Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Ενέργειας, Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού, κατά τη διάρκεια της συνεδρίας στις 14/03/2023, συζήτησε το ακόλουθο θέμα:
Υλοποίηση σχεδιασμού λειτουργίας ελεύθερης αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας
Η Επιτροπή συζήτησε το πιο πάνω θέμα μέσω του οποίου εξετάστηκε η υλοποίηση του σχεδιασμού για τη λειτουργία της ελεύθερης ανταγωνιστικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Η συζήτηση επικεντρώθηκε σε προβλήματα που προκύπτουν αναφορικά με εκκρεμότητες που αφορούν το προσωπικό της Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου και τη μεταφορά τους στον Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς Κύπρου.
Να διασφαλιστεί η ανεξαρτησία του ΔΣΜΚ κατά τη μεταφορά προσωπικού από ΑΗΚ ζήτησε η Επιτροπή Ενέργειας
Μέχρι 30 Μαΐου πρέπει να κλείσουν οι εκκρεμότητες σχετικά με τη μεταφορά προσωπικού από την ΑΗΚ στον Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς Κύπρου (ΔΣΜΚ), για να μπορεί να ξεκινήσει η διαδικασία πρόσληψης προσωπικού που θα στελεχώσει την υπηρεσία.
Η εκκρεμότητα που απασχόλησε σε μεγαλύτερο βαθμό την Επιτροπή ήταν η μεταφορά των δικαιωμάτων των εργαζομένων που θα μεταφερθούν από την ΑΗΚ στον ΔΣΜΚ, με την παραμονή τους σε πέντε ταμεία της ΑΗΚ, στα οποία την εργοδοτική εισφορά θα συνεισφέρει ο ΔΣΜΚ. Τα ταμεία αυτά είναι το ταμείο ευημερίας των υπαλλήλων, το ταμείο ευημερίας του επιστημονικού προσωπικού, το ταμείο ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, το ταμείο βοήθειας υπαλλήλων, το ταμείο βοήθειας επιστημονικού προσωπικού και κάποιες ασφάλειες. Ήδη, με νομοθετική ρύθμιση, έχει διασφαλιστεί η συνέχιση της συμμετοχής των υπαλλήλων που θα μεταφερθούν από την ΑΗΚ στον ΔΣΜΚ στα ταμεία προνοίας και συντάξεως.
Σε δηλώσεις του μετά τη συνεδρίαση, ο Υπουργός Ενέργειας, Γιώργος Παπαναστασίου ανέφερε πως «η προσπάθειά μας είναι να διασφαλίσουμε αυτά τα δικαιώματα, δηλαδή ό,τι είχε το προσωπικό στην ΑΗΚ να συνεχίσει να το απολαμβάνει στον ΔΣΜΚ». Διευκρίνισε ότι υπάρχουν κάποιες νομοθεσίες με τις οποίες διασφαλίστηκε το ταμείο σύνταξης και το ταμείο προνοίας, ενώ «με πρότασή μας σήμερα από το Υπουργείο, θα διασφαλίσουμε διά νόμου, νοουμένου ότι υπάρχει συναίνεση όλων των μερών, και τα υπόλοιπα πέντε ταμεία και κάποιες ασφάλειες», ανέφερε.
Τόνισε ότι το θέμα θα ελεγχθεί και νομικά, για να διασφαλιστεί η ανεξαρτησία του ΔΣΜΚ. «Δεν είναι το ιδανικότερο, αλλά είμαστε κάτω από συνθήκες που θα πρέπει ο ΔΣΜΚ να δουλέψει ανεξάρτητα και με αυτό τον τρόπο, και με την πρόταση που κάναμε σήμερα στη Βουλή, διασφαλίζεται. Εννοείται η ΡΑΕΚ θα παρακολουθεί την ανεξαρτησία αυτού του θεσμού».
Στην Επιτροπή τέθηκε εκτεταμένα το ζήτημα της ανεξαρτησίας του ΔΣΜΚ, στην περίπτωση που οι υπάλληλοι που θα μεταφερθούν στον ΔΣΜΚ εξακολουθούν να συμμετέχουν στα τα ταμεία της ΑΗΚ.
Ο διευθυντής της ΑΗΚ, Άδωνις Γιασεμίδης, είπε ότι «η γυναίκα του Καίσαρα δεν φτάνει να είναι τίμια, πρέπει και να φαίνεται», αναφέροντας ότι δεν πρέπει να κατηγορηθεί η ΑΗΚ ότι επεμβαίνει στην ανεξαρτησία του ΔΣΜΚ ή στην ανταγωνιστική αγορά. «Η ΑΗΚ με την πρώτη ευκαιρία θα κατηγορείται για χειραγώγηση του προσωπικού του ΔΣΜΚ», ανέφερε, προτείνοντας να κοστολογηθούν τα ωφελήματα των εργαζομένων και να γίνει εφάπαξ αποζημίωσή τους. «Έτσι θα μπορεί να γίνει ουσιαστικά ανεξάρτητος ο ΔΣΜΚ. Αν αποφασιστεί κάτι διαφορετικό, θα το αποδεχτούμε, παρά τις δυσκολίες που θα παρουσιαστούν, αλλά δεν θα δεχτούμε την όποια κατηγορία για παρεμπόδιση ή χειραγώγηση του ΔΣΜΚ από την ΑΗΚ», τόνισε.
Εκπρόσωπος των εργαζομένων ανέφερε ότι τα συμφέροντα είναι πολύ μεγάλα και ο κίνδυνος να κατηγορήσουν ιδιώτες την ΑΗΚ ότι ποδηγετεί τον ΔΣΜΚ, είναι υπαρκτός. Τόνισε ότι η διαχείριση των ταμείων γίνεται εξ ημισείας από την ΑΗΚ και τους εργαζόμενους, ενώ και οι κανονισμοί λειτουργίας των ταμείων αναφέρουν ότι για να συμμετέχει κάποιος πρέπει να είναι μόνιμος υπάλληλος της ΑΗΚ. Κατά τους εργαζόμενους, ο ΔΣΜΚ έπρεπε να είναι σε θέση να προσφέρει ωφελήματα στους εργαζομένους του, ανεξάρτητα από αυτά της ΑΗΚ.
Από την πλευρά του, ο Διαχειριστής Σταύρος Σταυρινός, ανέφερε ότι είναι πολύ σημαντικό να παραμείνουν οι εργαζόμενοι που έχουν αποκτήσει τεχνογνωσία και που η συμβολή τους θεωρείται πολύ σημαντική στη λειτουργία του οργανισμού. Σημείωσε ότι διεξάγεται αναλογιστική μελέτη για να υπολογιστούν τα ακριβή δικαιώματα των εργαζομένων που θα μεταφερθούν.
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Ενέργειας, Βουλευτής του ΔΗΣΥ, Κυριάκος Χατζηγιάννης, τόνισε την ανάγκη να λυθούν όλες οι εκκρεμότητες που υπάρχουν για το άνοιγμα της αγοράς και τη μεταφορά προσωπικού, με χρονοδιάγραμμα μέχρι τις 30 Μαΐου.
Συγκεκριμένα, μέχρι τότε πρέπει να πληρωθούν οι δύο διευθυντικές θέσεις και να συγκροτηθεί η διευρυμένη ειδική επιτροπή του ΔΣΜΚ, να οριστικοποιηθούν τα σχέδια υπηρεσίας όλων των κενών θέσεων, να ετοιμαστούν οι σχετικοί κανονισμοί για τη μεταφορά προσωπικού από την ΑΗΚ, να τροποποιηθούν οι εσωτερικοί κανονισμοί της ΑΗΚ για να καταστεί ο ΔΣΜΚ συγχρηματοδοτούσα αρχή στο Σχέδιο Συντάξεων και το Ταμείο Προνοίας της ΑΗΚ. Στη συνέχεια πρέπει να γίνει η πρόσκληση προς τα μέλη του προσωπικού της ΑΗΚ για εκδήλωση ενδιαφέροντος για παραμονή στον ΔΣΜΚ και να πληρωθούν οι θέσεις.
«Κανένας υπάλληλος της ΑΗΚ ο οποίος θα επιλέξει να παραμείνει στον ΔΣΜΚ δεν θα έχει την οποιαδήποτε δυσμενή επίπτωση, ούτε και την οποιαδήποτε αφαίρεση δικαιωμάτων, τα οποία απολάμβανε μέσα από το καθεστώς εργαζόμενων στην ΑΗΚ. Παράλληλα, ζητήσαμε να ετοιμαστεί και ένα σχέδιο κινήτρων, προκειμένου να παραμείνουν υπάλληλοι της ΑΗΚ, που είναι ταλαντούχοι και εξειδικευμένοι, στον ΔΣΜΚ. Δηλαδή, να δώσουμε κίνητρα για να πάρουμε ποιότητα και εξειδίκευση που χρειαζόμαστε», είπε ο κ. Χατζηγιάννης σε δηλώσεις του μετά την επιτροπή.
«Δεν μπορούμε να αντέξουμε και να ανεχτούμε καταστάσεις τέτοιες, που ένεκα του ηλεκτρικού ρεύματος, της ακρίβειας, αλλά και ενδεχόμενων περιορισμών πάσης άλλης φύσεως να οδηγούμαστε σε κλείσιμο επιχειρήσεων αλλά και σε ένα μαρτύριο των καταναλωτών μέσα από την αυξημένη τιμή», πρόσθεσε.
Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Κώστας Κώστα, σε δηλώσεις του μετά το τέλος της Επιτροπής, είπε ότι οι τρεις λόγοι για τους οποίους ο Κύπριος πληρώνει πολύ ακριβά το ρεύμα είναι η μη έλευση φυσικού αερίου για ηλεκτροπαραγωγή, η μη ουσιαστική διείσδυση των ΑΠΕ στο ηλεκτρικό ισοζύγιο και το περιβόητο άνοιγμα της ελεύθερης ανταγωνιστικής αγοράς ηλεκτρισμού, το οποίο έπρεπε να γίνει από το 2014.
«Θέλω να τονίσω δημόσια ότι εμείς ως ΑΚΕΛ ανησυχούμε πάρα πολύ, γιατί θέλουμε οπωσδήποτε το προσωπικό που θα μεταφερθεί να έχει τα ίδια δικαιώματα που είχε προηγουμένως, να μη χάσει κανένα από τα δικαιώματά του, αλλά κυρίως πρέπει να δούμε πώς μπορούν να μεταφερθούν αυτοί οι υπάλληλοι στο γραφείο του ΔΣΜΚ, χωρίς να υπάρχει η οποιαδήποτε εξάρτηση ή σχέση με το προηγούμενο καθεστώς» είπε. Ο κ. Κώστα εξέφρασε την απορία πώς θα διασφαλίζεται η ανεξαρτησία του θεσμού, ενώ θα μεταφερθούν οι υπάλληλοι στο γραφείο του ΔΣΜΚ και θα έχουν ακόμη τα ταμεία τους στην ΑΗΚ. «Έχουμε τονίσει στον Υπουργό σήμερα ότι αυτό μας προβληματίζει πάρα πολύ και είναι κάτι για το οποίο εξέφρασε την αντίδρασή της και η διεύθυνση της ΑΗΚ και οι συντεχνίες των εργαζομένων, γιατί μπορεί να υπάρξει σύγκρουση συμφέροντος στο μέλλον» συμπλήρωσε.
Ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ, Ονούφριος Κουλλά, είπε ότι οι ανησυχίες δεν είναι τόσο βάσιμες. «Προσπαθούμε να πετύχουμε έναν τεράστιο στόχο, το άνοιγμα της αγοράς. Κολλήσαμε όχι στο ότι διαφωνούμε, αλλά στο πώς θα διασφαλίσουμε οι εργαζόμενοι να έχουν τα ίδια δικαιώματα» είπε. Ο ίδιος, συνέχισε, δεν εντόπισε εξάρτηση του υπαλλήλου από την ΑΗΚ, αφού στα ταμεία θα συνεισφέρει ο ΔΣΜΚ και ο εργαζόμενος. Χαρακτήρισε υπερβολικές τις ανησυχίες, ειδικά αν το θέμα κατοχυρωθεί με νομοθεσία και όχι απλώς με συμφωνία των δύο μερών
Ο Βουλευτής της ΔΗΠΑ, Μιχάλης Γιακουμή είπε ότι «η δική μας έγνοια είναι η απρόσκοπτη λειτουργία της ελεύθερης αγοράς προς όφελος πάντα των καταναλωτών. Το ζήτημα που προκύπτει από τους εργαζομένους που μεταφέρονται στον ΔΣΜΚ πρέπει να επιλυθεί άμεσα, έτσι ώστε να προχωρήσει ο σχεδιασμός για τη λειτουργία της ελεύθερης αγοράς”. Πρόσθεσε ότι “δεν νοείται σήμερα να οδεύουμε στην ανταγωνιστική αγορά ηλεκτρισμού, που θα έπρεπε να είχε εφαρμοστεί από το 2014 και να μιλάμε ακόμα για περικοπές συστημάτων από ΑΠΕ, για απομονωμένο ηλεκτρικό σύστημα, να μην έχουμε επάρκεια του δικτύου, να μην έχουμε συστήματα αποθήκευσης και αρκετά άλλα».
Επιπρόσθετα, η Επιτροπή εξέτασε τις ακόλουθες προτάσεις νόμου:
Ο περί Προστασίας του Καταναλωτή (Τροποποιητικός) (Αρ. 3) Νόμος του 2022
Η Επιτροπή εξέτασε την πιο πάνω πρόταση νόμου σκοπός της οποίας είναι η τροποποίηση του περί Προστασίας του Καταναλωτή Νόμου, ώστε να ενισχυθεί η προστασία των δικαιωμάτων των καταναλωτών οι οποίοι αποτελούν το ασθενέστερο μέρος τόσο κατά τη σύναψη συμβάσεων με πιστωτικά ιδρύματα όσο και γενικότερα στο πλαίσιο άσκησης των εργασιών των πιστωτικών ιδρυμάτων.
Ειδικότερά, με την πρόταση νόμου σκοπούνται τα ακόλουθα:
(α) Προσθήκη ορισμένων υποχρεώσεων των πιστωτικών ιδρυμάτων προς τους καταναλωτές,
(β) Διεύρυνση του καταλόγου των ρητρών που δύναται να θεωρηθούν ως καταχρηστικές, και
(γ) Προσθήκη της υποχρέωσης της Εντεταλμένης Υπηρεσίας να ετοιμάζει κάθε δύο έτη έκθεση, η οποία θα υποβάλλεται στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Ενέργειας, Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού και στην οποία θα καταγράφονται αναλυτικά τα διατάγματα που εκδόθηκαν από το Δικαστήριο αναφορικά με καταχρηστικές ρήτρες σε συμβάσεις.
Η Επιτροπή εξέτασε την πιο πάνω πρόταση νόμου σκοπός της οποίας είναι η τροποποίηση του περί της Συγκρισιμότητας των Τελών, της Αλλαγής Λογαριασμού Πληρωμών και της Πρόσβασης σε Λογαριασμούς Πληρωμών Νόμου, ώστε να επέλθουν τα ακόλουθα:
(α) Να διευρυνθεί ο ορισμός του όρου «καταναλωτής», ώστε να περιλαμβάνει και πολύ μικρές επιχειρήσεις, μετόχους πολύ μικρών επιχειρήσεων, καθώς και αυτοτελώς εργαζομένους στο πλαίσιο άσκησης των επαγγελματικών τους δραστηριοτήτων.
(β) Να δύναται οι καταναλωτές να διατηρούν λογαριασμό πληρωμών με βασικά χαρακτηριστικά σε περισσότερα από ένα πιστωτικά ιδρύματα χωρίς αυτά να έχουν τη δυνατότητα απόρριψης της σχετικής αίτησης καταναλωτή για άνοιγμα λογαριασμού πληρωμών με βασικά χαρακτηριστικά.
Να λυθεί το θέμα με τις καταχρηστικές ρήτρες το συντομότερο
Συνεχίστηκε η συζήτηση στην Επιτροπή Εμπορίου αναφορικά με τις καταχρηστικές ρήτρες των χρηματοοικονομικών ιδρυμάτων, με στόχο πριν από το Πάσχα να ολοκληρωθούν τα σχετικά νομοσχέδια για να οδηγηθούν στην Ολομέλεια.
Ερωτηθείς μετά το τέλος της συνεδρίασης, ο Πρόεδρος της Επιτροπής Εμπορίου, Βουλευτής του ΔΗΣΥ, Κυριάκος Χατζηγιάννης είπε ότι συζητήθηκαν τα προβλήματα που σχετίζονται με τον τραπεζικό τομέα, στο πλαίσιο των προτάσεων που υπάρχουν από πλευράς των βουλευτών.
«Υπάρχουν δύο πρωτοβουλίες. Η μια αφορά τους ειδικούς λογαριασμούς και ήρθε από τους συναδέλφους του ΑΚΕΛ, και η άλλη, πρόταση του υποφαινόμενου, αφορά τα δικαιώματα και τον καθορισμό δικαιωμάτων των καταναλωτών για τον τραπεζικό τομέα», ανέφερε ο κ. Χατζηγιάννης.
Πρόσθεσε ότι ολοκληρώθηκε η κατ’ άρθρο συζήτηση, ωστόσο υπάρχουν βασικές εκκρεμότητες, για τις οποίες θα υπάρξει σε βάθος συζήτηση, όπως για παράδειγμα η κατανομή του εποπτικού ρόλου, δηλαδή με ποιον τρόπο θα γίνει ο εποπτικός ρόλος μεταξύ των εμπλεκομένων υπηρεσιών.
«Έχουμε ακόμα δρόμο μπροστά μας, σημασία έχει ότι πήραμε το ΟΚ από τις εμπλεκόμενες υπηρεσίες, Κεντρική Τράπεζα, Υπουργείο Οικονομικών και άλλους φορείς να αναδιατυπώσουμε το κείμενο με τις δικές τους παρατηρήσεις και προσδοκώ ότι θα υπάρξει στο τέλος της ημέρας θετική κατάληξη και θα οδηγηθούμε στην Ολομέλεια. Θα εξαντλήσουμε όλες τις δυνατότητες, προκειμένου να κάνουμε εφικτό ένα δίκτυ προστασίας για τα δικαιώματα των καταναλωτών για τον τραπεζικό τομέα και για να αποτρέπουμε τέτοια φαινόμενα που είχαμε στο παρελθόν και οδηγηθήκαμε σε εκμετάλλευση με τεράστιες συνέπειες στους πολίτες. Προσδοκούμε ότι πριν από το Πάσχα ενδεχομένως να έχουμε μορφή που να μπορεί να τεθεί και ενώπιον της Ολομέλειας της Βουλής», σημείωσε.
Από την πλευρά του, ο Βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων Σταύρος Παπαδούρης ανέφερε ότι αυτές οι νομοθεσίες δεν αφορούν μόνο τα πιστωτικά ιδρύματα, αλλά και τα επενδυτικά ταμεία και όσους αναφέρονται στη νομοθεσία του χρηματοοικονομικού επιτρόπου στην παράγραφο που ξεκαθαρίζει ποιες είναι οι χρηματοοικονομικές επιχειρήσεις που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής.
«Επίσης, συμφωνήσαμε ότι όσον αφορά την πρόταση νόμου για τον καταναλωτή, δεν θα πάμε με διεύρυνση του όρου του καταναλωτή, με επέκταση και στα νομικά πρόσωπα, αλλά θα δώσουμε την ευκαιρία και στη Νομική Υπηρεσία και στην Κεντρική Τράπεζα να επανέλθουν να μας δώσουν κατεύθυνση πώς μπορούμε να φτάσουμε σε αυτό το αποτέλεσμα», διευκρίνισε.
Ο κ. Παπαδούρης τόνισε ότι υπάρχουν προβλήματα με τις καταχρηστικές ρήτρες. «Υπάρχει ένα αμαρτωλό παρελθόν με τα θέματα χειρισμού των χρηματοοικονομικών επιχειρήσεων προς τους καταναλωτές», ανέφερε, προσθέτοντας ότι «πρέπει να βρούμε τους τρόπους πριν το Πάσχα να λύσουμε το θέμα αποτελεσματικά και να διευκολύνουμε τους καταναλωτές».
Τέλος, ο κ. Παπαδούρης ανέφερε ότι με τις εξελίξεις με την κατάρρευση της SVB και της Signature Bank, «όλοι ανησυχούμε ότι, εκτός από τα επιπρόσθετα επιτόκια, βάση της απόφασης της ΕΚΤ, υπάρχει ένα ασταθές περιβάλλον, ιδιαίτερα με επενδυτές, ιδιαίτερα με επενδύσεις προς τον τραπεζικό τομέα. Οι οικονομίες που θα επιβιώσουν είναι οι οικονομίες που αναγνώρισαν τις αμαρτίες του παρελθόντος και τις έχουν διορθώσει έγκαιρα για να μπορούν να σταθούν στο δυσχερές περιβάλλον που θα γίνει ακόμα χειρότερο τους επόμενους μήνες. Σκοπός είναι να διορθώσουμε ό,τι μπορούμε να διορθώσουμε για να είμαστε ανθεκτικοί σε αυτές τις εξελίξεις», κατέληξε.
Συναφείς δημοσιεύσεις στα ΜΕ:
Stockwatch: Προσδοκούν σε κατάληξη για καταχρηστικές ρήτρες
Η Επιτροπή εξέτασε τις πιο πάνω προτάσεις νόμου σκοπός των οποίων είναι:
(α) να παραταθεί η μεταβατική περίοδος για εγγραφή των αυτοεξυπηρετούμενων καταλυμάτων στο Μητρώο Αυτοεξυπηρετούμενων Καταλυμάτων, για ακόμη ένα (1) έτος, ήτοι μέχρι την 7η Φεβρουαρίου 2024 και
(β) να καθορισθεί ότι για την εγγραφή αυτοεξυπηρετούμενου καταλύματος στο Μητρώο του Υφυπουργείου Τουρισμού, με την αίτηση/υπεύθυνη δήλωση υποβάλλεται, εκτός από το καθορισμένο τέλος, πρόσφατος λογαριασμός του παρόχου ηλεκτρικής ενέργειας στο υποστατικό, στην οποία περιλαμβάνεται βεβαίωση ότι τηρούνται, πέραν των υφιστάμενων ρυθμίσεων και ορισμένες πρόσθετες προϋποθέσεις.
Nomoplatform-ΚΥΠΕ
