Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Νομικών, Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως, κατά τη διάρκεια της συνεδρίας στις 15/03/2023, εξέτασε τα ακόλουθα σχέδια νόμου:
Ο περί Αστυνομίας (Τροποποιητικός) (Αρ. 6) Νόμος του 2022
Η Επιτροπή εξέτασε το πιο πάνω νομοσχέδιο μέσω του οποίου παρέχεται η δυνατότητα τοποθέτησης φορητών καμερών στις αστυνομικές στολές και εξαρτύσεις των μελών της Αστυνομίας, στα ενδύματα μελών της Αστυνομίας που υπηρετούν με πολιτική περιβολή και στα οχήματα της Αστυνομίας, με ή χωρίς διακριτικά, για χρήση σε συγκεκριμένες και μόνο περιπτώσεις και κάτω από προϋποθέσεις που καθορίζονται στο νομοσχέδιο, με στόχο:
- Την προστασία των μελών της Αστυνομίας κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους (από επιθέσεις σωματικές /φραστικές, ανυπόστατες καταγγελίες).
- Την προστασία του κοινού από ενδεχόμενη αυθαιρεσία των μελών της Αστυνομίας κατά την εξάσκηση των εξουσιών τους.
- Την βελτίωση της μαρτυρίας που αφορά στην διάπραξη αδικημάτων.
Συμφωνούν με τη φιλοσοφία, διαφωνούν με πρόνοιες νομοσχεδίου για κάμερες στις στολές τους οι αστυνομικοί
Παρόλο που συμφωνούν με τη λογική να υπάρχουν κάμερες στις στολές τους και στα περιπολικά, οι εκπρόσωποι των αστυνομικών εξέφρασαν τις ανησυχίες τους για το προτεινόμενο νομοσχέδιο.
Η προεδρεύουσα της Επιτροπής Νομικών, Βουλεύτρια του ΔΗΣΥ, Φωτεινή Τσιρίδου, σε δηλώσεις της μετά την ολοκλήρωση της συνεδρίας της Επιτροπής ανέφερε ότι ζητήθηκε από το Υπουργείο να συνεχίσει τη συζήτηση και τη διαβούλευση με τους εμπλεκόμενους, έτσι ώστε το νομοσχέδιο να εφαρμοστεί «με τρόπο που να σέβεται τον περί Αποδείξεως νόμο, την ποινική δικονομία, το Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας και τη Σύμβαση των δικαιωμάτων του ανθρώπου». Πρόσθεσε ότι υπάρχουν διαδικαστικά ζητήματα και λεπτομέρειες που χρήζουν διευκρινίσεων, όπως το που θα καταγράφονται τα δεδομένα και για πόσο καιρό θα διατηρούνται.
Απαντώντας σε ερώτηση είπε ότι στην επόμενη συνεδρίαση που θα συζητηθεί το θέμα θα κληθεί και ο Βοηθός Γενικός Εισαγγελέας ενώ ζητήθηκε και η μελέτη που έγινε για το τι ισχύει στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, καθώς και μελέτη για το κόστος.
Από την πλευρά του, ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Άριστος Δαμιανού, είπε ότι η διοίκηση και η ηγεσία της Αστυνομίας επιχειρηματολόγησαν υπέρ του νομοσχεδίου, λέγοντας ότι αυτό θα ενισχύσει την καλύτερη αστυνόμευση, θα προστατεύσει τα μέλη της Αστυνομίας από κακόβουλες καταγγελίες και θα προστατέψει και τους πολίτες, στην όλη προσπάθεια διερεύνησης και εξιχνίασης του εγκλήματος.
Ωστόσο, ο κ. Δαμιανού είπε ότι ήταν γενική διαπίστωση ότι «πρόκειται για ένα πολύ πρόχειρο νομοσχέδιο», με «αντιφάσεις, αντινομίες και σοβαρά ενδεχόμενα αντισυνταγματικών προνοιών». Σημείωσε ότι «έχουμε εντοπίσει πέραν των 10 σημείων στο νομοσχέδιο που αντιβαίνουν το κεφάλαιο 9 του περί Αποδείξεως νόμου» και γι’ αυτό ζητήθηκε η εκπροσώπηση της Νομικής Υπηρεσίας σε ανώτατο επίπεδο.
Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ είπε επίσης ότι διαπιστώθηκε ότι δεν υπήρξε η αναγκαία διαβούλευση με τους φορείς, τις συνδικαλιστικές οργανώσεις του αστυνομικού σώματος, ενώ μίλησε και για έλλειψη ειλικρίνειας από πλευράς της αστυνομικής δύναμης Κύπρου, καθώς όταν πέρσι συζητήθηκε η δυνατότητα οπτικογράφησης κατάθεσης και μαρτυρίας εντός των αστυνομικών σταθμών, η ηγεσία της Αστυνομίας τοποθετήθηκε αρνητικά με μια σειρά από λόγους επιχειρησιακούς, νομικούς και άλλους, επικαλούμενη και το ζήτημα του κόστους.
«Σήμερα ένα μεγαλεπήβολο πρότζεκτ όπως είναι οι φορητές κάμερες στις στολές της αστυνομικής δύναμης Κύπρου, χωρίς την αναγκαία μελέτη, χωρίς την αναγκαία τεκμηρίωση και χωρίς να έχουν κατατεθεί στοιχεία για το δημοσιονομικό κόστος προωθείται από την εκτελεστική εξουσία. Αναμένουμε από τη νέα Υπουργό Δικαιοσύνης, η οποία θα βρίσκεται σύντομα στην Επιτροπή Νομικών της Βουλής να επανεξετάσει το νομοσχέδιο, γιατί θεωρούμε πως ως έχει σήμερα δεν μπορεί και δεν πρέπει να γίνει αποδεκτό», κατέληξε.
Σε δηλώσεις του ο αναπληρωτής Γενικός Γραμματέας του Συνδέσμου Αστυνομίας Κύπρου, Λευτέρης Κυριάκου, ανέφερε ότι «η όλη φιλοσοφία του εν λόγω νομοσχεδίου δεν μας βρίσκει αντίθετους. Είμαστε υπέρ της διαφάνειας και αυτό θα προστατέψει τα μέλη μας από ανυπόστατες και ψευδείς καταγγελίες που σήμερα υφίστανται στην Ανεξάρτητη Αρχή ή οπουδήποτε αλλού. Επίσης θα προστατέψει και τους πολίτες από οποιεσδήποτε ενδεχόμενες αυθαίρετες ενέργειες αστυνομικών».
Πρόσθεσε, ωστόσο, τις σοβαρές ενστάσεις και προβληματισμούς σε κάποιες πτυχές της νομοθεσίας, «για να μη δημιουργεί οποιοδήποτε πρόβλημα σε σοβαρές υποθέσεις που πιθανόν να οδηγηθούν ενώπιον δικαστηρίων και να έρχεται σε αντίθεση με τον περί Απόδειξης νόμο». Επιπλέον, ανέφερε ότι υπάρχουν σοβαρές ενστάσεις στο θέμα του χρόνου που θα φυλάττονται οι καταγραφές από τις κάμερες.
«Η νομοθεσία προβλέπει μόνο 30 μέρες ενώ είναι γνωστό ότι μια διαδικασία και μια έρευνα από την Ανεξάρτητη Αρχή μπορεί να πάρει περισσότερο χρόνο και να μην προσφέρονται αυτές οι καταγραφές ως υπεράσπιση των αστυνομικών». Υποστήριξε ότι ο χρόνος θα πρέπει να αυξηθεί και η διαχείριση και ο τρόπος χρήσης των καμερών να διευκρινιστεί ούτως ώστε να μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τα μέλη της Αστυνομίας.
Από την πλευρά του, ο Νίκος Λοϊζίδης, Πρόεδρος του Κλάδου Αστυνομικού Σώματος της συντεχνίας ΙΣΟΤΗΤΑ είπε ότι «το πνεύμα να υπάρχουν φορητές κάμερες στους αστυνομικούς είναι σωστό, γιατί τελευταία οι καταγγελίες εναντίον αστυνομικών έχουν γίνει πολύ της μόδας, όμως ο νόμος χρήζει εντελώς άλλης φιλοσοφίας και νοοτροπίας». Ανέφερε ότι το νομοσχέδιο περιέχει μέσα παραγράφους οι οποίες δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν ρεαλιστικά από τους αστυνομικούς, ενώ σημείωσε το ψηλό κόστος του έργου, την ώρα που δεν υπάρχουν «στολές, περιπολικά, κτήρια και ό,τι άλλο χρειάζονται οι αστυνομικοί».
Ο περί Αστυνομίας (Τροποποιητικός) (Αρ. 7) Νόμος του 2022
Η Επιτροπή εξέτασε το πιο πάνω νομοσχέδιο μέσω του οποίου παρέχεται η δυνατότητα σε μέλη της Αστυνομίας που διορίστηκαν ως Ειδικοί Αστυνομικοί (μισθοδοτικής κλίμακας Α1-Α2-Α5 ή Α1-Α3-Α5) ή ως Αστυφύλακες (μισθοδοτικής κλίμακας Α3-Α5-Α7), και τα οποία κατέχουν τα προσόντα ειδικοτήτων χειριστών πτητικών μέσων, μηχανικών πτητικών μέσων, ηλεκτρονικών μηχανικών πτητικών μέσων, κυβερνητών αστυνομικών ακάτων, ηλεκτρονικών αστυνομικών ακάτων, μηχανολόγων μηχανικών αστυνομικών ακάτων και τους έχουν ανατεθεί και εκτελούν τέτοια καθήκοντα στην Αστυνομία, να μπορούν τουλάχιστον να διεκδικούν διορισμό τους σε εξειδικευμένη θέση της ειδικότητας που κατέχουν και τα καθήκοντα της οποίας εκτελούν, μισθοδοτική κλίμακας Α8-Α9-Α10-Α12, όταν αυτή κενωθεί, ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας.
Η Επιτροπή, αφού ολοκλήρωσε την κατ’ άρθρο συζήτηση του εν λόγω νομοσχεδίου, αποφάσισε όπως τοποθετηθεί επί των προνοιών του στην επόμενη συνεδρία της.
Ο περί Νομικής Αρωγής (Τροποποιητικός) Νόμος του 2022
Η Επιτροπή εξέτασε το πιο πάνω νομοσχέδιο σκοπός του οποίου είναι η τροποποίηση του βασικού νόμου, ώστε να αντιμετωπισθούν, γενικά, προβλήματα που παρουσιάζονται κατά τη διαδικασία παραχώρησης νομικής αρωγής και να καταστεί το σύστημα πιο αποτελεσματικό.
Συγκεκριμένα το νομοσχέδιο προνοεί:
(α) τον εκ περιτροπής διορισμό δικηγόρων σε όλα τα είδη νομικής αρωγής, βάσει καταλόγου που θα καταρτίζεται με αλφαβητική σειρά,
(β) την υποχρέωση αιτιολόγησης της δικαστικής απόφασης, στην περίπτωση που δεν εγκρίνεται η παραχώρηση δωρεάν νομικής αρωγής,
(γ) την κατάργηση της ετοιμασίας της κοινωνικοοικονομικής έκθεσης για τους αιτητές διεθνούς προστασίας,
(δ) τη μη παραχώρηση νομικής αρωγής όταν η προσφυγή ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας είναι εκπρόθεσμη,
(ε) τη θέσπιση ποινικού αδικήματος όταν δικηγόρος που παρέχει υπηρεσίες με νομική αρωγή από το Κράτος, αμείβεται και εισπράττει επιπλέον αμοιβή από τον αιτητή και
(στ) την αύξηση της ποινής σε περίπτωση που πρόσωπο προβαίνει σε ψευδή δήλωση ή απόκρυψη στοιχείων, προκειμένου να εξασφαλίσει δωρεάν νομική αρωγή.
Στο πλαίσιο της συζήτησης εκφράστηκαν προβληματισμοί τόσο από μέλη της Επιτροπής όσο και από εμπλεκόμενους φορείς ως προς τη συνταγματικότητα της προτεινόμενης ρύθμισης. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή αποφάσισε όπως συνεχίσει τη συζήτηση του εν λόγω νομοσχεδίου σε επόμενη συνεδρία της, ώστε να παρασχεθεί ο αναγκαίος χρόνος στο αρμόδιο υπουργείο να μελετήσει τις εισηγήσεις που υποβλήθηκαν από μέλη της.
Συναφείς δημοσιεύσεις στα ΜΕ:
Stockwatch: «Δικάζουν» τις αλλαγές στη νομική αρωγή οι δικηγόροι-Προειδοποιούν για κλείσιμο γραφείων
Ο περί Ποινικού Κώδικα (Τροποποιητικός) Νόμος του 2022
Η Επιτροπή εξέτασε την πιο πάνω πρόταση νόμου σκοπός της οποίας είναι η τροποποίηση του περί Ποινικού Κώδικα Νόμου ώστε να θεσπισθούν ως αδικήματα τα ακόλουθα:
(α) η εφαρμογή οποιασδήποτε πρακτικής, τεχνικής ή η παροχή υπηρεσίας με σκοπό την μεταβολή, την καταστολή ή την εξάλειψη του σεξουαλικού προσανατολισμού, της ταυτότητας φύλου ή της έκφρασης φύλου (θεραπεία μεταστροφής/επανόρθωσης).
(β) η παραπομπή προσώπου που τελεί υπό νόμιμη κηδεμονία σε πρακτική, τεχνική, ή υπηρεσία με σκοπό την μεταβολή, την καταστολή ή την εξάλειψη του σεξουαλικού προσανατολισμού, της ταυτότητας φύλου ή της έκφρασης φύλου.
(γ) η δημόσια ή με την κυκλοφορία εγγράφων, εικόνων ή παραστάσεων αναγγελλία ή διαφήμιση, έστω και συγκαλυμμένα πρακτικής, τεχνικής ή η παροχή υπηρεσίας που στοχεύει στην μεταβολή ή την καταστολή του σεξουαλικού προσανατολισμού, της ταυτότητας φύλου ή της έκφρασης φύλου.
Η Επιτροπή συνέχισε την κατ’ άρθρο συζήτηση της πιο πάνω πρότασης νόμου και αποφάσισε όπως συνεχίσει τη συζήτηση της σε επόμενη συνεδρία της.
Ο περί Οικογενειακών Δικαστηρίων (Τροποποιητικός) Νόμος του 2020
Η Επιτροπή εξέτασε το πιο πάνω νομοσχέδιο σκοπός του οποίου είναι η εναρμόνιση των διατάξεων της βασικής νομοθεσίας με το νέο νομικό πλαίσιο για τη μεταρρύθμιση στην ανώτατη βαθμίδα της απονομής της δικαιοσύνης.
Η Επιτροπή τοποθετήθηκε επί των προνοιών του πιο πάνω νομοσχεδίου και αποφάσισε όπως το προωθήσει προς ψήφιση στην Ολομέλεια του σώματος.
Nomoplatform-ΚΥΠΕ
