Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών και Προϋπολογισμού, κατά τη διάρκεια της συνεδρίας στις 28/03/2022, εξέτασε τα ακόλουθα σχέδια νόμου:
1. (α) Ο περί Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (Τροποποιητικός) Νόμος του 2022
(β) Ο περί Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (Τροποποιητικός) (Αρ. 5) Νόμος του 2019
Η Επιτροπή συνέχισε τη συζήτηση των πιο πάνω σχεδίων νόμου, σκοπός των οποίων είναι:
(α) Η στοχευμένη επιβολή μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ (5%) στην παράδοση ή ανέγερση κατοικίας η οποία να καλύπτει τα πρώτα 140 τ.μ. της κατοικίας με μέγιστο εμβαδό τα 200 τ.μ., στο πλαίσιο άσκησης κοινωνικής πολιτικής.
(β) Η διόρθωση στρεβλώσεων και αδυναμιών σε σχέση με την εφαρμογή του μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ (5%) στην παράδοση ή ανέγερση κατοικίας.
Νέα στοιχεία για να επιχειρηθεί συνέχιση της διαβούλευσης με την Κομισιόν στο θέμα του ΦΠΑ στην πρώτη κατοικία, θα συλλέξει το Υπουργείο Οικονομικών καθώς η αντίδραση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ήταν αρνητική στην πρόταση της Κυπριακής Δημοκρατίας για συνέχιση της υφιστάμενης ρύθμισης για μειωμένο ΦΠΑ για την πρώτη κατοικία.
Τα κόμματα ζητούν από το Υπουργείο να συνεχίσει τη διαπραγμάτευση και να πετύχει τον μειωμένο συντελεστή για τα πρώτα 200 τ.μ και όχι για τα 140 που ζητά η Κομισιόν.
Συγκεκριμένα, η σημερινή ρύθμιση προβλέπει την επιβολή 5% ΦΠΑ για τα πρώτα 200 τετραγωνικά μέτρα, για σπίτια μέχρι 275 τετραγωνικά μέτρα, ενώ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζητά τον περιορισμό του ΦΠΑ στο 5% στα πρώτα 140 τετραγωνικά μέτρα, για σπίτια μέχρι 200 τετραγωνικά μέτρα.
Σημειώνεται πως από τον Ιούλιο του 2021 ξεκίνησε διαδικασία επί παραβάσει, δηλαδή ξεκίνησε την διαδικασία για να οδηγηθεί η Κύπρος στο ευρωπαϊκό δικαστήριο, για επιβολή προστίμου.
Η Πρόεδρος της Επιτροπής Χριστιάνα Ερωτοκρίτου, στις δηλώσεις της μετά τη συνεδρία είπε πως η Επιτροπή ενημερώθηκε από ο Υπουργείο Οικονομικών για τη διαδικασία διαβούλευσης ή επαναδιαπραγμάτευσης που ζήτησε η χώρα μας με την Κομισιόν για το θέμα της επιβολής μειωμένου ΦΠΑ για την πρώτη κατοικία. Μέχρι σήμερα, ο μειωμένος συντελεστής 5% ΦΠΑ ισχύει για την πρώτη κατοικία ως 200 τ.μ., νοουμένου ότι η κατοικία δεν υπερβαίνει τα 275 τ.μ.
Η ενημέρωση από το ΥΠΟΙΚ είναι ότι η Κομισιόν είναι αρνητική στην διαφοροποίηση των νέων ορίων, δηλαδή των 140 τ.μ με 200 τ.μ. Είπε πως η Επιτροπή Οικονομικών ζήτησε από το Υπουργείο όπως συνεχιστεί η διαβούλευση με την Κομισιόν και να παρατεθούν περαιτέρω στοιχεία που να τεκμηριώνουν όπως το ποσοστό της Eurostat, των 140 τ.μ, δεν ανταποκρίνονται στις πραγματικές συνθήκες που ισχύουν στην Κύπρο και να προστεθεί το γεγονός πως αυτό το κοινωνικό μέτρο θα πρέπει να είναι συνυφασμένο με ένα ανώτατο ποσό κόστους αγοράς της πρώτης κατοικίας και να λαμβάνει υπόψη τις νέες οικονομικές συνθήκες που ισχύουν στο παγκόσμιο.
Ανέφερε πως η συζήτηση θα συνεχιστεί σε επίπεδο Επιτροπής Οικονομικών και αναμένεται από το Υπουργείο την εκ νέου ενημέρωση για τα επόμενα στάδια διαβούλευσης με την Κομισιόν.
Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ Ανδρέας Καυκαλιάς είπε ότι οδηγηθήκαμε στην σημερινή κατάσταση λόγω καταχρήσεων της Κυβέρνησης, ώστε να εξυπηρετηθούν φίλοι, κουμπάροι και συμπέθεροι, λόγω διαβατηρίων. Όπως είπε, λόγω του ξεχειλώματος της νομοθεσίες οδηγηθήκαμε στο αποτέλεσμα ζάμπλουτοι επενδυτές αγόραζαν διαμερίσματα εκατομμυρίων πληρώνοντας ΦΠΑ 5%.
Όπως είπε ο κ. Καυκαλιάς η ενημέρωση από το Υπουργείο Οικονομικών σήμερα επιτείνει τις ανησυχίες και τους προβληματισμούς του ΑΚΕΛ αφού υπήρξε απόρριψη της εισήγησης από την Κομισιόν. Πρόσθεσε πως το ΑΚΕΛ ζήτησε εντός συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος, να επανέλθει η Κυβέρνηση με τις τελικές απόψεις και θέσεις επί του τελικού νομοσχεδίου, ενώ υπενθύμισε πως το ΑΚΕΛ, κατέθεσε πρόταση νόμου από το 2019, η οποία συνδυάζει τα τετραγωνικά μέτρα, με την αξία των ακινήτων.
Συγκεκριμένα, είπε, προνοούσε όπως ο μειωμένος συντελεστής ΦΠΑ παραχωρείται με βάση την αξία της κατοικίας, να εξαιρεθούν της μειωμένης επιβολής οι επαύλεις και οι πολυτελείς κατοικίες και να καταστούν δικαιούχοι όσοι δεν έχουν τη δυνατότητα να αγοράσουν ή να κτίσουν και επιθυμούν να επεκτείνουν υφιστάμενη οικία.
Ο Βουλευτής της ΔΗΠΑ Αλέκος Τρυφωνίδης είπε πως φαίνεται ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν δέχεται τίποτε, παρά μόνο για μεταβατικές διατάξεις και αυτές μάλιστα να είναι συγκεκριμένης διάρκειας η οποία να μην είναι υπερβολική και μάλιστα μας προειδοποίησαν ότι η διαδικασία παράβασης είναι σε εξέλιξη.
Όπως είπε, το Υπουργείο Οικονομικών πρότεινε μεν την επαναφορά του προ του 2016 πλαισίου αλλά χωρίς συγκεκριμένες μέγιστες συνολικές αγοραίες αξίες, ή ανώτατο κόστος ανά τ.μ., ή να επωφελούνται μόνο όσοι διαμένουν μόνιμα στη Δημοκρατία, όπως ήταν και οι εισηγήσεις της Επιτροπής Οικονομικών και όπως πληροφόρησε την Επιτροπή το Υπουργείο Οικονομικών, θα τα υποβάλει στο άμεσο μέλλον μετά και τη συλλογή επιπρόσθετων σχετικών στοιχείων.
«Εμείς επαναλαμβάνουμε τη θέση μας ότι δεν συμφωνούμε με το Νομοσχέδιο όπως είναι σήμερα και ασφαλώς δεν μπορούμε να το ψηφίσουμε. Θα αναμένουμε την κατάληξη των νέων διαβουλεύσεων μεταξύ Υπουργείου Οικονομικών και της Επιτροπής ΦΠΑ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και θα τοποθετηθούμε αναλόγως με την τελική θέση στα επίμαχα σημεία που έχω αναφέρει πιο πάνω, και με γνώμονα την πραγματική βοήθεια στα νεαρά ζευγάρια όπως αποκτήσουν κατοικία, και όχι να βοηθηθούν κάποιοι άλλοι οι οποίοι αγοράζουν ή κτίζουν πολυτελείς κατοικίες και διαμερίσματα, ή διαμερίσματα στους γνωστούς πύργους πολυτελείας», είπε.
Εκ μέρους του ΕΛΑΜ, ο Βουλευτής Σωτήρης Ιωάννου εξέφρασε την ελπίδα ότι το Υπουργείο Οικονομικών θα καταθέσει νέα επιχειρήματα, ώστε να επανέλθει η προηγούμενη ρύθμιση. Είπε πως υπάρχουν στοιχεία που κατατέθηκαν από τις διάφορες επαγγελματικές ομάδες προς την Επιτροπή Οικονομικών και στο Υπουργείο Οικονομικών που αποδεικνύουν το δίκαιο της πρότασης που κατέθεσε η Κύπρος προς την Κομισιόν. Εξέφρασε την ελπίδα ότι το Υπουργείο θα αντιτάξει αυτά τα επιχειρήματα στην Κομισιόν και θα επανέλθουμε στην προηγούμενη νομοθεσία.
Ο Βουλευτής των Οικολόγων Σταύρος Παπαδούρης δήλωσε ότι το μικρό θετικό βήμα είναι πως ίσως καταφέρουμε να εξασφαλίσουμε μια μεταβατική περίοδο, ενώ το μεγάλο αρνητικό είναι πως η Κομισιόν δεν συμμερίζεται τις ανησυχίες της Κύπρου. Ανέφερε πως παραπληροφορήσαμε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με αποτέλεσμα να οδηγηθούμε στην σημερινή κατάσταση και να βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία εξέτασης της παράβασης της Κυπριακής Δημοκρατίας.
«Πρέπει να είμαστε πάρα πολύ προσεκτικοί τι λύση θα δώσουμε και ποιο θα είναι το τελικό νομοσχέδιο γιατί αυτό θα έχει εφαρμογή για πάρα πολλά χρόνια», είπε σημειώνοντας πως δεν θα μπορούμε να πάμε πίσω και να ζητήσουμε αλλαγές από την ΕΕ.
Ο Κωνσταντίνος Κωνσταντή Πρόεδρος του ΕΤΕΚ, δήλωσε μετά την Επιτροπή πως το Επιμελητήριο ζήτησε ξανά να εξεταστεί η βάση δεδομένων για να τεκμηριωθεί καλύτερα η πρόταση της Κυβέρνησης προς την ΕΕ, έτσι ώστε να διαφοροποιηθεί το 140-200 τ.μ. Διαφορετικά, είπε, θα υπάρξει σοβαρό πρόβλημα στην οικοδομική βιομηχανία και θα αποτελέσει «μαχαιριά στα όνειρα πολλών νέων ζευγαριών για να αποκτήσουν ιδιόκτητη στέγη» σημειώνοντας πως μια ολόκληρη γενιά θα κληθεί να πληρώσει λάθη προηγούμενων γενιών.
Είπε πως θα συνεχίσουν τη διαβούλευση με το Υπουργείο Οικονομικών για να τεκμηριωθεί ακόμα καλύτερα η πρόταση για να αυξηθεί το εμβαδό και να πάμε στα 200-275 τ.μ που ίσχυε πριν το 2016. Εξέφρασε επίσης την αισιοδοξία του πως θα υπάρξει θετική κατάληξη, χαρακτηρίζοντας εθνικό στόχο τη διασφάλιση για τα νεαρά ζευγάρια χαμηλού συντελεστή ΦΠΑ.
Συναφείς δημοσιεύσεις στα ΜΜΕ:
Stockwatch: Έφαγε πόρτα η Κύπρος από ΕΕ για ΦΠΑ στα ακίνητα
2. Ο περί Έκτακτης Εισφοράς για την Άμυνα της Δημοκρατίας (Τροποποιητικός) (Αρ. 4) Νόμος του 2021
Η Επιτροπή συνέχισε τη συζήτηση του πιο πάνω νομοσχεδίου, σκοπός του οποίου είναι η διεύρυνση του πλαισίου παρακράτησης έκτακτης εισφοράς από τόκους εισπρακτέους από εταιρικά χρεόγραφα, ώστε να επωφελούνται του μειωμένου συντελεστή 3% και εταιρικοί επενδυτές, πέραν των φυσικών προσώπων.
Το Υπουργείο Οικονομικών έφερε αναθεωρημένο κείμενο νομοσχεδίου, στο οποίο -όπως ανέφερε εκπρόσωπος του Υπουργείου- γίνεται διεύρυνση του πλαισίου, ώστε να καλύπτει όλους τους εκδότες εταιρικών χρεογράφων, που να είναι εισηγμένα σε χρηματιστήριο. Το νομοσχέδιο, όπως αναφέρθηκε, είναι καθολικό άρα δεν συνιστά κρατική ενίσχυση.
Εξήγησε επίσης πως το νομοσχέδιο αφορά μόνο εισηγμένους τίτλους, γίνεται για να μπει ασφαλιστική δικλείδα ώστε να αποφεύγονται οι καταχρήσεις και να προάγεται η διαφάνεια.
Εκ μέρους του Εφόρου Ελέγχου Κρατικών Ενισχύσεων αναφέρθηκε ότι το μέτρο δεν πρέπει να είναι επιλεκτικό, αλλά γενικό. Παρά το ότι διευρύνεται η ομάδα δικαιούχων, πρόσθεσε η εκπρόσωπος του Εφόρου, θα πρέπει να μπορούν να διεκδικήσουν τη διαφορά κι αυτοί που δεν τη δικαιούνται.
Εκπρόσωπος της Κεντρικής Τράπεζας επιφυλάχθηκε να τοποθετηθεί, αφού όπως είπε το θέμα είναι πιο πολυδιάστατο απ’ ό,τι αναμενόταν και χρήζει μελέτης. Απαντώντας σε ερώτηση του Βουλευτή των Οικολόγων Σταύρου Παπαδούρη ως προς το τι εντοπίστηκε, ο εκπρόσωπος της ΚΤΚ περιορίστηκε να πει ότι πρόκειται για πολυδιάστατο θέμα που μπορεί να επηρεάσει και την ικανότητα των τραπεζών να εκδίδουν κυβερνητικά χρεόγραφα.
Ο Πρόεδρος του Χρηματιστηρίου Αξίων Κύπρου Μαρίνος Χριστοδουλίδης εξέφρασε τη συμφωνία του με το νομοσχέδιο ως έχει. Όπως είπε, το νομοσχέδιο ξεκίνησε ώστε να δοθεί κίνητρο σε εταιρείες εισηγμένες ή μη να εκδίδουν ομόλογα για ενίσχυση του ΧΑΚ. Παράλληλα σημείωσε θα πρέπει να προστατευτούν και οι επενδυτές, για αυτό χρειάζεται να γίνει εισαγωγή στο ΧΑΚ ώστε να υπάρχουν όλες οι απαιτούμενες πληροφορίες και η διαφάνεια.
Η Εκπρόσωπος του Συνδέσμου Τραπεζών, ανέφερε ότι παραμένει εισήγησή τους να τροποποιηθεί το νομοσχέδιο ώστε το 3% να ισχύει και για τα εισηγμένα και για τα μη εισηγμένα ομόλογα. Πρόσθεσε ότι το νομοσχέδιο ως έχει δεν διασφαλίζει τον ανταγωνισμό μεταξύ μεγάλων και μικρών εκδοτών. Είπε επίσης ότι ήδη οι εποπτικές απαιτήσεις αναφοράς για τις τράπεζες είναι πολύ υψηλές, ενώ τα ομόλογα που εκδίδουν απευθύνονται σε επαγγελματίες επενδυτές.
Ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ Ονούφριος Κουλά ανέφερε ότι συμφωνούν με το νομοσχέδιο αφού όχι μόνο βοηθά τους εκδότες αλλά εξασφαλίζει και την προστασία των επενδυτών. Παράλληλα διερωτήθηκε γιατί το μέτρο αυτό στήριξης θα πρέπει να επεκτείνεται σε όλες τις χώρες της Ευρώπης που εκδίδουν ομόλογα.
Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ Ανδρέας Καυκαλιάς διερωτήθηκε επίσης γιατί το Υπουργείο Οικονομικών επιμένει στη συμπερίληψη άλλων κρατών.
Η Εκπρόσωπος του ΥΠΟΙΚ απάντησε ότι κάτι τέτοιο έγινε για σκοπούς ίσης μεταχείρισης και ευθυγραμμιζόμενοι με το τι εφαρμόζεται στα εταιρικά χρεόγραφα.
Όπως είπε, είναι καθολικό τόσο για τις εταιρείες όσο και για τα κυβερνητικά χρεόγραφα. Πρόσθεσε ότι αν Κύπριος έχει επενδύσει σε εταιρικά χρεόγραφα άλλου κράτους θα παρακρατηθεί αυτό που ορίζεται στη διακρατική συμφωνία μεταξύ Κύπρου και του συγκεκριμένου κράτους, αφού η διακρατική συμφωνία είναι υπεράνω της νομοθεσίας.
Η Επιτροπή συνέχισε τη συζήτηση των πιο πάνω κανονισμών, οι οποίοι προνοούν ρυθμίσεις αναφορικά με την υποχρέωση ενημέρωσης των αρμόδιων φορολογικών αρχών των κρατών μελών που εμπλέκονται σε επίλυση φορολογικής διαφοράς.
Η Επιτροπή άρχισε τη συζήτηση του πιο πάνω νομοσχεδίου, σκοπός του οποίου είναι η ορθότερη εναρμόνιση με την Οδηγία 2014/59/ΕΕ για τη θέσπιση πλαισίου για την ανάκαμψη και εξυγίανση πιστωτικών ιδρυμάτων και επιχειρήσεων επενδύσεων.
5. Ο περί Προϋπολογισμού της Αρχής Ψηφιακής Ασφάλειας του 2022 Νόμος του 2022
Η Επιτροπή άρχισε τη συζήτηση του πιο πάνω προϋπολογισμού, ο οποίος προνοεί όπως χρησιμοποιηθεί από το Ταμείο λειτουργίας της Αρχής Ψηφιακής Ασφάλειας για τη χρήση του έτους που λήγει την 31η Δεκεμβρίου 2022, ποσό που δεν υπερβαίνει τα δεκαεφτά εκατομμύρια εκατό πενήντα δυο χιλιάδες και εξακόσια σαράντα έξι ευρώ (€17,152,646) για κάλυψη των δαπανών της Αρχής Ψηφιακής Ασφάλειας για την περίοδο αυτή.
Συναφείς δημοσιεύσεις στα ΜΜΕ:
Stockwatch: Μεγάλη αύξηση στις κυβερνοεπιθέσεις το 2021
6. Αποδεσμεύσεις κονδυλίων και εξαιρέσεις από την απαγόρευση πλήρωσης κενών θέσεων
Η Επιτροπή μελέτησε αριθμό αιτημάτων για αποδεσμεύσεις κονδυλίων και εξαιρέσεις από την απαγόρευση πλήρωσης κενών θέσεων.
Οι αποδεσμεύσεις κονδυλίων αφορούν το Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, το Υπουργείο Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας, το Υφυπουργείο Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής, το Υφυπουργείο Ναυτιλίας, το Υπουργείο Υγείας, την Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών, το Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, το Υπουργείο Εσωτερικών και το Υπουργείο Εξωτερικών.
Οι εξαιρέσεις από την απαγόρευση πλήρωσης κενών θέσεων αφορούν τοΥπουργείο Άμυνας, το Υφυπουργείο Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής, το Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου και το Δήμο Γερμασόγειας.
Συναφείς δημοσιεύσεις στα ΜΜΕ:
Stockwatch: Νέος κύκλος εκατοντάδων προαγωγών στο στρατό
Stockwatch: Μεγαλώνει ο λογαριασμός της πανδημίας
Stockwatch: Θα σταυρώσει κονδύλια για τεστ κορωνοϊού η Βουλή
Nomoplatform-ΚΥΠΕ-ΓΤΒ