Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Ίσων Ευκαιριών μεταξύ Ανδρών και Γυναικών, κατά τη διάρκεια της συνεδρίας στις 07/11/2022, συζήτησε τα ακόλουθα θέματα:
Αύξηση φαινομένου «εκδικητικής πορνογραφίας»
Η Επιτροπή συζήτησε το πιο πάνω θέμα μέσω του οποίου εξετάστηκε η ανησυχητική αύξηση του φαινομένου της «εκδικητικής πορνογραφίας», η ανάγκη εκσυγχρονισμού της νομοθεσίας και τρόποι πρόληψης και καταπολέμησης του φαινομένου.
Μετά τη συνεδρία, ο αναπληρωτής πρόεδρος της Επιτροπής, Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Γιώργος Κουκουμάς, είπε ότι είναι «ένα από τα πιο ειδεχθή αδικήματα» σε βάρος γυναικών και όχι μόνο, και που έχει συνθλιπτικές συνέπειες στην προσωπική, οικογενειακή και επαγγελματική ζωή και κοινωνική υπόσταση των θυμάτων.
Κατά κανόνα, σημείωσε, σύντροφοι, η πρώην σύντροφοι κοινοποιούν προσωπικές εικόνες ή βίντεο που έχουν αποσπάσει χωρίς τη συναίνεση του θύματος. Πρόσθεσε ότι μέσα από τη συζήτηση προκύπτει ανάγκη να υπάρξει μια ξεχωριστή νομοθεσία για την εκδικητική πορνογραφία, «γιατί πρέπει να καλυφθούν τα κενά ώστε να είναι απολύτως υποχρεωμένες οι ψηφιακές πλατφόρμες και οι πάροχοι διαδικτύου να αφαιρούν άμεσα τέτοιο υλικό από το διαδίκτυο, και ούτως ώστε να καλυφθεί και η περίπτωση που τα θύματα είναι άντρες».
«Χρειάζεται αυτή η νομοθεσία ώστε να καλυφθούν και άλλες μορφές με τις οποίες εκδηλώνεται αυτό το έγκλημα», είπε ο κ. Κουκουμάς. Είπε ακόμη ότι το ΑΚΕΛ έχει ζητήσει από τις υπηρεσίες της Βουλής να αρχίσουν την εκπόνηση μιας πρότασης νόμου για ξεχωριστή νομοθεσία για την εκδικητική πορνογραφία, και εξέφρασε την πεποίθηση ότι μετά από αυτή τη συζήτηση, είναι έτοιμοι να καλύψουν όλα τα κενά «και να μπούμε πραγματικά με απτά αποτελέσματα στην καταπολέμηση αυτού του ειδεχθούς εγκλήματος».
Κατά τη συζήτηση, εκπρόσωπος της Υποδιεύθυνσης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος της Αστυνομίας, ανέφερε ότι η υφιστάμενη σχετική νομοθεσία είναι μόνο για περιπτώσεις που θύματα είναι γυναίκες, ενώ, αν υπάρχουν παράπονα από άνδρες, εφαρμόζεται ο νόμος για τα προσωπικά δεδομένα και σημείωσε ότι είναι ένα κενό που πρέπει να το δουν.
Η Επιτροπή άκουσε για διάφορες μορφές τέτοιων αδικημάτων.
Ο εκπρόσωπος της Αστυνομίας αναφέρθηκε και στο φαινόμενο του σεξουαλικού εκβιασμού (sextortion), όπου η πλειοψηφία των θυμάτων, είπε, είναι άνδρες οι οποίοι μετά από διαδικτυακές συζητήσεις, δέχονται απειλές ότι ευαίσθητο υλικό που έχει βιντεοσκοπηθεί και που τους αφορά θα δημοσιευθεί αν δεν πληρώσουν λύτρα. Γίνεται επίσης ηλεκτρονική παρείσφρηση στα τηλέφωνα και ψηφιακούς λογαριασμούς από πρώην συντρόφους, οι οποίοι εκβιάζουν τα θύματα, πρόσθεσε.
Η Παναγιώτα Χατζητοφή, εκπρόσωπος του Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου είπε ότι από τον Μάιο 2017 μέχρι τέλος του 2021, είχαν παράπονα για 338 περιστατικά, σεξουαλικού εκβιασμού, με την πλειοψηφία των θυμάτων να είναι άντρες, αλλά υπήρχαν και γυναίκες.
Είπε ακόμη ότι δεν συμφωνεί με τον όρο εκδικητική πορνογραφία, γιατί μεταθέτει την ευθύνη από τον θύτη στο θύμα και ότι χρησιμοποιείται το «μη-συναινετική χρήση προσωπικών εικόνων».
Η κ. Χατζητοφή είπε ότι το Κέντρο, μέχρι σήμερα έχει επιμορφώσει πέραν των 60,000 μαθητών για τέτοια θέματα.
Η Σουζάνα Παύλου, Διευθύντρια του Μεσογειακού Ινστιτούτου Μελετών Κοινωνικού Φύλου, είπε στην Επιτροπή ότι η δική τους η προσέγγιση είναι σε θέματα πρόληψης και σημείωσε ότι η εκδικητική πορνογραφία «γίνεται όλο και πιο δημοφιλής επιλογή» για καταναλωτές που επισκέπτονται διαδικτυακούς χώρους πορνογραφίας. Είπε ακόμη ότι δεν είναι δυνατό να συζητείται «η εκ θαύματος εξάλειψη της βίας» χωρίς να λαμβάνεται υπόψη ο σημαντικός ρόλος της έκθεσης των αντρών και των αγοριών στην πορνογραφία και η διαμόρφωση μιας κουλτούρας που κανονικοποιεί τη βία, τον ευτελισμό και την κακοποίηση των γυναικών.
Σε δηλώσεις της, η Βουλεύτρια του ΔΗΣΥ, Ρίτα Σούπερμαν, είπε ότι το φαινόμενο όλο και αυξάνεται τα τελευταία χρόνια, καθώς τα κινητά τηλέφωνα, και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν συμβάλει σε μεγάλο βαθμό σε αυτό.
Σημείωσε ότι κατά τη συνεδρία διαπιστώθηκε ότι η νομοθεσία παρουσιάζει «σημαντικά κενά», μεταξύ άλλων ότι δεν υποχρεώνει τις ψηφιακές πλατφόρμες του διαδικτύου και τους παρόχους τηλεπικοινωνιών να διαγράφουν φωτογραφίες και βίντεο που αποτελούν προϊόν εκδικητικής πορνογραφίας, κάτι το οποίο, όπως είπε, συζητείται σε ευρωπαϊκό επίπεδο και τα κράτη-μέλη διαβουλεύονται για τη δημιουργία σχετικής ευρωπαϊκής οδηγίας.
Η Βουλεύτρια του Κινήματος Οικολόγων-Συνεργασία Πολιτών, Αλεξάνδρα Ατταλίδου, είπε ότι θεωρεί ότι θα πρέπει να αυξηθούν οι ποινές, ενώ οι υπηρεσίες που ασχολούνται με το διαδικτυακό έγκλημα θα πρέπει να έχουν την εκπαίδευση για τέτοια θέματα. Έχουν γίνει κάποια βήματα, είπε, προσθέτοντας ότι η ίδια θεωρεί ότι επειδή το ποσοστό των θυμάτων ανεβαίνει και «καταστρέφονται ζωές», θα πρέπει να παρθούν εκείνα τα μέτρα που χρειάζονται για αλλαγή της νομοθεσίας.
Σημείωσε ακόμη ότι η λέξη «πορνογραφία» θα πρέπει να διαγραφεί από αυτό τον όρο γιατί στοχοποιεί τα θύματα, «σαν να έχουν κάνει κάτι παράνομο, ενώ στην πραγματικότητα, είναι ο θύτης ο οποίος παρανομεί».
Προβλήματα που αντιμετωπίζουν μονογονεϊκές οικογένειες
Η Επιτροπή συζήτησε και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι μονογονεϊκές οικογένειες μετά την σχετική έκθεση και της Επιτρόπου Διοικήσεως και ζήτησαν όπως σταματήσει η «αναχρονιστική» πολιτική σύμφωνα με την οποία αποκόπτεται το επίδομα αν οι δικαιούχοι συνάψουν σχέση.
Ο κ. Κουκουμάς είπε σε δηλώσεις του ότι αυτό είναι «μια αναχρονιστική πρόνοια, που συνεχίζει να υπάρχει στη νομοθεσία» και ότι το ΑΚΕΛ έχει κατατεθειμένη πρόταση νόμου, με την οποία ζητούν να καταργηθεί αυτή η πρόνοια, «γιατί στην ουσία, το Κράτος εξαντλεί την αυστηρότητά του, σε μια κοινωνική ομάδα που είναι από τις πιο ευάλωτες», και που είναι κάτω από ή στα όρια φτώχειας, για ένα επίδομα που κυμαίνεται μεταξύ €160 και €180. Σημείωσε ακόμη, ότι, για την εφαρμογή «αυτής της αναχρονιστικής νομοθεσίας» οι αρμόδιες υπηρεσίες «εφαρμόζουν αναχρονιστικές μεθόδους», και εξήγησε ότι μπορεί να ρωτήσουν τους γείτονες αν οι δικαιούχοι συζούν με άλλο πρόσωπο, ή παρακολουθούν τα προφίλ τους στα κοινωνικά δίκτυα, κάτι, που, όπως είπε, είναι, «εξαιρετικά προβληματικά και από άποψη αξιοπιστίας, αλλά και από πλευράς ανθρωπίνων δικαιωμάτων».
Η κ. Σούπερμαν ανέφερε ότι ο εκπρόσωπος του Υφυπουργείου Πρόνοιας τους ενημέρωσε για τη νέα πολιτική του Υφυπουργείου για βελτίωση του υφιστάμενου πλαισίου όσον αφορά τις αιτήσεις για το επίδομα και τις καθυστερήσεις. «Σημαντικό στοιχείο στην όλη προσπάθεια», είπε, είναι η δημιουργία εφτά σημείων εξυπηρέτησης σε όλες τις πόλεις, τα οποία μπορεί να επισκεφτεί ο κάθε πολίτης για να διευθετήσει τις υποθέσεις του. «Όλα όσα ακούσαμε, δείχνουν την πρόθεση των αρμοδίων αρχών να σταθούν δίπλα στους πολίτες και δη στις ευάλωτες ομάδες», πρόσθεσε.
Είπε ακόμη ότι όσον αφορά στις διατάξεις της σχετικής νομοθεσίας που χρήζουν τροποποιήσεις, δηλώνουν «πρόθυμοι και έτοιμοι» να εργαστούν προς τον σκοπό αυτό για το βέλτιστο συμφέρον αυτής της ομάδας πολίτων. Πρόσθεσε ότι το ζήτημα ήδη συζητείται στις Επιτροπές Εργασίας και Νομικών.
Η κ. Ατταλίδου ανέφερε ότι έχουν γίνει βήματα για την ηλεκτρονική πρόσβαση στις υπηρεσίες αιτήσεων επιδομάτων, αλλά εξέφρασε την άποψη ότι χρειάζονται αναβάθμιση, γιατί, είπε, αιτήτριες καταγγέλλουν ότι περιμένουν πολύ καιρό για να πάρουν απάντηση και όταν πάρουν αίτηση τους λένε ότι δεν εξετάστηκε επειδή λείπει κάτι. Εξέφρασε την άποψη ότι, την ώρα που υποβάλλεται η αίτηση θα έπρεπε να ενημερώνεται ο αιτητής αν λείπει κάτι ή όχι.
Ζήτησε επίσης, «να σταματήσει αυτή η απαράδεκτη, οπισθοδρομική και πατριαρχική προσέγγιση της εξακρίβωσης του συμβίου». «Το ότι συμβιώνει μια γυναίκα με οποιονδήποτε άντρα μετά από ένα χωρισμό δεν είναι δουλειά του κράτους και σίγουρα δεν πρέπει να μετατίθενται οι ευθύνες της προστασίας των παιδιών σε ένα νέο σύντροφο και ειδικά οι οικονομικές ευθύνες», πρόσθεσε.
Είπε ακόμη ότι χρειάζεται η επιδοματική πολιτική του Κράτους να είναι παιδοκεντρική, έτσι ώστε, τα παιδιά, όταν διαλύεται ένας γάμος, να μην γίνονται τα θύματα. Αυτή θα πρέπει να είναι η προσέγγιση του Κράτους, είπε, να προστατεύσει δηλαδή τα παιδιά από τη φτωχοποίηση.
Nomoplatform-ΚΥΠΕ-ΓΤΒ