Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών και Προϋπολογισμού, κατά τη διάρκεια της συνεδρίας στις 21/03/2022, εξέτασε τα ακόλουθα σχέδια νόμου:
Η Επιτροπή συνέχισε τη συζήτηση των πιο πάνω νομοσχεδίων, μετά από αναβολή τους στην ολομέλεια του σώματος, με σκοπό την τροποποίηση:
α. του περί Αγοραπωλησίας Πιστωτικών Διευκολύνσεων και για Συναφή Θέματα Νόμου, ώστε να δημιουργηθεί πλαίσιο αδειοδότησης και εποπτείας των εταιρειών διαχείρισης πιστωτικών διευκολύνσεων που να καθιστά δυνατή την πρόσβαση των εν λόγω εταιρειών στα τραπεζικά δεδομένα των δανειοληπτών που βρίσκονται υπό τη διαχείρισή τους, τηρουμένων των διατάξεων του Γενικού Κανονισμού για την Προστασία Δεδομένων, προκειμένου να αξιολογούν την πιστοληπτική τους ικανότητα και να τους παρέχουν βιώσιμες λύσεις αναδιάρθρωσης, καθώς και
β. του περί Ακίνητης Ιδιοκτησίας (Διακατοχή, Εγγραφή και Εκτίμηση) Νόμου, ώστε οι πληροφορίες που δύναται να παρέχονται από τον διευθυντή του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας στα πιστωτικά ιδρύματα, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, να παρέχονται εφεξής και σε νομικό πρόσωπο που είτε κατέχει πιστωτικές διευκολύνσεις είτε διαχειρίζεται πιστωτικές διευκολύνσεις, δυνάμει των διατάξεων του περί Αγοραπωλησίας Πιστωτικών Διευκολύνσεων και για Συναφή Θέματα Νόμου.
Στο πλαίσιο της συζήτησης, η Επιτροπή προέβη στην εξέταση του αναθεωρημένου κειμένου του πρώτου νομοσχεδίου που είχε κατατεθεί ενώπιόν της κατά την προηγούμενη συνεδρία, στη βάση του οποίου έγινε προσπάθεια για εξεύρεση συναινετικής ρύθμισης, με απώτερο σκοπό να παραπεμφθεί στην ολομέλεια το συντομότερο δυνατό, δεδομένου ότι τα εν λόγω νομοσχέδια αποτελούν προαπαιτούμενο, με βάση τις δεσμεύσεις της κυβέρνησης, για την εκταμίευση της πρώτης δόσης από το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Στο αναθεωρημένο νομοσχέδιο έχουν επέλθει τροποποιήσεις που αφορούν, μεταξύ άλλων, τον ορισμό του όρου «διαχειριστής», ως αυτός ορίζεται στη σχετική Οδηγία, καθώς και ρυθμίσεις που δεν επιτρέπουν την πρόσβαση στους διαχειριστές πιστωτικών διευκολύνσεων και στις εταιρείες εξαγοράς πιστώσεων σε στοιχεία που τηρούνται στη βάση δεδομένων ΑΡΤΕΜΙΣ χωρίς τη ρητή συγκατάθεση των επηρεαζόμενων προσώπων.
Σύμφωνα με την εκπρόσωπο του Υπουργείου Οικονομικών, το νομοσχέδιο ως έχει τροποποιηθεί δεν διαφοροποιεί τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των δανειοληπτών, των εταιρειών εξαγοράς πιστώσεων και των εταιρειών διαχείρισης πιστώσεων, παρέχοντας στις εν λόγω εταιρείες αντίστοιχα εργαλεία που διαθέτουν τα πιστωτικά ιδρύματα, προκειμένου να προωθούνται οι αναδιαρθρώσεις δανείων, σύμφωνα με διαδικασίες που είναι ήδη θεσμοθετημένες στη βάση δευτερογενούς νομοθεσίας.
Εκπρόσωπος της Κεντρικής Τράπεζας δήλωσε πως με βάση το νομοσχέδιο, οι εταιρείες διαχείρισης θα έχουν ακριβώς τα ίδια δικαιώματα και υποχρεώσεις όπως και τα αδεδιοδοτημένα πιστωτικά ιδρύματα για τη διαχείριση καθυστερήσεων. Σημείωσε πως μετά την έγκριση του νόμου, η ΚΤΚ θα εκδοθούν οι τρεις οδηγίες της ΚΤΚ για τη διαχείριση καθυστερήσεων για να ισχύουν και για τις εταιρείες διαχείρισης.
Είπε ακόμη πως πέραν της Altamira, οι υπόλοιπες εταιρείες διαχείρισης πιστώσεων είναι εταιρείες κάτω από τραπεζικούς ομίλους παρά μεμονωμένες εταιρείες παροχής υπηρεσιών διαχείρισης πιστώσεων (third-party providers).
Παράλληλα, ο Χρηματοοικονομικός Επίτροπος είπε πως έχουν προκληθεί τεράστιες καθυστερήσεις λόγω ευθυνοφοβίας στην εφαρμογή του νόμου εκ μέρους των εταιρειών.
Εκ μέρους της Gordian, η Διευθύνουσα Σύμβουλος της εταιρείας Ανθή Εξαδάκτυλου απέρριψε θέση ότι οι εταιρείες εξαγοράς πιστώσεων διεκδικούν από τους δανειολήπτες όλο το ποσό του δανείου.
Όπως είπε, το 70% των λύσεων για επίλυση των ΜΕΔ είναι συναινετικά, ενώ ανέδειξε την αποτελεσματικότητα του πλαισίου για εκποιήσεις, λέγοντας πως οι πλείστες συναινετικές λύσεις βρίσκονται και συμφωνούνται μετά την πραγματοποίηση του πρώτου πλειστηριασμού. Σημείωσε δε πως μόνο το 2% των χρεών έγινε ανάκτηση από εγγυητές και αφορά περιπτώσεις «στις οποίες υπάρχει ξεκάθαρα πλούτος πίσω από τα δάνεια, τα οποία ερχόμαστε να διευθετήσουμε».
Σημείωσε πως λόγω της απουσίας πρόσβασης στα στοιχεία ενός δανειολήπτη, διαγραφές γίνονται μετά τη λήψη ένορκης δήλωσης περιουσιακών στοιχείων από τον δανειολήπτη.
Ο Πανίκος Μουζούρης, της Themis Portfolio Management, ανέφερε ότι η συμφωνία που έγινε με την Τράπεζα Κύπρου προνοούσε ρητά ότι δεν μεταφέρονται δάνεια που εμπίπτουν στο ΕΣΤΙΑ και πρόσθεσε ότι αν από κάποιο λάθος έχουν μεταφερθεί η εταιρεία τα εξετάζει στη βάση των προνοιών του σχεδίου και βάσει της συμφωνίας με το Υπουργείο Οικονομικών.
Σε δηλώσεις μετά τη συνεδρία ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΔΗΚΟ, Πανίκος Λεωνίδου είπε πως το ΔΗΚΟ έχει επισημάνει τις σοβαρές ενστάσεις του για ζητήματα που αφορούν τη λειτουργία αυτού του νομοσχεδίου. «Με βάση αυτό το νομοσχέδιο δίνονται περαιτέρω εξουσίες στις τράπεζες, μεταφέρονται δηλαδή όλα τα δικαιώματα που έχουν οι τράπεζες χωρίς να φαίνεται ή να αποτυπώνεται οποιοδήποτε δικαίωμα των δανειοληπτών, είναι συνεπώς ένα ετεροβαρές νομοθέτημα και ως εκ τούτου συζήτησης για να το εμπλουτίσουμε με περαιτέρω δικαιώματα των δανειοληπτών», πρόσθεσε.
Ο βουλευτής της ΔΗΠΑ Αλέκος Τρυφωνίδης κατήγγειλε «με τον πιο εμφαντικό τρόπο το τρόπο λειτουργίας αυτών των εταιρειών αλλά και της συμπεριφοράς τους στους δανειολήπτες».
«Καταγγέλλουμε δημοσίως τις εταιρείες αυτές γιατί ενώ το δάνειο που έχουν εξαγοράσει με άλφα ποσό με διάφορες δικαιολογίες και επιβαρύνσεις, το δάνειο διπλασιάζεται και στη συνέχεια ζητούν από τον δανειολήπτη ολόκληρο το ποσό», είπε.
Η Επιτροπή αποφάσισε όπως τοποθετηθεί επί των νομοσχεδίων κατά την επόμενη συνεδρία της, με σκοπό την προώθησή τους στην ολομέλεια του σώματος ημερομηνίας 31ης Μαρτίου 2022 για λήψη τελικής απόφασης.
Συναφείς δημοσιεύσεις στα ΜΜΕ:
Stockwatch: Στην τελική ευθεία το τελευταίο προαπαιτούμενο του Σχ. Ανάκαμψης
Η Επιτροπή συνέχισε τη συζήτηση του πιο πάνω νομοσχεδίου, σκοπός του οποίου είναι η έγκριση πληρωμής από το Ταμείο του Ενιαίου Φορέα Εξώδικης Επίλυσης Διαφορών Χρηματοοικονομικής Φύσης ποσού ύψους €1.199.183 για τη χρήση του έτους που λήγει την 31η Δεκεμβρίου 2022.
Κατά τη συζήτηση ενημερώθηκε ότι, έπειτα από συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στο Υπουργείο Οικονομικών για θέματα που άπτονται του προϋπολογισμού του Φορέα και ειδικότερα τη μείωση συγκεκριμένων κονδυλίων, συμφωνήθηκε όπως το αρμόδιο υπουργείο επανεξετάσει τις ανάγκες οι οποίες ενδεχομένως να προκύψουν κατά την υλοποίησή του και, εφόσον κριθεί απαραίτητο, να περιληφθούν αυξημένες πιστώσεις σε σχετικό συμπληρωματικό προϋπολογισμό που θα κατατεθεί.
Οι εκπρόσωποι του Φορέα, στη βάση της πιο πάνω συμφωνίας, εισηγήθηκαν όπως ο εν λόγω προϋπολογισμός προωθηθεί προς ψήφιση ως αρχικά είχε κατατεθεί και η Επιτροπή αποφάσισε όπως τοποθετηθεί επ’ αυτού κατά την επόμενη συνεδρία της.
3. Ο περί Προϋπολογισμού της Αρχής Ψηφιακής Ασφάλειας του 2022 Νόμος του 2022
Η συζήτηση του θέματος αναβλήθηκε και η εξέτασή του θα επαναπρογραμματιστεί.
Η συζήτηση του θέματος αναβλήθηκε και η εξέτασή το θα επαναπρογραμματιστεί.
Επιπρόσθετα, η επιτροπή συζήτησε τα ακόλουθα θέματα:
5.α. Η λειτουργία της Κυπριακής Εταιρείας Διαχείρισης Περιουσιακών Στοιχείων (ΚΕΔΙΠΕΣ), οι αποφάσεις της κυβέρνησης για μετεξέλιξή της και πώς αυτές επηρεάζουν τα δημόσια οικονομικά, τους δανειολήπτες, τις υπόλοιπες τράπεζες και τους εργαζομένους της ΚΕΔΙΠΕΣ.
β. Οι χρονοβόρες διαδικασίες, οι δυσκολίες και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι δανειολήπτες κατά το στάδιο εξέτασης αιτημάτων αναδιάρθρωσης δανείων και η πιθανότητα κατάχρησης από μέρους των εταιρειών εξαγοράς πιστώσεων της δεσπόζουσας θέσης τους κατά παράβαση των διατάξεων του περί Αγοραπωλησίας Πιστωτικών Διευκολύνσεων και για Συναφή Θέματα Νόμου.
γ. Οι διαδικασίες της ΚΕΔΙΠΕΣ αναφορικά με τις αναδιαρθρώσεις ή και τις συμφωνίες προς εξόφληση των δανειακών συμβάσεων των δανειοληπτών και το ενδεχόμενο άνισης μεταχείρισης αυτών.
Η Επιτροπή άρχισε τη συζήτηση των πιο πάνω εγγραφέντων με τη διαδικασία του αυτεπαγγέλτου θεμάτων, στο πλαίσιο της οποίας ενημερώθηκε για θέματα λειτουργίας της ΚΕΔΙΠΕΣ και των εταιρειών εξαγοράς πιστώσεων, τον τρόπο διαχείρισης των μη εξυπηρετούμενων δανείων και τις αναδιαρθρώσεις αυτών, καθώς και για τα σχέδια ΕΣΤΙΑ, ΟΙΚΙΑ και το σχέδιο του Κεντρικού Φορέα Ισότιμης Κατανομής Βαρών, τα οποία στοχεύουν στην προστασία της πρώτης κατοικίας και στην απάμβλυνση του προβλήματος των μη εξυπηρετούμενων δανείων.
Τον ερχόμενο Ιούλιο αναμένεται να υποβληθεί επίσημα το αίτημα προς την Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού για τη μετεξέλιξη της ΚΕΔΙΠΕΣ σε φορέα διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων και την εφαρμογή του σχεδίου δόσης έναντι ενοικίου (mortgage-to-rent), δήλωσε αξιωματούχος του Υπουργείου Οικονομικών, τονίζοντας πως η κυβέρνηση επεξεργάζεται τα θέματα επιλεξιμότητας ώστε το νέο σχέδιο προστασίας της πρώτης κατοικίας και επαγγελματικής στέγης να μην έχει τα ίδια αποτελέσματα με το σχέδιο ΕΣΤΙΑ.
Μιλώντας ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών, η Ανθή Χρυσοστόμου Λαπαθιώτη, Διευθύντρια της Διεύθυνσης Χρηματοοικονομικής Σταθερότητας στο ΥΠΟΙΚ, δεν έδωσε συγκεκριμένα στοιχεία αφού το ζήτημα τυγχάνει επεξεργασίας από συγκεκριμένο εξωτερικό σύμβουλο, προκειμένου να ολοκληρωθεί το σχέδιο προς την Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού.
Η λειτουργία της ΚΕΔΙΠΕΣ το 2018 είχε εγκριθεί από τη ΓΔ Ανταγωνισμού στη βάση συγκεκριμένων δεσμεύσεων, αφού αφορούσε την παραχώρηση κρατικών εγγυήσεων στο πλαίσιο της διαδικασίας μεταφοράς του εξυπηρετούμενου χαρτοφυλακίου της πρώην Συνεργατικής Κυπριακής Τράπεζας στην Ελληνική Τράπεζα.
«Ίσως το σχέδιο να υποβληθεί στην ΓΔ Ανταγωνισμού μέχρι τον Ιούλιο του 2022 και να μας απαντήσει ανάλογα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή», ανέφερε η κ. Λαπαθιώτη, προσθέτοντας πως το Υπουργείο έχει συχνές επαφές με την ΓΔ Ανταγωνισμού αναφορικά με τις παραμέτρους του σχεδίου έτσι ώστε η έγκρισή του να καταστεί πιο εύκολη.
Η κ. Λαπαθιώτη είπε πως το σχέδιο θα καταρτιστεί στη βάση των προηγούμενων σχεδίων, όπως το ΕΣΤΙΑ και θα αφορά κύριες κατοικίες και επαγγελματική στέγη αξίας μέχρι €350.000, ενώ σημείωσε ότι υπό επεξεργασία βρίσκονται και τα κριτήρια επιλεξιμότητας.
«Κάποια εισοδηματικά κριτήρια πρέπει να τεθούν στο σχέδιο, που να διασφαλίζουν ότι υπάρχει πραγματική ανάγκη για ένα δανειολήπτη για να συμμετέχει στο σχέδιο, αφού πρέπει να έχει κοινωνικό χαρακτήρα», εξήγησε, σημειώνοντας ότι το σχέδιο θα αφορά συνεργάσιμους δανειολήπτες.
«Όμως, θα κοιτάξουμε το στοιχείο με περιουσιακά στοιχεία να μην είναι με τις ίδιες παραμέτρους με το ΕΣΤΙΑ για να μην έχει τα ίδια αποτελέσματα με το ΕΣΤΙΑ. Άρα, ναι, εισοδηματικά κριτήρια και βλέπουμε αν θα υπάρξουν και τι σε περιουσιακά κριτήρια για την ένταξη στο σχέδιο», πρόσθεσε.
Παράλληλα, η κ. Λαπαθιώτη είπε πως θα υπάρξει δημοσιονομικός αντίκτυπος, ο οποίος «θα εξαρτηθεί από το μέγεθος του χαρτοφυλακίου και τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά του σχεδίου, αλλά μάλλον ο αντίκτυπος θα αφορά το ποσό που θα καταβληθεί από την ΚΕΔΙΠΕΣ για απόκτηση του χαρτοφυλακίου και επίσης το ενοίκιο που θα πληρώνει στους ευάλωτους».
«Για τους ευάλωτους δανειολήπτες το ενοίκιο θα το καταβάλλει η κυβέρνηση», πρόσθεσε.
Σημείωσε ακόμη ότι το νέο αυτό σχέδιο ίσως οδηγήσει σε αναστολή «για δύο ή τρία χρόνια της καταβολής (για αποπληρωμή της κρατικής βοήθειας) που κάνει στην κυβέρνηση».
Υπενθύμισε ότι η κυβέρνηση έχει εφαρμόσει ήδη τρία σχέδια για προστασία της πρώτης κατοικίας. Πρόκειται για το σχέδιο ΕΣΤΙΑ, το σχέδιο για τερματισμένα δάνεια του Φορέα Ισότιμης Κατανομής Βαρών για πρόσφυγες και το ΟΙΚΙΑ, που έχει τα ίδια κριτήρια με το ΕΣΤΙΑ, και αφορά δάνεια με κυβερνητικά χρήματα ή το ακίνητο βρισκόταν σε κρατική γη.
Εξάλλου, μιλώντας στη συνεδρία ο Πρόεδρος της ΚΕΔΙΠΕΣ Λάμπρος Παπαδόπουλος είπε πως η ΚΕΔΙΠΕΣ από την έναρξη της λειτουργίας της τον Σεπτέμβριο του 2018 έχει επιτύχει συνολικές λύσεις €2,8 δισ., από τα οποία οι αναδιαρθρώσεις ήταν €1,1 δισ., εισέπραξε σε ταμειακές εισροές €1,2 δισ., ενώ η κρατική βοήθεια που έχει αποπληρωθεί σε μετρητά ανέρχεται σε €570 εκατ. €140 εκατ. σε ακίνητα, ενώ πληρώθηκαν €250 εκατ. σε υποχρεώσεις της πρώην ΣΚΤ, ήτοι το σχέδιο προστασίας περιουσιακών στοιχείων που παραχωρήθηκε στην Ελληνική και για το σχέδιο εθελούσιας αποχώρησης, ενώ έχουν καταβληθεί ως φορολογία €70 εκατ. Εξάλλου, σύμφωνα με σημείωμα που κατέθεσε η ΚΕΔΙΠΕΣ οι διαγραφές δανείων από την έναρξη της λειτουργίας της ΚΕΔΙΠΕΣ ανήλθαν σε €1,1 δισ.
«Αν τα προσθέσουμε όλα μαζί έχουμε δώσει πέραν του €1 δισ. στο κράτος», είπε, προσθέτοντας πως στους πρώτους έξι μήνες η ΚΕΔΙΠΕΣ δεν είχε άδεια εταιρείας διαχείρισης πιστώσεων, ενώ υπήρξε και η πανδημία του κορωνοϊού.
«Προσπαθούμε πάντα να πετύχουμε βιώσιμες αναδιαρθρώσεις, αυτός είναι ο σκοπός μας, προσπαθούμε να προστατέψουμε τις ευάλωτες ομάδες, αλλά έχουμε και από την πλευρά τους στρατηγικούς κακοπληρωτές. Ακροβατούμε μεταξύ των δύο, κάνουμε το καλύτερο που μπορούμε να κάνουμε για να φέρουμε το καλύτερο αποτέλεσμα και να εκπληρώσουμε την αποστολή μας, που είναι η πλήρης αποπληρωμή της κρατικής βοήθειας», είπε.
Σημείωσε ωστόσο ότι η πλήρης αποπληρωμή είναι βάσει των νομοθετικών πλαισίων, οδηγιών κανόνων, προσθέτοντας πως τυχόν αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο θα επηρεάσουν την ικανότητά μας να αποπληρώσουμε την κρατική βοήθεια στο σύνολό της.
Εξάλλου, ο Γενικός Διευθυντής της ΚΕΔΙΠΕΣ Μάριος Παπαδόπουλος ανέφερε στην επιτροπή ότι η ΚΕΔΙΠΕΣ δεν προχωρεί σε εκποιήσεις κύριας κατοικίας με αξία κάτω των €350.000.
Η Επιτροπή αποφάσισε να παρακολουθεί τα εν λόγω θέματα και να προβεί σε επανεξέτασή τους, σε κατάλληλο χρόνο.
Συναφείς δημοσιεύσεις στα ΜΜΕ:
Stockwatch: Το κράτος θα πληρώνει το ενοίκιο ευάλωτων
6. Αποδεσμεύσεις κονδυλίων και εξαιρέσεις από την απαγόρευση πλήρωσης κενών θέσεων
Η Επιτροπή μελέτησε αριθμό αιτημάτων για αποδεσμεύσεις κονδυλίων και εξαιρέσεις από την απαγόρευση πλήρωσης κενών θέσεων.
Οι αποδεσμεύσεις κονδυλίων αφορούν το Υφυπουργείο Τουρισμού, το Υπουργείο Εσωτερικών, το Γραφείο Επιτρόπου Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, το Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, το Υπουργείο Άμυνας, τη Δικαστική Υπηρεσία, το Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας και το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως.
Οι εξαιρέσεις από την απαγόρευση πλήρωσης κενών θέσεων αφορούν το Υπουργείο Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων, το Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, την Αρχή Λιμένων Κύπρου, το Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος και τον Κυπριακό Στρατό.
Συναφείς δημοσιεύσεις στα ΜΜΕ:
Stockwatch: Πράσινο στις προσλήψεις και προαγωγές για στρατό, αστυνομία, Ανοίγουν δεκάδες θέσεις σε στρατό και αστυνομία
Nomoplatform-ΚΥΠΕ-ΓΤΒ
