απροσδόκητων εσόδων από φορολογίες, λόγω ακρίβειας στα καύσιμα, στον ηλεκτρισμό και σε είδη πρώτης ανάγκης.
Ο Βουλευτής του ΕΛΑΜ Σωτήρης Ιωάννου ανέφερε ότι η δική τους φιλοσοφία είναι η ύπαρξη ενός κοινωνικού κράτους, που θα επενδύει στον πρωτογενή και δευτερογενή τομέα της παραγωγής, στους εργαζόμενους και στους νέους ανθρώπους, θα στηρίζει τις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού, τους ανέργους, τους μονογονιούς, τους πολύτεκνους, τις κυπριακές επιχειρήσεις. Θα ευγνωμονεί, πρόσθεσε, με τις πράξεις του τους συνταξιούχους και τους ανάπηρους πολέμου. Επίσης είπε, που θα πρέπει να στηρίζει τους πολίτες με μείωση της τελικής τιμής σε καύσιμα, ηλεκτρισμό, τρόφιμα και άλλα αγαθά απέναντι στα κύματα της ακρίβειας. Επίσης θα θέτει το καλό των δανειοληπτών πάνω από το συμφέρον των τραπεζών και θα ενισχύει το αξιόμαχο και την αποτρεπτική ικανότητα της Εθνικής Φρουράς. Επίσης ανέφερε, που θα σταματήσει να σπαταλά εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ σε παράνομους μετανάστες σε βάρους των φορολογούμενων.
Ο Πρόεδρος της ΕΔΕΚ Μαρίνος Σιζόπουλος ανέφερε ότι για ακόμα μια χρονιά ο προϋπολογισμός είναι καθαρά διαχειριστικός. Διαπίστωσε ότι απουσιάζουν τα αναπτυξιακά έργα αποδοτικού χαρακτήρα τα οποία θα μπορούσαν να προσδώσουν στην κυπριακή οικονομία μια μακροοικονομική σταθερότητα.
«Μπορεί οι δείκτες τις οικονομίας να παρουσιάζουν μια σημαντική βελτίωση, όμως η πραγματικότητα είναι εντελώς διαφορετική και την βιώνει καθημερινά ο απλός πολίτης. Ένα μεγάλο μέρος της κυπριακής κοινωνίας δυσκολεύεται πάρα πολύ στην καθημερινότητά του αλλά και κυρίως να μπορέσει να διατηρήσει την ποιότητα της ζωής του», πρόσθεσε
Είναι γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο, πρόσθεσε που χρειάζεται άμεσα να υπάρξει μια αλλαγή κατεύθυνσης και προσανατολισμού για να μπορέσουμε να στηρίξουμε την μεσαία τάξη.
Ο Βουλευτής της ΔΗΠΑ – Συνεργασία Αλέκος Τρυφωνίδης ανέφερε ότι ο Προϋπολογισμός του 2023 φαίνεται να στέλνει αισιόδοξα μηνύματα τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό και στις διεθνείς αγορές.
Εξέφρασε την ελπίδα επαληθευτούν οι προβλέψεις της Κυβέρνησης και είπε ότι θα πρέπει να γίνεται τακτική, λεπτομερής και ενδελεχής παρακολούθηση της κατάστασης ούτως «ώστε να μην ξεγελαστούμε ξανά, όπως είχε γίνει και στο παρελθόν με τις γνωστές τραγικές συνέπειες για τον τόπο».
Επιπρόσθετα, παρατήρησε ότι παρά την αισιοδοξία για μια θετική οικονομική πορεία της χώρας, αυτό δεν αντανακλάται πάνω στην αύξηση των κοινωνικών δαπανών, αφού η ποσοστιαία τους αύξηση είναι συγκριτικά μικρότερη σε αντίθεση με την υπερδιπλάσια αύξηση που παρουσιάζουν άλλες πτυχές του Προϋπολογισμού. Για εμάς, είπε, η πραγματική οικονομία απαιτεί πρώτα ευημερία του πολίτη και μετά των δεικτών και των στατιστικών.
Προγραμματισμός για τη συζήτηση του προϋπολογισμού
Με βάση τον έως τώρα προγραμματισμό, τη Δευτέρα 31 Οκτωβρίου αναμένεται να συζητηθούν οι προϋπολογισμοί του Υφυπουργείου Τουρισμού, του Υφυπουργείου Ναυτιλίας και του Υφυπουργείου Έρευνας Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής.
Την Παρασκευή 4 Νοεμβρίου αναμένεται να συζητηθεί ο προϋπολογισμός του Υπουργείου Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας και του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος.
Τη Δευτέρα 7 Νοεμβρίου αναμένεται να συζητηθούν οι προϋπολογισμοί του Υπουργείου Υγείας, της Υπηρεσίας Εσωτερικού Ελέγχου και του Επιτρόπου Ελέγχου Νομοθεσίας.
Την Παρασκευή 11 Νοεμβρίου είναι προγραμματισμένο να συζητηθούν οι προϋπολογισμοί του Υπουργείου Εξωτερικών, του Γραφείου Επιτρόπου Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, του Γραφείου Επιτρόπου Προστασίας Δικαιωμάτων του Παιδιού και του Γραφείου Επιτρόπου Διοικήσεως.
Τη Δευτέρα 14 Νοεμβρίου θα συζητηθούν οι προϋπολογισμοί του Υπουργείου Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας, του Υφυπουργείου Πολιτισμού, της Ανεξάρτητης Αρχής κατά της Διαφθοράς και της Βουλής των Αντιπροσώπων.
Την Παρασκευή 18 Νοεμβρίου θα συζητηθούν οι προϋπολογισμοί του Υπουργείου Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως, της Δικαστικής Υπηρεσίας και της Νομικής Υπηρεσίας.
Τη Δευτέρα 21 Νοεμβρίου θα συζητηθούν οι προϋπολογισμοί του Υπουργείου Εσωτερικών, του Υπουργείου Άμυνας και του Γραφείου Εφόρου Ελέγχου Κρατικών Ενισχύσεων.
Την Παρασκευή 25 Νοεμβρίου, θα συζητηθούν οι προϋπολογισμοί του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων και του Υφυπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας.
Τέλος, τη Δευτέρα 28 Νοεμβρίου θα συζητηθούν οι προϋπολογισμοί του Υπουργείου Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων, της Επιτροπής Προστασίας Ανταγωνισμού της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφορών και της Ελεγκτικής Υπηρεσίας.
Η τριήμερη συνεδρία της Ολομέλειας για την έγκριση του κρατικού προϋπολογισμού έχει καθοριστεί στις 6, 7 και 8 Δεκεμβρίου.
Συναφείς δημοσιεύσεις στα ΜΜΕ:
Stockwatch: Κ. Πετρίδης: Άρση πιέσεων στην κερδοφορία τραπεζών
Stockwatch: Έρχεται φορολόγηση υπερκερδών ενέργειας
Stockwatch: Κ. Ηροδότου: Παθογένειες τραπεζών, δύσκολο το 2023
Η Επιτροπή εξέτασε τα πιο πάνω νομοσχέδια μέσω των οποίων:
(α) θεσπίζεται η δημιουργία νέου Επαγγελματικού Σχεδίου Συνταξιοδοτικών Ωφελημάτων για τους υπαλλήλους της Κρατικής Υπηρεσίας και του Ευρύτερου Δημόσιου Τομέα. Το νέο Επαγγελματικό Σχέδιο Συντάξεων θα διέπεται από τις βασικές πρόνοιες του υφιστάμενου Κυβερνητικού Σχεδίου Συντάξεων που αφορούν στην υπηρεσία των υπαλλήλων από την 1.1.2013 και μετά,
(β) καταργείται το μέτρο που αφορά στη φορολόγηση του εφάπαξ ποσού με αναδρομική ισχύ από 1.1.2021 για τα μέλη του υφιστάμενου Κυβερνητικού Σχεδίου Συντάξεων καθώς και για τα μέλη των Σχεδίων στον Ευρύτερο Δημόσιο Τομέα που είναι όμοια με αυτό. Επίσης, επανεντάσσονται στο υφιστάμενο Κυβερνητικό Σχέδιο Συντάξεων, οι υπηρετούντες κατά την ημερομηνία έναρξης ισχύος του νόμου, νεοεισερχόμενοι δικαστές, με αναδρομική ισχύ από 1.10.2011 καθώς και οι νεοεισερχόμενοι δικαστές που θα διοριστούν μελλοντικά.
Συναφείς δημοσιεύσεις στα ΜΜΕ:
Stockwatch: Συνταξιοδοτικό: Κίνδυνος για ταμείο τα κρατικά ομόλογα
Stockwatch: Συνταξιοδοτικό: Χωρίς στόχους το ταμείο
Stockwatch: Συνταξιοδοτικό: Γνωμάτευση καταπέλτης για υπαξιωματικούς
Ο περί Μεταβιβάσεως και Υποθηκεύσεως Ακινήτων (Τροποποιητικός) (Αρ. 8) Νόμος του 2022
Η Επιτροπή εξέτασε την πιο πάνω πρόταση νόμου σκοπός της οποίας είναι η τροποποίηση του περί Μεταβιβάσεως και Υποθηκεύσεως Ακινήτων Νόμου, ώστε η στοχευμένη αναστολή της διαδικασίας εκποίησης ενυπόθηκων ακινήτων να παραταθεί μέχρι την 31η Ιανουαρίου 2023, λόγω των συνεχιζόμενων και εντεινόμενων οικονομικών και κοινωνικών επιπτώσεων που έχει επιφέρει η πανδημία COVID-19, καθώς και ο συνεχιζόμενος πόλεμος στην Ουκρανία.
Κατά της νέας επέκτασης των εκποιήσεων τάχθηκε ο Υπουργός
Κατά της νέας επέκτασης των εκποιήσεων τάχθηκε ο Υπουργός Οικονομικών Κωνσταντίνος Πετρίδης με δηλώσεις του στη Βουλή.
«Η Κυβέρνηση έχει επισημάνει τους κινδύνους και στην επιστολή μας στη Βουλή και πολλάκις, ούτε πιστεύω ότι θα εξυπηρετήσει τους σκοπούς για τους οποίους κατατίθεται», η πρόταση νόμου για επέκταση αναστολής των εκποιήσεων, ανέφερε ο κ. Πετρίδης σε δηλώσεις μετά την παρουσίαση του κρατικού προϋπολογισμού για το 2023.
Από πλευράς της, η Πρόεδρος της Επιτροπής, Αναπληρώτρια Πρόεδρος του ΔΗΚΟ Χριστιάνα Ερωτοκρίτου, είπε πως έχει κατατεθεί πρόταση με τη μορφή του κατεπείγοντος την προηγούμενη εβδομάδα, ενώ υπάρχει και μια πρόταση νόμου για δημιουργία ειδικών δικαστηρίων εντός της δικαιοδοσίας των επαρχιακών δικαστηρίων του κράτους, έτσι ώστε να μπορεί να υπάρχει δικαστική απόφαση εντός 60 ημερών για οποιαδήποτε χρηματοπιστωτική διαφορά.
«Αυτά θα ιδωθούν μέσα στο ολοκληρωμένο πλαίσιο και αναλόγως η Ολομέλεια θα αποφασίσει τι είναι πιο σωστό να πράξει», είπε.
Εξάλλου ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Ανδρέας Καυκαλιάς είπε πως το κόμμα του κατέθεσε πρόταση για επέκταση της στοχευμένης αναστολής των εκποιήσεων λόγω των δυσμενών οικονομικών συνθηκών, ο οποίες δυστυχώς εξακολουθούν να επιφέρουν ασήκωτα βάρη και πιέσεις στην πραγματική οικονομία, στα νοικοκυριά στις επιχειρήσεις και ιδιαίτερα στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
«Την ίδια ώρα αναγνωρίζουμε ότι με την αναστολή δεν επιλύεται το μεγάλο πρόβλημα με τις εκποιήσεις ούτε αποκαθίσταται ένα πλαίσιο που να διασφαλίζει δίκαιες διαδικασίες, ζητούμενο, που να εξασφαλιστεί εάν επιφέρουμε ουσιαστικές αλλαγές στη νομοθεσία», είπε για να σημειώσει ότι σε αυτή την κατεύθυνση κινείται η πρόταση νόμου που έχει καταθέσει το ΑΚΕΛ, η οποία τροποποιεί τον περί μεταβιβάσεως και υποθηκεύσεως ακινήτων νόμο ώστε να αποκατασταθεί το δικαίωμα των ενυπόθηκων οφειλετών για πρόσβαση στη δικαιοσύνη.
Σε σημείωμα που κατέθεσε στην Επιτροπή Οικονομικών, ο Σύνδεσμος Τραπεζών Κύπρου τάσσεται κατά της επέκτασης αναστολής εκποιήσεων που προωθείται με τη σχετική πρόταση νόμου.
«Οι συνεχείς παρεμβάσεις στο υφιστάμενο νομικό πλαίσιο που διέπει τα χρονοδιαγράμματα και τις διαδικασίες ρευστοποίησης ενυπόθηκων εξασφαλίσεων επιφέρει αρνητικές επιπτώσεις στα Πιστωτικά Ιδρύματα (ΠΙ) και στη σταθερότητα του εγχώριου χρηματοπιστωτικού συστήματος, με ό,τι αυτό συνεπάγεται», αναφέρεται.
Ο Σύνδεσμος σημειώνει περαιτέρω πως η αναστολή των διαδικασιών εκποίησης, που εφαρμόζεται από τον Μάρτιο του 2020 μέχρι και σήμερα, με αφορμή αρχικά την πανδημία και στη συνέχεια τον πόλεμο στην Ουκρανία, καθιστά τη διαδικασία εκποίησης ενυπόθηκων ακινήτων αναποτελεσματική και ατελέσφορη, δυσχεραίνει την ανάκτηση χρεών, ευνοεί τους στρατηγικούς κακοπληρωτές, δημιουργεί μια κουλτούρα μη αποπληρωμής δανείων και υποχρεώσεων και αυξάνει τον κίνδυνο διάχυσης της κουλτούρας αυτής και στους συνεπείς δανειολήπτες, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Ο Χρηματοοικονομικός Επίτροπος κατέθεσε υπόμνημα, το οποίο ετοίμασε σχετικά με το θέμα της εκ νέου αναστολής εκποιήσεων, όπου αναφέρεται σε αναλυτική εξέταση των στοχεύσεων, στο τι μπορεί να πετύχει τρίμηνη αναστολή των εκποιήσεων και στους κινδύνους που ελλοχεύουν
Σε ό,τι αφορά τους κινδύνους, αναφέρει στο υπόμνημα που έχει δημοσιοποιηθεί, ότι «η ψήφιση της υπό συζήτηση πρότασης τροποποίησης, θα διαμορφώσει ένα περίπλοκο πλέγμα κινδύνων, στο οποίο, ενδεχομένως, να μην είναι εφικτό να τύχουν ευνοϊκής και αποτελεσματικής διαχείρισης. Το αποτέλεσμα θα είναι η δημιουργία πραγματικών απειλών για την κυπριακή οικονομία, με δυσμενέστατες συνέπειες στη δυνατότητα των δημόσιων οικονομικών να υποστηρίξουν κοινωνικές πολιτικές προστασίας των ευάλωτων ομάδων της κοινωνίας και να αντιμετωπίζουν τις υφεσιακές τάσεις που αναπόφευκτα θα εκδηλωθούν. Κυρίως, εξαιτίας της επιδείνωσης των συνεπειών της γεωπολιτικής κρίσης, λόγω της συνεχιζόμενης κλιμάκωσης τους».
Αναφέρεται, επίσης, στην «ενδεχόμενη αντίδραση των ευρωπαϊκών θεσμών στη νέα νομοθετική παρέμβαση σε άμεση συνέχιση της προηγούμενης, η οποία αναπόφευκτα θα κριθεί ως αντιβαίνουσα της απαίτησης για μείωση του γενικού αποθέματος ΜΕΔ. Αυτό, ενδεχομένως, να έχει πολύ αρνητικές συνέπειες στη δυνατότητα της Δημοκρατίας να προβεί σε ουσιαστική αξιοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης. Αποτέλεσμα αυτού θα είναι αδυναμία του Κράτους να εφαρμόζει πολιτικές στήριξης των ευάλωτων ομάδων».
Επίσης, ο Χρηματοοικονομικός Επίτροπος προβαίνει και σε εισηγήσεις. Μεταξύ άλλων, εισηγείται, «η Κυβέρνηση ενδείκνυται να προωθήσει ρυθμίσεις, ενδεχομένως μέσα από την ψήφιση ειδικού νόμου για απαγόρευση εκποιήσεων ακινήτων, τα οποία θα είναι εντάξιμα στο Σχέδιο. Αν το πάγωμά τους αυτό δεν είναι εφικτό, να επέλθει με συναίνεση μεταξύ Κράτους και Τραπεζών (και Εταιρειών Εξαγοράς Πιστώσεων). Αυτό θα πρέπει να ισχύει μέχρι την πλήρη εφαρμογή του εν λόγω Σχεδίου».
Επίσης, αναφέρει, «με δεδομένη τη μεγάλη καθυστέρηση στην ολοκλήρωση του Σχεδίου ΕΣΤΙΑ, γεγονός που καταδεικνύεται από τον όχι αμελητέο αριθμό εκκρεμουσών ενστάσεων, σε απορριφθείσες αιτήσεις ένταξης στο Σχέδιο «Εστία», θα πρέπει να γίνουν ρυθμίσεις που να μην επιτρέπουν την εκποίηση ενυπόθηκων εξασφαλίσεων κύριας κατοικίας, μέχρι πλήρη ολοκλήρωση του Σχεδίου «Εστία».
Αν η Βουλή επιμένει στην προώθηση και ψήφιση της τροποποιητικής πρότασης για παράταση της αναστολής εκποιήσεων, θα πρέπει να το πράξει σταθμίζοντας τους κινδύνους και τα αναμενόμενα οφέλη όπως έχουν επεξηγηθεί πιο πάνω, αφού πρώτα προωθήσει προσεκτική αναδιατύπωση του πεδίου εφαρμογής της προτιθέμενης τροποποίησης, ώστε να υπάρξει συγκροτημένη στόχευση η οποία θα πρέπει να είναι ενιαίας μορφής για όλες τις κατηγορίες ακινήτων που θα εντάσσονται στο εν λόγω πεδίο εφαρμογής και να αποκλείεται η δημιουργία στρεβλώσεων και αντιφάσεων, αναφέρει περαιτέρω και προσθέτει πως «αυτό μάλιστα ενδέχεται να μειώσει δραστικά τους κινδύνους από αρνητικές αντιδράσεις εκ μέρους των ευρωπαϊκών θεσμών».
Σε κάθε περίπτωση, καταλήγει, «επισημαίνω την ανάγκη όπως διαφυλαχθεί ως κόρη οφθαλμού η προοπτική αξιοποίησης του Ταμείου Ανάκαμψης. Όπως έχω δηλώσει και εγγράφως σε άλλες περιπτώσεις, δεν πρέπει να χαθεί ούτε ένα ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και κάθε ευρώ θα πρέπει να δαπανάται ορθολογικώς στοχευμένα και κατά τρόπο στρατηγικώς αποτελεσματικό. Βέβαια, όλες οι ενέργειες και αποφάσεις που λαμβάνονται, θα πρέπει να ικανοποιούν τον θεμελιώδη περιορισμό της διατήρησης της χρηματοοικονομικής σταθερότητας της εθνικής οικονομίας».
Παρακολουθούν οι Βρυξέλλες το θέμα των εκποιήσεων
Υπό την παρακολούθηση των Βρυξελλών σε ό,τι αφορά τις προθέσεις της Βουλής για νέα επέκταση της περιόδου αναστολής των εκποιήσεων φαίνεται να βρίσκεται η Κύπρος, όπως πληροφορείται το ΚΥΠΕ.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ενώ κόμματα φαίνεται να προωθούν νέα πρόταση για παράταση της περιόδου αναστολής των εκποιήσεων, ενόψει της λήξης της υφιστάμενης αναστολής στο τέλος αυτού του μήνα, τεχνοκράτες στις Βρυξέλλες παρακολουθούν τις εξελίξεις.
Σύμφωνα με πληροφορίες του ΚΥΠΕ, τεχνοκράτες δήλωσαν πως ενώ η μεταρρύθμιση του πλαισίου διαχείρισης μη εξυπηρετούμενων δανείων (ΜΕΔ) και δη της βελτίωσης του λειτουργικού περιβάλλοντος των Εταιρειών Εξαγοράς Πιστώσεων και των Εταιρειών Διαχείρισης Πιστωτικών Απαιτήσεων (servicers) με πρόσβαση στα στοιχεία του Κτηματολογίου ήταν σημαντικό ορόσημο για την εκταμίευση της πρώτης δόσης μέσω του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, ένα αποτελεσματικό πλαίσιο εκποιήσεων συνιστά ένα πολύ σημαντικό εργαλείο για διατήρηση της πειθαρχίας αποπληρωμής, υποστηρίζει τις προσπάθειες των τραπεζών να μειώσουν τα ΜΕΔ και ενθαρρύνει ταυτόχρονα τους δανειολήπτες να εμπλακούν σε διαδικασίες αναδιαρθρώσεων.
Συνεπώς το πλαίσιο εκποιήσεων είναι πολύ σημαντικό και παρακολουθούμε με πολύ ενδιαφέρον τα τεκταινόμενα στην Κύπρο, ανέφεραν οι ίδιες πηγές και πρόσθεσαν πως ευρύτερα πως η Κύπρος δεν θα πρέπει να αναλάβει νομοθετικές δράσεις που θα υπονόμευαν το ευρύτερο στόχο για τη μείωση των ΜΕΔ αλλά και τη πειθαρχία αποπληρωμής.
Καμπανάκι ΚΕΔΙΠΕΣ για εκποιήσεις, αναφέροντας ότι επηρεάζεται σχεδόν το 50% του χαρτοφυλακίου της
Τον κώδωνα του κινδύνου για το ενδεχόμενο νέας επέκτασης της αναστολής των εκποιήσεων κτυπά η κρατική Κυπριακή Εταιρεία Διαχείρισης Περιουσιακών Στοιχείων (ΚΕΔΙΠΕΣ), λέγοντας ότι επηρεάζεται η διαχείριση δανείων συνολικού ύψους €2,9 δισεκατομμυρίων, που αντιστοιχούν σχεδόν στο μισό της χαρτοφυλάκιο.
Σε επιστολή της προς την Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών, την οποία εξασφάλισε το ΚΥΠΕ, η ΚΕΔΙΠΕΣ σημειώνει πως η επέκταση της αναστολής εκποιήσεων σε τρεις κατηγορίες μη εξυπηρετούμενων δανείων ήτοι της κύριας κατοικίας με αξία μέχρι €350.000, αγροτεμαχίων με αξία €100.000 και ακινήτων που αποτελούν επαγγελματική στέγη επιχειρήσεων με κύκλο εργασιών μέχρι €750.000, θα επιφέρει σημαντικό αρνητικό αντίκτυπο στις δραστηριότητες της, οι οποίες αφορούν αποκλειστικά την ανάκτηση της κρατικής βοήθειας που δόθηκε κατά τη συναλλαγή πώλησης του εξυπηρετούμενου τμήματος της πρώην Συνεργατικής Κυπριακής Τράπεζας.
«Η περαιτέρω αναστολή εκποιήσεων στις τρεις πιο πάνω κατηγορίες θα επιφέρει σημαντική αρνητική επίπτωση στις δραστηριότητες της ΚΕΔΙΠΕΣ και στην προσπάθεια να φέρει εις πέρας την αποστολή της για έγκαιρη και βέλτιστη αποπληρωμή της κρατικής βοήθειας, που έχει ληφθεί εις όφελος του Κύπριου φορολογούμενου», αναφέρεται στην επιστολή.
Σημειώνει επίσης ότι η ΚΕΔΙΠΕΣ έχει επιδείξει ιδιαίτερη ευαισθησία ειδικά στην κατηγορία της κύριας κατοικίας με αξία μέχρι €350.000, η οποία εκτιμάται ότι επηρεάζει συνολικά δάνεια €1,6 δισ. που βρίσκονται στο χαρτοφυλάκιο της, για τα οποία «καταβάλλει ιδιαίτερες προσπάθειες για εξεύρεση συναινετικών λύσεων, αποφεύγοντας μέχρι σήμερα τη διενέργεια οποιωνδήποτε εκποιήσεων πρώτων κατοικιών σε αυτή την κατηγορία και ακολουθώντας τις πρόνοιες των σχετικών οδηγιών των εποπτικών αρχών», ενώ αναμένει και τη θέσπιση του σχεδίου «ενοικίου έναντι δόσης», το οποίο θα αποτελέσει ένα «πολύ χρήσιμο εργαλείο» για τη διευθέτηση περιπτώσεων ευάλωτων δανειοληπτών.
Επηρεάζονται δάνεια €2,9 δισ.
Ωστόσο, η ΚΕΔΙΠΕΣ επισημαίνει πως σημαντικό μέρος της άμεσης αρνητικής επίπτωσης προκύπτει από το γεγονός ότι η αναστολή εκποιήσεων διαφόρων κατηγοριών εξασφαλίσεων «έχει πολλαπλασιαστικό αντίκτυπο στα επηρεαζόμενα δάνεια, λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλές υποθήκες καλύπτουν συνδυασμό ενυπόθηκων ακινήτων διαφόρων κατηγοριών».
«Συγκεκριμένα, υπολογίζεται ότι αν υιοθετηθεί περαιτέρω αναστολή των τριών κατηγοριών, θα συνεχίσουν να επηρεάζονται δάνεια συνολικού ύψους €2,9 δισ, που αποτελεί σχεδόν το ήμισυ του χαρτοφυλακίου μη εξυπηρετούμενων δανείων που διαχειρίζεται η ΚΕΔΙΠΕΣ», τονίζεται.
Η ΚΕΔΙΠΕΣ επισημαίνει, εξάλλου, πέραν της αύξησης των στρατηγικών κακοπληρωτών λόγω της επέκτασης της αναστολής των εκποιήσεων, «περίπου το 60% των εκποιήσεων, που αναβάλλονται αφορά σε περιπτώσεις όπου καθίσταται δυνατή η εξεύρεση συναινετικής λύσης».
«Είμαστε της άποψης ότι παρά τις καλώς νοούμενες προθέσεις της Βουλής των Αντιπροσώπων, η επαναλαμβανόμενη τροποποίηση του σχετικού νομοθετικού πλαισίου μέσω της αναστολής της εφαρμογής των διατάξεων του νόμου, διαιωνίζει την επίλυση του προβλήματος, επιβραβεύει τους στρατηγικούς κακοπληρωτές και δυσχεραίνει την εκπλήρωση του έργου της ΚΕΔΙΠΕΣ», αναφέρεται στην επιστολή.
Επιπρόσθετα η κρατική εταιρεία προειδοποιεί πως «η αποδυνάμωση το πλαισίου εκποιήσεων δυνατόν επίσης να επηρεάσει αρνητικά την έγκριση του σχεδίου ‘ενοίκιο έναντι δόσης’ από τις ευρωπαϊκές εποπτικές αρχές».
Η ΚΕΔΙΠΕΣ υπενθυμίζει πως από τη σύστασή της το 2018 έχει καταβάλει στο κράτος ποσό €800 εκατομμυρίων (€230 εκατ. το πρώτο μισό του 2022), χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η παραχώρηση σημαντικής αξίας ακινήτων και άλλων σημαντικών ωφελημάτων προς το κράτος, όπως φορολογίες, ενισχύοντας έτσι τον Κύπριο φορολογούμενο «παρά τις εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες που επικράτησαν στην αγορά τα τελευταία χρόνια».
«Εκτιμούμε ότι η περαιτέρω αναστολή των εκποιήσεων θα έχει ουσιαστικό αντίκτυπο στη δυνατότητα της ΚΕΔΙΠΕΣ να εκπληρώσει την αποστολή της για την πλήρη αποπληρωμή της κρατικής βοήθειας το συντομότερο δυνατόν, με σημαντική επίπτωση εις βάρος του Κύπριου φορολογούμενου», καταλήγει η εταιρεία.
Συναφείς δημοσιεύσεις στα ΜΜΕ:
Stockwatch: Εκποιήσεις: Κινδυνεύουν αξιοπιστία, ratings
Stockwatch: Στον αέρα η αναστολή των εκποιήσεων
Ο περί Μακροπροληπτικής Εποπτείας των Ιδρυμάτων (Τροποποιητικός) Νόμος του 2022
Η Επιτροπή εξέτασε το πιο πάνω νομοσχέδιο σκοπός του οποίου είναι η η μεταφορά του Άρθρου 1.2.α) της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/878 (νέο Άρθρο 3.1.62 της Οδηγίας 2013/36/ΕΕ) όσον αφορά τις εξαιρούμενες οντότητες, τις χρηματοδοτικές εταιρείες συμμετοχών, τις μικτές χρηματοοικονομικές εταιρείες συμμετοχών, τις αποδοχές, τα μέτρα και τις εξουσίες εποπτείας και τα μέτρα διατήρησης κεφαλαίου, αναφορικά με τον όρο και τον ορισμό του «παγκόσμιο συστημικώς σημαντικό ίδρυμα εκτός ΕΕ».
Η Επιτροπή εξέτασε τον πιο πάνω συμπληρωματικό προϋπολογισμό ο οποίος προνοεί για την παραχώρηση πρόσθετων πιστώσεων ύψους €2.200 κάτω από το άρθρο 4-2000 «Αποδοχές Προσωπικού» του Κεφαλαίου 1 «Διαχειριστικά Έξοδα», για κάλυψη της αυξημένης δαπάνης για:
(α) Την ίδρυση ορισμένων νέων θέσεων και κατάργηση ορισμένων υφιστάμενων θέσεων στο πλαίσιο του εκσυγχρονισμού της διάρθρωσης της ΑνΑΔ, με σκοπό την ομαδοποίηση και μετονομασία θέσεων με τα ίδια προσόντα, καθήκοντα, ευθύνες και μισθοδοτική κλίμακα, επεκτείνοντας έτσι τον θεσμό της εναλλαξιμότητας μεταξύ όλων των Διευθύνσεων της ΑνΑΔ.
(β) Τη μετονομασία και μισθολογική αναβάθμιση των τεσσάρων εργοδοτουμένων αορίστου χρόνου που εκτελούν χρέη Λογιστικού Λειτουργού (Κλίμακες Α4 και A7(ii)), σε εργοδοτουμένους αορίστου χρόνου που εκτελούν χρέη Λειτουργού (Κλίμακες Α8, Α10 και Α11), κατά παρόμοιο τρόπο με τον οποίο έγινε για το μόνιμο προσωπικό της ΑνΑΔ.
Nomoplatform-ΚΥΠΕ-ΓΤΒ
