H Κοινοβουλευτική Επιτροπή Νομικών, Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως, κατά τη διάρκεια της συνεδρίας στις 26/01/2022, εξέτασε τα σχέδια νόμου που προνοούν:
- Τη σύσταση και λειτουργία Ανεξάρτητης Αρχής κατά της Διαφθοράς.
- Την ίδρυση Εμπορικού Δικαστηρίου και Ναυτοδικείου.
- Την μεταφορά στα Επαρχιακά Δικαστήρια (Προέδρους Επαρχιακών Δικαστηρίων ή Ανώτερους Επαρχιακούς Δικαστές) της δικαιοδοσίας εκδίκασης υποθέσεων ναυτοδικείου και το απεριόριστο δικαίωμα έφεσης σε όλες τις ενδιάμεσες αποφάσεις.
- Την τροποποίηση του Ποινικού Κώδικα ώστε να περιληφθούν εκεί τα αδικήματα που καλύπτουν τις περιπτώσεις αναρτήσεων και μηνυμάτων στο διαδίκτυο, αλλά και τηλεφωνημάτων δια δημόσιου δικτύου επικοινωνιών, τα οποία στρέφονται κατά άλλου προσώπου και είναι κατάφωρα προσβλητικά ή και υβριστικού ή και απειλητικού ή και άσεμνου χαρακτήρα, χωρίς να περιορίζεται αδικαιολόγητα το δικαίωμα ελευθερίας της έκφρασης.
- Σχέδια Υπηρεσίας για θέσεις στο Υφυπουργείο Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής.
- Σχέδια Υπηρεσίας για θέσεις στην Αρχή Λιμένων Κύπρου.
- Την εγκατάσταση του Εθνικού Συστήματος Πληροφοριών Σένγκεν.
- Τη διενέργεια ελεγχόμενης παράδοσης για αδικήματα που σχετίζονται με την διακίνηση ρευστών διαθεσίμων και εσόδων από παράνομες δραστηριότητες που προορίζονται για χρηματοδότηση της τρομοκρατίας.
- Την εγκαθίδρυση συστήματος έκδοσης καταζητούμενων προσώπων μεταξύ των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αφ’ ενός, και του Ηνωμένου Βασιλείου.
Αναλυτικά τα σχέδια νόμου:
Ο περί της Σύστασης και Λειτουργίας Ανεξάρτητης Αρχής κατά της Διαφθοράς Νόμος του 2019
Σκοπός του νομοσχεδίου είναι η θέσπιση νομοθεσίας η οποία να ρυθμίζει τη σύσταση και τη λειτουργία Ανεξάρτητης Αρχής κατά της Διαφθοράς, με αρμοδιότητα την ανάληψη των αναγκαίων πρωτοβουλιών και ενεργειών για τη διασφάλιση της συνεκτικότητας και της αποτελεσματικότητας των δράσεων των υπηρεσιών του δημόσιου, του ευρύτερου δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα σε θέματα πρόληψης και καταπολέμησης πράξεων διαφθοράς στα πρότυπα σύγχρονων αντιλήψεων και των συστάσεων της Ομάδας Κρατών κατά της Διαφθοράς (GRECO).
Ο περί Εμπορικού Δικαστηρίου και Ναυτοδικείου Νόμος του 2019
Σκοπός των νομοσχεδίων είναι η ίδρυση Εμπορικού Δικαστηρίου και Ναυτοδικείου, το οποίο να αποφασίζει σε πρώτο βαθμό επί εμπορικών διαφορών και ναυτικών υποθέσεων, όπως αυτές ορίζονται στο νομοσχέδιο, προς επίτευξη της γρήγορης εκδίκασης των διαφορών αυτών και ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας της Κύπρου ως κέντρου παροχής ποιοτικών υπηρεσιών και κέντρου προσέλκυσης ξένων επενδύσεων, συμβάλλοντας τοιουτοτρόπως στην πορεία της Κύπρου προς την μακροπρόθεσμη οικονομική της ανάπτυξη.
Ο περί Δικαστηρίων (Τροποποιητικός) Νόμος του 2019
Με το εν λόγω νομοσχέδιο μεταφέρεται στα Επαρχιακά Δικαστήρια (Προέδρους Επαρχιακών Δικαστηρίων ή Ανώτερους Επαρχιακούς Δικαστές) η δικαιοδοσία εκδίκασης υποθέσεων ναυτοδικείου, που σήμερα εμπίπτει στη δικαιοδοσία του Ανωτάτου Δικαστηρίου, ως ήταν επιθυμία του τελευταίου και υποστηρίζεται από τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο. Επίσης, με το νομοσχέδιο, προνοείται πλέον απεριόριστο δικαίωμα έφεσης σε όλες τις ενδιάμεσες αποφάσεις, ενώ σήμερα στις ενδιάμεσες αποφάσεις παρέχεται έφεση υπό περιορισμούς (μόνο στις απόλυτα καθοριστικές ως προς το αποτέλεσμα τους για τα δικαιώματα των διαδίκων).
Ο περί Ποινικού Κώδικα (Τροποποιητικός) (Αρ. 3) Νόμος του 2021
Σκοπός του παρόντος νομοσχεδίου είναι η τροποποίηση του Ποινικού Κώδικα με την προσθήκη των ακόλουθων νέων άρθρων 99Γ, 99Δ, 99Ε και 99ΣΤ, τα οποία αναπαράγουν ελαφρώς αναδιατυπωμένα τα υφιστάμενα αδικήματα του άρθρου 149(6) του περί Ρυθμίσεως Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών και Ταχυδρομικών Υπηρεσιών Νόμου του 2004, (Ν.112(Ι)/2004), τα οποία όμως δεν περιλήφθηκαν στο Νομοσχέδιο για νέο περί Ρυθμίσεως Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών και Ταχυδρομικών Υπηρεσιών Νόμο το οποίο προωθείται από το Γραφείο του Επιτρόπου Ρυθμίσεως Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών και Ταχυδρομείων για αντικατάσταση του ισχύοντος νόμου. Ειδικότερα το νομοσχέδιο τροποποιεί τον Ποινικό Κώδικα ώστε να περιληφθούν εκεί τα αδικήματα που καλύπτουν τις περιπτώσεις αναρτήσεων και μηνυμάτων στο διαδίκτυο, αλλά και τηλεφωνημάτων δια δημόσιου δικτύου επικοινωνιών, τα οποία στρέφονται κατά άλλου προσώπου και είναι κατάφωρα προσβλητικά ή και υβριστικού ή και απειλητικού ή και άσεμνου χαρακτήρα, χωρίς να περιορίζεται αδικαιολόγητα το δικαίωμα ελευθερίας της έκφρασης.
Σχέδια Υπηρεσίας για τις θέσεις Διευθυντή, Ανώτερου Λειτουργού Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής και Λειτουργού Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής στο Υφυπουργείο Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής.
Οι περί Αρχής Λιμένων Κύπρου (Σχέδια Υπηρεσίας Θέσεων) (Τροποποιητικοί) Κανονισμοί του 2021
Σχέδια Υπηρεσίας για τις θέσεις Γραμματειακού Λειτουργού, Ανώτερου Λιμενικού Λειτουργού, Ανώτερου Λιμενικού Γερανοδηγού, Ανώτερου Λιμενικού Λεμβοδηγού, Ανώτερου Λιμενοφύλακα, και Ανώτερου Τεχνίτη στην Αρχή Λιμένων Κύπρου.
Mε το υπό αναφορά Νομοσχέδιο εγκαθίσταται το Εθνικό Σύστημα Πληροφοριών Σένγκεν και εισάγονται οι αναγκαίες εφαρμοστικές διατάξεις για την ενσωμάτωση των κανόνων του κεκτημένου που σχετίζονται με τη λειτουργία του συστήματος. Περαιτέρω, καθορίζεται ο τρόπος λειτουργίας του και θεσπίζονται οι διαδικασίες καταχώρησης και πρόσβασης σε πληροφορίες του συστήματος. Τέλος, καθορίζεται η Αστυνομία Κύπρου ως η αρμόδια αρχή για την εγκατάσταση και λειτουργία του συστήματος.
Με την προτεινόμενη τροποποίηση παρέχεται η δυνατότητα στον Αρχηγό Αστυνομίας και στο Διευθυντή Τμήματος Τελωνείων, με προηγούμενη ενημέρωση του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, να αποφασίσουν τη διενέργεια ελεγχόμενης παράδοσης για αδικήματα που σχετίζονται με την διακίνηση ρευστών διαθεσίμων και εσόδων από παράνομες δραστηριότητες που προορίζονται για χρηματοδότηση της τρομοκρατίας.
Σκοπός του παρόντος νομοσχεδίου είναι η διευκόλυνση της εφαρμογής του Τίτλου VII του Τρίτου Μέρους της Συμφωνίας Εμπορίου και Συνεργασίας Μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας, αφ’ ενός, και του Ηνωμένου Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας, αφ’ ετέρου, που εγκαθιδρύει σύστημα έκδοσης καταζητούμενων προσώπων μεταξύ των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αφ’ ενός, και του Ηνωμένου Βασιλείου, αφ’ ετέρου, βασιζόμενο σε ένα μηχανισμό παράδοσης βάσει εντάλματος σύλληψης, σύμφωνα με τις διατάξεις του ρηθέντος Τίτλου VII.
Δηλώσεις:
Tην μεθεπόμενη Πέμπτη στην Ολομέλεια, εκτός απροόπτου, το νομοσχέδιο για Ανεξάρτητη Αρχή κατά Διαφθοράς
Την μεθεπόμενη Πέμπτη 10/2/2022, θα τεθεί εκτός απροόπτου ενώπιον της Ολομέλειας της Βουλής, το νομοσχέδιο για την Ανεξάρτητη Αρχή κατά της Διαφθοράς. Κατάληξη υπήρξε στο θέμα του γνωμοδοτικού συμβουλίου και στο θέμα της ενίσχυσης των διερευνητικών εξουσιών της Αρχής.
Στην επόμενη συνεδρίαση της Επιτροπής Νομικών θα παρουσιαστεί το τελικό κείμενο του νομοσχεδίου για τοποθέτηση, αφού στη σημερινή οι Βουλευτές έλαβαν κείμενο με τροποποιήσεις που επικεντρώνονται σε τρία σημεία. «Χρωστάμε πολλά και δεν δώσαμε σχεδόν τίποτα στην κοινωνία», δήλωσε ο Πρόεδρος της Επιτροπής Νίκος Τορναρίτης. Ο στόχος που τέθηκε είναι η Αρχή να ξεκινήσει τη λειτουργία της την 1η Απριλίου.
Στη συνεδρίαση η Υπουργός Δικαιοσύνης Στέφη Δράκου δήλωσε ότι οι τροποποιήσεις επικεντρώνονται στην προσθήκη της λέξης «καταγγελία» για να καθίσταται σαφές ότι η Αρχή διερευνά και καταγγελίες, στο θέμα του διορισμού του γνωμοδοτικού συμβουλίου – το οποίο θα καταρτίζει λίστα από τρία άτομα για κάθε θέση της Αρχής, θα διαβουλεύεται στη συνέχεια με την Επιτροπή Νομικών και θα δίνεται τελική λίστα στο Υπουργικό Συμβούλιο για να γίνεται διορισμός – και στο θέμα των εξουσιών, όπου έγιναν αλλαγές για να ενισχυθούν οι διερευνητικές εξουσίες, όπως γίνεται και σε άλλες Αρχές.
Όπως είπε η Υπουργός ενώπιον της Επιτροπής, με αυτές τις τροποποιήσεις αντιμετωπίζονται οι επιθυμίες της πλειοψηφίας των μελών.
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Νίκος Τορναρίτης είπε ότι οι τροποποιήσεις συμπυκνώνουν τις εισηγήσεις των μελών. Είπε ότι το γνωμοδοτικό συμβούλιο θα καταθέτει λίστα ονομάτων, η Υπουργός Δικαιοσύνης θα έρχεται στην Επιτροπή για διαβούλευση και η πρόταση θα τίθεται ενώπιον του Υπουργικού.
Η Βουλευτής του ΔΗΣΥ Φωτεινή Τσιρίδου είπε ότι το νομοσχέδιο φαίνεται πως συμπεριλαμβάνει όσα ζητήθηκαν από τα μέλη της Επιτροπής και συζητήθηκαν και συνθέτει όλες τις απόψεις.
Η Ρίτα Σούπερμαν του ΔΗΣΥ είπε ότι πρέπει να περιληφθεί και πρόνοια για τα δικαιώματα αυτού που δίνει κατάθεση στην Αρχή.
Ο Νίκος Γεωργίου του ΔΗΣΥ είπε ότι πρέπει να ρυθμιστεί το θέμα των πολιτικών προσώπων αν γίνεται αναφορά σε αυτά, στο όποιο πόρισμα θα εκδίδεται.
Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ Άριστος Δαμιανού είπε ότι δεν μπορεί άτομο του γνωμοδοτικού να είναι άτομο που ελέγχεται και δεν μπορεί να είναι βραχίονας του κράτους. Έθεσε επίσης προβληματισμούς για το θέμα της διαβούλευσης της Επιτροπής με την Υπουργό.
Ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ Πανίκος Λεωνίδου επέμεινε ότι τα μέλη του γνωμοδοτικού πρέπει να είναι θεσμικά, προερχόμενα από τον δημόσιο βίο και όχι τον ιδιωτικό, εξηγώντας ότι πρέπει να ενισχύουμε τους θεσμούς και όχι να τους αποδυναμώνουμε.
Ο Βουλευτής της ΕΔΕΚ Κωστής Ευσταθίου είπε ότι δεν έχει ξεκαθαρίσει αν τα μέλη της επιτροπής διαφάνειας θα εκφράζουν ενδιαφέρον για διορισμό ή αν θα καταθέτει ιδέες το γνωμοδοτικό. Εξέφρασε την άποψη ότι πρέπει να υπάρχει ενδιαφέρον για να μη δίνεται η εικόνα της υπόγειας συνεννόησης. Προβληματισμό εξέφρασε και για την συμπερίληψη στο γνωμοδοτικό της Ακαδημίας Γραμμάτων και Τεχνών.
Ο Βουλευτής των Οικολόγων-Συνεργασία Πολιτών Χαράλαμπος Θεοπέμπτου σημείωσε ότι τα μέλη του γνωμοδοτικού πρέπει να παραμείνουν πέντε εξηγώντας ότι όσο πιο μεγάλη είναι η διεύρυνση τόσο το καλύτερο, γιατί θα μειώνεται η επίδραση των κομμάτων.
Ανάμεσα στους θεσμούς που πρότειναν μέλη της Επιτροπής, σε προηγούμενη συνεδρίαση, ότι θα μπορούσαν να απαρτίζουν αυτό το γνωμοδοτικό όργανο είναι ο Γενικός Εισαγγελέας, ο Γενικός Ελεγκτής, η Επίτροπος Διοικήσεως, ο Πρόεδρος της Ακαδημίας Γραμμάτων και Τεχνών ή ο Πρόεδρος της Συνόδου των Πρυτάνεων.
Τοποθετήσεις μετά την ολοκλήρωση της συνεδρίασης
Η Υπουργός Στέφη Δράκου σε δηλώσεις στα ΜΜΕ μετά το πέρας της συνεδρίασης είπε ότι υπήρξαν εισηγήσεις για το διορισμό των μελών και τη δημιουργία του γνωμοδοτικού καθώς και την ενίσχυση των εξουσιών και το Υπουργείο κατέθεσε σήμερα τις τροποποιήσεις του. Η συζήτηση, είπε, ολοκληρώθηκε και «ελπίζω τάχιστα να πάει στην Ολομέλεια το νομοσχέδιο».
Ανέφερε εξάλλου ότι θα γίνει ανάλογη τροποποίηση του Συντάγματος ώστε να επιτρέπεται η χρήση της αγγλικής γλώσσας στο εμπορικό δικαστήριο και ναυτοδικείο – θέμα που συζητήθηκε επίσης στην Επιτροπή Νομικών – καθώς ήταν εισήγηση της πλειοψηφίας των Βουλευτών. Η τροποποίηση πάει αύριο στην Ολομέλεια.
Η Υπουργός είπε εξάλλου ότι αν κληθεί το Υπουργείο εκ νέου σε συνεδρίαση την ερχόμενη Τετάρτη για το θέμα των γυναικοκτονιών, θα παρευρεθεί για να καταθέσει και πάλι τις απόψεις του.
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Νίκος Τορναρίτης είπε ότι το αναθεωρημένο κείμενο που κατατέθηκε από την Υπουργό για το θέμα της διαφθοράς, είναι εναρμονισμένο στο μεγαλύτερο κομμάτι με τις επιθυμίες της Βουλής. Αναφέρθηκε στις ερευνητικές εξουσίες της Αρχής που πλέον θα δέχεται και καταγγελίες και θα γίνεται πλήρης έρευνα. Επίσης κατατέθηκε πρόταση για τη σύσταση του γνωμοδοτικού συμβουλίου με κατάλογο εγνωσμένου κύρους προσωπικοτήτων (15 στο σύνολο) και από αυτόν μετά την διαβούλευση με τη Βουλή, θα διορίζει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και το Υπουργικό την Αρχή που θα είναι εξαετούς θητείας.
«Την ερχόμενη Τετάρτη το νομοθέτημα θα βρίσκεται για 23η φορά ενώπιον της Επιτροπής για τελική συζήτηση και τοποθέτηση, η ελπίδα είναι να υπερβούμε τους εαυτούς μας και να πετύχουμε τη ψήφιση αυτής της ισχυρής νομοθεσίας που στέλνει πολλαπλά μηνύματα ότι αλλάζουμε», ανέφερε.
Σε ό,τι αφορά την έρευνα και το πόρισμα της Αρχής είπε ότι το πρώτο επίπεδο είναι αυτό των διοικητικών/πειθαρχικών αρμοδιοτήτων, θα ενημερώνονται δηλαδή οι αρμόδιες αρχές που έχουν σχέση με το εξεταζόμενο άτομο και με το πέρας της διαδικασίας, θα δημοσιοποιείται η κατάσταση. Σε ό,τι αφορά τον φάκελο που θα κατατίθεται στην Εισαγγελία για την έναρξη της ποινικής διαδικασίας, σημείωσε ότι λόγο και ρόλο έχουν τα δικαστήρια και μετά την έκβαση της όποιας απόφασης, θα δημοσιοποιείται το αποτέλεσμα.
Ο κ. Τορναρίτης σχολίασε και την περαιτέρω επιδείνωση της Κύπρου στο Δείκτη Αντίληψης Διαφθοράς και είπε ότι επιβάλλεται να εναρμονιστούμε με το σύγχρονο κόσμο και τα θέσμια και να προχωρήσουμε σε πράξεις που να μας καθιστούν σοβαρούς έναντι των πολιτών μας και διεθνών θεσμών.
Είπε εξάλλου ότι την ερχόμενη Τετάρτη στις 11 και μισή το πρωί θα γίνει συζήτηση για το θέμα των γυναικοκτονιών το οποίο, σημείωσε, είναι θέμα προτεραιότητας.
Ανέφερε επίσης ότι σήμερα ολοκληρώθηκε και η συζήτηση στην Επιτροπή για το εμπορικό δικαστήριο και το ναυτοδικείο και ότι θα γίνει τροποποίηση του συντάγματος για χρήση αγγλικής γλώσσας όταν και δύο διάδικοι το ζητήσουν. Τόνισε ότι αυτό εισάγεται αποκλειστικά και μόνο στο εμπορικό δικαστήριο και ναυτοδικείο και δεν πρόκειται να εισαχθεί σε άλλα δικαστήρια και άλλα επίπεδα δικαιοσύνης η αγγλική γλώσσα.
Για το θέμα του εμπορικού δικαστηρίου και ναυτοδικείου είπε ότι είναι μια μεγάλη μεταρρύθμιση και στέλνει το μήνυμα στους επενδυτές ότι η Κύπρος είναι περιφερειακό κέντρο για επενδύσεις. Το ενοποιημένο νομοσχέδιο τίθεται ενώπιον της Επιτροπής την ερχόμενη Τετάρτη και την μεθεπόμενη Πέμπτη οδηγείται στην Ολομέλεια.
Ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ Πανίκος Λεωνίδου είπε ότι γίνεται προσπάθεια να ρυθμιστούν οι διατάξεις για διασφάλιση της αρχής της διαφάνειας και αντικειμενικότητας των προσώπων. Είναι σημαντικό, είπε, να ξεκινήσει η διαδικασία με αντικειμενικό τρόπο. Ανέφερε επίσης ότι υπάρχει κοινή συνισταμένη σε ό,τι αφορά τις εξουσίες της Αρχής και ότι η συζήτηση ειδικά στο ζήτημα αυτό θα συνεχιστεί.
Πηγή δηλώσεων – ΚΥΠΕ
