Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Ίσων Ευκαιριών μεταξύ Ανδρών και Γυναικών, κατά τη διάρκεια της συνεδρίας στις 17/10/2022, συζήτησε το ακόλουθο θέμα:
Δικαίωμα ηλικιωμένων προσώπων να διάγουν αξιοπρεπή και ανεξάρτητη ζωή
Η Επιτροπή συζήτησε το πιο πάνω θέμα μέσω του οποίου εξετάστηκε το ανθρώπινο δικαίωμα των ηλικιωμένων προσώπων να διάγουν αξιοπρεπή και ανεξάρτητη ζωή και ειδικότερα το δικαίωμα στην κοινωνική ζωή, υγεία, άνεση και ασφάλεια.
Η Πρόεδρος της Επιτροπής, Ειρήνη Χαραλαμπίδου, σε δηλώσεις της μετά τη συνεδρία είπε ότι η τρίτη ηλικία αντιμετωπίζει «σημαντικές προκλήσεις» στην Κύπρο, αφού, όπως είπε, είναι πολλοί ηλικιωμένοι που δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν στις απαιτήσεις της καθημερινότητας, είτε αυτό αφορά σε θέματα υγείας, είτε σε θέματα υποδομών, συγκοινωνιών, πολύ χαμηλές συντάξεις. Είπε ότι με τις αυξήσεις που υπάρχουν αυτή τη στιγμή και στα θέματα ενέργειας, είναι αδύνατο να ανταπεξέλθουν.
«Στις ορεινές περιοχές δεν μπορούν να εξαργυρώσουν τις επιταγές τους και πρέπει να σκεφτεί η Κυβέρνηση μια αλλαγή στο θέμα διαχείρισης των ταχυδρομείων τις ορεινές περιοχές, όπως γίνεται σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες, να μπορούν στα ταχυδρομεία να αλλάζουν τις επιταγές τους», είπε η κ. Χαραλαμπίδου.
Σημείωσε ότι από το 2018 έχει ληφθεί απόφαση από το Υπουργικό Συμβούλιο, για την ίδρυση του Φορέα Τρίτης Ηλικίας, με αποτέλεσμα να καταρτιστεί μια Εθνική Στρατηγική, αλλά η Επιτροπή διαπίστωσε, είπε, ότι το κάθε Υπουργείο κάνει του δικούς του σχεδιασμούς χωρίς να υπάρχει ένα συντονιστικό όργανο, προκειμένου όλα αυτά να μπουν κάτω από την ομπρέλα μιας εθνικής στρατηγικής και το ένα Υπουργείο να συντονίζεται με το άλλο για να καλύπτονται όλες αυτές οι ανάγκες.
«Είναι ιδιαίτερα σημαντικά τα προβλήματα που αντιμετωπίζονται στις ορεινές περιοχές, που είναι και πολύ σοβαρά σε επίπεδο υγείας», είπε, προσθέτοντας πως δεν υπάρχουν ασθενοφόρα σε περιπτώσεις ατυχημάτων, ηλικιωμένοι που δεν μπορούν να μετακινηθούν δεν έχουν πρόσβαση σε τρόφιμα, δεν υπάρχουν ιατρικά κέντρα, φαρμακεία, και στηρίζονται σε μη-κυβερνητικούς οργανισμούς (ΜΚΟ).
«Σε ένα Κράτος πρόνοιας δεν είναι οι μη-κυβερνητικοί οργανισμοί που δίνουν αυτές τις καθοριστικές λύσεις», είπε.
Είπε ακόμη, ότι αυτό που ανησύχησε την Επιτροπή ιδιαίτερα, είναι, σύμφωνα με στοιχεία που κατατέθηκαν, του Συνδέσμου για την Πρόληψη και Αντιμετώπιση της Βίας στην Οικογένεια (ΣΠΑΒΟ) το 2017 καταγγέλθηκαν 726 περιστατικά βίας σε βάρος ηλικιωμένων, «και είναι με θλίψη που λέω ότι από το 2017 δεν έχουμε άλλα στατιστικά στοιχεία».
Η κ. Χαραλαμπίδου είπε ότι η στατιστική πρέπει να ολοκληρωθεί, να συντονιστούν τα Υπουργεία μεταξύ τους «και κυρίως, θα πρέπει να διευκολύνουν τους ηλικιωμένους, στην πρόσβαση τους, σε όλες τις αρμόδιες υπηρεσίες».
Στις δηλώσεις της η Βουλεύτρια του ΔΗΣΥ, Ρίτα Σούπερμαν, ανέφερε ότι σήμερα το ποσοστό των ατόμων άνω των 65 στην Κύπρο είναι 22% και αυξάνεται.
Αναφερόμενη στις πολιτικές της Κυβέρνησης για την τρίτη ηλικία, η κ. Σούπερμαν, είπε ότι το Υφυπουργείο Πρόνοιας προωθεί την Εθνική Στρατηγική η οποία έχει εγκριθεί από το Υπουργικό Συμβούλιο το 2018. Είπε ότι συντονιστικός φορέας, είναι ο Φορέας Τρίτης Ηλικίας, «που δυστυχώς δεν παρευρέθηκε στη σημερινή συζήτηση για να μας διαφωτίσει περαιτέρω».
Είπε ακόμη ότι «σημαντική πρωτοβουλία» αποτελεί η δημιουργία των Συμβουλίων Κοινοτικού Εθελοντισμού σε συνεργασία με το Υφυπουργείο Πρόνοιας και ότι από πλευράς του, το Υπουργείο Υγείας, από τον περασμένο Ιούνιο έχει δημιουργήσει Εθνική Στρατηγική η οποία αναμένεται να τεθεί σε εφαρμογή μέχρι τον ερχόμενο Δεκέμβριο.
Επίσης, πρόσθεσε ότι το Υφυπουργείο Καινοτομίας έχει αναπτύξει δραστηριότητες για τη διευκόλυνση και τη ψηφιακή ενημέρωση των ηλικιωμένων, και εκπρόσωπος του Υφυπουργείου δήλωσε κατά τη συνεδρία την επιθυμία για συνεργασία, με όλους τους ΜΚΟ που δηλώνουν και έχουν πρακτική γνώση επί του θέματος. «Παραδείγματα θετικών δειγμάτων που έχουν γίνει ως προς την αξιοπρεπή διαβίωση των ηλικιωμένων, είναι η ένταξή τους στο ΓεΣΥ, η αύξηση του επιδόματος χαμηλοσυνταξιούχων τρεις φορές από το 2016 και η παραχώρηση σύνταξης χηρείας για άντρες», είπε η κ. Σούπερμαν.
Είπε ακόμη ότι μέλημα του ΔΗΣΥ, είναι η διασφάλιση αξιοπρεπών συνθηκών διαβίωσης για τα άτομα τρίτης ηλικίας καθώς και για την ποιότητα της ζωής τους και ότι θα παρακολουθούν το θέμα για την εφαρμογή νέων πολιτικών, και επίλυση των σοβαρών προβλημάτων που ακόμη αντιμετωπίζουν οι ηλικιωμένοι και που αφορά, άμεσα η έμμεσα, όπως είπε, όλους τους πολίτες.
Η Βουλεύτρια του Κινήματος Οικολόγων, Αλεξάνδρα Ατταλίδου είπε ότι χρειάζεται ένας συντονιστικός φορέας ο οποίος θα αναλάβει τον συντονισμό για τη στρατηγική που έχει να κάνει με την τρίτη ηλικία, «δηλαδή όλα τα δικαιώματα όλες οι υπηρεσίες να είναι κάτω από ένα συντονιστικό φορέα».
Αναφέρθηκε και στο θέμα της αύξησης ασφαλίστρων σε ηλικιωμένα άτομα και κάλεσε τον κλάδο να το δει. Είπε ότι χωρίς στατιστικά στοιχεία, αυξάνονται τα ασφάλιστρα των ατόμων τρίτης ηλικίας, ενώ δεν υπάρχει κάποια μελέτη που να συνδέει τα δυστυχήματα με την τρίτη ηλικία, αντίθετα, όπως είπε, συνδέονται με τις νεαρές ηλικίες.
«Θεωρούμε ότι πριν να πάρουμε μια απόφαση η οποία στοχοποιεί μια ηλικία, θα πρέπει να γίνονται έρευνες και να υπάρχουν τα στοιχεία που να δικαιολογούν αυτές τις ‘τιμωρητικές’ χρεώσεις για άτομα της τρίτης ηλικία», τα οποία, είπε, πολλές φορές δεν έχουν ποτέ τους καταθέσει οποιαδήποτε απαίτηση σε ασφαλιστική εταιρεία.
Είπε ακόμη ότι η φτωχοποίηση που αντιμετωπίζει η τρίτη ηλικία στην Κύπρο «είναι ντροπή» και ότι οι γυναίκες είναι αυτές που επηρεάζονται περισσότερο, αναφέροντας ότι οι συντάξεις των γυναικών είναι 40% πιο κάτω. «Το πως μια κοινωνία συμπεριφέρεται στα άτομα της τρίτης ηλικίας που είναι ευάλωτα, δείχνει και την ποιότητα αυτής της κοινωνίας», είπε η κ. Ατταλίδου. Επεσήμανε την ανάγκη συνεργασίας κράτους, βουλής, και τοπικών αρχών για να αντιμετωπιστούν όλα αυτά τα προβλήματα που υπάρχουν και να διασφαλιστεί η αξιοπρεπής διαβίωση των ατόμων τρίτης ηλικίας.
Nomoplatform-ΚΥΠΕ-ΓΤΒ
