Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Ενέργειας, Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού, κατά τη διάρκεια της συνεδρίας την 01/11/2022, συζήτησε τα ακόλουθα θέματα:
Λήψη μέτρων για καταναλωτές εξαιτίας πρόσφατης αύξησης
Η Επιτροπή συζήτησε το πιο πάνω θέμα μέσω του οποίου εξετάστηκε η ανάγκη λήψης προστατευτικών μέτρων για τους καταναλωτές από την πρόσφατη αύξηση, καθώς και η πιθανότητα περαιτέρω αύξησης των δανειστικών επιτοκίων σχετικά με τις μη εξυπηρετούμενες χορηγήσεις (ΜΕΧ) και η αδυναμία των δανειοληπτών να ανταποκριθούν σε αυξημένες δόσεις.
Εκ μέρους της ΚΤΚ ο Κλεάνθης Ιωαννίδης ανέφερε ότι η πολιτική που καθορίζεται από την ΕΚΤ για την αύξηση των επιτοκίων, όντως προκαλεί έναν αυξημένο κίνδυνο για δημιουργία ΜΕΔ, ειδικότερα σε συνάρτηση με τις πληθωριστικές τάσεις που αποδυναμώνουν τα εισοδήματα των πολιτών και των νοικοκυριών. Πρόσθεσε ότι υπάρχουν συγκεκριμένα στάδια για αναδιάρθρωση ενός δανείου, που μπορεί να εφαρμόζει ένας δανειολήπτης που βλέπει να συρρικνώνεται το εισόδημά του και κάλεσε όσους αντιμετωπίζουν πρόβλημα να μιλήσουν με το τραπεζικό τους ίδρυμα ώστε να επέλθει εγκαίρως μια αναδιάρθρωση.
Σημείωσε ότι δεν υπάρχουν μαγικές λύσεις ούτε οριζόντιες λύσεις, οι οποίες πιθανόν να δημιουργήσουν πρόβλημα στη χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Σημείωσε ότι τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν συγκεκριμένοι δανειολήπτες οφείλουν να αντιμετωπίζονται ατομικά και σε συνεργασία με τον Χρηματοοικονομικό Επίτροπο.
Σε παρέμβασή του στη συζήτηση ο Χρηματοοικονομικός Επίτροπος Παύλος Ιωάννου σημείωσε ότι το πρόβλημα της οικονομία εξακολουθεί είναι υπαρκτό εφόσον εκκρεμεί η γεωπολιτική κρίση. Οποιαδήποτε μέτρα λαμβάνονται για αντιμετώπιση των επιπτώσεων, όπως ανέφερε, δεν θα πρέπει να διασαλεύουν την κοινωνική συνοχή, ιδιαίτερα σε μια ημικατεχόμενη πατρίδα, ενώ αναφέρθηκε και σε προεκτάσεις σε θέματα εθνικής ασφάλειας.
Αναφέρθηκε επίσης σε αντιφατικά μέτρα με τεράστιο κοινωνικό κόστος και πρόσθεσε ότι πρέπει να λαμβάνονται κάποια μέτρα κοινωνικής πολιτικής τα οποία να είναι απόλυτα στοχευμένα.
Υπενθύμισε ότι η οδηγία της ΚΤΚ δίνει τη δυνατότητα να διευκολυνθεί ο δανειολήπτης και άρα είναι εφικτό ο κάθε ενδιαφερόμενος να προσφύγει στο τραπεζικό ίδρυμα για να διεκδικήσει την αναδιάρθρωση που δικαιούται. Σημείωσε περαιτέρω ότι δεν πρέπει να χρονίζει η απάντηση στο αίτημα οποιουδήποτε πολίτη για αναδιάρθρωση και ιδίως εταιρειών. Κάλεσε τους δανειολήπτες να προσφεύγουν έγκαιρα όσον αφορά τους τρόπους αποπληρωμής των δανείων τους.
Παράλληλα, σημείωσε ότι αναπόφευκτα η αυτόματη αύξηση επιτοκίων δημιουργεί μη προσδοκόμενα κέρδη για τις εταιρείες εξαγοράς πιστώσεων, κάτι που είναι σε πολύ μικρότερη έκταση στις τράπεζες που έχουν την υποχρέωση να αυξήσουν και τα καταθετικά επιτόκια. Πρόσθεσε ότι οι εταιρείες εξαγοράς πιστώσεων έχουν περισσότερο ευνοϊκές συνθήκες για να διευκολύνουν τους δανειολήπτες δεδομένου ότι εφαρμόζουν την οδηγία της ΚΤΚ.
Εκ μέρους του Υπουργείου Οικονομικών αναφέρθηκε ότι η νομισματική πολιτική έχει καθοριστεί για να αντιμετωπιστούν οι πληθωριστικές τάσεις και δεν μπορούν να λαμβάνονται οποιαδήποτε μέτρα στήριξη δεν μπορούν που να την αναιρούν.
Το παράδειγμα της ΚΕΔΙΠΕΣ για μη αύξηση της μηνιαίας δόσης
Ο Βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών Σταύρος Παπαδούρης, που ενέγραψε το θέμα στην Επιτροπή, επικεντρώθηκε ιδιαίτερα στην πρακτική που ακολουθεί η ΚΕΔΙΠΕΣ μετά την αύξηση των επιτοκίων και η οποία δεν έχει προχωρήσει σε αύξηση της μηνιαίας δόσης, αλλά προσθέτει την επιπλέον επιβάρυνση με τη λήξη των δανείων. Διερωτήθηκε κατά πόσο αυτό μπορεί να εφαρμοστεί και από τις υπόλοιπες τράπεζες.
Εκ μέρους της ΚΕΔΙΠΕΣ, ο Διευθύνοντας Σύμβουλος Μάριος Παπαδόπουλος είπε ότι σε όλες τις περιπτώσεις η ΚΕΔΙΠΕΣ έχει αφήσει τις μηνιαίες δόσεις στην κατάσταση πριν τις αυξήσεις και όλο το ποσό συσσωρεύεται στις τελευταίες δόσεις. Η ΚΕΔΙΠΕΣ, πρόσθεσε θα δει κατά πόσο ανάλογα με τις συνθήκες θα υιοθετήσει και αύξηση στις μηνιαίες δόσεις.
Εκ μέρους του Συνδέσμου Εταιρειών Εξαγοράς Πιστώσεων και Διαχειριστριών Εταιρειών Πιστωτικών Διευκολύνσεων, ο Βύρωνας Βύρωνος ανέφερε ότι τα μέλη του συνδέσμου εφαρμόζουν το επιτόκιο που υπάρχει στις πιστωτικές διευκολύνσεις που έχουν μεταβιβαστεί σε αυτές και εφαρμόζει τη σύμβαση που υπάρχει. Ανέφερε επίσης ότι δεν χρεώνουν οτιδήποτε πέραν του επιτοκίου αναφοράς της ΚΤΚ.
Εκ μέρους της ΚΤΚ αναφέρθηκε ότι το μέτρο της ΚΕΔΙΠΕΣ είναι ενδιαφέρον, αλλά η εταιρεία αυτή έχει άλλη μορφή εποπτείας και διαφορετικό θεσμικό πλαίσιο από τις τράπεζες. Ο κ. Ιωαννίδης σημείωσε επίσης ότι τα αναδιαρθρωμένα δάνεια επιφέρουν αυξημένες εποπτικές απαιτήσεις και επανέλαβε ότι οι λύσεις πρέπει να είναι στοχευμένες εκεί που υπάρχει πρόβλημα.
Ο Ανώτερος Διευθυντής στον Σύνδεσμο Τραπεζών Κύπρου, Μιχάλης Κρονίδης ανέφερε ότι στην οδηγία της ΚΤΚ για διαχείριση καθυστερήσεων υπάρχει και μέρος που δίνει τη δυνατότητα στον δανειολήπτη να προσεγγίσει την τράπεζα πριν υπάρξει καθυστέρηση και να δει ποια διευθέτηση μπορεί να γίνει. Όσον αφορά το θέμα της αύξησης του επιτοκίου και τον τρόπο με τον οποίο αυτό θα ενσωματώνεται στο δάνειο, ανέφερε ότι οι εποπτικές απαιτήσεις είναι διαφορετικές για τις τράπεζες και για την ΚΕΔΙΠΕΣ και αν «πειράξεις» το επιτόκιο θεωρείται ένδειξη αύξησης πιστωτικού κινδύνου.
Ο Χρηματοοικονομικός Επίτροπος ανέφερε ότι θα πρέπει να εξεταστεί κατά πόσο το ΣΕΠΕ μετά τη συγκεκριμένη αλλαγή μεταβάλλεται περισσότερο και επιβαρύνεται κατά αυτό τον τρόπο περισσότερο το δάνειο. Πρόσθεσε ότι χρειάζεται να γίνει μια άσκηση για να διαπιστωθεί κάτι τέτοιο. Σημείωσε επίσης ότι το καθεστώς της ΚΕΔΙΠΕΣ ως κρατικής οντότητας είναι διαφορετικό από των υπόλοιπων τραπεζών.
Εξάλλου, σε προκαταρκτικό του υπόμνημα που κατέθεσε στην Επιτροπή και το οποίο θα υποβάλει εκ νέου στην τελική του διατύπωση, ο Χρηματοοικονομικός Επίτροπος, αναφέρει πως αυτό αποσκοπεί να εξετάσει μόνο την επίπτωση των συντελεσθεισών ήδη αυξήσεων στα επιτόκια αναφοράς της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και των αναμενόμενων τέτοιων, στο πλαίσιο των πρακτικών που ακολουθούνται διεθνώς, για αντιμετώπιση του πληθωρισμού, ενώ παρατίθενται, επίσης, ορισμένες εισηγήσεις για τους τρόπους με τους οποίους θα μπορούσαν να διευκολυνθούν οι δανειολήπτες – καταναλωτές, στην αντιμετώπιση των επιπτώσεων αυτών στο διαθέσιμό τους εισόδημα.
Αναφέρει πως κύρια πηγή των εισηγήσεων στο παρόν Υπόμνημα, είναι ορισμένες πρόνοιες της περί της Διαχείρισης Καθυστερήσεων Οδηγίας του 2015 της Κεντρικής Τράπεζας Κύπρου (ΚΤΚ) και σημειώνει ότι η Οδηγία της ΚΤΚ έχει συγκεκριμένο πεδίο εφαρμογής και επομένως η προτεινόμενη αυτή λύση περιορίζεται μόνο στις κατηγορίες δανείων ή και άλλων χορηγήσεων που εντάσσονται στο πεδίο εφαρμογής της εν λόγω Οδηγίας.
Στο υπόμνημα ο Επίτροπος τονίζει ότι «επειδή οι τρέχουσες συγκυρίες πληθωρισμού (επομένως μείωσης του πραγματικού εισοδήματος) και οι αυξήσεις των επιτοκίων, αναπόφευκτα προκαλούν επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης ορισμένης κατηγορίας δανειοληπτών (και δεν είναι κατ’ ανάγκη συμπολίτες μας που εντάσσονται στις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού), οι πλέον προφανείς διαδικασίες, αντιμετώπισης των προβλημάτων που δημιουργούνται είναι η προσφυγή στον πιστωτή από κάθε ενδιαφερόμενο δανειολήπτη, προκειμένου να εξεταστεί η προοπτική αναδιάρθρωσης των δανείων του, πριν ακόμα αυτά περιέλθουν σε κατάσταση μη εξυπηρέτησης».
«Η επίπτωση στο διαθέσιμο εισόδημα του δανειολήπτη θα πρέπει να κατανοηθεί σε συνδυασμό με τον τρέχοντα πληθωρισμό και την επίδρασή του στην αγοραστική δύναμη, η οποία προφανώς δεν είναι αμελητέα», αναφέρει και προσθέτει πως «η όλη κατάσταση επηρεάζει γενικά τη δυνατότητα εξυπηρέτησης των δανείων ιδίως όμως στους οριακά βιώσιμους δανειολήπτες που, ωστόσο, δεν έχουν παρουσιάσει μέχρι στιγμής καθυστερήσεις».
Επιπλέον, αναφέρει πως «επηρεάζει επίσης και, ήδη, αναδιαρθρωμένα ΜΕΧ» και «αναμένεται να επηρεάσει και τους ενταχθέντες στο Σχέδιο ΕΣΤΙΑ και ορισμένους υπό ένταξη σ’ αυτό».
Σημειώνει πως ό,τι ισχύει για τα Αδειοδοτημένα Πιστωτικά Ιδρύματα (ΑΠΙ), αναπόφευκτα θα πρέπει να ισχύει και να εφαρμόζεται και από τις Εταιρείες Εξαγοράς Πιστώσεων (ΕΕΠ).
Ο Επίτροπος αναφέρει ότι οι ΕΕΠ «φαίνεται να έχουν καταφανώς περισσότερα περιθώρια από τις Τράπεζες, για ευνοϊκές αναδιαρθρώσεις για τους δανειολήπτες», καθώς «δεν δέχονται καταθέσεις και επομένως η αύξηση των επιτοκίων δεν συνεπάγεται αύξηση κόστους μέσα από πληρωμές αυξημένων καταθετικών επιτοκίων».
Επιπλέον, στο υπόμνημα του ο Χρηματοοικονομικός Επίτροπος τονίζει πως «με δεδομένο το γεγονός ότι οι δανειακές συμβάσεις που τυγχάνουν διαχείρισης από ΕΕΠ (συμπεριλαμβανομένης της ΚΕΔΙΠΕΣ), είναι και οι πλέον προβληματικές από πλευράς βιωσιμότητας και εισοδηματικών δυνατοτήτων των δανειοληπτών, είναι χρήσιμο και πρόσφορο, μέσα από κατάλληλες ρυθμίσεις, οι ΕΕΠ να προωθούν διευκολύνσεις, απορροφώντας μέρος της επιβάρυνσης των δανειοληπτών ανάλογα με το μέγεθος των μη προσδοκούμενων κερδών που πραγματοποιούν».
«Αυτό θα πρέπει να ισχύσει ιδιαίτερα για την ΚΕΔΙΠΕΣ, η οποία ανήκει στο Κράτος», αναφέρει και προσθέτει πως «το ζήτημα αυτό, χρήζει άμεσης ρύθμισης», καθώς «το Κράτος δεν νοείται να κερδοσκοπεί σε βάρος των δανειοληπτών».
Στο υπόμνημα αναφέρεται επίσης πως το Γραφείο του Χρηματοοικονομικού Επίτροπου γίνεται εσχάτως αποδέκτης ποικιλόμορφων διαμαρτυριών (προφορικών και γραπτών), για τις επιπτώσεις του πληθωρισμού και της αύξησης των επιτοκίων επί του διαθέσιμου εισοδήματος των καταναλωτών και κατά συνέπεια δε, και της δυνατότητας τους να ανταποκρίνονται στις αυξημένες, πλέον, δανειακές υποχρεώσεις τους.
Τέλος, δίδοντας ένα παράδειγμα πως επηρεάζονται οι δόσεις δανείου, σε συγκεκριμένη πραγματική σύμβαση, ο Επίτροπος αναφέρει ότι ένα δάνειο με υπόλοιπο περίπου €150.000, η μεταβολή στη δόση πραγματοποιείται αν η εξόφληση είναι σε 10 χρόνια, €150,44 ή μεταβολή 9,48% σε σχέση με τη δόση, όταν το βασικό επιτόκιο της ΕΚΤ ήταν 0% και προσθέτει πως η αύξηση αυτή με βασικό επιτόκιο ΕΚΤ στο 2,50% ανέρχεται στα €189,29 ή 11,93%.
Όταν το βασικό επιτόκιο της ΕΚΤ για την υπό εξέταση σύμβαση ανέλθει στο 3%, σύμφωνα με τον Επίτροπο, η δόση για την υπό εξέταση δανειακή σύμβαση αυξάνει κατά €228,63 ή 14,40%, σε σχέση με τη δόση, όταν το επιτόκιο της ΕΚΤ ήταν 0%. Σημειώνει ότι αν η εξόφληση είναι σε 15 χρόνια, η αύξηση της δόσης για τις μεταβολές που αναφέρθηκαν προηγουμένως κυμαίνονται από 13,68% μέχρι 20,88%, ενώ εάν η εξόφληση είναι για 20 χρόνια, η αύξηση θα κυμαίνεται για τα προηγούμενα αναφερόμενα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ από 17,51% στα 26,80%.
Εκπροσωπώντας τους συνδέσμους καταναλωτών ο Λουκάς Αριστοδήμου ανέφερε ότι θα πρέπει να εξεταστεί αν σε αυτή την περίπτωση οι εταιρείες αυτές, αυξάνοντας το επιτόκιο έχουν κέρδος χρονικό, ενώ έθεσε το ερώτημα κατά πόσο ύστερα από 20 χρόνια ο δανειολήπτης θα μπορεί να αποπληρώσει το δάνειο που θα έχει επιβαρυνθεί επιπρόσθετα. Παράλληλα ζήτησε οι τράπεζες να είναι πιο ελαστικές και να μην ζητούν επιπρόσθετες εγγυήσεις στο θέμα των αναδιαρθρώσεων.
Εκ μέρους του Συνδέσμου Προστασίας Δανειοληπτών Τραπεζών (ΣΥΠΡΟΔΑΤ) αναφέρθηκε ότι η επιθετική αύξηση των επιτοκίων θα επηρεάσει όλα τα δάνεια ανεξαιρέτως τόσο τα εξυπηρετούμενα, τα οποία πληρώνουν πολλοί από τα υστέρημά τους, όσο και κυρίως τα ΜΕΔ. Αναφέρθηκε επίσης ότι τα ΑΠΙ εμμένουν αντί να κάνουν αναδιαρθρώσεις να κάνουν πλειστηριασμούς και εκποιήσεις ακόμα και πρώτης κατοικίας.
Εκ μέρους του Συνδέσμου Προστασίας Πρώτης Κατοικίας αναφέρθηκε ότι δεν υπάρχει εποπτικός έλεγχος αλλά υπάρχει πλήρης αδιαφάνεια όσον αφορά τις εταιρείες εξαγοράς πιστώσεων χωρίς να είναι γνωστό ποιοι κρύβονται πίσω από αυτές,. Παράλληλα αναφέρθηκε ότι υπάρχει εμμονή στη διαδικασία των εκποιήσεων και δεν γίνονται αναδιαρθρώσεις από τις εταιρείες αυτές.
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής, Βουλευτής του ΔΗΣΥ Κυριάκος Χατζηγιάννης ανέφερε ότι με την αύξηση των επιτοκίων θα επηρεαστούν σίγουρα οι δανειζόμενοι, ωστόσο το κράτος δεν μπορεί να επέμβει με οριζόντια μέτρα στην πολιτική είτε των πιστωτικών ιδρυμάτων είτε της ΚΤΚ. Πρόσθεσε ότι ο πληθωρισμός είναι απότοκο πολλών εξελίξεων και είπε ότι ο πληθωρισμός και τα επιτόκια είναι αντίθετα μεγέθη. Αν επιχειρηθεί, όπως είπε, να μείνουν σταθερά τα επιτόκια, σημαίνει ότι θα αυξηθεί πολύ περισσότερο ο πληθωρισμός και θα υπάρχουν περισσότερες επιπτώσεις όσον αφορά την ύφεση.
Είπε επίσης ότι η σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού τομέα δεν μπορεί να μπει στη λογική είτε της κοινωνικής διάστασης του κράτους είτε της στήριξης με οριζόντιο τρόπο, γατί θα επιφέρει καταστροφή του χρηματοπιστωτικού μας συστήματος. Σημείωσε επίσης ότι η Επιτροπή θα προσπαθήσει να πιέσει να υπάρξουν συγκλίσεις δανειζόμενων και πιστωτικών ιδρυμάτων για μη οριζόντια μέτρα.
Ανέφερε ακόμα ότι η Επιτροπή Ενέργειας κατέθεσε πρόταση νόμου για διαχείριση των δικαιωμάτων των καταναλωτών έναντι των τραπεζών και ευχήθηκε να ξεκινήσει σύντομα η σχετική συζήτηση.
Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ Κώστας Κώστα εξέφρασε τη διαφωνία του με την πολιτική της ΕΚΤ για μείωση του πληθωρισμού, αναφέροντας ότι η συνεχής αύξηση των δανειστικών επιτοκίων θα αυξήσει την ανεργία, αφού θα επηρεάσει την ικανότητα των εταιρειών να καταβάλουν τις δόσεις τους ενώ θα επηρεάσει την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών. Ανέφερε ακόμα ότι οι αυξήσεις στα επιτόκια θα ευνοήσουν στο τέλος τις τράπεζες και τους μεγαλοκαταθέτες, αλλά και τις εταιρείες εξαγοράς πιστώσεων. Είπε ότι η σωστή πολιτική θα ήταν να ρίξουν χρήμα στην αγορά. Αυτοί που θα πληρώσουν στο τέλος την αύξηση των επιτοκίων, είπε, είναι τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις που έχουν γονατίσει, ενώ υπενθύμισε ότι οι Κύπριοι καταναλωτές πληρώνουν το ακριβότερο ρεύμα. Πρόσθεσε ότι η Κυβέρνηση οφείλει να λάβει μέτρα που θα προστατεύσουν το κοινό και είπε ότι η αύξηση των επιτοκίων είναι η χαριστική βολή.
Ο Βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων-Συνεργασίας Πολιτών, Σταύρος Παπαδούρης, δήλωσε ότι το μέτρο της ΕΚΤ είναι εντελώς λανθασμένο εξηγώντας ότι μπορεί να υπάρχει οικονομική αρχή που λέει ότι τον πληθωρισμό τον κτυπάς όντως με αύξηση επιτοκίων, όμως αυτό υφίσταται όταν υπάρχει υπερκαταναλωτισμός. Στην Κύπρο, είπε, το φαινόμενο αυτό δεν υπάρχει και ο κόσμος προσπαθεί απλώς να επιβιώσει. Η Κεντρική Τράπεζα, συνέχισε ο κ. Παπαδούρης, είπε ότι είμαστε προ ενός νέου κύματος μη εξυπηρετούμενων δανείων, ενώ ο Χρηματοοικονομικός Επίτροπος, ανέφερε ότι, μετά από μελέτη που έχει διενεργήσει μας έχει ενημερώσει ότι η αύξηση των επιτοκίων κυμαίνεται από 7% μέχρι 14%.
Όσον αφορά την πρακτική της ΚΕΔΙΠΕΣ να μην αυξάνει τη δόση είπε ότι δίνει πλεονεκτήματα όπως το ότι δεν αυξάνεται η δόση σε μια περίοδο όπου ο κόσμος δυσκολεύεται να τα βγάλει πέρα, δεν δημιουργούνται νέα μη εξυπηρετούμενα δάνεια και δεν δημιουργείται ένα κύμα αιτήσεων προς αναδιαρθρώσεις προς τα πιστωτικά ιδρύματα με όλη τη γραφειοκρατία που υπάρχει. Ανέφερε ακόμα ότι έχει θέσει εισήγηση η πρακτική αυτή να εφαρμοστεί στοχευμένα σε όσους θα αιτηθούν προνοητικά για αναδιάρθρωση, αντιλαμβανόμενοι ότι δεν θα καταφέρουν να αποπληρώνουν τις δόσεις τους.
Συναφείς δημοσιεύσεις στα ΜΜΕ:
Stockwatch: Δεν αυξάνει δόσεις δανείων η ΚΕΔΙΠΕΣ
Ενεργειακός επανασχεδιασμός και Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας
Η Επιτροπή συζήτησε το πιο πάνω θέμα μέσω του οποίου εξετάστηκε η αναγκαιότητα ενεργειακών επανασχεδιασμών, ο ρόλος των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) στο ενεργειακό ισοζύγιο, ενώ έλαβε ενημέρωση για τη δυνατότητα εξαίρεσης των αυτοπαραγωγών από την καταβολή του τέλους κατανάλωσης ΑΠΕ, όπως αυτό ρυθμίζεται στους σχετικούς κανονισμούς.
Απαράδεκτη πρακτική η επιβολή τέλους για φωτοβολταϊκά
Απαράδεκτη χαρακτήρισαν μέλη της Επιτροπής την πρόθεση τοπικών αρχών να επιβάλουν τέλος στις εγκαταστάσεις φωτοβολταϊκών στις οροφές.
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής, Βουλευτής του ΔΗΣΥ Κυριάκος Χατζηγιάννης, σε δηλώσεις του εξέφρασε έκπληξη για το γεγονός, αναφέροντας ότι είναι απαράδεκτη και μη αποδεκτή αυτή η απόφαση, είτε αυτή αφορά τον Δήμο Έγκωμης, είτε τον Δήμο Λεμεσού, είτε τον Δήμο Αγίου Αθανασίου.
Πρόσθεσε ότι ζήτησαν από το Υπουργείο Εσωτερικών να προβεί σε αλλαγή πίνακα σε συγκεκριμένο διάταγμα, προκειμένου να μην υπάρχει το άλλοθι για επιβολή του τέλους. Είπε επίσης ότι τόσο η εκτελεστική εξουσία όσο και η Βουλή είναι της φιλοσοφίας ότι θα πρέπει να προχωρήσουν χωρίς προσκόμματα, όρους και προϋποθέσεις που να επιβραδύνουν την πορεία στην πράσινη ανάπτυξη. Ο πολίτης, πρόσθεσε, πρέπει να αξιολογήσει και με πολιτικά κριτήρια τέτοιες είδους αποφάσεις.
Το σκεπτικό των δήμων για την επιβολή του τέλους, ανέφερε, είναι ότι καλούνται να συνδράμουν σε κάποιες εργασίες τις οποίες ο νόμος των ΑΠΕ δεν επιβάλλει, κάτι που θεωρούν ότι τους δημιουργεί επιπλέον κόστος.
Ανέφερε τέλος ότι η Επιτροπή δεν θα διστάσει να προχωρήσει σε νομοθεσία για να επιβάλει έλεγχο εκ των υστέρων στους δήμους για το θέμα.
Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ Κώστας Κώστα είπε ότι ενώ ζήτησαν ως Επιτροπή απλοποίηση των νόμων για να τοποθετήσει κάποιος φωτοβολταϊκά, έτσι ώστε να εξαλειφθεί η γραφειοκρατία, σήμερα έμαθαν ότι το Υπουργείο Εσωτερικών έχει προχωρήσει σε ένα διάταγμα με το οποίο οι αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης μπορούν να επιβάλουν τέλος που έχει καθοριστεί σε μίνιμουμ 75 ευρώ ανάλογα με τις κιλοβατώρες. Παράλληλα είπε ότι ζητούνται σήμερα πολύ περισσότερα στοιχεία από τους δήμους για να προχωρήσουν τα φωτοβολταϊκά κάτι που σημαίνει πολύ μεγαλύτερο κόστος για τον καταναλωτή.
Ζήτησαν, όπως είπε, το ΥΠΕΣ να αφαιρέσει το τέλος και να απλοποιηθεί η διαδικασία τουλάχιστον για τα φωτοβολταϊκά συστήματα μέχρι 10 κιλοβατώρες για να μπορέσει ο κόσμος να τοποθετήσει φωτοβολταϊκά μέσα στην κρίση και την ακρίβεια.
Χαρακτήρισε αυτό που γίνεται απαράδεκτο και είπε ότι ήδη κάποιοι δήμοι προχωρούν και ζητούν το τέλος.
Συναφείς δημοσιεύσεις στα ΜΜΕ:
Stockwatch: Stop σε χρεώσεις δήμων για μικρά φωτοβολταϊκά
Επιπρόσθετα, η Επιτροπή εξέτασε τα ακόλουθα σχέδια νόμου:
Η Επιτροπή εξέτασε την πιο πάνω πρόταση νόμου σκοπός της οποίας είναι η τροποποίηση του περί της Καταπολέμησης των Καθυστερήσεων Πληρωμών στις Εμπορικές Συναλλαγές Νόμου, ώστε να οριστεί ο Διευθυντής της Υπηρεσίας Βιομηχανίας και Τεχνολογίας του Υπουργείου Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας ως, εποπτεύουσα αρχή για την παρακολούθηση της εφαρμογής των διατάξεων του εν λόγω Νόμου και να εισαχθεί η υποχρέωση της πιο πάνω αρχής να συντάσσει σχετική ετήσια έκθεση, η οποία θα κατατίθεται στη Βουλή των Αντιπροσώπων προς ενημέρωση.
Σύμφωνα με την εισηγητική έκθεση, οι προτεινόμενες ρυθμίσεις κρίνονται αναγκαίες, λόγω της ανάγκης αντιμετώπισης του διαφαινόμενου κινδύνου από τις υπέρμετρες καθυστερήσεις αποπληρωμής συμβατικών υποχρεώσεων των επιχειρήσεων ένεκα των αρνητικών επιπτώσεων της πανδημίας COVID- 19 και του πολέμου στην Ουκρανία και της ανάγκης καταπολέμησης της αισχροκέρδειας.
Όπως ανέφερε ο εισηγητής της πρόταση νόμου και Πρόεδρος της Επιτροπής Κυριάκος Χατζηγιάννης, εντόπισαν ότι ενώ υπάρχει μια νομοθεσία, δεν υπάρχει η αρμόδια αρχή η οποία θα εποπτεύει. Η Επιτροπή, είπε, προσπαθεί να θεσμοθετήσει την εποπτεία με τρόπο που να υπάρχει υπεύθυνος που να ετοιμάζει έκθεση σε σχέση με τις καθυστερημένες πληρωμές. Στόχος όπως είπε, να αποφευχθεί η δημιουργία νέας φούσκας, που στο παρελθόν τράβηξε σε πτώχευση εκατοντάδες επιχειρήσεις.
Πρόσθεσε ότι επί της αρχής υπάρχει από όλους μια συμφωνία για την πρόταση νόμου και απλώς θα γίνουν κάποιες αναδιατυπώσεις.
Σημείωσε επίσης ότι υπάρχουν τάσεις για καθυστερημένες πληρωμές σήμερα στην αγορά, με τους χρόνους των καθυστερημένων πληρωμών να ξεφεύγουν από τα επιτρεπόμενα.
Είπε επίσης ότι θα πρέπει να σταματήσει η νοοτροπία να παίρνουν εμπορεύματα, να μην πληρώνουν και να συσσωρεύονται χρέη λόγω δύναμης μιας επιχείρησης στην αγορά και κάποια στιγμή να δηλώνει ότι αδυνατεί να πληρώσει και να τους τραβήξει όλους μαζί της στον γκρεμό. Δεν πρέπει όπως είπε, να μείνουμε θεατές σε αυτή την τάση και είναι καλύτερα να προληφθεί παρά να θεραπευτεί.
Ο περί της Λειτουργίας και του Ελέγχου Καζίνου (Τροποποιητικός) Νόμος του 2022
Η Επιτροπή εξέτασε το πιο πάνω νομοσχέδιο σκοπός του οποίου είναι η τροποποίηση του περί της Λειτουργίας και του Ελέγχου Καζίνου Νόμου με στόχο αφενός τη δημιουργία οργανωτικής δομής που εξυπηρετεί τους στόχους της Εθνικής Αρχής Παιγνίων και Εποπτείας Καζίνου και την αποσαφήνιση του τρόπου χειρισμού θεμάτων που αφορούν στο προσωπικό της και αφετέρου την ενδυνάμωση και υποστήριξη της αποτελεσματικότητας των εργασιών της εν λόγω Αρχής.
Ειδικότερα, το νομοσχέδιο αποσκοπεί μεταξύ άλλων στα ακόλουθα:
(α) προτείνεται η τροποποίηση των υφιστάμενων άρθρων 11(4) και 13 έτσι ώστε να δίδεται η δυνατότητα στην Αρχή να προσλαμβάνει υπαλλήλους σε οργανικές θέσεις, οι οποίες θα πληρούνται μόνιμα ή προσωρινά με σύμβαση, με βασικό στόχο τη δημιουργία και έγκριση μιας οργανωτικής δομής που να εξυπηρετεί τους στόχους της Αρχής καθώς και την απόδοση σαφήνειας στον τρόπο χειρισμού θεμάτων που αφορούν στο προσωπικό της.
(β) προτείνεται η τροποποίηση των άρθρων 2,3,7,9 και 31 ούτως ώστε να αντικατασταθεί κάθε αναφορά σε «Υπουργό και Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού», με αντίστοιχη αναφορά στο αρμόδιο Υφυπουργείο, ήτοι Υφυπουργείο Τουρισμού και στον Υφυπουργό Τουρισμού.
(γ) προτείνεται η τροποποίηση του άρθρου 12 για την ενδυνάμωση και υποστήριξη της αποτελεσματικότητας των εργασιών της Αρχής.
(δ) προτείνεται η τροποποίηση της ερμηνείας του όρου «παίγνιο καζίνου» ή «παιχνίδι καζίνου» του άρθρου 2 για να δίδεται ευρεία ερμηνεία στην έννοια ούτως ώστε να καλύπτει παιγνίδια καζίνου που παίζονται γενικά σε καζίνο. Η Αρχή θεωρεί ότι η υφιστάμενη διατύπωση δυσχεραίνει το έργο άλλων κρατικών υπηρεσιών για τη δίωξη παράνομων τυχερών παιχνιδιών καθότι αναφέρεται/καλύπτει μόνο παιχνίδια που παίζονται στο καζίνο του διαχειριστή.
(ε) προτείνεται η αντικατάσταση της αναφοράς που γίνεται στα άρθρα 42 και 98 στον περί Επεξεργασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (Προστασία του Ατόμου) Νόμου με σχετική αναφορά στον τίτλο της ισχύουσας νομοθεσίας ως έχει τροποποιηθεί.
(στ) προτείνεται η διόρθωση του εδαφίου (5) του άρθρου 65 ούτως ώστε να γίνεται σωστή αναφορά στο άρθρο 96 και όχι στο άρθρο 93 ως υφίσταται σήμερα.
(ζ) προτείνεται η τροποποίηση του υφιστάμενου άρθρου 26 με σκοπό να δίδεται η δυνατότητα στο Υπουργικό Συμβούλιο να αναστέλλει την πληρωμή οποιωνδήποτε τελών ετήσιων αδειών σε περιπτώσεις όπου με νόμο ή διάταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας επιβάλλεται η προσωρινή αναστολή των καζίνο για λόγους που δεν εμπίπτουν σε υπαιτιότητα του διαχειριστή άρθρο 26.
Η Επιτροπή αποφάσισε να τοποθετηθεί επί του τελικού κειμένου του νομοσχεδίου, όπως αυτό θα αναθεωρηθεί στη βάση των εισηγήσεων που τέθηκαν ενώπιόν της, σε επόμενη συνεδρία της.
Οι περί των Βασικών Απαιτήσεων (Παιχνίδια) (Τροποποιητικοί) Κανονισμοί του 2022
Η Επιτροπή εξέτασε τους πιο πάνω κανονισμούς σκοπός των οποίων είναι η εναρμόνιση των περί των Βασικών Απαιτήσεων (Παιχνίδια) Κανονισμών του 2011 μέχρι 2022 με την:
(α) «Οδηγία (ΕΕ) 2021/903 της Επιτροπής της 3ης Ιουνίου 2021 για την τροποποίηση της Οδηγίας 2009/48/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά ειδικές οριακές τιμές για την ανιλίνη σε ορισμένα παιχνίδια»,
(β) «Οδηγία (ΕΕ) 2020/2089 της Επιτροπής της 11ης Δεκεμβρίου 2020 για την τροποποίηση, του προσαρτήματος Γ του παραρτήματος 11 της οδηγίας 2009/48/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου με σκοπό τη προσθήκη ειδικών οριακών τιμών για χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνται σε ορισμένα παιχνίδια, όσον αφορά την Ατρανόλη, Χλωροατρανόλη και Μεθυλεπτινεστέρας»,
(γ) «Οδηγία (ΕΕ) 2020/2088 της Επιτροπής της 11ης Δεκεμβρίου 2020 για την τροποποίηση, του προσαρτήματος Γ του παραρτήματος 11 της οδηγίας 2009/48/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου με σκοπό τη τροποποίηση και προσθήκη ειδικών οριακών τιμών για χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνται σε ορισμένα παιχνίδια, όσον αφορά τη Κιτρονελλόλη κ.α.».
Οι προτεινόμενοι Τροποποιητικοί Κανονισμοί, οι οποίοι στοχεύουν στην περαιτέρω προστασία της υγείας των παιδιών, επηρεάζουν τους κατασκευαστές παιχνιδιών. Στην Κύπρο, υπάρχουν ως επί το πλείστων εισαγωγείς παιχνιδιών, οι οποίοι έχουν υποχρέωση να διαθέτουν στην αγορά μόνο παιχνίδια που συμμορφώνονται με τον περί των Βασικών Απαιτήσεων που πρέπει να πληρούν Καθορισμένες Κατηγορίες του Προϊόντων Νόμου και τους περί των Βασικών Απαιτήσεων (Παιχνίδια) Κανονισμούς.
Η εφαρμογή των προτεινόμενων Τροποποιητικών Κανονισμών θα εξακολουθήσει να γίνεται με τον ίδιο τρόπο όπως οι υφιστάμενοι Κανονισμοί για την ασφάλεια των παιχνιδιών και ως εκ τούτου, δεν θα υπάρξει οποιαδήποτε αύξηση εξόδων για την εφαρμογή ή επιβολή τους.
Η Επιτροπή αφού τοποθετήθηκε επί των πιο πάνω κανονισμών αποφάσισε την προώθησή τους στο επόμενο στάδιο της διαβούλευσης επί τροπολογιών.
Ο περί Ρύθμισης της Αγοράς Ηλεκτρισμού (Τροποποιητικός) Νόμος του 2022
Η Επιτροπή εξέτασε την πιο πάνω πρόταση νόμου σκοπός της οποίας είναι η τροποποίηση του περί Ρύθμισης της Αγοράς Ηλεκτρισμού Νόμου ώστε να μπορεί να δοθεί προτεραιότητα σε εγκαταστάσεις ηλεκτροπαραγωγής που χρησιμοποιούν ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ή συμπαραγωγή υψηλής απόδοσης, χωρίς να απαιτείται οι εγκαταστάσεις αυτές να αποτελούν και έργα επίδειξης για καινοτόμες τεχνολογίες τα οποία εξασφαλίζουν σχετική έγκριση από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας Κύπρου (ΡΑΕΚ).
Ειδικότερα, σύμφωνα με τις διατάξεις του εδαφίου (2) του άρθρου 102 του πιο πάνω νόμου, για να δοθεί προτεραιότητα σε εγκαταστάσεις ηλεκτροπαραγωγής που χρησιμοποιούν ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ή συμπαραγωγή υψηλής απόδοσης, θα πρέπει οι εγκαταστάσεις αυτές να αποτελούν και έργα επίδειξης για καινοτόμες τεχνολογίες τα οποία εξασφαλίζουν σχετική έγκριση από τη ΡΑΕΚ. Εντούτοις, η υποχρέωση αυτή δεν προβλέπεται στο αντίστοιχο άρθρο 12(2) του Ευρωπαϊκού Κανονισμού 2019/943, το οποίο προβλέπει ότι προτεραιότητα παρέχεται σε:
(α) εγκαταστάσεις ηλεκτροπαραγωγής που χρησιμοποιούν ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και έχουν εγκατεστημένη δυναμικότητα ηλεκτροπαραγωγής μικρότερη των 400 kW ή
(β) έργα επίδειξης για καινοτόμες τεχνολογίες, υπό την επιφύλαξη της έγκρισης από τη ρυθμιστική αρχή, εφόσον η προτεραιότητα αυτή περιορίζεται στο χρονικό διάστημα και την έκταση που απαιτούνται για την επίτευξη των σκοπών της επίδειξης.
Η Επιτροπή αποφάσισε τη συνέχιση της συζήτησης του νομοσχεδίου σε επόμενη συνεδρία της.
Nomoplatform-ΚΥΠΕ-ΓΤΒ
